2010–2019
Eb’ li jalok re xkawob’resinkileb’ li saaj
Jolomil ch’utub’aj-ib’ re octubre 2019

Eb’ li jalok re xkawob’resinkileb’ li saaj

Xb’aan li Elder Quentin L. Cook

Re lix Molameb’ li Kab’laju chi Apostol

Naab’aleb’ chik li saaj winq ut saaj ixq te’xk’ul lix b’oqb’aleb’ ut te’kanaaq sa’ xb’ehil li sumwank naq taa’uxq li nimla jayalink a’in chirixeb’ li qasaaj.

B’antiox, Awa’b’ej Nelson, xb’aan li musiq’anb’il b’eresink a’in chirixeb’ laj k’ehol eetal sa’eb’ li kub’iha’, ut li na’leb’ xapatz’ naq taqawotz re xkawob’resinkileb’ li saaj, ut re xtenq’ankileb’ chixtawb’al li k’a’ru naru chiruheb’.

Rub’elaj naq tinwotzeb’ li jalok a’an, naqaj xb’antioxinkil chi anchal qach’ool lix chaab’ilaleb’ xch’ool li komon naq xe’xk’ul li jar paay chi na’leb’ xe’k’eeman naq toj yoo chi uxmank lix k’ojob’ankil wi’chik li evangelio. Jo’ xye li Awa’b’ej Nelson sa’ li chihab’ xnume’, xek’uxeb’ lee vitamina!1

Neketzol chi sa sa’ eech’ool li hu Kim, Taaqehinsa’ kab’l.2 Xek’e eech’ool rik’ineb’ li jalok li xe’uxman sa’ li iglees. Eb’ li komon sa’ lix molameb’ li xb’eenil ut eb’ li ixq sa’ li Komonil re Tenq’ank neke’xb’aanu sa’ komonil li k’anjel re li kolb’a-ib’.3

Nanumta qab’antioxihom.4 Maak’a’jo’ naq naqab’antioxi naq eb’ li qasaaj neke’kana chi kaweb’ ut chi tiikeb’ chi paab’ank.

Eb’ li saaj wankeb’ sa’ jun kutan wan wi’ naab’al li chaab’ilal a’ut naab’al ajwi’ li ch’a’ajkilal. Maajo’q’e wanjenaq x’aajelil ru li sik’ok-u jo’ sa’eb’ li kutan a’in. Jo’ jun eetalil, li celular li na’oksiman anajwan nokoxkanab’ chixsik’b’al li na’leb’ li aajel ru ut li tixwaklesi qapaab’aal, jo’ li resilal li qaxe’toonal ut eb’ li loq’laj hu. Chi junpak’al chik, wan ajwi’ aran li jo’maajo’il ut li yib’ ruhil na’leb’, ut li maa’usilal li ch’a’aj chaq xtawb’al junxil.

Jalam-uuch
Li tzolok li b’aanunb’il sa’ li ochoch
Jalam-uuch
ch’ina k’anjel reheb’ li saaj

Re xtenq’ankileb’ li saaj chixtawb’al xb’eheb’ sa’ xyanqeb’ li k’iila b’e tento xsik’b’al ru, li Iglees xkawresi oxib’ li xninqal ru ut aajel ruhil k’anjel. Xb’een wa, chaab’ilob’resinb’il li k’utuk, ut na’uxman ajwi’ anajwan sa’ kab’l. Xkab’, wan jun ak’ na’leb’ choq’ reheb’ li saaj, sa’ li wankeb’ wi’ li k’anjel ut li chaab’ilob’resink sa’ junesal, jo’ k’utb’esinb’il sa’ li domingo xnume’ xb’aan li Awa’b’ej Russell M. Nelson, li Awa’b’ej M. Russell Ballard, ut eb’ li jolomil aj k’anjenel. Jun rox na’leb’, a’an xjalb’al li jar ch’utam re naq eb’ li qa’obiisp ut xkomoneb’ chik aj jolominel te’xjayali rib’ chi q’axal wi’chik rik’ineb’ li saaj. Li jayalink a’in, tento naq taawanq xmusiq’ejil kawilal, ut naq tixtenq’aheb’ li saaj chi wank choq’ jun xteepaleb’ li saaj li xpatz’ li Awa’b’ej Nelson naq te’wanq wi’.

