2016
Manatua e Fakamoʻuí
July 2016


Manatua e Fakamoʻuí

ʻOku hoko mai ha ngaahi tāpuaki maʻongoʻonga ʻi heʻetau manatu kia Sīsū Kalaisi ʻi hono maʻu e sākalamēnití.

ʻĪmisi
sacrament cup

Ngaahi tā fakatātā ʻa Kevin Keele

ʻOku tāpuekina kitautolu ʻi he uike takitaha ʻaki e faingamālie ke maʻu e sākalamēnití ʻi heʻetau maʻu lotú. Ko hono moʻoní, ko e taha ia e ngaahi ʻuhinga ʻoku tau ʻalu ai ki he lotú ʻi he Sāpaté. Ka ʻokú ke ʻiloʻi nai e ʻuhinga ʻoku fuʻu mahuʻinga ai e sākalamēnití? ʻOku ʻi ai ha meʻa ʻe taha ʻoku tau palōmesi ke fai ʻoku hoko ai ia ko e taha ʻo e ngaahi ouau mahuʻinga mo toputapu taha ʻi he Siasí: manatu kia Sīsū Kalaisi.

Fakakaukau ki ai: ʻoku hoko ʻa e manatu ki he Fakamoʻuí ko ha konga mahuʻinga ʻo e ongo lotu tāpuakiʻi ʻo e sākalamēnití. ʻOku tau palōmesi ai te tau “manatu maʻu ai pē kiate ia” (T&F 20:77, 79), ʻo ʻikai ʻi he Sāpaté pē kae maʻu ai pē. ʻI he taimi te tau manatu maʻu ai pē ki he Fakamoʻuí, ʻe hāsino ʻa ʻEne ngaahi tuʻunga moʻuí mo e akonakí ʻi heʻetau moʻuí, pea te tau maʻu foki ha ivi takiekina mo ha poupou mālohi ʻi heʻetau moʻuí.

Founga naʻe Tokoniʻi Ai ʻe he Manatú Ha Talavou

ʻĪmisi
Alma the Younger and an angel

Hangē ko ʻení, ʻi he taimi naʻe ui ai ʻe ha ʻāngelo ʻa e ʻOtuá ʻa ʻAlamā ko e Siʻí ke fakatomalá, naʻe tō ʻa ʻAlamā ki he kelekelé pea ʻikai toe lava ʻo lea pe ngaue ʻi ha ngaahi ʻaho lahi. Lolotonga ʻení, naʻe fakamamahiʻi ia ʻe heʻene manatu ki heʻene ngaahi angahalá, ka naʻá ne “manatuʻi … [ʻene] fanongo ki ha kikite ʻa [ʻene] tamaí … kau ki he hāʻele mai ha tokotaha ʻa ia ko Sīsū Kalaisi, ko e ʻAlo ʻo e ʻOtuá, ke ne fai ha fakalelei ki he ngaahi angahala ʻa e māmaní.” Naʻá ne pehē leva: “Ko ʻeni, ʻi he nofo ʻi hoku ʻatamaí ʻa e fakakaukau ko ʻeni, naʻá ku tangi ʻi hoku lotó: ʻE Sīsū, ʻa koe ko e ʻAlo ʻo e ʻOtuá, ʻaloʻofa mai kiate au, ʻa ia ʻoku ou ʻi he ʻahu ʻo e mamahí, pea kuo takatakai ʻiate au ʻa e ngaahi sēini taʻengata ʻo e maté. Pea ko ʻeni, vakai, ʻi heʻeku fakakaukau ki aí, naʻe ʻikai te u toe manatuʻi ʻa hoku ngaahi mamahí” (ʻAlamā 36:17–19).

Naʻe tataki ʻa ʻAlamā heʻene fakakaukau pē kia Kalaisí ke ne lotu ʻo kole ha ʻaloʻofa, ʻa ia naʻe mole ai ʻene ongoʻi halaiá, fakasiʻisiʻi ʻene mamahí, pea tokoniʻi ia ke fakatomala. Te tau lava ʻo līʻoa ʻetau moʻuí maʻa Kalaisi pea aʻusia ʻa e fiefia ʻʻoku maʻu ʻi hono moʻui ʻaki e ongoongoleleí ʻo hangē ko ʻAlamaá. ʻOku kamata kotoa ʻeni ʻi heʻetau fili ke manatu kia Sīsū Kalaisi mo e mālohi ʻo ʻEne Fakaleleí.

