Howard W. Hunter Ang Akong Amahan, ang Propeta
Ang tagsulat nagpuyo sa Utah, USA.
Mga higala kanunay mangutana kanako og duha ka mga pangutana: “Unsay sama niining mahimong anak sa usa ka propeta ug nagtubo uban sa usa ka talagsaon nga tawo?” ug “Ikaw naghunahuna ba gayud nga ang imong amahan usa ka propeta sa Dios?”
Makasaysayanon nga mga litrato sa maayong kabubut-on sa pamilyang Hunter, sa Church History Library, ug sa Church History Museum; stock photographs © iStock/Thinkstock
Ako nakabaton sa pagtuo nga ang mga lalaki ug babaye sukdon pinaagi sa unsay ilang gipakabililhon ug pinaagi sa unsay andam nilang buhaton kabahin niadto nga mga mithi. Ang halangdong mga tawo ingon og makanunayon sa pagbuhat sa bisan unsa nga gikinahanglan sa pagsunod sa ilang mga mithi, bisan sa dakong sakripisyo. Ang akong amahan usa niining halangdon nga mga tawo. Ako adunay kahigayunan sa pagkat-on sa talagsaon nga mga butang gikan kaniya mahitungod sa tinuod nga kahulugan sa pagkahalangdon. Ang mga leksyon wala maggikan sa unsay iyang gisulti kanako apan gikan sa unsay iyang gibuhat ug kinsa siya.
Ang mosunod nga mga istorya naghulagway kon sa unsay sama nga magtubo uban sa akong amahan: usa ka abogado, musikero, tig-amuma, propeta—labaw sa tanan, usa ka tawo kinsa nagpakita sa pagkamabination ug andam sa paghatag sa bisan unsang butang alang sa Dios ug sa pamilya.
Pagsakripisyo alang sa Kaayohan sa Iyang Pamilya
Niadtong tin-edyer pa ko, nangukay ko didto sa lawting [attic] usa ka adlaw ug nakakaplag og nagtumpi nga giabug na nga mga kahon. Nakakaplag ko og usa ka clarinet, usa ka saxophone, usa ka violin, ug usa ka trumpeta. Paghuman nako og pangutana sa akong papa mahitungod niini, akong nakat-unan nga mao kini ang pipila sa mga instrumento nga iyang gigamit sa pagtukar. Siya adunay usa ka banda niadtong high school pa siya sa Boise, Idaho, USA. Siya usa ka talentado nga musikero kinsa nahigugma gayud sa musika ug sa paghimo og musika. Ang iyang banda nagtugtog sa dagkong sosyal nga mga panghitabo sa Boise ug gani diha sa cruise ship nga milawig ngadto sa Asya. Human siya mibalhin ngadto sa Southern California, USA, niadtong 1928, ang banda naorganisar pag-usab ug misikat pag-ayo.
Niadtong 1931 naminyo siya sa akong inahan, si Clara Jeffs. Gusto nila nga makabaton og mga anak. Siya mibati nga alang kaniya ang mga gipangayo sa kalibutan sa kalingawan wala mahiuyon sa makahuluganon nga pamilya nga iyang gusto. Busa usa ka adlaw niana iyang gibutang ang tanan nga mga instrumento diha sa mga sudlanan ug gibutang kini sa lawting. Gawas lang sa talagsa nga mga kalihokan sa pamilya, wala na gayud siya mipatukar niini pag-usab.
Wala gayud ako nakaamgo unsa ka dakong sakripisyo ang iyang gihimo hangtud sa kaulahian. Niadtong 1993 siya mibalhin gikan sa iyang panimalay sa Siyudad sa Salt Lake, Utah, USA, ngadto sa usa ka apartment sa downtown sa Siyudad sa Salt Lake, duol sa iyang opisina. Atol sa pagbalhin nakit-an na usab namo ang mga instrumento. Nangutana ko kaniya kon ganahan ba siya nga ihatag kini ngadto sa Simbahan tungod sa importante nga bahin niini sa iyang pagkabatan-on. Ang iyang tubag nakapatingala kanako: “Ayaw sa. Dili pa ko makabiya niini karon.” Bisan tuod si Papa wala na gayud mopatukar niini pag-usab, dili siya makaako sa paghunahuna nga ipanghatag na kini. Nianang tungora lang ko nakaamgo nga pagkadako diay sa gihimo niyang sakripisyo.
Pagpalambo og usa ka Pasalig sa Family History
Human ang akong mga ginikanan naminyo, usa sa unang calling ni Papa mao ang pagtudlo og klase sa family history. Atol niining higayona siya nahimong mapasaligon sa kaugalingon sa pagtuman sa buhat sa family history. Sa iyang kalendaryo sa opisina daghan ang mga eskedyul sa hapon nga gimarkahan aron makaadto sa Los Angeles public library sa pagsiksik sa genealogy. Siya misugod sa pag-andam og unom ka pye ang gitas-on (1.8 m) nga family group sheet, diin iya kining gitagik [bound] sa lig-on nga mga ledger.
