2010–2019
Eb’ li ixq re li sumwank jo’ rech aj k’anjel li Dios
Jolomil ch’utub’aj-ib’ re octubre 2019


Eb’ li ixq re li sumwank jo’ rech aj k’anjel li Dios

Wulak chi wank jo’ jun ixq sa’ sumwank, rech aj k’anjel li Dios, a’an li b’e b’ar wi’ eb’ lix chaq’al ru ut chaab’il xrab’in li Dios junelik wanjenaqeb’ jo’ na’b’ej, neke’jolomin, ut neke’rileb’ li komon.

Ninb’antioxink xb’aan li wosob’tesinkil chi aatinak eerik’in, ex xrab’in li Dios rub’el sumwank. Sa’ li ewu a’in, li k’a’ru wajom, a’an xwaklesinkil lee ch’ool sa’ lix nimal ru k’anjel b’oqb’ilex wi’. Relik chi yaal, li junjunq xrab’in li Dios li yoo chirab’inkil lix yaab’ inkux kib’oqe’ xb’aan li Qaawa’ Jesukristo.

Lee b’oqb’al kitikla naq xexyo’la arin sa’ li ruchich’och’, sa’ jun na’ajej ut sa’ jun hoonal sik’b’il ru choq’ eere xb’aan jun li Dios li naxnaw eeru chi tz’aqal re ru ut nekexxra jo’ xrab’in. Sa’ li ruchich’och’ reheb’ li musiq’ej, a’an kixnaw eeru, kexxtzol ut kexxk’ojob’ aran b’ar wi’ kiwan lee hoonal, k’a’jo’ xchaq’al ru a’in sa’ resilal li ruchich’och’, chi b’oqe’k chixkub’sinkil lee ha’. Aran kerab’i li aatin a’in, yeeb’il xb’aan jun li moos b’oqb’il xb’aan li Jesukristo: “Chi k’eeb’il chaq intaqlankil xb’aan li Jesukristo, ninkub’si aaha sa’ lix k’ab’a’ li Yuwa’b’ej, ut li K’ajolb’ej, ut li Santil Musiq’ej. Amen.”1

Naq kex’el chaq sa’ li ha’, ak kek’ulub’a jun chik lee b’oqb’al re k’anjelak. Jo’ ak’ xrab’in li Dios sa’ li sumwank, kex’ok sa’ aatin ut kek’ul jun teneb’ahom sa’ Lix Iglees li Jesukristo reheb’ laj Santil Paab’anel sa’ Roso’jikeb’ li Kutan, b’ar wi’ kexk’ojob’aak jo’ komon. Keb’aanu jun sumwank rik’in li Dios chixk’ulb’al sa’ eeb’een lix k’ab’a’ li Jesukristo, chixpaab’ankileb’ lix taqlahom, ut chi k’anjelak chiru.

Choq’ re li junjunq chi komon li naxb’aanu li sumwank a’an, li k’anjel b’oqb’il xb’aan li Qaawa’ chixb’aanunkil taakanaaq chi tz’aqal re ru choq’ re sa’ junjunqal. A’b’anan chixjunileb’ lix rab’in ut ralal li Dios li wankeb’ sa’ sumwank wan reheb’ sa’ komonil jun k’anjel nim ru ut naxk’e sahil ch’oolej. A’an li k’anjelak chiruheb’ ras riitz’in sa’ xk’ab’a’.

Naq kiraatinaheb’ li komon ixq, li Awa’b’ej Russell M. Nelson kixk’os ru lix chaq’al ru b’oqom li Qaawa’ re xjunajinkileb’ rib’ rik’in a’an sa’ lix k’anjel. Li Awa’b’ej Nelson kixch’olob’ lee b’oqb’al chi jo’ka’in: “Li Qaawa’ kixye, “Lin k’anjel ut lin loq’al a’an xk’eeb’al chi uxmank lix kolb’al chiru li kamk ut lix yu’am chi junelik li winq.” (Moises 1:39). Toja’ naq, lix choxahil rab’in ut xtzolom taaruuq tixye: “Lin k’anjel ut lin loq’al a’an xtenq’ankileb’ lin raarookil komon chixtawb’al li choxahil na’ajej.”

