Ma maak’a’ tawi’ junaq b’an aran Galahad?

Chirix lin mision, naq yookin chi tzolok sa’ li tzoleb’aal re Brigham Young, kinixb’oq inyuwa’. Kixye we naq wan xcancer ut naq, us ta maare taakamq, k’eek’o xch’ool chi k’iraak ut chi sutq’iik chixyu’aminkil lix yu’am. Li b’oqok a’an kixk’e chi raho’k inch’ool. Lin yuwa’ a’an chaq lin obiisp, li wamiiw, ut aj k’ehol inna’leb’. Naq lin na’, eb’ li was wiitz’in, ut laa’in xqak’oxla li taqak’ul chalel, ka’ajwi’ li rahilal xqil. Laj Dave, li wiitz’in, wan sa’ xmision aran Nueva York ut yoo chirab’inkil resil li nak’ulman sa’ qajunkb’al chi najt.

Sa’ jun kutan, eb’ laj b’anonel ke’xye naq us naq taacho’e’q re xramb’al xk’iijik li cancer. Jo’ junkab’al xqakuy qasa’ ut xqatz’aama jun sachb’a-ch’oolej. Xweek’a naq tz’aqal inpaab’aal re taak’iraaq inyuwa’. Naq ok re chi cho’e’k, li was aj Norm ut laaa’in xqak’e jun rosob’tesinkil li qayuwa’. Rik’in x’anchalil li qapaab’aal, xqatz’aama naq taak’irtesiiq.

Li cho’e’k kiraj k’iila hoor, a’b’an chirix yal junpaat, laj b’anonel ki’el ut kolxtaw li qajunkab’al. Kixye qe naq sa’ xtiklajik li cho’e’k, ak ke’ru chirilb’al naq ak jek’inb’il li cancer chiru chixjunil xjunxaqalil lin yuwa’. A’ yaal li ke’ril, lin yuwa’ taakamq sa’ wiib’ oxib’ li po. Jwal kiraho’ qach’ool.

Naq ki’aj inyuwa’ chirix li cho’e’k, kiraj xnawb’al ma us x’el li cho’e’k. Xqaye re li rahil esil.

Toj xqakuy qasa’ ut xqatz’aama jun sachb’a-ch’oolej. Naq ki’ok chi lajk xkawilal li roq ruq’ inyuwa’, xoo’ok chixtz’aamankil naq taakotzq lix rahilal. Moqon, naq toj yoo chi nimank xrahil, xqapatz’ re li Qaawa’ naq taakamq sa’ junpaat. Yal wiib’ oxib’ po chirix li cho’e’k, jo’ kixye laj b’anonel naq taak’ulmanq, kikam inyuwa’.

Kihoye’ naab’al li rahok sa’ xb’een li qajunkab’al xb’aaneb’ li komon sa’ li qateep ut xb’aaneb’ li qamiiw. Ch’ina-us li muquk, b’ar wi’ ki’oxloq’iman xyu’am lin yuwa’. Chirix xnumik li hoonal, koo’ok chireek’ankil xrahilal naq maak’a’ chik inyuwa’, ut kin’ok chixpatz’b’al k’a’ut naq moko kik’irtesiik ta inyuwa’. Kinpatz’ ma ink’a’ tz’aqal inpaab’aal. K’a’ut naq wankeb’ li junkab’al li neke’xk’ul li sachb’a-ch’oolej, a’b’an laa’o ink’a’ xqak’ul? Kintzol sa’ inmision naq tinsik’eb’ xsumenkil inpatz’om sa’ li loq’laj hu, jo’kan naq kin’ok chixtz’ilb’al rix li loq’laj hu.

Sa’ li Najter Chaq’rab’ nayeeman resil jun li sununkil malaj yulb’il b’an li ki’oksiman re xk’irtesinkil li yok’olal, li kichal rik’in jun toon k’ix na’uuchin sa’ Galahad. Sa’ xq’ehil li Najter Chaq’rab’, li yulb’il b’an a’in kinnawe’ ru jo’ li “b’an re Galahad.”¹ Li profeet aj Jeremias kitz’uyin chirixeb’ li ninqi rahilal kiril sa’ xyanqeb’ lix tenamit ut kiroyb’eni lix k’irtesinkileb’. Kixpatz’ laj Jeremias, “Ma maak’a’ tawi’ junaq b’an aran Galahad? Ma maajun tawi’ naru chi b’anok aran?”² Sa’ li tz’iib’anb’il, li b’ichanb’il, ut li yiib’anb’il rik’in uq’ej, li Kolonel Jesukristo rajlal najuntaq’eetaman rik’in li b’an re Galahad, xb’aan lix sachb’a-ch’oolejil wankil chi k’irtesink. Jo’ laj Jeremias, laa’in kinpatz’, “Ma maak’a’ tawi’ junaq b’an aran Galahad choq’ re li junkab’al Nielson?”

