2010–2019
Chatpaab’an
Jolomil ch’utub’aj-ib’ re octubre 2019


Chatpaab’an

Tento taqaxaqab’ jun hoonal wulaj wulaj re xjachb’al qu rik’in li ruchich’och’, re toojunajiiq rik’in li choxa.

Jun sut ink’a’ mas junxil, xinwakli eq’la ut xinkawresi wib’ re rilb’al li loq’laj hu. Xinchap incelular ut xinchunla chixk’atq inch’aat, ut ok raj we chixteeb’al li aplicación re Bibilioteca del Evangelio. Xinte lin celular ut naq xin’ok raj chi tzolok, xwil k’iila resilaleb’ li mensaje ut li correo li ak xe’ok sa’ li q’ojyin. Xinye, “Yal junpaat tinwileb’ li mensaje a’an, toja’ naq tin’ok chirilb’al li loq’laj hu.” A’b’an, wiib’ hoor chirix a’an, toj yookin chirilb’aleb’ li mensaje, li correo, li periodicos, ut li redes sociales. Naq xink’e reetal jarub’ hoonal wankin wi’, xinseeb’a wib’ chi ok sa’ lin k’anjel choq’ re li kutan a’an. Sa’ li eq’la a’an ink’a’ xwil li loq’laj hu, jo’kan naq ink’a’ xinch’olaniik sa’ musiq’ej jo’ xwaj raj.

Li ch’oolaniik sa’ musiq’ej

Nink’oxla naq laa’ex ajwi’ nekek’ul chi jo’ka’in. Li tecnologia nokoxtenq’a chi us. Nokoxjunaji rik’ineb’ li qakomon, rik’in li na’leb’, ut rik’in li esilal chirix li k’a’ru nak’ulman sa’ ruchich’och’. A’b’anan, naru ajwi’ tixjach qu rik’in li k’a’ru jwal aajel ru: a’an li qajunajinkil rik’in li choxa.

Tinka’suti li xye li qaraarookil profeet, li Awa’b’ej Russell M. Nelson: “Sa’ li ruchich’och’ a’in wan li ch’a’ajkilal ut li pleetik. Li aatinak sa’ internet ut li taqleb’ esil nak’anjelak rajlal ut nat’ane’ sa’ qab’een chi maak’a’ li hilank. Wi ta wanq junaq li qawankilal chixtz’ilb’al rix lix k’ihaleb’ li xyaab’ kuxej ut li na’leb’ li neke’xhob’ li yaal, tento raj taqatzol xk’ulb’al li k’utb’esinb’il na’leb’.”

Li Awa’b’ej Nelson kixye ajwi’, “sa’ li kutankil chalel, tookamq raj sa’ musiq’ej chi maak’a’ li b’eresink, li k’amok b’e, li k’ojob’ank ch’oolej, ut li ochb’eeniik chi rajlal xb’aan li Santil Musiq’ej.”1

li Awa’b’ej Boyd K. Packer kixye resil jun ch’uut chi kej li ramro xwa’leb’aal sa’ pim xb’aan naab’al li saqb’ach, ut okeb’ raj re chi kamk. Wankeb’ li ke’xtoq’ob’ ru li kej, ut ke’xk’am chaq naab’al li ichaj choq’ reheb’. Li ichaj moko xketom ta li kej, a’b’an li kristiaan ke’raj naq yal tixtenq’aheb’ b’ayaq. A’b’an moqon ke’tawe’ lix k’ihaleb’ li kej chi kamenaq. Ke’xket li ichaj, a’ut moko xch’olaniheb’ ta, ut ke’tzokaak ut ke’kam chi nujenaqeb’ lix sa’.2

Naab’aleb’ li esilal sa’ internet li neke’tam sa’ qab’een wankeb’ jo’ chanru li ichaj choq’ re li kej—Naru taqaket chi naab’al, a’b’an ink’a’ tooxch’olani.

B’ar naqataw li ch’olaniik sa’ musiq’ej chi yaal? K’iila sut, moko natam ta sa’ li redes sociales. Naru taqataw naq “taqatiikisi qib’ chi uub’ej” sa’ xb’ehil li sumwank, “junelik chaphooko chi kaw chiru li b’arb’ookil ch’iich’,” ut taqayal li ru li che’ re yu’am.3 A’an naraj naxye naq tento taqaxaqab’ jun hoonal wulaj wulaj re xjachb’il qu rik’in li ruchich’och’, re toojunajiiq rik’in li choxa.

Sa’ lix matk’, laj Lehi kirileb’ li ke’xyal li ru li che’ a’ut moqon ke’xkanab’, xb’aan naq ke’toch’e’ xch’ool xb’aan li kab’l li nim ut paapo xsa’, a’an lix q’etq’etil li ruchich’och’.4 Naru te’wanq li saaj li neke’k’iresiik sa’ jun ochochnal re li Iglees, li neke’tz’aqon sa’ xk’anjel li Iglees, ut neke’wulak ajwi’ sa’ li santil ochoch, toja’ ut naq neke’ok “sa’eb’ li b’e ink’a’ us xk’amb’al, ut neke’sach.”5 K’a’ut naq nak’ulman a’in? K’iila sut nak’ulman xb’aan naq us ta yookeb’ chixb’aanunkil li k’a’ru aajel ru, moko jalb’ileb’ ta xch’ool chi yaal. Xe’wa’ak a’b’anan ink’a’ xe’ch’olaniik.