Eb’ li k’anjel li kemb’ileb’ rib’

Li jalok a’in, rochb’eeneb’ li yeeb’ileb’ resil chiruheb’ li chihab’ xe’nume’, ink’a’ yookeb’ chi k’ulmank yal chi jo’kan. Li junjunq chi jalok a’an xraqalil jun nimla kemb’il k’anjel, re rosob’tesinkileb’ laj santil paab’anel, ut re xkawresinkileb’ chixk’ulb’al li Dios.

Jun raqal re li k’anjel a’in, wan rilom rik’in li tasal tenamit li yoo chi nimank. Yoo chi patz’mank reheb’ li qasaaj naq te’xk’ul xteneb’ankileb’ naq saajeb’ wi’chik—ut naq eb’ lix na’ xyuwa’ ut eb’ laj k’amol b’e ink’a’ te’xb’aanu choq’ reheb’ li saaj li k’a’ru naru neke’xb’aanu xjuneseb’ rib’.5

Yehok esil

Anajwan taqaye resil jun jalok sa’ li k’anjel choq’ reheb’ li saaj sa’eb’ li teep ut sa’eb’ li oqech. Jo’ xye li Awa’b’ej Nelson, li Hermana Bonnie H. Cordon taa’aatinaq chirix li jalok choq’ reheb’ li Saaj Ixq ewu hoon. Li rajb’aleb’ li jalok li teb’inye resil anajwan, a’an re xkawob’resinkileb’ li xe’k’uluk re li tijonelil re Aaron, ut eb’ li molam ut li awa’b’ejil reheb’ li molam. Eb’ li jalok a’in neke’xjunaji li qak’anjel rik’in li wan sa’ Tzol’leb’ ut Sumwank 107:15, li naxye, “Li obispil wan choq’ awa’b’ejil re li tijonelil a’in [re Aaron], ut naxk’am xlaawil a’an, malaj li wankilal k’eeb’il re.”

Jun reheb’ lix musiq’ejil k’anjel li obiisp a’an jolomink sa’ xb’eeneb’ laj tij, ut k’ojlaak sa’ ch’utam rik’ineb’ ut xk’utb’al chiruheb’ lix teneb’ankil li ropiiseb’.6 Jo’kan ajwi’, li xb’een xtenq’ aj k’ehol na’leb’ sa’ li obispil taawanq xteneb’ankil chirixeb’ laj tzolonel, ut li xkab’ xtenq’ aj k’ehol na’leb’ sa’ xb’eeneb’ laj tenq’anel.

Chi jo’kan, re xjayalinkil qib’ rik’in li k’utb’esinb’il na’leb’ a’in sa’ Tzol’leb’ ut Sumwank, ink’a’ chik te’wanq li awa’b’ejil reheb’ li Saaj Winq sa’eb’ li teep. Eb’ li chaab’il winq a’in maak’a’jo’ li chaab’ilal xe’xb’aanu, ut naqab’antioxi chiruheb’.

Naqoyb’eni naq eb’ li obispil k’a’jo’ naq te’xk’e xch’ool ut te’xjayali rib’ rik’in lix tenab’ankileb’ li saaj winq sa’ li tijonelil, ut naq te’xtenq’aheb’ sa’ lix k’anjeleb’ sa’eb’ li molam. Te’b’oqmanq chaab’il aj b’eresinel choq’ reheb’ li Saaj Winq, re xtenq’ankileb’ li jar awa’b’ejil sa’eb’ li molam re li Tijonelil re Aaron, jo’ ajwi’ li obispil, sa’eb’ lix k’anjel.7 Naqeek’a naq naab’aleb’ chik li saaj winq ut saaj ixq te’xk’ul lix b’oqb’aleb’ ut te’kanaaq sa’ xb’ehil li sumwank naq taa’uxq li nimla jayalink a’in chirixeb’ li qasaaj.