Si Papa usab mipundok sa datos ug nakig-istorya sa among mga paryente. Siya mipadala og gatusan ka mga sulat ngadto sa iyang mga paryente samtang siya nakadiskobre kon si kinsa sila. Atol sa among mga pagbakasyon sa pamilya kasagaran mobisita kami sa mga ig-agaw, mga iyaan ug uyoan. Gikan niini akong nakat-unan ang kaayohan nga mahimo kon kamo magsakripisyo og usa ka maanindot nga adlaw sa pagbakasyon.
Nagpakita sa Iyang Determinasyon sa Law School
Sa dihang natawo ko, ang akong amahan nagbasa og libro kabahin sa kabubut-on ug mga testamento diha sa hulatanan sa ospital. Nakahukom siya nga moeskwela og law sa dihang nagtrabaho pa siya uban sa mga abogado sa Los Angeles Flood Control District sa Habagatang California. Kanunay nga mapahinunguron sa pamilya, ang akong papa mibati nga mas maayo siyang makasuporta sa pamilya kon siya mismo usa ka abogado. Uban sa asawa, duha ka mga anak, ug usa ka full-time nga trabaho, hinoon, siya nasayud nga ang pag-eskwela ug pagtuon kinahanglan himoon sa gabii.
Sa wala madugay, sa dihang ako mismo anaa na usab sa law school, nakahunahuna ko kon giunsa kaha kadto pagdumala ni papa. Nangutana ko, “Kanus-a man ang imong tingkatulog?” Siya miingon nga nagtuon siya kutob sa iyang mahimo, ug sa higayon nga kapuyon na kaayo siya nga dili na makapadayon og tuon, matulog siya sulod sa tulo ngadto sa upat ka oras. Kana nagdapadayon sulod sa lima ka tuig. Nahingangha ko sa iyang determinasyon.
Paggahin og Panahon uban sa Iyang mga Anak nga Lalaki
Si Papa adunay busy nga kinabuhi, apan migahin gihapon siya og panahon alang sa iyang pamilya. Sa dihang usa pa ako ka Boy Scout, among tropa nagplano nga mosubay sa Rogue River sa Oregon, USA, sa mga sakayan nga kami mismo ang naghimo. Si Papa miboluntaryo sa pag-uban kanamo bisan tuod dili siya ang klase sa tawo nga hilig og kamping, ug matulog-sa-yuta. Migahin kami og mga oras sa garahian nga nagtinabangay sa paghimo og sakayan nga paigo sa duha ka tawo.
Sa wala madugay, anaa na kami sa suba. Mipahimutang ko sa atubangan, ug si Papa sa luyo. Samtang miabante mi diha sa suba, sa wala madugay kami mipaingon ngadto sa makuyaw nga busay.
Ang atubangan sa among sakayan mitidlom sa tubig didto sa kinaubsan sa busay ug nakulob, nagpasulpot kanamo ngadto sa suba. Mitunga ko ug nangita kang Papa apan wala makakita kaniya. Siya sa katapusan mipatim-aw, nagkapusnga pusnga, ug nahimo namo nga matarung ang sakayan ug makabalik sa pagsakay. Sa wala pa kami moabut sa daplin aron pagsusi unsay nahitabo, ang suba mianudngadto sa sunod nga sulog. Wala na kami panahon aron ipahimutang ang sakayan sa saktong direksyon sa dihang ang gamayng lilo mipatuyok kanamo ug nalabay kami sa sunod nga sulog nga nag-atras ug dili na makontrolar.
Kami sa katapusan nakabalik ra sa kampo nianang gabhiona uban sa lain pang mga Scouts. Si Papa misulti kanamo sa pipila ka mga detalye sa istorya ni Job. Gikan sa mga panghitabo sa adlaw ug sa asoy ni Job, among nakat-unan nga ang kinabuhi dili kanunayng sayon. Pagkasunod buntag, imbis mamauli, si Papa mibalik og sakay sa gamayng sakayan ug mipadayon mi sa pagbiyahi diha sa suba. Kini nga kasinatian mitudlo kanako unsay buhaton sa halangdon nga tawo kon siya naghatag og bili sa iyang pamilya.
Pag-atiman sa Iyang Asawa
Niadtong 1970 ang akong inahan nahiling nga adunay grabe nga sakit nga mosira sa iyang mga ugat nga nagsuplay sa iyang utok. Siya usa ka malantip, elegante, ug madanihon nga babaye nga may matahum nga mga mata. Apan sa sunod nga 13 ka tuig, ang iyang kondisyon mikunhod. Nahisama kini sa hinay-hinayng pagkawala sa usa ka buotan nga higala.
