2010–2019
Roxloq’ikinkileb’ li qayeechi’ihom ut li qasumwank
Jolomil ch’utub’aj-ib’ re octubre 2019


Roxloq’ikinkileb’ li qayeechi’ihom ut li qasumwank

Nekexinb’oq chixk’oxlankileb’ li yeechi’ihom ut li sumwank nekex’ok wi’ rik’in li Qaawa’, ut rik’ineb’ jalan chik li kristiaan, rik’in xnimal lix xaqxookilal eech’ool, xnawb’al naq teneb’anb’ilex xb’aan lee raatin.

Ex raarookil was wiitz’in, naq ak raqe’k re li ch’utam a’in, chiqak’uula sa’ qach’ool li xnawom ch’oolej xk’eeman anajwan chirixeb’ li yaalil na’leb’ re lix evangelio li Jesukristo. Osob’tesinb’ilo chixnumsinkil li santil hoonal a’in sa’ komonil re xkawob’resinkil li qayeechi’ihom re li Qaawa’ Jesukristo naq laa’o lix moos ut naq a’an aj Kolol qe.

Na’aalob’resiik ink’a’uxl xb’aan lix aajelil ru li ok sa’ ut li xpaab’ankileb’ li yeechi’ihom ut li sumwank. Ma aajel ru choq’ aawe naq nakab’aanu li nakayeechi’i xb’aanunkil? naq wan aak’ulub’? naq taab’aanu li nakaye naq taab’aanu? naq taayal aaq’e chiroxloq’inkileb’ laa santil sumwank? naq wan x’anchalil aach’ool? Naq naqayu’amiheb’ li qayeechi’ihom re li Qaawa’ ut reheb’ li qas qiitz’in, nokob’eek sa’ xb’ehil li sumwank li nak’amok rik’in li qaYuwa’ sa’ Choxa ut naqeek’a lix rahom a’an sa’ li qayu’am.

Li qaKolonel Jesukristo kixk’ut tz’aqal chiqu chan ru ok sa’ ut xpaab’ankileb’ yeechi’ihom ut sumwank. A’an kichal sa’ ruchich’och’ ut kixyeechi’i naq tixb’aanu li rajom xch’ool li Yuwa’b’ej. Kixk’uteb’ li na’leb’ re li evangelio rik’in li kixye ut li kixb’aanu. Kixtoj rix li qamaak re naq taawanq wi’chik qayu’am. Kixb’aanu chixjunil li xyeechi’ihom.

Ma yaal a’an choq’ re li junjunq qe? B’ar wan li xiwxiw wi yal nokomaakob’k b’ayaq, nokopalto’ b’ayaq, malaj ink’a’ naqab’aanu chixjunil li qayeechi’ihom? K’a’ru taak’ulmanq wi naqakanab’eb’ li qasumwank? Ma te’chalq rik’in li Kristo li qas qiitz’in wi naqab’aanu a’an? Ma teneb’anb’ilat xb’aan laa waatin? Xb’aanunkil li k’a’ru li yeechi’inb’il maawa’ yal jun b’aanuhom; a’an b’an tz’aqal xwanjik jun xtzolom li Jesukristo.

Rik’in naq junelik wan sa’ xch’ool li xq’unal qametz’ew laa’o sa’ li yu’am a’in, li Qaawa’ kixye, “Chiwanq xsahil eech’ool, ut mexxuwak, xb’aan naq laa’in, li Qaawa’, wankin eerik’in, ut tinxaqliiq chek’atq.”1 Laa’in week’ahom lix wanjik a’an naq nawaj ru xkawilal ut xk’ojob’ankil inch’ool, malaj xkomon li musiq’ejil nawom ut metz’ew, ut k’a’jo’ naq tuulanob’resinb’ilin ut k’a’jo’ xnimal inb’antioxihom xb’aan lix loq’aj wanjik wik’in.

Li Qaawa’ kixye, “Li junjunq chi aamej li nakanabʼank re lix maak ut nachal wikʼin, ut naxpatzʼ inkʼabʼaʼ, ut naʼabʼin chiru lix yaabʼ inkux, ut naxpaabʼebʼ lin taqlahom, taaril li wilobʼaal ut tixnaw naq wankin.”2 Maare a’an lix yeechi’ihom q’axal nim.

