Kakabwaia man te Tembora

Te tembora bon te tabo are ko mena iai “n te aonaaba ao tikai n tei ibukin te aonaaba.” Ngkana ko taonaki n te kangaanga ao n am babaire aika rangin ni kakawaki ake a tiku n am iango ao n tamneim, ko kona ni buokaki iai n te tembora man karekei kairi n tamnei.

Ti kainnanoia ni karekea te kakoaua ao te namakinan ae rau man te tembora ngkai n ana auti te Uea. Kawakinan kakawakin tabun te tembora ao kaoakin te Tamnei bwa e na kakabwaiaia akana a rin n te tembora ae tabu ibukin aia otenanti ao aia berita, ti reireinaki bwa akea te bwai ae bareka ae na rin n te tembora. Kawakinan te rau n te tembora bon te bwai ae rangin ni kakawaki ibukin karekean te Tamnei bwa e na mena inanona ni katoa aua ni katoa bong.

Ngke te ataeinimwaane ngai, ao e uotai tamau man te Long Island, New York, n nakonako iaon tanon te Salt Lake Temple, n ringa te tembora, ao ni maroroakina kakawakin te tembora inanon maiura. Bon n te tai anne are I a katia iai au iango bwa n te taina ao n na oki ni karekei otenanti n te tembora.

Inanon taai ake ngkoa, ni katoa korontetai, e a tia te Uea n tuangiia burabeti bwa a riai ni kateaki tembora bwa aonga ni karekei otenanti n te tembora Ana aomata. Moote ma kaain Iteraera a kakabwaiakaki ma aia tembora ae bon tau buburana, te tabo n taromauri, are a karaoaki iai otenanti aika tabu iaan ana tua Moote—ao te tai naba are e taetae iai te Uea ma Moote. E katia te tembora ae moan te tikiraoi te Uea Toromon i Ierutarem, are e a manga urubekeaki imwiina. Ao n ana tai n tautaeka Kristo, ao e a manga kateaki riki te tembora teuana iaon Ierutarem.

Ti reiakinna man Ana Boki Moomon bwa e katea Nibwaai te tembora “n aiaron ana tembora Toromon” (2 Nibwaai 5:16). Ana burabeti Nibwaai ake tabeman, aika Iakobwa ao te Uea Beniamina, a reireiniia aomata n te tembora (tara Iakobwa 1:17; Motiaea 1:18).

Te bwai ae kakawaki, ngke e a mangauti te Uea Iesu Kristo e kaoti nakoia tenaan Nibwaite n te A.D. 34, E roko nakon te tembora (tara 3 Nibwaai 11:1–11).

E reirei te Burabeti Iotebwa Timiti, “E tuai baireaki raoi te Ekaretia, nakon arona, ao e aki kona n tei, ni karokoa e tia te Tembora, n taabo ake a na karaoaki iai kakoroan nanon otenanti n te Nakoanibonga.”¹

Te Kirtland Tembora bon ngaia te moan tembora ni boong aika kaitira, ao iai katabeana teuana ae kakawaki ibukin kaokakin kingin te nakoanibonga. Iotebwa Timiti imwiin ana tataro, ao e kawaraki iroun Iesu n te Kirtland Tembora n Eberi 3, 1836 (tara D&C 110). E kaoti te Tia Kamaiu n te mimitong man kariaia te Kirtland Tembora bwa Ana auti. N te tai anne ao a kaoti naba Moote, Eria, n te aro bwa a na anga kingin te nakoanibonga ake iai irouia. Eria e kaoka kingin mwaakan te kabaebae, n aron are ana berita Maraki, bwa tiaonga ni karekea kakukurein bwanin taian kakabwaia man te tembora ni maiura.

A katia te Nauvoo Tembora ara bakatibu man karaoi otenanti aika tabu inanona. Te Nauvoo Tembora bon te moan tembora are a karaoaki iai taian entaunmente ma kabaebae, are e kaota te nano ae korakora nakoia bwaeoniia ngke a kaitara ma kangaanga n aia tai n rinanon rereua nakon Tion n te Salt Lake Valley. A tia ni katabuaki ma te mwaaka n te tembora ae tabu. A kabaeaki bumwaane ma buuia. A kabaeaki naati ma aia karo. Angiia a bua aia utu inanon kawaia, ma ataia bwa anne tiaki tokiia. A tia ni kabaeaki n te tembora ibukin te maiu are akea tokina. Imwiina, rinanon kaotioti aika karekeaki iroun Beretitenti Brigham Young, a katei tembora riki Aomata Aika Itiaki i Maeao.

N te bong aei ao iai 130 tembora aika mwakuri, are e a kona kaain te Ekaretia ni kabuta te aonaaba nakon ana auti te Uea ni karekei aia otenanti n te tembora ao ni karaoi aia berita ma Ngaia.