“Lix tenq’ankil junaq chik komon chixtawb’al lix choxahil wanjik a’an xkomon lix choxahil k’anjel li ixq. Sa’ lix k’anjel jo’ na’b’ej, aj k’utunel, malaj li naxk’e k’a’aq re ru na’ajman, li ixq komon sa’ li Iglees yoo chixpak’b’al li yo’yookil seb’ jo’ chanru lix yo’onihom. Jo’ rech aj k’anjel li Dios, lix choxahil k’anjel a’an xtenq’ankileb’ li musiq’ej chi wank ut li aamej chixtaqsinkileb’ rib’. A’an a’in li rajom lix yo’ob’tesinkil. Ut a’in jun k’anjel taqenaq xwankil, li naxwaklesi li aamej ut nak’amok sa’ li taqenaqil loq’al.”2

Moko texruuq ta chixnawb’al jo’q’e, malaj chiru jarub’ hoonal, lee k’anjel sa’ junjunqal a’an li tenq’ank, sa’eb’ li k’anjel jo’ re jun na’b’ej, jo aj jolominel, malaj jun komon ixq aj ilol komon. Li Qaawa’, xb’aan lix rahom, moko nokoxkanab’ ta chixsik’b’al li hoonal, lix najtil, ut k’a’ru chik chalk re sa’ li qak’anjel. A’b’anan, sa’ xk’ab’a’eb’ li loq’laj hu ut eb’ li yo’yookil profeet, laa’ex nekenaw naq eb’ li k’anjel a’an te’wulaq, sa’ li yu’am a’in malaj chalel, choq’ re chixjunileb’ lix rab’in li Dios. Ut chixjunileb’ a’an, a’an reheb’ kawresink-ib’ choq’ re li yu’am maak’a’ roso’jik sa’ junkab’al aj rahoneleb’—“aʼ li maatan li qʼaxal nim re chixjunilebʼ lix maatan li Dios.”3

Us raj naq teeyal eeq’e rik’in chixjunil lee metz’ew chixkawresinkil eerib’ anajwan rik’in li roso’jik sa’ lee k’a’uxl. Li k’anjel a’an naxk’os rib’ xb’aan naq li junjunq chi k’anjel a’an naxpatz’ li kawresink-ib’ ak nawb’il ru.

Qatikib’aq rik’in li k’anjel re rilb’aleb’ li komon. Maak’a’ naxye naq wanq li k’anjel a’an sa’ eeb’een ut ka’ajwi’ lajeeb’ chihab’ lee yu’am sa’ jun junkab’al b’ar wi’ li yuwa’b’ej aj kamenaq chik, malaj laa’at li awa’b’ej re li Komonil re Tenq’ank, b’ar wi’ toje’ xnume’ jun li k’atk, malaj wankat sa’ jun li b’anleb’aal b’ar wi’ yookat chi usaak chirix jun cho’e’k, wan laa hoonal re xtz’aqob’resinkil ru laa k’anjel b’oqb’ilat xb’aan li Qaawa’ re wank jo’ xrab’in aj ilol komon.

Eb’ li k’anjel a’an re rilb’aleb’ li komon chanchan naq jalaneb’. A’b’an chixjunileb’ a’an neke’raj ru kawresink-ib’ rik’in jun kawil aamej ut nujenaq rik’in rahok, rik’in jun paab’aal maak’a’ naxxuwa b’ar wi’ li Qaawa’ moko naxk’eheb’ ta lix taqlahom wi ink’a’ naxk’uub’ jun li b’e, ut tixk’e li ajom re xik ut xb’aanunkil xb’aan a’an.4

Xb’aan naq kawresinb’il, li saaj ixq li wan re lajeeb’ chihab’ kixq’alu lix na’ li xmalka’an ut kitijok re xnawb’al chan ru taaruuq chixtenq’ankil lix junkab’al. Ut toj yoo chi tijok.