Sa’ li ch’ol 2 re Markos sa’ li Ak’ Chaq’rab’, naqil resil li Kolonel sa’ Kafarnaum. Ak puktesinb’il chiru li ch’och’ resil lix wankil li Kolonel re k’irtesink, ut k’iheb’ li ke’wulak Kafarnaum re te’k’irtesiiq xb’aan li Kolonel. K’a’jo’ xk’ihaleb’ li ch’utch’uukeb’ chirix li kab’l wan wi’ li Kolonel, jo’kan naq maak’a’ xna’aj re xk’ulb’aleb’ chixjunil. Kaahib’ chi winq ke’xk’am jun li sik re taak’irtesiiq xb’aan li Kolonel. Ke’rame’ xb’aaneb’ li k’iila tenamit, jo’kan naq ke’xte lix b’een li kab’l ut ke’xkub’si li winq toj rik’in li Kolonel.

Naq kiwil li esil a’in, kisach inch’ool rik’in li kixye li Kolonel re li winq a’in: “At walal, kuyb’il sachb’il chik laa maak.”³ Kink’oxla naq wi ta laa’in jun reheb’ li kaahib’ chi winq a’in li ke’xk’am li sik, kinye raj re li Kolonel, “Ah, xqak’am li winq a’in arin re taak’irtesiiq aab’aan.” Nink’oxla naq li Kolonel tixye raj, “Xink’irtesi chi yaal.” Ma yaal naq maare ink’a’ kintaw ru chi us naq lix wankil li Kolonel re k’irtesink maawa’ ka’ajwi’ li wankilal re xk’irtesinkil li qatib’el, a’an b’an li wankilal re xk’irtesinkil li qaam ut eb’ lix yot’b’il ch’ool lin junkab’al?

Nim xwankil li na’leb’ li kixk’ut li Kolonel sa’ li esil a’in, toja’ naq kixk’irtesi ajwi’ li winq sa’ tib’elej. Kisaqeno’ sa’ ink’a’uxl naq kiraj xk’utb’al naq truuq tixch’e’ xnaq’ ru li mutz’ toja’ naq truuq chi ilok. Truuq tixch’e’ xxik li tz’apb’il lix xik, toja’ naq truuq chi ab’ink. Truuq tixch’e’ li roq li yeq roq, toja’ naq truuq chi b’eek. Naru tixk’irtesi xnaq’ li qu, li qaxik, ut li qoq, a’b’an nim wi’chik xwankil chiru a’an, naru tixk’irtesi li qaam naq nokoxsaqob’resi chiru li qamaak ut nokoxwaklesi chiru li qach’a’ajkilal.

Naq li Kolonel kixk’ut rib’ chiruheb’ li tenamit sa’ lix Hu laj Mormon chirix naq kiwakli chi yo’yo, ki’aaatinak wi’chik chirix lix wankil aj k’irtesinel. Eb’ laj Nefita ke’rab’i lix yaab’ xkux chalen chaq sa’ choxa, li kixye, “Ma ink’a’ anajwan texsutq’iiq wik’in, ut teejal eek’a’uxl chirix lee maak, ut taajale’q eech’ool re taaruuq texink’irtesi?”⁴ Moqon, li Kolonel kixk’ut, “Xbʼaan naq moko nekenaw ta ma inkʼaʼ teʼsutqʼiiq ut teʼxjal xkʼaʼuxl, ut teʼchalq wikʼin chi anchal rajomebʼ xchʼool, ut laaʼin tebʼinkʼirtesi.”⁵ Li Kolonel ink’a’ ki’aatinak chirix xk’irtesinkileb’ sa’ tib’elej, chirix b’an xk’irtesinkil li raameb’ sa’ musiq’ej.

Laj Moroni naxk’e xkomon chik li qana’leb’ naq naxwotz li raatin laj Mormon, lix yuwa’. Laj Mormon ki’aatinak chirixeb’ li sachb’a-ch’oolej, toja’ naq kixye, “Ut li Kristo kixye: Wi tineepaabʼ, taawanq eewankil chixbʼaanunkil yalaq kʼaʼru li aajel ru choqʼ we laaʼin.”⁶ Kintzol naq li k’a’ru tinpaab’, a’an li Jesukristo, ut naq tento tink’ulub’a k’a’ru li aajel ru choq’ re a’an naq yookin chixk’anjelankil inpaab’aal chirix. Ninntaw ru anajwan naq lix kamik inyuwa’ ki’ajman ru sa’ lix k’uub’anb’il na’leb’ li Dios. Anajwan, naq nink’e li wuq’ sa’ xb’een xjolom junaq re rosob’tesinkil, jayalinb’il inpaab’aal rik’in li Jesukristo, ut nintaw ru naq jun kristiaan naru taak’irtesiiq sa’ tib’elej, wi a’an li naraj li Kristo.