Sa’ lix musiq’anb’il k’anjel li Qaawa’, li obiisp wan xteneb’ankil chirix chixjunileb’ li wankeb’ sa’ li teep. A’an narosob’tesiheb’ lix na’ xyuwa’eb’ li saaj, jo’ ajwi’ eb’ li saaj. Jun li obiisp kixtaw, naq yoo chixtenq’ankil jun saaj winq li wan xch’a’ajkilal rik’in li pornografia, naq ka’ajwi’ naru chixtenq’ankil li saaj winq chixjalb’al xk’a’uxl a’ yaal jo’ naxtenq’aheb’ lix na’ xyuwa’ chirilb’al a’an rik’in rahok ut sahil ilok. Li k’iraak li ki’ux rik’in li saaj winq a’in, kiwan choq’ k’iraak choq’ re chixjunil lix junkab’al, ut kiru chi uxmank xb’aan naq li obiisp kik’anjelak re xtenq’ankil chixjunil li junkab’al. Anajwan li saaj winq a’in xk’ul li Tijonelil re Melkisedek chi tiik xch’ool, ut yoo chi k’anjelak jo’ misioneer.

Jo’ na’ilman sa’ li esilal a’in, eb’ li jalok a’in:

  • Te’xtenq’aheb’ li obiisp ut eb’ lix tenq’ aj k’ehol na’leb’ sa’ lix nimal ru xteneb’ankileb’ rik’ineb’ li saaj ut rik’in li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al.

  • Te’xk’e lix wankilal ut lix teneb’ankil li Tijonelil re Aaron jo’ li xb’eenil na’leb’ sa’ xyu’am ut sa’ xjayalihom li junjunq saaj winq.

Eb’ li jalok a’in jo’kan ajwi’:

  • Te’xk’ut naq tento sa’ xb’eeneb’ li awa’b’ejil sa’eb’ li molam re li Tijonelil re Aaron naq tento te’xq’axtesi resil lix k’anjeleb’ chiru li obispil.

  • Te’reek’asiheb’ laj b’eresinel ak ninqeb’ naq te’xtenq’aheb’ ut te’xk’e xna’leb’eb’ li awa’b’ejil reheb’ li molam sa’ li Tijonelil re Aaron re te’xnimob’resi xwankil li ropiiseb’.

Jo’ xqaye, eb’ li jalok a’in ink’a’ neke’xka’ch’inob’resi lix teneb’ankileb’ li obispil chirixeb’ li saaj ixq. Jo’ toja’ xye li Awa’b’ej Nelson, “Li xb’eenil ut xnimal ru k’anjel teneb’anb’il sa’ xb’een [li obiisp], a’an rilb’aleb’ li saaj wiinq ut saaj ixqsa’ lix teep.”8

Chan ru naq eb’ li qaraarookil obiisp li k’a’jo’eb’ xk’anjel te’xb’aanu li k’anjel a’in? Maare taajultiko’q eere naq sa’ 2018, eb’ li molam sa’ li Tijonelil re Melkisedek xe’jale’ re te’k’anjelaq sa’ komonil rik’ineb’ li Komonil re Tenq’ank, re naq eb’ lix molameb’ li xb’eenil ut eb’ li Komonil re Tenq’ank te’ruuq, rub’el xwankil li obiisp, chixb’aanunkil li xninqal ru k’anjel li xsach wi’ naab’al lix hoonal li obiisp junxil. Junjunq reheb’ li k’anjel a’in, a’aneb’ li k’anjel re jultikank aatin ut li k’anjel re li santil ochoch ut resilal li junkab’al sa’ li teep,9—jo’ ajwi’ li k’anjel re rilb’aleb’ li komon sa’ li teep.

Jalam-uuch
Li k’a’ru teneb’anb’il sa’ xb’een li obiisp

Wankeb’ li k’anjel li ink’a’ naru li obiisp chixwotzb’al, jo’ xkawob’resinkileb’ li saaj, li wank choq’ b’eresinel aj raqol aatin, rilb’aleb’ li neb’a’, ut xjolominkil li k’anjel chirix li tumin ut li ruchich’och’il k’anjel. A’ut moko k’iheb’ ta chik li k’anjel a’in jo’ maare xqak’oxla junxil. Jo’ xye li Elder Jeffrey R. Holland sa’ li chihab’ xnume’ naq kiyehe’ resil li jalok chirixeb’ li molam re li Tijonelil re Melkisedek, “Li obiisp toj nakana jo’ li taqenaqil aj tij li najolomink re li teep. Li ak’ k’anjel a’in [reheb’ lix molameb’ li xb’eenil ut eb’ li Komonil re Tenq’ank] tixkanab’ a’an chi jolomink sa’ xb’een lix k’anjel li Tijonelil re Melkisedek ut li Komonil re Tenq’ank, chi ink’a’ taa’ajmanq ru naq a’an tixb’aanu xk’anjeleb’ li ch’uut a’an.10