Jalam-uuch
ch’ina k’anjel reheb’ li saaj

A’b’anan, ak xinnaw eeru naab’alex li saaj aj Santil Paab’anel sa’ Roso’jikeb’ li Kutan li kaw eerib’, seeb’ eena’leb’, ut wan lee paab’aal. Nekenaw naq laa’ex li ralal xk’ajol li Dios ut naq wan jun li k’anjel tixk’e cheb’aanu. Nekera li Dios chi anchal “eech’ool, eemetz’ew, eek’a’uxl, ut eekawilal.”6 Nekepaab’ lee sumwank ut nekexk’anjelak chiruheb’ jalan, xb’eenil sa’ lee rochochnal. Nekek’anjela lee paab’aal, nekejal eek’a’uxl, ut nekexchaab’ilo’ wulaj wulaj, li naxk’e xsahil eech’ool. Yookex chixkawresinkil eerib’ choq’ re li santil ochoch ut jalan chik li textz’aqonq wi’ jo’ xtzolom li Kolonel. Yookex chixkawresinkil li ruchich’och’ choq’ re li xkab’ xk’ulunik li Qaawa’, rik’in xb’oqb’aleb’ jalan chi chalk rik’in li Kristo ut chixk’ulb’al lix wankilal re xtojb’al rix li maak. Junajinb’ilex rik’in li choxa.

Jalam-uuch
eb’ li saaj neke’xik sa’ li santil ochoch

Yaal, wan lee ch’a’ajkilal. A’b’an wan xch’a’ajkilal yalaq kutankil chalen chalen. A’an a’in li qakutankil laa’o, ut tento toopaab’anq. Ninch’olob’ naq li Qaawa’ naxnaw li qach’a’ajkilal, ut rik’in li jolomink xb’aan li Awa’b’ej Nelson, yoo chiqakawresinkil chixkuyb’al li qach’a’ajkilal. Laa’in ninpaab’ naq lix tz’aam li profeet naq li iglees taajayaliiq sa’ li ochochnal, chi tenq’anb’il xb’aan li iglees,7 naxk’e li qakawilal—jo’ ajwi’ li qasahilal—naq wanko sa’ jun kutankil li ink’a’ nokoxch’olani sa’ musiq’ej.

Jayalinb’il sa’ li ochochnal

K’a’ru naraj naxye xjayalinkil li iglees sa’ ochochnal? Jalan jalanqeb’ li ochochnal sa’ li ruchich’och’. Maare laa junkab’al laa’at ak wanjenaq sa’ li Iglees k’iila chihab’. Malaj ut maare laa’at li jun ajwi’ chi komon sa’ laa junkab’al. Maare ak sumsuukat, maare maji’, ut maare wankeb’ malaj maak’a’eb’ li kok’al sa’ laa wochoch.

Maak’a’ naxye li wankat wi’, naru taajayali laa wochochnal jo’ li na’ajej re xtzolb’al ut xyu’aminkil li evangelio. K’a’ajwi’ naraj naxye naq wan sa’ laa b’een laa’at li k’anjel re xjalb’al aach’ool ut xnimob’resinkil laa musiq’. Naraj naxye naq taapaab’ li raatin li Awa’b’ej Nelson naq “taajal aawochoch jo’ jun santil na’ajej re paab’aal.”8

Laj tza tixye aawe naq li ch’olaniik sa’ musiq’ej ink’a’ na’ajman, malaj chi mas seeb’ xna’leb’, naq naru taab’aanu moqon. Jwal seeb’ a’an sa’ li jalb’ehink, ut sa’ li b’aytesink. Tatxb’oq chixnumsinkil aahoonal rik’in li k’a’ru anchal tento anajwan, a’b’anan chi yaal, ink’a’ mas na’ajman. Taaraj naq “taapoxle aawib’ ” chirix k’iila na’leb’ re naq taatz’eq li k’a’ru “na’ajmank ru.”9

K’a’jo’ ninb’antioxi lin “chaab’il na’ lin yuwa’,”10 li ke’xk’iresi li qajunkab’al sa’ jun ochochnal re ch’olaniik sa’ musiq’ej, rahok, ut li chaab’il b’atz’unk. Li na’leb’ ke’xk’ut sa’ lin saajil xinixkawresi chi us. Ex na’b’ej yuwa’b’ej, k’ehomaq xchaab’ilal eekomonil rik’in lee ralal eek’ajol. Te’raj chik lee hoonal, ink’a’ chi yal b’ayaq.