Lix tojb’al rix li maak xb’aan li Kolonel, li naxk’e xkab’ichal lix wankilal aj tojol-ix ut lix wankilal aj k’ehonel, a’an li osob’esink q’axal nim naxk’e li Jesukristo re chixjunileb’. Naq naqajal qak’a’uxl chi anchal qach’ool, li Kolonel nokoxsaqob’resi chiru li qamaak. Naq naqaq’axtesi li qajom chi sa qach’ool chiru li Yuwa’b’ej, us ta ninqeb’ li qach’a’ajkilal, li Kolonel tixtaqsi li qiiq ut tixseeb’ob’resi.⁷

A’b’an, wan jun na’leb’ q’axal aajel ru kintzol. Sa’ inmajelal, kink’oxla naq moko kik’anjelaman ta lix wankil li Kolonel re k’irtesink sa’ injunkab’al. Naq nin’ilok chi ixb’ej chi wan chik inna’leb’, nink’e reetal naq lix wankil li Kolonel re k’irtesink kik’utb’esiman sa’ xyu’am chixjunileb’ li komon sa’ injunkab’al. Jwal k’eek’o ink’a’uxl chirix li k’iraak sa’ tib’elej, jo’kan naq ink’a’ kink’e reetaleb’ li sachb’a-ch’oolej xqak’ul. Li Qaawa’ kixkawob’resi ut kixwaklesi lin na’ re truuq tixkuy li nimla ch’a’ajkilal a’an, ut kixb’aanu naab’al li chaab’ilal chiru xnajtil lix yu’am. K’a’jo’ xnimal lix toch’om sa’ xyu’ameb’ lix kok’al ut li rimam. Li Qaawa’ kinrosob’tesi laa’in ut eb’ li was wiitz’in rik’in rahok, junajil, ut kuyum li jwal aajel ru sa’ li qayu’am toj sa’ li kutan a’in.

A’ut, k’a’ru kixk’ul inyuwa’? Jo’ chixjunil li neke’xjal xk’a’uxl, kik’irtesiik a’an sa’ musiq’ej naq kixsik’eb’ ut kixk’uleb’ li osob’tesink naxk’e lix tojb’al rix li maak xb’aan li Kolonel. Kixk’ul xkuyb’al lix maak ut anajwan naroyb’eni li sachb’a-ch’oolej re li wakliik chi yo’yo. Li apostol aj Pablo kixk’ut, “Jo’ naq chixjunileb’ neke’kam sa’ xk’ab’a’ laj Adan, jo’kan ajwi’ naq chixjunileb’ te’wanq wi’ chik xyu’am sa’ xk’ab’a’ li Kristo.”² K’ehomaq reetal, laa’in kinye chaq re li Kolonel, “Xqak’am li qayuwa’ aawik’in re taak’irtesi,” ut anajwan saqen chik ru chiwu naq li Kolonel kixk’irtesi chi yaal. Kik’anjelak li b’an re Galahad sa’ li junkab’al Nielson—ink’a’ jo’ li xqoyb’eni, a’b’an nim wi’chik xwankil chiru a’an, jo’kan naq toj yoo chiqosob’tesinkil toj sa’ li kutan a’in.

Sa’ li ch’ol 6 re Jwan sa’ li Ak’ Chaq’rab’, li Kolonel kixb’aanu jun xnimal ru sachb’a-ch’oolej. Rik’in yal b’ab’ay li kar ut li kaxlan wa, li Kolonel kixk’eheb’ chi wa’ak oob’ mil. Naab’al sut kiwil ru li esil a’in, a’b’an wan jun na’leb’ li ink’a’ kink’e reetal, a’b’an nim xwankil choq’ we anajwan. Chirix naq li Kolonel kixk’eheb’ chi wa’ak li oob’ mil, a’an kixpatz’ reheb’ lix tzolom naq te’xxok lix tz’aqob’, ut ke’xnujob’resi kab’laju li chakach. Ninpatz’ k’a’ut naq li Kolonel kixpatz’ reheb’ naq te’xb’aanu a’an. Saqen chik sa’ ink’a’uxl li na’leb’ naru naqatzol sa’ li seraq’ a’in: A’an kiru chixk’eeb’al chi wa’ak oob’ mil ut toj kiwan xtz’aqob’. “Tzʼaqal li wusilal choqʼ re chixjunilebʼ li winq.”⁹ Lix wankil li Kolonel re tojok-ix ut re k’irtesink naru tixtuqub’ yalaq k’a’ chi maak, yok’olal, malaj ch’a’ajkilal—maak’a’ naxye ma q’axal nim malaj q’axal ch’a’aj—ut toj taawanq xtz’aqob’. Tz’aqal li rusilal.

Rik’in li nawom a’an, laa’o naru tooxik chi uub’ej rik’in paab’aal ut qanawom naq sa’ li hoonal naq taachalq li ch’a’ajkilal—ut taachalq chi yaal—malaj naq sutinb’ilaqo xb’aan li maak, xaqxooq aran li Kolonel “chi wanq li k’irtesink sa’ xxik’,”¹⁰ ut tooxb’oq chi chalk rik’in.

Ninch’olob’ xyaalal naq yo’yo li b’an re Galahad, li Kolonel Jesukristo, laj Tojb’al qix, ut naq yaal lix sachb’a-ch’oolejil wankil aj k’irtesinel. Ninch’olob’ xyaalal naq naraj eek’irtesinkil. Sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo, amen.