Qayehaq, jun awa’b’ej re li Komonil re Tenq’ank, ut jun awa’b’ej re xmolameb’ li xb’eenil, wi taqlanb’ileb’ chi jo’kan, naru te’okenq sa’ xk’eeb’al xna’leb’eb’ li komon ak ninqeb’—ut naru ajwi’ naq jun li awa’b’ej reheb’ li saaj ixq naru chixk’eeb’al xna’leb’eb’ li saaj ixq. Ka’ajwi’ li obiisp naru nak’anjelak jo’ b’eresinel aj raqol aatin, a’ut eb’ laj b’eresinel a’in neke’ru ajwi’ chixk’ulb’al li na’leb’ chi k’utb’esinb’il xb’aan li Dios re tenq’ank rik’ineb’ li ch’a’ajkilal li ink’a’ neke’raj ru jun b’eresinel aj raqol aatin, wi ink’a’ yoo chi uxmank junaq paay chi muxuk.11

A’in ink’a’ naraj naxye naq jun saaj ixq ink’a’ naru na’aatinak, malaj naq tento naq ink’a’ taa’aatinaq, rik’in lix obiisp malaj rik’in xna’ xyuwa’. Eb’ a’an jayalinb’ileb’ choq’ reheb’ li saaj! Naraj b’an naxye naq wan naq jun aj b’eresinel reheb’ li Saaj Ixq naru naxk’e li ajb’il ru xb’aan jun saaj ixq. Li obispil k’eeb’ileb’ xch’ool chixtenq’ankileb’ li saaj ixq chi juntaq’eet rik’ineb’ li saaj winq, a’ut naqak’e reetal li kawilal nachal naq wankeb’ laj b’eresinel reheb’ li Saaj Ixq li kaweb’, aj ajeb’ ru, ut jayalinb’ileb’, li neke’rahok ut neke’tenq’ank, li ink’a’ neke’xb’aanu xk’anjeleb’ li awa’b’ejil reheb’ li tzoleb’aal, a’ut neke’xtenq’aheb’ chi elk chi us sa’eb’ li k’anjel a’an.

Li Hermana Cordon tixye resil junjunq chik li jalok choq’ reheb’ li saaj ixq ewu hoon. A’ut laa’in tinye anajwan naq eb’ li awa’b’ej reheb’ li Saaj Ixq chalen anajwan te’xye resil xk’anjel ut te’xkawresi xna’leb’ rik’in li obiisp sa’ li teep. Junxil, kiru chi numsimank li k’anjel a’in re jun aj tenq’ aj k’ehol na’leb’, a’b’an chalen anajwan, a’aq li nak’amok re xlaawil li teep li taawanq xteneb’ankil chirixeb’ li saaj ixq. Li awa’b’ej re li Komonil re Tenq’ank toj tixye resil xk’anjel re li obiisp.12

Sa’ xjolomil li Iglees ut sa’eb’ li oqech, toj te’wanq li awa’b’ejil reheb’ li Saaj Winq. Sa’eb’ li oqech, jun reheb’ laj taqenaqil ch’utam taawanq choq’ awa’b’ej reheb’ li Saaj Winq,13 ut rochb’eeneb’ laj taqenaqil ch’utam choq’ reheb’ li Saaj Ixq ut li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al, taawanq sa’ li ch’utam re oqech re li Tijonelil re Aaron ut eb’ li Saaj Ixq. Eb’ li komon a’in te’k’anjelaq rochb’een li awa’b’ejil reheb’ li Saaj Ixq sa’ li ch’utam a’in. Jun tenq’ aj k’ehol na’leb’ re li awa’b’ejil re oqech taajolominq re li ch’utam a’in, ut aajelaq ru a’an, xb’aan naq naab’aleb’ li b’aanuhom ut li k’anjel sa’ li ak’ na’leb’ chirixeb’ li kok’al ut li saaj te’uxmanq sa’ xweent li oqech.

