Kainnanoan te Ekaretia
Koroboki aika tabu a kamataataa moan tein ao kainnanoan te Ekaretia ae kairaki n raonaki ma ana kariaia ara Uea, Iesu Kristo.
N ririki aika bwakanako, Unimwaane Mark E. Petersen, kaain te kooram n Abotoro n te Tengaun ma Uoman, e moana ana maroro ma te katooto ae e koaua aei:
“Kenneth ma buuna, ae, Lucille, bon aomata aika a tamaroa, a kokoaua ao a eti aroia. Ma a aki nanako n taromauri, ao a namakinna bwa a bon tau n aekakiia aei. A reireiniia natiia te kokoaua ao te tamaroa ao a tuangiia i bon irouia bwa kanga bon tii aikai baika e na kona te Ekaretia ni karaoi ibukiia.
“Ao, irarikina, a taetae ni kairoro ba a kainnanoa aia wiikente ibukin aia tai ni kakibotu ma aia utu … [ao] te nako n taromauri e na kona n rangi ni katabetabeiia”1
N te bong aei, au rongorongo e na kaineti nakoia aomata aika a raraoi ao n taua te aro ake aikoa nanako ke n iriiri ana waaki aia ekaretia.2 Ngkana I kangai “ekaretia,” I kaairia ma taian tinekaoke, mosque, ke bootaki n aro tabeua. Ti tabeaianga bwa te roroko n taromauri inanon baikai ni kabane e tabe ni kerikaki ni kabuta aon te aba.3 Ngkana ti katoka bonganan ara aro ni bukina aika kakaokoro, ti kaikoaka maiun tamneira i bon iroura, ao mwaitiia aomata aika a karaureaki ma te Atua e a kauarerekei Ana kakabwaia nakon abara.
Te roroko n taromauri ao ni kaei ana waaki ni kakukurei te ekaretia e buokira n riki bwa aomata aika a tamaroa ao n riki bwa taan kakairi inanon maiua aomata. N te ekaretia ti reiakinaki arora ni maiuakin reirein te aro. Ti reiakiniira i bon imarenara. Te banna ni katoto ae anai nano e korakora riki nakon te kabwarabwara. Ti kakorakoraaki man ara reireitaki ma aomata aika titebo nanora mangaiia. N te roroko n taromauri ao iriiran taian waaki, nanora, n aron ae taku te Baibara, “a na bo nanoia n te tangira.”4
I.
Koroboki aika tabu are e anga te Atua nakoia Kiritian n te Baibara ao ni kaotioti aika ngkai e rangi ni matata iai kainnanoan te ekaretia. A kaai ni kaotia bwa Iesu Kristo e katea te ekaretia ao ni kantaningaia bwa te ekaretia e na waakina nako Ana mwakuri. E weteia Abotoro ake Tengaun ma Uoman ao n anganiia te kariaiakaki ao taian kiing bwa a na kairia. E taku te Baibara bwa Kristo bon “atun te Ekaretia”5 ao ana aobitia anganaki “ibukin karaoiroaia ake a itiaki, nakon makurian nakoaia, nakon katean rabatan Kristo.”6 N te koaua te Baibara e rangi ni matata iaon moan katean te ekaretia ao kainnanoana n te tai aei.
A taku tabeman bwa nanakoia n taromauri e bon aki buokiia. Tabeman a taku, “Akea te bwai ae I reiakinna n te bong aei” ke “Akea temanna ae kan raraonai” ke “I a oobwanako” Karawawatam i bon iroum a riai n aki tukiko man ana reirei Kristo, are e reireiniira bwa ti na beku, ma ti aki n ae e na beku te aomata ibukira.7 N ataakin aei iroura, temanna te membwa e kabwarabwara te bwai ae boboto iai iriirakin te Taromauri.
“Ririki aika a nako, I bita anuau ibukin te nanako n taromauri. I aki nako n taromauri i bon ibukiu, ma ibukin iangoakiia aomata. I taetae ni kamauriia aomata ake a tekateka n tii ngaiia, ni butimwaiia ake ai tibwa aia moantai n roko, … n anganano ni karaoan te mwioko. …
“Ni kauarerekeana, I nanako n taromauri ni katoa wiiki ma nanou ni kakaonimaki, n aki aoriorai, ao ni karaoa te bitiaki ae tamaroa ni maiuia aomata.”8
E reirei Beretienti Spencer W. Kimball bwa “ti aki kaei bootaki n taromauri n te Tabati bwa ti na kamatakuaki ke n tuangaki arora ae ti na karaoia. Ti nako bwa ti na neboa te Uea. Bon taben temanna i bon irouna. … Ngkana e kaairua te taromauri iroum, ko kabwaka. Akea ae kona n taromauri ibukim; ko bon riai ni karaoa oin kakantaningaan te Uea iroum.”9
Te roroko n taromauri n te Ekaretia e kona ni kauki nanora ao ni kaitiakii tamneira.