Xintzol x’aajelil ru xb’aanunkil li ninye naq toj saajin. Xintzol a’an jo’ saaj winq naq xaqxookin chixyeeb’al li xaqab’anb’il aatin reheb’ li Boy Scouts. Us ta yoo chi raqe’k li qakomonil rik’in li ch’uut Boy Scouts re America, junelik taajultiko’q we laa’in ut re li Iglees a’in li k’a’ru qanumsihom sa’ komonil. Re li ch’uut Boy Scouts, reheb’ li k’iila winq ut ixq li ke’k’anjelak jo’ jolominel sa’ li Boy Scouts, reheb’ li na’b’ej—a’aneb’ tz’aqal li ke’k’anjelak—ut reheb’ li saaj winq li ke’tz’aqon sa’ li ch’uut Boy Scouts, naqaye, “B’antiox eere.”

Sa’ li ch’utam a’in, li qaraarookil profeet, li Awa’b’ej Russell M. Nelson, ut li Elder Quentin L. Cook xe’xye resileb’ li jalaak li te’xjayali wi’chik li qilob’aal rik’ineb’ li qasaaj ut te’xjayaliheb’ li qach’uut rik’in li k’utb’esinb’il yaal. Jo’kan ajwi’, sa’ li domingo xnume’, li Awa’b’ej Nelson ut li Awa’b’ej M. Russell Ballard xe’xch’olob’ li ak’ k’anjel choq’ reheb’ li kok’al ut li saaj sa’ Lix Iglees li Jesukristo reheb’ laj Santil Paab’anel sa’ Roso’jikeb’ li Kutan li taab’aanumanq sa’ chixjunil li Iglees. A’an jun k’anjel taab’aanumanq chiru chixjunil li ruchich’och’ li jayalinb’il rik’in li Qaawa’ ut aj Kolol qe, li Jesukristo. Junajinb’ileb’ li Xb’eenil Awa’b’ejil ut lix Molameb’ li Kab’laju chi Apostol sa’ li ak’ jayalihom a’in, ut laa’in ninch’olob’ xyaalal naq li Qaawa’ xk’am qab’e sa’ li junjunq yokb’ xqak’e. Jwal sa inch’ool chirixeb’ li kok’al ut li saaj sa’ li Iglees xb’aan naq te’xnumsi li ak’ jayalihom a’in chirixeb’ sa’ ochoch ut sa’ iglees—rik’in xtzolb’al li evangelio, k’anjelak chiru li ras riitz’ineb’, okenk sa’eb’ li kok’ k’anjel, ut chaab’ilob’resink-ib’ sa’ junesal.

Li na’leb’ te’xjayali wi’ rib’ li saaj sa’ li chihab’ chal re, 2020, a’an wan rilom rik’in lix yeechi’ihom laj Nefi naq “taaxik ut tixb’aanu.” A’an kixtz’iib’a, “Ut kik’ulman naq laa’in, aj Nefi, kinye re lin yuwaʼ: Tinxik ut tinbʼaanu li kʼaʼaq re ru xtaqla li Qaawaʼ, xbʼaan naq ninnaw naq li Qaawaʼ maajun taqlahom naxkʼe rehebʼ li ralal xkʼajolebʼ li winq, chi inkʼaʼ ta tixkʼuubʼ jun li bʼe choqʼ rehebʼ re naq teʼxbʼaanu li kʼaʼru naxtaqlahebʼ wiʼ.”3 Us ta naq junxil chaq kiyeeman a’in, laa’o sa’ li Iglees naqak’ojob’ qib’ sa’ xb’een li yeechi’ihom a’an.