Li awa’b’ej re li Komonil re Tenq’ank kixkawresi rib’ re rilb’aleb’ li komon naq toj maji’ nanume’ li k’atk sa’ lix k’aleb’aal. Ak kixnaweb’ ru ut naxraheb’ lix kristiaan. Lix paab’aal chirix li Jesukristo ak kiniman chik chiru xnumikeb’ li chihab’, xb’aan naq kixk’ul xsumenkileb’ li tijok kixb’aanu re naq li Qaawa’ tixtenq’a chixb’aanunkileb’ kok’ k’anjel re xtenq’ankil a’an. Xb’aan lix najtil xkawresinkil rib’, ak wan xch’ool chixk’uub’ankileb’ lix komon ixq re naq te’rileb’ li kristiaan ut eb’ li junkab’al tawasinb’ileb’.

Jun komon ixq li yoo chi usaak chirix naq ke’xcho’ sa’ jun b’anleb’aal ak kawresinb’il rib’ re rilb’aleb’ xkomoneb’ chik li yaj. Kixk’e chixjunil lix yu’am chi k’anjelak choq’ re li Qaawa’ rik’in li junjunq komon moko nawb’ileb’ ta ru, jo’ chanchan naq yoo chixtenq’ankil junaq rech kab’al ut jun li ramiiw. Naq kireek’a sa’ lix ch’ool naq kib’oqe’ chirilb’aleb’ li komon sa’ li b’anleb’aal, kik’anjelak chiruheb’ li ras riitz’in rik’in xkawil xch’ool ut rik’in naab’al rahok b’ar wi’ eb’ li yaj ke’ok chiroyb’eninkil naq ink’a’ taak’iraaq a’an sa’ junpaat.

Jo’ chanchan ajwi’ naq nekekawresi eerib’ laa’ex re rilb’aleb’ li komon, naru ut tento naq teekawresi eerib’ choq’ re lee b’oqb’al chi jolomink sa’ xk’ab’a’ li Qaawa’ naq teek’ul. Taa’ajmanq lee paab’aal chirix li Jesukristo, chapcho rik’in xchamal lee rahom choq’ reheb’ li loq’laj hu, re xjolominkileb’ li kristiaan, ut re xk’utb’al li raatin chi maak’a’aq lee xiw. Toje’ naq kawresinb’ilaqex chik chixk’ulb’al li Santil Musiq’ej jo’ lee junelik ochb’een. Teeraj xyeeb’al, “Laa’in tinb’aanu,” naq laa tenq’ aj k’ehol na’leb’ sa’ li awa’b’ejil reheb’ li Saaj Ixq tixye, rik’in xxiw sa’ xyaab’ lix kux, “Li Hermana Alvarez jwal yaj anajwan. Ani taak’utuq sa’ lix tzoleb’aal?”

Na’ajman ajwi’ li kawresink-ib’ a’an choq’ re lix chaq’al ru kutan naq li Qaawa’ texxb’oq chi k’anjelak jo’ na’b’ej. A’b’an jo’kan ajwi’ taa’ajmanq ru jun chik xnimal ru aamej aj rahonel chiru li ki’ajman ru rub’elaj. Taa’ajmanq lee paab’aal chirix li Jesukristo, jwal nim chik chiru li maajo’q’e kiwan sa’ lee raam. Ut taa’ajmanq choq’ eere li seeb’al chi tijok re xk’ulb’al lix wankilal, lix b’eresihom, ut lix k’ojob’ahom ch’oolej li Santil Musiq’ej, li naxq’ax li k’a’ru xereek’a chaq naq taaruuq chi k’ulmank.

Us raj naq teepatz’ eerib’ chan ru naq jun winq yalaq jarub’ lix chihab’ taaruuq chixnawb’al li k’a’ru na’ajman reheb’ li na’b’ej. A’an jun patz’om aajel ru. Eb’ li winq moko naru ta neke’xnaw chixjunil, a’b’an naru neke’qatzol junjunq li na’leb’ rik’in lix k’utb’esinb’il na’leb’ li Dios. Ut naru ajwi’ nokotzolok ka’ajwi’ rik’in li ilok, naq naqoksi chi us li hoonal chixsik’b’al li Santil Musiq’ej re naq tooxtenq’a chixtawb’al ru li k’a’ru naqil.