N te ekaretia tiaki ae ti tii beku n tii ngaira ke ni bon oin ara rinerine ke ngkana e angaraoi. Ti taneiai ni beku inanon te tiim. N te taromauri ti kunei tibwanga aika a roko mai i karawa n eutirarake riaon arora i bon iroura. Te taromauri are e kairaki n te ekaretia e buokiira n tokanikai iaon tabeakinara i bon iroura are ngaia ae e na kona ni kamamaara rikirakera n tamnei.
Iai tabeua raraoina aika kakawaki ake N na taekinna, ni kauarerekea. N te taromauri ao ti reitaki ma aomata aika a kakateke ake a kekeiaki ni beku ibukin te Atua. Aei e kauringiira bwa ti aki maroaa inanon ara waaki nako n ara aro. Ti bane ni kainnanoa te reitaki ma aomata, ao te reitaki n te ekaretia bon tabeua baika ti kona n rinanona, ibukira ma buura ao natira. Ngkana akea reitaki aikai, ai moarara riki imarenaia ataei ao kaaro aika kakaonaimaki, e oti n te kukune bwa e rikirake te kaangaanga irouia kaaro ni kaikawaiarake natiia inanon te onimaki.10
II.
Inanon au marooro, I a tia ni maroroakin taekan ekaretia ni kabuta. Ngkai I maroroakin ibukin kainakin te aro ae onoti, te roroko, ao iriiran ana waaki ana Ekaretia Iesu Kristo ibukiia Aika Itiaki ni Boong aika Kaitira ae kaokaki.
Ngaira, ni koauana, ti kamatoa bwa koroboki aika tabu, ake ngkoa ao aika ngkai, a kamataataa moan tein ao kainnanoan te Ekaretia ae kairaki iroun ao man ana kariaia ara Uea, Iesu Kristo. Ti kakoaua bwa ana Ekaretia Iesu Kristo ae kaokaki e a tia ni kateaki bwa e na reiakina bwaninin Ana reirei ao ni mwakuri ma Ana kariaia n te nakoanibonga ni karaoi otenanti ake a kainnanoaki n rin n uean te Atua.11 Kaain te aro ake a katoka nanakoia n taromauri n te Ekaretia ao ni katan n maiun tamneina i bon irouia a karaureia man aan ana reirei te euangkerio: mwaakan ao ana kakabwaia te nakoanibonga, bwanin reirei aika kaokaki, ungannano ao tibwanga ni kamwakura te reirei anne. A kabuai tibwangaia n tau ni karikirakea aia utu n te maiu ae akea tokina.
Teuana korakoran raoiroin te Ekaretia ae kaokaki bwa e buokiira bwa ti na rikirake n te maiu n tamnei. Te rikirake nanona te bitaki. Nanon te taeka aei n te maiu n tamnei bon te rairannano ao n ukora ae ti na kaan ma te Uea. N te Ekaretia ae kaokaki iai iroura reirei, waaki ni kaetieti, ao taan ibuobuoki aika a kairaki ni buokiira bwa ti na rairinanora. Oin aia kantaninga. riki ni kainakin te kauntira, bon tiaki te katuuaa, n aron mwiin te kaboowi ni kaburebure. Te membwatibu kauntira n te Ekaretia a ukora kan buokara bwa ti aonga n tau ibukin te nanoanga man te kabwarabure are e riki rinanon ana Mwakuri ni Kamaiu Iesu Kristo.
Maiun tamnein te aomata i bon irouna e kona n anga te unganano ao te waaki ni ibuobuoki ae akea tiana are e reke man te Ekaretia ae kaokaki. Katoto aika korakora n aei bon iaoia ataeinimwaane ao ataeinaine ao naake a kara ake a katikui moa aia reirei ao aroia n riitaea ni butimwaei wewete nakon te mwakuri ni mitinare. A mwakuri bwa mitinare nakoia iruwa n taabo aika aki taneiai iaona are aki rineia. Bon titebo naba ma membwa aika kakaonimaki ake a irii waaki n ibuobuoki n aki tabeakiniia i bon irouia are ti aranna bwa “te mwakuri n te tembora.” Akea mai buakon mwakuri aikai ae e na kona n riki ngke arona bwa akea irekereken te Ekaretia iai, ao ni kairia.
Aia onimaki ara membwa n te aro ao ana bootaki n taromauri te Ekaretia a reiakinaki aroia ni mwakurii n reitaki n aia kekeiaki ni kakabwaia aia kaomiunti. Te taneiai ae aekakin anne ao te rikirake e aki riki iroun temanna ni mwakuri i bon ibukina ma e bwainaki n tabo ni bootaki aika ngkai. Inanon ara bootaki ni oin ara uoote, ti reitaki ao ni mwakuri ma aomata ake ti bon aki rineiia, aomata ake a kona n reireiniira ao ni kataira.