Tenq’anb’il xb’aan li Iglees

Naq teeb’aanu, li Iglees tixk’e lee tenq’ankil. Li k’a’ru naqak’ul sa’ iglees naru tixk’e xkawilal li li qach’olaninkil sa’ ochochnal. Sa’ li chihab’ a’in, ak xqil lix tenq’ li iglees chi jo’ka’in sa’ li Dominkil Tzoleb’aal ut sa’ li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al. Toj taqil ajwi’ sa’ xch’utameb’ Tijonelil re Aaron ut li Saaj Ixq. Sa’ li enero chal re, taajalmanq b’ayaq li na’leb’ taatzolmanq sa’eb’ li ch’utam a’in. Toj taatzolmanq li na’leb’ re li evangelio, a’b’an li na’leb’ a’an tixchap rib’ rik’in li hu Kim, Taaqehin—Choq’ reheb’ li komon ut li junkab’al. Yal ka’ch’in li jalok a’in, a’b’an naru naq nimaq xwankil sa’ xch’olaninkileb’ li saaj sa’ musiq’ej.

K’a’ chik ru li tenq’ank naxb’aanu li Iglees? Sa’ iglees nokotz’akon sa’ li loq’laj wa’ak, li nokoxtenq’a chixq’axtesinkil qib’ chi ak’il choq’ re li Kolonel rajlal xamaan. Ut sa’ iglees naqach’utub’ qib’ rik’ineb’ li qech aj paab’anel li okenaqeb’ ajwi’ sa’eb’ li sumwank. Li rahok sa’ komonil rik’ineb’ li qech aj tzolom re li Jesukristo naru tooxtenq’a chi us jo’ aj tzolom sa’ li ochochnal.

Naq 14 chihab’ wan we, lin junkab’al xq’axon sa’ jalan chik li k’aleb’aal. Anajwan ut, maare ink’a’ jwal ch’a’aj a’in naq teril laa’ex, a’b’an naq xwil laa’in, jwal nim li sachk xink’ul. Ink’a’ chik ninnaweb’ ru li wankeb’ chinsutam. Chixjunileb’ li saaj winq sa’ li iglees neke’wulak sa’ jalan chik li eskweel. Jo’ jun ch’ajom, xinpatz’, “K’a’put naq lin na’ lin yuwa’ te’xb’aanu we li na’leb’ a’in?” Xweek’a naq ak po’jenaq lin yu’am chi junajwa.

A’b’anan, naq xintz’aqon sa’ xk’anjeleb’ li Saaj Winq, xinru chi ok sa’ komonil rik’ineb’ li wankeb’ sa’ lin molam, ut xe’ok choq’ li wamiiw. Jo’kan ajwi’, li wankeb’ sa’ li obispil ut laj jolominel re li Tijonelil re Aaron ke’ok chirilb’al k’a’ru wan sa’ lin yu’am. Xe’wulak chiwilb’al chi b’atzunk sa’ equipo. Neke’xtz’iib’a li kok’ hu choq’ we, li toj nink’uula anajwan. Toj nikine’raatina naq xkohin sa’ universidad ut sa’ li mision. Jun reheb’ kiwulak sa’ aeropuerto naq xinq’aj sa’ lin tenamit. Junelik tinb’antioxiheb’ li chaab’il winq a’in li xine’xra ut xe’royb’eni naq tinwulaq sa’ li k’a’ru nim. Xine’xke chi ilok wan wi’ li choxa, ut xkutano’ ru lin yu’am, ut xsaho’ lin ch’ool.

Chan ru naq laa’o, jo’ jolominel ut na’b’ej yuwa’b’ej, taqatenq’a li saaj komon chixnawb’al naq ink’a’ neke’b’eek xjunes sa’ xb’ehil li sumwank? Rochb’een xkawresinkil qakomonil rik’in li junjunq, naqab’oqeb’ sa’ chixjunil li k’anjel naqab’aanu—sa’ li nimla conferencia reheb’ li saaj jo’ ajwi’ sa’ li kok’ k’anjel naqab’aanu rajlal xamaan. Maak’oxla naq kub’enaq xwankil li ochb’eeniik xb’aan li ani yookeb’ ajwi’ chixyalb’al xq’e. Ex li jolominel, chek’oxla chi us lix ch’olaninkileb’ li kok’al ut li saaj sa’ lee teep. Te’raj chik lee hoonal, ink’a’ chi yal b’ayaq.

Wi ta laa’at jun lix jolominel, jun li rech kab’al, jun li komon sa’ xmolam, malaj sa’ Iglees, ut wi nateeliik jun li b’e re tatruuq chixtenq’ankil jun li saaj, tenq’a chi junajiik rik’in li choxa. Maare laa’aqat tz’aqal “lix tenq’ li Iglees” li na’ajman choq’ re li saaj komon a’an.

Ex was wiitz’in, ninch’olob’ naq li Jesukristo wan sa’ xjolomil li Iglees a’in. Yoo chixmusiq’ankil xna’leb’eb’ li jolominel, ut naxk’am qab’e toj sa’ li musiq’ejil ch’olaniik re naq kawaqo sa’ roso’jikeb’ li kutan. Li musiq’ejil ch’olaniik a’an tooxtenq’a chi paab’ank. Sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo, amen.