Ko ha ngaahi tāpuaki ʻeni ʻe nima ʻe hoko mai ʻi hono tauhi ʻetau palōmesi ke manatu maʻu ai pē ki he Fakamoʻuí.

  1. ʻE ʻIate Kitautolu ʻa Hono Laumālié.

    ʻOku fakamanatu kiate koe ʻi hoʻo maʻu ʻa e sākalamēnití he ʻaho Sāpaté, ʻa e palōmesi ko ia kapau te ke manatu kia Kalaisi, tauhi ʻEne ngaahi fekaú, pea toʻo kiate koe ʻo Hono Huafá, ʻe lava ke ʻiate koe maʻu ai pē ʻa Hono Laumālié. Koeʻuhí ʻoku tau moʻui ʻi ha māmani ʻoku fonu faingataʻa, ʻoku faingofua pē ke takihalaʻi kitautolu. Ka ʻo kapau ʻoku ʻiate koe ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní, “ʻi he mālohi ʻo e Laumālie Māʻoniʻoní te mou lava ai ke ʻiloʻi hono moʻoni ʻo e ngaahi meʻa kotoa pē” (Molonai 10:5). ʻE lava ʻe he Laumālie ʻo e ʻEikí ʻo tataki mo tāpuakiʻi koe ʻaki ʻa e fakahinohino, akonaki, mo e maluʻi.

  2. Te Ne ʻOmi ha Mālohi ke Tau Matuʻuaki e ʻAhiʻahí

    Ko hotau maluʻi lelei mo pau taha mei he ʻahiʻahí ʻa ʻetau tui ko ia kia Sīsū Kalaisí (vakai, ʻAlamā 37:33). Te tau lava ʻo ʻiloʻi ʻa e loi ʻa Sētané mo fakatokangaʻi ʻa ʻene ngaahi feinga ke kākaaʻi kitautolú ʻi he taimi ʻoku tau tokanga taha ai kia Kalaisí. Koeʻuhí naʻe fehangahangai ʻa Sīsū mo e ʻahiʻahí ka naʻe ʻikai te Ne tukulolo ki ai, te tau lava pē ʻo falala kiate Ia ʻi he taimi ʻoku tau fehangahangai ai mo e ngaahi ʻahiʻahí. Naʻe akoʻi ʻe Nīfai ko kinautolu ʻoku “piki maʻu ki [he folofola ʻa e ʻOtuá], ʻe ʻikai te nau teitei mate; pea ʻe ʻikai foki lava ke ikunaʻi ʻa kinautolu ʻe he ngaahi ʻahiʻahi mo e ngaahi ngahau vela ʻa e filí” (1 Nīfai 15:24). ʻI heʻetau manatua ʻa e Fakamoʻuí mo ʻEne ngaahi akonakí, ʻe lava ke Ne hiki hake mo fakaivia kitautolu ʻi heʻetau fehangahangai mo e ngaahi ʻahiʻahí.

  3. ʻE Tataki Kitautolu ʻe Heʻene Sīpingá

    ʻOku ʻikai ke fakahā mai pē ʻe Sīsū ʻa e hala ki he moʻui taʻengatá; ka ʻokú Ne taki ʻa e halá. Naʻá ne folofola, “Ko au ko e hala, mo e moʻoni, pea mo e moʻui” (Sione 14:6). Ko hotau faʻifaʻitakiʻanga haohaoá ʻa Kalaisi. Naʻe akoʻi mo fakahaaʻi ʻe Sīsū ʻa e ʻofá, anga-vaivaí, loto fakatōkilaló, mo e manavaʻofá lolotonga ʻEne ngāue ʻi he māmaní. Naʻá Ne fakaʻaongaʻi Hono taimí ke akoʻi, tokoniʻi, mo ʻofa ki he niʻihi kehé.

    Ko e meʻa kotoa pē naʻá Ne fakahokó, ko ʻEne talangofua ia ki he finangalo ʻo ʻEne Tamaí (vakai, Sione 5:30). Kuo tā ʻe he Fakamoʻuí ʻi he meʻa kotoa pē ʻa e sīpinga ʻoku totonu ke tau moʻui ʻakí, pea ʻokú Ne folofola mai ke tau muimui ʻi Heʻene sīpingá.