Bukin raoi te tembora bwa e na katauraoi otenanti aika riai ibukin karekean te karietataaki n abanueana ae tiretio. A kairiira otenanti n te tembora nakon ara Tia Kamaiu man anganiira kakabwaia ake a reke iroura rinanon Ana Mwakuri ni Kamaiu Iesu Kristo. Tembora bon te tabo ae korakora ibukin karekean te rabakau ae ataaki irouia aomata, are e anganiira atatai ao te wanawana ibukin Karikan te aonaaba. Kaetieti ibukin entaunmente e anganiira te kawai are ti na kona iai ni kairii maiura n te maiu ae mamate. Nanon te taeka entaunmente bon “te bwaintangira.” Iai inanon otenanti karinanin reirei bwa e na kanga aron maiura ao berita ake ti karaoi bwa ti na bwaina te etieti man toua kawain ara Tia Kamaiu.

Te otenanti riki ae kakawaki bon te kabaeaki ibukin te maiu are akea tokina n te mare ae tiretio. Te berita n te mare aei e kariaia ataei bwa ana kabaeaki ma aia karo ao naati ni berita bwa ana riki bwa te utu ae akea tokina.

Ti reireinaki n te Doctrine and Covenants bwa: “Tera te kabaebae ae ko karaoia iaon te aba e na bon kabaeaki naba i karawa; ao tera ae ko kabaeaki iai iaon te aba, n arau ao n au taeka, e taku te Uea, a na bon kabaeaki naba n aki toki i karawa” (D&C 132:46).

Ngkana a katorobubua taanga n te bao ni karea, ngai te tia kabaebae n ata tabeu ae te tia tei ibukin te Uea. I ataia bwa tera ae kabaeaki iaon te aba e bon kabaeaki naba i karawa—e aki kona ni uruakaki ngkana aomata ake a tia ni kabaeaki a teimatoa n onimaki in karokoa te toki.

I a tia ni kakoaua inanon te ririki bwa a mwaiti taanga ake a tia n teimatoa ni kakorakora aron aia mare n aia teimatoa ni kokoaua nakon aia berita ake a tia ni karaoi n te tembora. Iai bwaai irouia taanga aikai bwaai aika rang n bwainaki.

Te moan, taanga aikai ataia n tatabemaniia nako bwa antai ngaia—natin te Atua mwaane ao aine. A katei aia kouru bwa aonga ni manga kona ni maeka ma Tamara are i Karawa n te bong teuana. A kataia ni katikui katein te anua n aomata (tara Motiaea 3:19).

Te kauoua, ata te reirei ao kakawakin otenanti ni kamaiu n te tembora ao te berita n te tembora ao kakawakiia ibukin kakoroan kouru ake akea tokiia.

Te katenua, a rineia bwa ana karekei kakabwaia aika akea tokiia n abanuean te Atua nakon bwain te aonaaba aei.

Te kaua, a kakoaua taanga aikai bwa ngkana a kabaeaki n te tai aei ao n te maiu are akea tokina, a tia n rinea toaia ae akea tokina—aia tai ni kareke tangira ma tabeman e a toki! Akea nanon ae ko na manga taratara nako riki!

Te kanimaua, taanga aikai a iangoia i bon irouia imwain iangoakiia. Te nano ni babakanikawai e tiringa te nano n tamnei. Te reitaki ma te Uea n te tataro, a uaia n ikawai rake ao aki maenako. A reitaki imarenaia, n aki karika te bwai ae uarereke ni bubura. A moantaai n taekina taekan te “bwai ae uarereke ae karika te un” ma te maaku ae uarereke n un. N te kawai aei, ngkana naano aika un a rikirake man tibwauaaki ma are temanna, ao a na akea namakinan te un. E na bon rangin n tamaroa ngkana ko tibwaua te bwai ae ko un iai imwain ae rebwetaua. A tauraoi n kabwarabure man tua te kabwarabure ngkana a tia ni kauna temanna ae a tangiria. A uaia n tibwaua aia tangira imarenaia man kaan riki. A tabekiia rake ao a kakorakoraia irouia.

Te tembora bon te auti ae bubura man tabu, te tabo ae tabu, te tabo ae a karaoaki iai mwakuri ni kamaiu ao otenanti ni katauraoira ibukin te karietataaki. E kakawaki bwa ti na karekea te atatai ae koaua bwa ara katauraoi n rin n te auti ae tabu ao ara maooro n taian bootaki n nebo aikai ao berita bon bwaai aika rangin ni kakawaki aika ti na kaitara ma ngaai n te maiu ae mamate.

Ti roko mairoun te Atua te Tama nakon te tai ni kataaki ma inaomatara n rinerine, ma n ataia bwa ti na karekea “kaitaraan bwaai ni kabane” (2 Nibwaai 2:11). Ara botoniango bwa ti na katoka iaora ana aamo te Atua ao n tei ni kaitaraa “kanoan ana kainikatebete teuare buakaka” ma ana otanga te onimaki ao ana kabaang te Tamnei (tara D&C 27:15–18), ni karaoia ni uaa te toki, man kororaoi n tei ao ni maeka imatan te Atua te Tama ao Natina, Iesu Kristo, ibukin ae akea tokina—ni karekea te bwai ae atongaki bwa te maiu ae akea tokina.