Eb’ laj taqenaqil ch’utam a’in, chi b’eresinb’ileb’ xb’aan li awa’b’ejil re oqech, te’k’anjelaq choq’ tenq’ reheb’ li obiisp ut eb’ li molam re li Tijonelil re Aaron, jo’ chanru naq eb’ laj taqenaqil ch’utam neke’xtenq’aheb’ lix molameb’ li xb’eenil sa’eb’ li teep.

Chi jo’kan ajwi’, jun chik aj taqenaqil ch’utam taak’anjelaq jo’ awa’b’ej re li Dominkil Tzoleb’aal re oqech, ut wi na’ajman ru, taaruuq taawanq sa’ li ch’utam re oqech re li Tijonelil re Aaron ut eb’ li Saaj Ixq.14

Wankeb’ xkomon chik li jalok li ch’olob’anb’ilaqeb’ sa’eb’ li b’eresihom li te’taqlamanq rik’ineb’ laj k’amol b’e. Tinye junjunq reheb’ li jalok a’in:

  • Ruuchil lix comite li obiisp choq’ reheb’ li saaj, taawanq jun ch’utam reheb’ li saaj re li teep.

  • Ink’a’ chik taa’oksimanq li aatin “Mutual,” ut taa’ok choq’ “kok’ k’anjel reheb’ li Saaj Ixq,” “kok’ k’anjel re li Tijonelil re Aaron,” malaj “kok’ k’anjel reheb’ li saaj,” ut b’ar wi’ naru, taa’uxmanq rajlal xamaan.

  • Lix tuminal li teep choq’ reheb’ li kok’ k’anjel reheb’ li saaj jachb’ilaq ru sa’ xyanqeb’ li saaj winq ut li saaj ixq a’ yaal jarub’ li saaj wan sa’ li junjunq ch’uut. Taak’eemanq ajwi’ li tumin na’ajman choq’ reheb’ li kok’ k’anjel re li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al.

  • Sa’ chixjunileb’ li ch’utam, sa’ li teep, li oqech, ut xjolomil li Iglees, “ch’utam” chik taqaye, ruuchil “organizacion auxiliar.” Eb’ li neke’jolomink re li Komonil re Tenq’ank, li Saaj Ixq, li Saaj Winq, li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al, ut li Dominkil Tzoleb’aal sa’ xjolomil li Iglees, a’aqeb’ “Jolomil aj K’anjenel” taayeemanq reheb’. Eb’ li neke’jolomink reheb’ li ch’utam sa’ li teep malaj li oqech, a’aqeb’ “aj k’anjenel re teep” ut “aj k’anjenel re oqech” taayeemanq reheb’.15

Eb’ li jalok a’in naru te’uxmanq a’ yaal sa’ junpaat jo’ kawresinb’ileb’ li uq’ej, li teep, li distrito, ut li oqech, a’ut tento naq te’wanq chi uxb’il sa’ xtiklajik enero re 2020. Eb’ li jalok a’in, chi junajinb’il rik’ineb’ li jalok li ak xe’uxman, a’aneb’ jun musiq’ejil k’anjel li naxk’am rib’ rik’in lix tzol’leb’ li Iglees, re rosob’tesinkil ut xkawob’resinkil li junjunq winq, ixq, saaj ut kok’al, re xtenq’ankil chixjunqaleb’ chixtaaqenkil lix b’aanuhom laj Kolol qe, li Jesukristo, naq yooko chi xik chi uub’ej chiru xb’ehil li sumwank.

Ex was wiitz’in, ninye chi yaal eere ut ninch’olob’ cheru naq eb’ li ninqi jalok a’in, rub’el xb’eresihom jun musiq’anb’il awa’b’ej ut profeet, laj Russell M. Nelson, te’xk’e xwankil ut xmetz’ew li junjunq komon sa’ li Iglees. Eb’ li qasaaj te’xtaw xnimal wi’chik xpaab’aal chirix li Kolonel, te’kole’q rix chi q’axal wi’chik chiru li raalehom laj tza, ut te’wanq chi kawresinb’il chixk’ulb’aleb’ li ch’a’ajkilal re li yu’am a’in. Sa’ lix loq’laj k’ab’a’ li Jesukristo, amen.

Eb’ li raqalil

  1. Chi’ilmanq Russell M. Nelson, sa’ “Latter-day Saint Prophet, Wife and Apostle Share Insights of Global Ministry,” Newsroom, 30 octubre, 2018, newsroom.ChurchofJesusChrist.org.