    Ka faifai angé ʻokú ke puputuʻu pe ʻikai ʻiloʻi e meʻa ke faí, manatu ki he Fakamoʻuí. Naʻa Ne folofola, “Ko au ko e maama ʻo māmani: ko ia ʻoku muimui ʻiate aú, ʻe ʻikai ʻalu ia ʻi he poʻulí, ka ʻe ʻiate ia ʻa e maama ʻo e moʻuí” (Sione 8:12).

  4. Te Ne Lava ʻo Tokoniʻi Kitautolu ke tau Tokoni ki he Niʻihi Kehé

    ʻĪmisi
    Jesus Christ

    Naʻe fakamuʻomuʻa maʻu pē ʻe Sīsū ʻa e fie maʻu ʻa e niʻihi kehé ʻi Heʻene ngaahi fie maʻú ʻAʻaná. Naʻá Ne “faʻa feʻaluʻaki ʻo fai lelei” (Ngāue 10:38). Naʻá Ne fakamoʻui ʻa e mahakí pea tokoniʻi ʻa kinautolu naʻe ʻiate Iá. ʻI he taimi ʻoku tau manatu ai kia Sīsuú, ʻoku tau manatu ki he ngaahi ngāue taʻesiokita ʻokú ne fakamatalaʻi ʻEne moʻuí. ʻOku tau toe manatuʻi foki naʻá Ne folofola mai ke tau tauhi kiate Ia ʻaki ʻetau tokoniʻi e niʻihi kehé. “ʻO ka mou ka ʻi he tauhi ʻo homou kāingá, ʻoku mou ʻi he ngāue pē ʻo homou ʻOtuá” (Mōsaia 2:17).

    ʻE fakaʻilo ʻe he ʻEikí kiate koe ʻa e niʻihi te nau fie maʻu hoʻo tokoní. ʻE toe fakahinohino foki kiate koe ʻa e founga lelei taha te ke ala tokoni ai kiate kinautolú. ʻE fakafiefia mo mahuʻingamālie ange hoʻo moʻuí ʻi hoʻo fakahoko ʻa e fanga kiʻi ngāue tokoni iiki mo faingofuá. ʻE ʻomi ʻe he tokoni ki he niʻihi kehé ha ongoʻi nonga mo e fiefia ki hoʻo moʻuí.

  5. Te Tau Lava ʻo Fakatomala.

    ʻOku tau tōnounou kotoa pē ʻi hono tauhi e ngaahi fekaú, ʻo aʻu pē ki he taimi ʻoku tau feinga fakamātoato aí, ka koeʻuhí ko e moʻui mo e ngāue ʻa Sīsū Kalaisí, ʻoku ʻi ai pē founga ke tau toe foki ai.

    ʻI heʻetau manatua ʻa Sīsū Kalaisí, ʻoku fakamanatu mai ai kiate kitautolu ʻa e meʻaʻofa ʻo e fakatomalá ʻa ia ʻoku fakafou mai ʻi Heʻene Fakaleleí. ʻOku fakaafeʻi mai ʻe Sīsū ke tau fakatomala kotoa pea ʻoku tau aʻusia ha fiefia ʻi heʻetau sītuʻa mei he angahalá ʻo tafoki kiate Iá. ʻI heʻetau holi fakamaatoato ke liliu mo tauhi e ngaahi fekaú, ʻoku talaʻofa mai ʻe he ʻEikí, “Ko ia ia kuó ne fakatomala mei heʻene ngaahi angahalá, ʻoku fakamolemoleʻi ia, pea ko au ko e ʻEikí, ʻoku ʻikai te u toe manatu ki ai” (T&F 58:42).

    ʻI hoʻo maʻu ʻa e sākalamēnití, ʻokú ke fakapapau ai ke manatu maʻu pē ki he Fakamoʻuí. Ko e lahi ange hoʻo manatu kia Kalaisí, ko e lahi ange ia ʻEne hoko ko e uho hoʻo moʻuí pea te Ne tataki mo fakahinohinoʻi koe ke ke aʻusia ʻa e meʻa kotoa te ke malavá. ʻE faitāpuekina maʻu pē hoʻo moʻuí ʻi hoʻo manatu maʻu pē ki he Fakamoʻuí.