Si Papa ang nangunay sa pag-atiman kaniya. Sa sinugdanan mihimo si Papa og ginagmay nga mga sakripisyo nga makahimo kaniya nga komportable ug malipayon. Si Papa nag-andam sa iyang pagkaon, mokanta kaniya, ug migunit sa kamot niya. Paglabay sa panahon, hinoon, ang pag-atiman sa akong inahan nahimong mas lisud ug mas pisikal. Kini nahimong lisud alang ni Papa.
Samtang mas migrabe na ang kahimtang ni Mama, ang kaugalingong panlawas ni papa nahimo nang usa ka problema. Didto ko sa dihang gisultihan siya sa iyang doktor nga si Mama kinahanglan og hingpit nga pag-atiman sa usa ka skilled nursing facility. Lagmit niyang ikamatay kon magpadayon siya sa pag-atiman sa kalidad nga gikinahanglan ni mama, ug unya wala nay makaatiman ni mama.
Sulod sa miaging 13 ka bulan sa kinabuhi sa akong inahan, si Papa mibisita kaniya diha sa nursing facility matag adlaw nga wala siyay biyahe nga buluhaton sa Simbahan. Wala si mama makaila kaniya, apan wala kana nakahimo og kalainan ngadto ni papa. Siya nakig-istorya kaniya ingon og ang tanan maayo ra. Ako siyang makita nga mobalik gikan sa pagbisita sa usa ka komperensya sa stake sa pipila ka lagyong dapit. Siya kapuyon na pag-ayo. Apan ang unang butang nga iyang buhaton sa iyang pag-abut mao ang pakigkita ni Mama, aron sa paglipay kaniya kutob sa iyang mahimo.
Ang akong amahan walay sama kon moatiman sa akong inahan. Ako nakakat-on og daghan mahitungod sa pagsakripisyo gikan sa pagtan-aw kaniya nga nag-atiman sa iyang asawa.
Paghimo og mga Sakripisyo alang sa Iyang Calling
BABAO SA WALA: GILITRATUHAN NI TOM SMART, SA MAAYONG KABUBUT-ON SA Deseret News
Si Papa mibati sa iyang calling isip usa ka Apostol nga maoy hingpit nga prayoridad—ug alang sa maayo nga rason. Adunay gamay lamang nga grupo sa kalalakin-an nga gitawag isip linain nga mga saksi sa paggiya sa buhat sa Dios dinhi sa yuta, ug dili sila kapahulay og usa ka adlaw, unsa pa kahag usa ka tuig.
Ang pagtuman sa iyang mga buluhaton mas importante ngadto sa akong amahan kay sa iyang panglawas. Gitugyan ni Papa ngadto sa Ginoo ang pagbag-o sa iyang lawas (tan-awa sa D&P 84:33). Makausa mihangyo siya nako sa pag-uban kaniya sa usa ka rehiyonal nga komperensya didto sa Paris, France. Ang iyang doktor naghunahuna nga kinahanglan siya og pila ka adlaw nga pahulay una mobiyahe tungod kay ang biyahe makaapikto sa lawas ni Papa, apan kami misakay sa eroplano direkta ngadto sa Paris. Hapit dili na ko ka buka sa akong mga mata, ug si Papa abtik kaayong nagpahigayon og mga meeting, nag-interbyu, ug nagbayaw sa uban.
Ngadto na sa hinapos nga bahin sa iyang kinabuhi, kanunay siya nga anaa sa grabing kasakit. Wala ko masayud nga ang lawas sa tawo makalahutay sa ingon nga kasakit. “Pa,” ako nangutana, “sa imong hunahuna misinggit ba gayud kita sa kalipay sa pag-angkon sa lawas nga ingon niini?” Uban sa kombiksyon siya mitubag, “Oo.” Dayon midugang siya nga may sagul pasiaw, “Wala ta nasayud ta sa tibuok istorya.”
Pagpakita og Kamabination
Si Papa mihatag og bili sa pagkamabination. Siya namulong uban sa moral nga awtoridad sa usa ka mabination nga tawo. Siya naila ug gitahud sa iyang mga silingan, pamilya, mga higala, kliyente, katrabaho, ug mga miyembro sa Simbahan isip usa ka mabination nga tawo.
Wala koy mahinumduman nga usa ka panahon sa akong pagdako nga siya mitratar nako og grabe o dili mabination. Bisan pa tingali nga angayan ko nga kasab-an, iyang gidumala ang matag sitwasyon pinaagi sa pagtudlo imbis nga mosilot. Among hisgutan nganong sayop ang akong gibuhat ug unsay angay nakong buhaton bahin niini. Alang kanako, kana misalir—o sa pinakaminos sama kamaayo sa gidahum.