  2. Jo’kan ajwi’, xeyal eeq’e chiroksinkil tz’aqal lix k’ab’a’ li Iglees, jo’ k’utb’il xb’aan li Awa’b’ej Russell M. Nelson, ut chixjultikankil li qaKolonel rik’in rahok ut oxloq’ink naq nekeb’aanu.

  3. “Eb’ li komon sa’ lix Iglees li Jesukristo taqlanb’ileb’ “re k’anjelak sa’ li rawimq choq’ re lix kolb’aleb’ li raameb’ li winq” (Tzol’leb’ ut Sumwank 138:56). Sa’ li k’anjel a’in re li kolb’a-ib’ wan lix k’anjeleb’ laj yehol aatin, xk’uulankileb’ li jalb’ileb’ xch’ool, xwaklesinkileb’ xch’ool li komon li ink’a’ neke’wulak, li k’anjel re li santil ochoch ut resilal li junkab’al, ut xk’utb’al li evangelio. Li obispil naxb’eresi li k’anjel a’in sa’ li teep, chi tenq’anb’il xb’aaneb’ li komon li wankeb’ sa’ xch’utamil li teep” (Manual 2: Administración de la Iglesia, 5.0, ChurchofJesusChrist.org).

  4. Jo’ aj k’amol b’e, naqaraheb’ li komon sa’ lix Iglees li Jesukristo reheb’ laj Santil Paab’anel sa’ Roso’jikeb’ li Kutan xb’aan lee chaab’ilal ut lee b’aanuhom jo’ tzolom. Naqab’antioxi reheb’ li komon, eb’ li na’b’ej, li yuwa’b’ej, li saaj, ut li kok’al, li yookeb’ chi b’eek chiru xb’ehil li sumwank, ut neke’xb’aanu chi anchaleb’ xch’ool ut chi saheb’ sa’ xch’ool.

  5. Sa’ 2019, eb’ laj tenq’anel li junlaju chihab’ xyu’ameb’ xe’ok chixnumsinkil li loq’laj wa’ak, ut eb’ li saaj winq ut saaj ixq junlaju chihab’ xyu’ameb’ xe’ok chixk’ulb’al xhuhil li santil ochoch re xb’aanunkil kub’iha’ choq’ reheb’ li kamenaq. Sa’ li chihab’ xnume’, li Awa’b’ej Nelson xye reheb’ li saaj winq ut saaj ixq naq te’wanq sa’ jun xteepaleb’ li saaj re xch’utub’ankileb’ laj Isra’el li jek’inb’ileb’ sa’ xka’pak’al li tz’apleb’ t’ikr (Chi’ilmanq “Juventud de Israel” [ch’utam choq’ reheb’ li saaj chiru chixjunil li ruchich’och’, 3 junio, 2018], HopeofIsrael.ChurchofJesusChrist.org). Maak’a’jo’ naq xe’xsume xb’oqb’aleb’.

    Eb’ li misioneer neke’k’anjelak anajwan chi q’axal chaab’il, us ta saajeb’ wi’chik. Chalen chaq 6 octubre re 2012, eb’ li saaj winq neke’ru chi ok naq 18 chihab’ xyu’ameb’, ut li saaj ixq naq 19 chihab’ xyu’ameb’.

  6. “Joʼkan ajwiʼ lix tenebʼankil li awaʼbʼej saʼ xbʼeen li Tijonelil re laj Aaron aʼan jolomink saʼ [xb’eeneb’ laj] tij, ut kʼojlaak saʼ chʼutam rikʼinebʼ, re xkʼutbʼal chiruhebʼ lix tenebʼankil li ropiisebʼ. ... Li awaʼbʼej aʼin, aʼanaq jun obiisp, xbʼaan naq aʼin jun rehebʼ lix tenebʼankil li tijonelil aʼin” (Tzol’leb’ ut Sumwank 107:87–88).