Li “xik ut xb’aanunkil” naraj naxye numtaak sa’ xb’een li ruchich’och’, xk’ulb’al ut xk’anjelankil li k’utb’esinb’il na’leb’, wank chi tiik chi paab’ank rik’in yo’onihom ut paab’aal chirix li k’a’ru taachalq, ok sa’ ut xpaab’ankileb’ sumwank re xtaaqenkil li Jesukristo, ut chi jo’kan, xnimob’resinkil li qarahom choq’ re a’an, aj Kolol re li ruchich’och’.

Jun sumwank a’an li yeechi’ink-ib’ naqab’aanu rik’in li Qaawa’. Jo’ komon sa’ li Iglees, noko’ok sa’ sumwank naq nakub’e qaha’ naq taqak’ul sa’ qab’een lix k’ab’a’ li Jesukristo, re wank jo’ kiwan a’an. Jo’eb’ li ke’kub’e chaq xha’ aran sa’ li ha’ Mormon, laa’o noko’ok sa’ aatin naq too’ok jo’ xtenamit a’an, “re xk’amb’al qiiq chiqib’il qib’, re naq taaseeb’o’q; … “re yaab’ak rik’ineb’ li neke’yaab’ak; … xk’ojob’ankileb’ xch’ool li neka’ajok k’ojob’aak xch’ool, ut xaqliik jo’ aj yehol nawom chirix li Dios sa’ chixjunil hoonal, ut sa’ chixjunil li k’a’aq re ru, ut sa’ chixjunil li na’ajej.”4 Rilb’al qib’ chiqib’il qib’ sa’ li Iglees naxk’ut naq k’eek’o qach’ool chiroxloq’inkileb’ li yeechi’ihom a’in.

Naq naqak’ul li loq’laj wa’ak, naqa’ak’ob’resi li sumwank a’an re xk’ulb’al sa’ qab’een lix k’ab’a’, ut neke’qab’aanu xkomoneb’ li yeechi’ihom re xchaab’ilob’resinkil qib’. Eb’ li qak’oxlahom ut li qab’aanuhom wulaj wulaj, li ninq’ jo’eb’ ajwi’ li kok’, neke’xk’ut naq k’eek’o qach’ool chiru a’an. Lix santil yeechi’ihom choq’ reeqaj a’in a’an a’in: “Wi junelik ninjultiko’ eere, taawanq inmusiq’ eerik’in.”5

Lin patz’om choq’ eere anajwan, a’an ma yooko chiroxloq’inkileb’ li qayeechi’ihom ut li qasumwank, malaj ma wiib’ rix qach’ool rik’in li naqayeechi’i, chi b’aanunb’il chi maak’a’ xkawilal qach’ool ut, xb’aan a’in, moko ch’a’aj ta xq’etb’aleb’? Naq naqaye re anihaq, “Tintijoq chawix,” ma jo’kan naqab’aanu? Naq naqaye, “Wanqin aran re tenq’ank,” ma yaal a’an? Naq naqateneb’ qib’ chixtojb’al li qak’as, ma naqab’aanu? Naq naqataqsi li quq’ re xxab’ankil xwankil jun qech aj komon sa’ lix ak’ b’oqb’al, li naraj naxye xyeechi’inkil qatenq’, ma jo’kan naqab’aanu?

Sa’ jun ewu junxil chaq sa’ inch’ajomil kichunla lin na’ chink’atq sa’ roq lix ch’aat ut kinraatina chirix lix aajelil ru xpaab’ankil li Aatin re Chaab’il Na’leb’. “Laa’in ninnaw, rik’in li xintzol rik’ineb’ jalan chik kristiaan junjunq chihab’ chaq,” chan, “lix sachjik li musiq’ej ut li q’unal ch’oolej li nachal rik’in xq’etb’al li Aatin re Chaab’il Na’leb’.” Xinixka’ya tz’aqal sa’ xnaq’ wu ut kiweek’a li raatin chixch’ikb’al rib’ sa’ waam: “Yeechi’i we, Ronnie, [a’an li nikinixk’ab’a’i], naq junelik taapaab’ li Aatin re Chaab’il Na’leb’.” Chi tiik ink’a’uxl kinyeechi’i re naq tinb’aanu, ut jo’kan inb’aanuhom chalen chaq li hoonal a’an.