Irarikin are a buokiira n atai aroaro n te maiu n tamnei n aron te tangira, nanoanga, kabwarabure, ao te nanorinano, aei e anganiira te tai n reiakin arora ni mwakuri ma aomata aika a kaokoro aron maiuia ao bwaai ake a tangiri. Raoiroin aei bwa e buokiia ara membwa ao bootaki aika mwaiti ni kakabwaiaki man rorokoia n taian waaki. Aomata aika Itiaki a ataaki n aia konabwai ni kairiiri ao n reitaki ni katiteuanaaki n aia mwakuri. Te katei anne e roko man aia ninikoria ara bwaeoniia ake a katei maeka i Maeaon taian maunga ao ni karaoi ara katei aika kakawaki n te reitaki ae aki bangaomata ibukiia aomata nako.
Angiin te buoka nakoia aaba ao mwakuri n akoi a na kakoroaki nanoia ni bootan aia bwai aomata ao te ikarekebai ni mwakuri n ae e rangi ni korakora. Te Ekaretia ae kaokaki e karaoa aei n ana buoka nakoia aaba n te aonaaba ae bwanin. Raon aikai bon bwaai n reirei ao bwainaoraki, kamwarakeaia aika baki, tararuakiia taan birinako mai abaia, ibuobuoki ni katoki tangiran baika a kareke, ao a mwaiti riki. Ara membwa n te Ekaretia a rangi ni kinaaki n aia mwakuri ae Baai n Ibuobuoki ni kaanganga aika karina. Kainakin te Ekaretia e kariaira n riki bwa mwakoron te mwakuri ae moan te korakora. Membwa a kabwakai naba aia angabwai n aki mamatam ni buokiia kainnano ake a bon mena ibuakoia.
Irarikin are namakinan te rau ao te kimwareirei rinanon ana iraorao te Tamnei ae Raoiroi, membwa ake a roroko n taromauri a kukurei ni baike a reke man maiuakinan te euangkerio, n aron kakabwaia ni maiuakinan Tuan te Mauri ao kakabwaia n aia bwai ao ni maiun tamneia are e beritanaki ibukin maiuakinan tuan te kabwianibwai. Ti karekei naba kakabwaia man aia reirei taan kairiiri man ana kairi te tamnei.
Baunakin aikai ni kabane bon otenanti ake a riai ibukin te nakoanibonga are akea tokina, n raonaki ma te toa are ti karekea ni katoa bongin te Tabati. Te kabanea n otenanti n te Ekaretia ae kaokaki bon te berita n te mare ae akea tokina, are ti na kona ni karikirakea ara reitaki ma ara utu n te mimitong ae akea tokina. Beretitenti Russell M. Nelson e anga te reirei aei n te kawai ae na ururingaki. E taku: “Ti aki kona ni kantaningai kawaira n rin nako mweengan te Atua. Ti na ongotaeka nakon tuua ake a nako mai iai [kakabwaia] akanne.”12
Teuana mai buakon tuua akanne bon te taromauri ni katoa te bong ae te Tabati.13 Ara taromauri ma maiuakinan reirei aika akea tokina a kaniira nakon te Atua ao ni kakorakorai ao ni kanakoraoi ara konabwai n tangira. Parley P. Pratt, temanna mai irouia Abotoro inanon ara tai aikai, e kabwarabwara ana namakin ngke e kamamata te Burabeti Iotebwa Timiti reirei aikai: “I namakinna bwa te Atua bon Tamau are i Karawa ni koaua; bwa Iesu Kristo bon tariu, ao buu ae mai bwanibwaniu bon raou ae aki mamate, ae akea tokina: te anera n ibuobuoki ae akoi, I anganaki bwa te tia karaua nanou, te baunuea ae mimitong n aki totoki. Ni kauarerekeana, I kona n tangira ma te tamnei ao te atatai.”14
Ni kainana, I kauringi ngkami ni kabane bwa ti aki kakoauaa ae te tamaroa e kona n tii kakoroaki nanona rinanon te ekaretia. N aki irekereke ma te ekaretia, ti nooria mirion aomata ni boutoka ao ni karaoi mwakuri aika raraoi aika aki kona ni warekaki mwaitiia. N tatabemaniia nako, Aika Itiaki a iriiri n angiin akanne. Ti noori mwakuri aikai kanga kaotioti ibukin koaua aika akea tokina bwa “te Tamnei e anga te oota nakoia aomata ni kabane ake a roko nakon te aonaaba.”15
N aki tabe ma mwakuri aika raraoi ake a kona ni kakoroaki nanoia n akea te aro, bwaninin reirei ao ana otenanti ni kamaiu ao ni karietataaki a tauraoi tii n te Ekaretia ae kaokaki. N raonaki ma anne, te roroko n taromauri n te Ekaretia e anganiira te korakora ao ni kanakoraoi ara onimaki are e roko man ara reitaki ma taan kakoaua tabeman ao ni kaai n taromauri ma naake a kataia n tiku ni kawain te berita ao n riki bwa ana reirei Kristo aika tamaroa. I tataro bwa ti na teimatoa n nene n ara taneiai aikai n te Ekaretia ngkai ti ukora te maiu are akea tokina, te kabanea ni korakora ni bwaintangira mairoun te Atua, n aran Iesu Kristo, amen.