Wilom chaq li xKathleen Johnson Eyring chiru meero cient rik’in wuqub’ chihab’ li qasumlajik. A’an xna’ kaahib’ li teelom ut wiib’ xqa’al. Toj sa’ li kutan a’in naxk’ulub’a lix b’oqb’al re wank jo’ jun reetalil na’b’ej choq’ reheb’ numenaq jun cient chi komon sa’ lix junkab’al ut choq’ reheb’ chik naab’al chi cient li kristiaan naxk’uleb’ sa’ li raam re na’b’ejil.

Jultik tana’ eere li tz’aqal xch’olob’ankil lix choxahil k’anjel li ixq kixb’aanu li Awa’b’ej Nelson—b’ar wi’ na’oken lix k’anjel jo’ na’b’ej: “Sa’ lix k’anjel jo’ na’b’ej, aj k’utunel, malaj li naxk’e k’a’aq re ru na’ajman, li ixq komon sa’ li Iglees yoo chixpak’b’al li yo’yookil seb’ jo’ chanru lix yo’onihom. Jo’ rech aj k’anjel li Dios, lix choxahil k’anjel a’an xtenq’ankileb’ li musiq’ej chi wank ut li aamej chixtaqsinkileb’ rib’. A’an a’in li rajom lix yo’ob’tesinkil.”5

Toj b’ar ninru chixtawb’al ru, li wixaqil, li xKathleen, yoo chixtz’aqob’resinkil ru li k’anjel a’an, k’eeb’il choq’ reheb’ lix rab’in li qaYuwa’. Nink’oxla naq li k’a’ru aajel ru arin a’aneb’ li aatin “li ixq a’an yoo chixpak’b’al li yo’yookil seb’ jo’ chanru lix yo’onihom … jo’ rech aj k’anjel li Dios.” A’an moko xminok ta u. A’an kipak’ok. Ut wan jun li eetalil choq’ re lix yo’onihom, b’ar wi’ kixyal xq’e chixpak’b’aleb’ aniheb’ kixraheb’ ut kixk’iresiheb’. Li eetalil a’an, a’an lix evangelio li Jesukristo, jo’ chanru ninru chirilb’al rik’in li ilok, rik’in li tijok, chiru naab’al chihab’.

Wulak chi wank jo’ jun ixq sa’ sumwank, rech aj k’anjel li Dios, a’an li b’e b’ar wi’ eb’ lix chaq’al ru ut chaab’il xrab’in li Dios junelik wanjenaqeb’ jo’ na’b’ej, neke’jolomin, ut neke’rileb’ li komon, ut neke’k’anjelak jo’ chanru xb’aanunkil ut sa’ li na’ajej b’ar wi’ kixkawresi chaq a’an choq’ reheb’. Ninyeechi’i eere naq teetaw li sahil ch’oolejil sa’ li b’e nak’amok sa’ li choxahil ochoch, sa’ sutq’iik rik’in a’an jo’ xrab’in li Dios li neke’xpaab’ lix sumwank.

Ninch’olob’ xyaalal naq li Dios li Yuwa’b’ej yo’yo ut nekexxra. A’an tixsumeheb’ laa tij. Lix raarookil Alal naxb’eresi li junjunq chi k’anjel sa’ Lix Iglees li Jesukristo reheb’ laj Santil Paab’anel sa’ Roso’jikeb’ li Kutan. Li Awa’b’ej Russell M. Nelson a’an lix yo’yookil profeet. Ut laj Jose Smith kiril li Dios li Yuwa’b’ej ut li Jesukristo ut ki’aatinak rik’ineb’, sa’ jun k’iche’ aran Palmyra, Nueva York. Ninnaw naq yaal a’in. Ninch’olob’ ajwi’ xyaalal naq li Jesukristo, a’an laj Kolol aawe; a’an nakatxra. Ut sa’ xk’ab’a’ lix tojb’al rix li maak, naru tatsantob’resiiq ut tatwaklesiiq chixk’ulb’aleb’ li taqenaqil ut santil k’anjel b’oqb’ilaqat wi’. Ninch’olob’ xyaalal a’in sa’ lix santil k’ab’a’ li Jesukristo, amen.