Li teneb’ank-ib’ a’an kik’anjelak we chi chaab’il naq ch’ajomin chaq, ut moqon naq li wech aj trab’aaj yookeb’ chiroksinkil li k’a’ru ink’a’ us. Ak kinsik’ ru chi rub’elaj naq tintaaqe lix chaq’rab’ li Dios, ut maajun sut chik ki’ajman naq tinsik’ wi’ chik ru. Li Qaawaʼ kixye, “Laaʼin, li Qaawaʼ, wankin chi tenebʼanbʼil naq nekebʼaanu li kʼaʼru ninye; aʼbʼan naq inkʼaʼ nekebʼaanu li kʼaʼru ninye, maajun yeechiʼihom nekekʼul.”6 K’a’ru yoo chixyeeb’al reheb’ li neke’paab’ank re li Aatin re Chaab’il Na’leb’? Naxye naq yeechi’inb’ilaq qe xkawilal li qoq quq’, li metz’ew, li nawom, ut eb’ li anjel li te’xkol qix.7

Junjunq chihab’ chaq, li Hermana Rasband ut laa’in wanko chaq sa’ li Santil Ochoch re Lago Salado b’ar wi’ taatz’ape’q sa’ junajil jun reheb’ li qarab’in. Naq xaqxooko chirix li santil ochoch rik’in jun reheb’ li qarab’in toj saaj, li maji’ naru taa’ok sa’ li k’ojob’anb’il k’anjel a’an, koo’aatinak chirix lix aajelil ru li tz’ape’k sa’ junajil sa’ lix santil ochoch li Dios. Jo’ kixk’ut chaq lin na’ chiwu junxil, laa’o kiqaye re li qarab’in: “Naqaj naq tattz’ape’q sa’ junajil sa’ li santil ochoch, ut naqaj naq taayeechi’i qe, naq nakataw laa junelikil ochb’een, teek’ojob’ xkutankil naq textz’ape’q sa’ junajil sa’ li santil ochoch.” A’an ki’ok sa’ aatin qik’in.

Jalam-uuch
lix rab’in li Elder Rasband ut lix b’eelom

A’an xyeehom qe naq li koo’aatinak wi’ ut li kixyeechi’i kixkol rix tu kixjultika re “k’a’ru li jwal nim xwankil.” Moqon, ki’ok sa’ loq’laj sumwank naq kitz’ape’ sa’ junajil rik’in lix b’eelom sa’ li santil ochoch.

Li Awa’b’ej Nelson kixk’ut: “Naqanima … lix wankil li Kolonel sa’ li qayu’am naq naqak’uub’ loq’laj sumwank ut naqapaab’eb’ chi tiik ru. Li qasumwank nokohe’xlaq’ab’ rik’in a’an ut neke’xk’e qe choxahil wankilal.”8

Wi naqab’aanu li k’a’ru naqayeechi’i chiqib’il qib’, kok’ aj xsa’ naqab’aanu ajwi’ li naqayeechi’i re li Qaawa’. Chijultiko’q eere li raatin li Qaawa’: “Jo’ch’inal jo’nimal xeb’aanu chaq reheb’ lin kok’ iitz’in a’in q’axal kok’eb’, we laa’in xeb’aanu chaq.”9

Qatz’ilaq rix jun seraq’ chirix li yeechi’ink sa’eb’ li loq’laj hu. Laj Ammon ut eb’ li ralal laj Mosiah sa’ lix Hu laj Mormon ke’xk’am sa’ xb’eeneb’ “xjultikankil li raatin li Dios.”10 Naq laj Ammon kichape’ xb’aaneb’ laj Lamanita, kik’ame’ chiru jun rey aj Lamanita, aj Lamoni xk’ab’a’. A’an kixye re li rey, “Tinwanq choq’ aamoos.”11 Naq ke’chal chaq aj elq’aneleb’ re lix ketomq li rey, laj Ammon kixch’oteb’ li ruq’. K’a’jo’ naq kisach xch’ool li rey, jo’kan naq kirab’i li raatin laj Ammon chirix li evangelio ut kijale’ xch’ool.