Ang akong amahan mialagad isip bishop sa El Sereno Ward sa dihang ang Simbahan nagsugod pa lang diha sa Los Angeles, California nga dapit. Ang mga miyembro sa ward mag-istorya gihapon mahitungod sa iyang kamabination ngadto kanila ug sa ilang mga pamilya. Usa ka Dominggo si Papa wala sa miting sa priesthood. Ang tanan nahibulong kon unsa nay nahitabo niya. Sa wala madugay ilang nahibaloan nga usa sa mga priest naglisud sa pagbangon og sayo aron makatambong sa meeting. Mao nga sa kamabination gipahigayon niya ang qourum meeting didto sa kwarto sa priest.
Usa sa akong mga higala sa high school talagsaon nga tawo nga may dakong potensyal, apan naguol siya mahitungod sa pagbalik sa kolehiyo human sa tuig sa freshman tungod sa galastohan. Nahibaloan ni Papa ang iyang kabalaka ug midapit kaniya ngadto sa iyang opisina. Sa pagtapos sa ilang panag-istorya, si Papa mihatag kaniya og tseke nga giandam nang daan aron siya makabalik og eskwela.
Aduna koy laing higala sa high school sa Pasadena stake samtang si Papa mao ang presidente sa stake. Nag-eskwela siya sa Brigham Young University. Samtang gabiyahe nga nagrepresentar sa eskwelahan, siya nakasugat og makalilisang nga aksidente sa sakyanan ug giatiman didto sa ospital sa Las Vegas, Nevada, USA. Sa dihang nahibaloan ni Papa ang mahitungod sa iyang kahimtang, siya mi-drive og 270 ka milya (435 km) gikan sa Los Angeles paingon sa Las Vegas sa pagbisita kaniya ug sa pagdala sa iyang gugma ug pagdasig.
Wala ko masayud kon pila na ka buhat sa kamabination nga sama niini ang gibuhat ni Papa. Wala gayud siya magsulti niini ngari kanamo o ni bisan kinsa. Ang mga mabination nga mga tawo sa kasagaran dili manulti.
Akong nasayran ang pipila niini nga mga buhat sa pagkamabination pinaagi sa mga sulat nga iyang gitipigan gikan sa mga tawo nga misulat kaniya sa pagpasalamat. Kini nga sulat mao ang matang nga sagad niyang nadawat: “Gikan sa kawalay paglaum nga ako misulat mahitungod sa among kinamagulangan nga anak nga babaye. … Migahin ka og panahon ug malumo nga pag-amuma sa pagtawag kaniya aron makig-istorya, mihatag kaniya sa imong personal nga numero sa telepono. Siya natingala ug nahibulong nga imo siyang gihatagan og bili. Kana nga tawag ug personal nga pag-istorya tinuoray nga nakausab sa iyang kinabuhi.” Ang sulat dayon misulti sa iyang pagbalik sa Simbahan, sa iyang pag-seal sa templo, ug sa iyang malipayon ug mabungahon nga kinabuhi. “Human sa pagbasa sa imong pamahayag [mahitungod sa pagkamabination diha sa kinatibuk-ang komperensya sa Oktubre 1994] nanglugmaw ang akong mga luha nga makaamgo nga igibuhat na nimo kini sulod sa mga katuigan ang unsay imong giawhag kanamong tanan nga buhaton.”
Ang akong Amahan, usa ka Propeta sa Dios
Si Papa mituo ni Jesukristo. Gihimo niyang sayon alang kanako nga motuo usab kang Kristo. Akong nakita unsay gihimo sa usa ka tawo kinsa mituo kang Kristo ug sama Kaniya. Akong gibati ang kalinaw ug paglaum ug hingpit nga kalipay nga resulta nianang matang sa pagpakabuhi.
Karon alang sa katapusan nga pangutana: “Ikaw naghunahuna ba gayud nga ang imong amahan usa ka propeta sa Dios?” Kini nga pangutana kanunayng sayon alang kanako sa pagtubag. Dili gayud ako makahinumdum og usa ka panahon sa personal nga kinabuhi sa akong amahan, sa pamilya, sa trabaho, o kinabuhi diha sa Simbahan nga nakapahunahuna nako nga siya dili sarang. Apan kana lahi kay sa motuo nga siya gayud gitawag isip representante sa Dios ngadto sa tanan Niyang mga anak dinhi sa yuta. Nakabaton ako og kahibalo nga siya usa ka propeta sa Dios, apan kana nga kahibalo wala moabut sa pagkaila kaniya, pagtan-aw sa iyang ehemplo, o natandog pinaagi sa unsay akong nakita nga iyang gibuhat ug gisulti. Kadto nga mga butang nakatabang. Apan kana nga kahibalo nahatag ngari kanako isip usa ka maloloy-on nga gasa pinaagi sa sama nga Dios kinsa mitawag kaniya.