  7. Te’b’oqmanq ajwi’ li komon ak ninq jo’ aj tenq’ reheb’ li molam re li Tijonelil re Aaron re tenq’ank rik’ineb’ li b’aanuhom ut li k’anjel ut re wulak sa’eb’ li ch’utam re li molam, re naq li obispil te’ruuq chi wulak sa’eb’ li tzoleb’aal ut li k’anjel reheb’ li Saaj Ixq, ut yalaq jo’q’e re te’wulaq sa’ li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al. Wan naq te’b’oqmanq laj tenq’ re tenq’ank sa’ yal jun li k’anjel jo’ jun campamento, ut wan naq te’b’oqmanq chiru naab’al kutan re xtenq’ankileb’ laj b’eresinel reheb’ li molam. Junelik te’wanq wiib’ li winq sa’ li junjunq ch’utam, b’aanuhom, malaj k’anjel re li molam. Us ta maare te’jalmanq li k’ab’a’ej ut li k’anjel, naqak’oxla naq ink’a’ taajalmanq jo’ k’ihaleb’ li winq te’k’anjelaq ut te’tenq’anq reheb’ li molam re li Tijonelil re Aaron.

  8. Russell M. Nelson, “Eb’ laj k’ehol eetal, eb’ li molam re li Tijonelil re Aaron, ut eb’ li tzoleb’aal reheb’ li Saaj Ixq,” Jolomil ch’utub’aj-ib’ re octubre 2019; tiqb’il xkawil li aatin; chi’ilmanq ajwi’ Ezra Taft Benson, “To the Young Women of the Church,” Ensign, noviembre 1986, 85.

  9. Yooko ajwi’ chixyeeb’al reheb’ li obiisp naq te’xnumsi chik li hoonal rik’ineb’ li saaj komon winq ut ixq li maji’ neke’sumla, ut rik’ineb’ lix junkab’al li obiisp.

  10. Jeffrey R. Holland, ch’utam reheb’ laj b’eresinel sa’ li jolomil ch’utub’aj-ib’ re abril, 2018; chi’ilmanq ajwi’ “Rilb’aleb’ li komon chi chaab’il,” ministering.ChurchofJesusChrist.org. Li Elder Holland xk’ut naq eb’ li k’anjel li ink’a’ naru li obiisp chi numsimank re jalan a’an jolomink sa’ xb’eeneb’ li molam re li Tijonelil re Aaron ut eb’ li saaj ixq, wank choq’ b’eresinel aj raqol aatin, rilb’al li tumin ut li ruchich’och’il k’anjel re li Iglees, ut rilb’aleb’ li neb’a’ ut li neke’raj xtenq’ankil. Eb’ li awa’b’ejil reheb’ lix molameb’ li xb’eenil ut li Komonil re Tenq’ank neke’ru chixjolominkil li k’anjel re jultikank aatin, re li santil ochoch ut resilal li junkab’al, li k’utuk sa’ li teep, ut xk’aak’alenkileb’ ut rilb’aleb’ li komon sa’ li Iglees.

  11. Rochb’een li k’a’ru na’ajman wi’ xlaawil jun li b’eresinel aj raqol aatin, wi na’ux yalaq paay chi muxuk, a’ li obiisp li tento taab’aanunq re li k’anjel, jo’ sa’ xchaq’rab’il li Iglees.

  12. Li awa’b’ej re li Komonil re Tenq’ank sa’ li oqech toj taawanq ajwi’ rub’el xwankil li awa’b’ej re li oqech.

  13. Eb’ li tenq’ aj k’ehol na’leb’ re li awa’b’ej reheb’ li Saaj Winq naru te’b’oqe’q reheb’ chaq li komon sa’ li oqech, malaj ut naru naq a’anaqeb’ laj taqenaqil ch’utam sa’ xb’eeneb’ li Saaj Ixq ut laj taqenaqil ch’utam sa’ b’een li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al.

  14. Li komon winq li nak’anjelak jo’ awa’b’ej re li Dominkil Tzoleb’aal wan xteneb’ankil chirix li tzolok reheb’ li saaj sa’ wiib’ domingo chiru li jun po.

  15. Eb’ li awa’b’ejil re li Komonil re Tenq’ank, li Saaj Ixq, li Saaj Winq, li Dominkil Tzoleb’aal, ut li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al, sa’ xjolomil li Iglees ut sa’eb’ li oqech, a’aneb’ jolomil aj k’anjenel ut aj k’anjenel re oqech. Sa’ li teep, li obiisp naxjolomiheb’ li saaj winq, jo’kan naq eb’ laj b’eresinel reheb’ li Tijonelil re Aaron maawa’eb’ aj k’anjenel re teep.