Li xRut, sa’ li Najter Chaq’rab’, kixyeechi’i re lix na’ lix b’eelom, “B’ar tatxik laa’at, aran tinxik ajwi’ laa’in.”12 Kixb’aanu tz’aqal li kixye. Li chaab’il winq aj Samaria, sa’ jun jaljookil ru aatin sa’ li Ak’ Chaq’rab’, kixyeechi’i re laj eechal ochochnal naq wi taaril aj b’ehenel li tochb’il, “Jo’nimal chik taasach chirix, sa’ lin sutq’ijik tolintoj aawe.”13 Laj Tzoram, sa’ lix Hu laj Mormon, kixyeechi’i naq taaxik sa’ li yamyookil ch’och’ rik’in laj Nefi ut eb’ li ras riitz’in. Laj Nefi kixye, “Naq laj Tzoram kixxaqab’ li raatin chiqu, kisach li qaxiw chirix a’an.”14

K’a’ aj-e li najteril yeechi’ihom “yeechi’inb’il reheb’ li yuwa’b’ej” jo’ nayeeman resil sa’eb’ li loq’laj hu naq “lix ch’ooleb’ li alal k’ajolb’ej te’sutq’iiq rik’ineb’ lix yuwa’?”15 Naq maji’ nokochal sa’ ruchich’och’ ut kiqasik’ ru lix k’uub’anb’il na’leb’ li Dios, kiqayeechi’i naq tootenq’anq chixch’utub’ankil Israel sa’ xka’pak’alil li tz’apleb’ t’ikr. “Koo’ok sa’ aatin rik’in li Qaawa’,” kixye li Elder John A. Widtsoe junxil. “Jo’kan naq lix k’anjelankil li k’uub’anb’il na’leb’ moko re ta ka’ajwi’ li Yuwa’b’ej, chi moko re ka’ajwi’ li Kolonel, qe aj b’an wi’ laa’o.”16

“Li ch’utub’ank a’an li k’anjel q’axal aajel ru li yoo chi k’ulmank sa’ li ruchich’och’ anajwan,” chan li Awa’b’ej Nelson naq yoo chi b’eek chiru li ruchich’och’. “Naq noko’aatinak chirix li ch’utub’ank,ka’ajwi’ naqaye li yaalil na’leb’ aj k’ojob’anel a’in: chixjunileb’ li ralal xk’ajol li qaChoxahil Yuwa’, sa’ xka’pak’alil li tz’apleb’ t’ikr, xk’ulub’eb’ re rab’inkil li esil chirix lix evangelio li Jesukristo k’ojob’anb’il wi’chik.”17

Jo’ jun x’apostol li Qaawa’ Jesukristo, ninchoy li waatin rik’in junli b’oqok ut jun li yeechi’ink. Xb’een, li b’oqok: Nekexinb’oq chixk’oxlankileb’ li yeechi’ihom ut li sumwank nekex’ok wi’ rik’in li Qaawa’, ut rik’ineb’ jalan chik li kristiaan, rik’in xnimal lix xaqxookilal eech’ool, xnawb’al naq teneb’anb’ilex xb’aan lee raatin. Xkab’, ninyeechi’i eere naq wi teeb’aanu a’in, li Qaawa’ tixxaqab’ lee raatin ut tixk’ulub’a lee b’aanuhom naq nekeyal eeq’e chi anchal eech’ool chixkawob’resinkil lee yu’am, lee junkab’al, ut Lix Iglees li Jesukristo reheb’ laj Santil Paab’anel sa’ Roso’jikeb’ li Kutan. A’an taawanq eerik’in, ex raarookil was wiitz’in, ut texruuq, chi kaw eech’ool, teeroyb’eni naq “texk’ule’q chaq sa’ choxa, re naq chi jo’kan texruuq chi wank rik’in li Dios sa’ sahil ch’oolejil li maajo’q’e na’oso’ … xb’aan naq li Qaawa’ Dios xyehok re.”18

Ninch’olob’ xyaalal ut ninyeechi’i eere a’in sa’ lix k’ab’a’ li Jesukristo, amen.