Jolomil ch’utub’aj-ib’
Jun kab’l tustu wi’ chixjunil
Jolomil ch’utub’aj-ib’ re octubre 2021


Jun kab’l tustu wi’ chixjunil

Li “tustuukilal,” a’an jun b’e moko ch’a’aj ta ut saqen ru li naroksi li Qaawa’ re xk’utb’aleb’ chiqu li na’leb’ aajeleb’ ru.

Ak inb’aanuhom a’in k’iila mil sut sa’ lin trab’aaj ut sa’ lin k’anjel sa’ li Iglees—a’b’an maajun wa chi wankeb’ li 15 winq a’in chi chunchuukeb’ chiwix. Naweek’a lee tij ut lix tijeb’ a’an.

Ex was wiitz’in, laa’in aj Tonga, jun na’ajej sa’ xyi li Palaw Pacifico, a’b’an kink’i sa’ Norteamerica. Xmaak li nimla yajel naq k’iila cient malaj mil chi saaj misioneer aj Tonga li yookeb’ chi k’anjelak chiru li ruchich’och’ maji’ neke’ru chi sutq’iik sa’ xtenamiteb’, xb’aan naq ramro li ok aran. Wankeb’ li elder aj Tonga li neke’nume’ oxib’ chihab’ sa’ mision anajwan, ut eb’ li hermana li neke’nume’ wiib’ chihab’! Neke’oyb’enin rik’in li paab’aal nawb’il wi’ qatenamit. Jo’kan ut, mexxuwak wi nekerileb’ sa’ lee teep ut lee oqech ut neke’k’utun chanchanin laa’in—tiixeb’ chik ut saqeb’ chik rismal. Naqab’antioxi reheb’ li misioneer xb’aan lix k’anjeleb’, us ta najt chik malaj ka’ch’in chik xk’anjeleb’ chiru li ke’royb’eni, xmaak li nimla yajel.

Sa’ jun domingo naq toj saajin, yookin chixjek’inkil li ha’ re li loq’laj wa’ak naq jun ixq ki’ok sa’ li ch’utleb’aal kab’l. Xinnacho’ rik’in ut xintaqsi li sek’ re. Chi sa xse’ li rilob’aal, kixxok jun sek’ chi ha’. Ak jek’inb’il chaq li wa naq xwulak. Moqon, lin tzolol ochochnal, laj Ned Brimley, kixk’ut chiqu naq wan naab’al li na’leb’ ut osob’tesink sa’ lix evangelio li Jesukristo li neke’k’eeman qe chi tustuukeb’ tz’aqal.

Chiru li xamaan a’an, laj Ned ut li rochb’een ke’wulak sa’ qochoch rik’in jun tzolom toj najultiko’ we. Laj Ned kixjultika qe naq li Dios kixyo’ob’tesi li ruchich’och’ chi tustu. Li Qaawa’ kixch’olob’ chiru laj Moises chan ru naq kixyo’ob’tesi li ruchich’och’ chi tustu. Xb’een, kixjach ru li saqen rik’in li aak’ab’. Kixyo’ob’tesi li k’iila paay chi q’een ut chi xul rub’elaj naq tixk’ut li ruchich’och’ chiru lix yo’ob’tesihom q’axal nim: li winq ut li ixq, li ke’tikla rik’in laj Adan ut li xEva.

“Ut li Dios kixyo’ob’tesi li winq jo’ xjalam u. Jo’ xjalam u li Dios naq kixyo’ob’tesi; teelom ut ixq naq kixyo’ob’tesiheb’. …

“Ut li Dios kiril chixjunil li xb’aanu: a’an q’axal chaab’il” (Genesis 1:27, 31).

Kisaho’ xch’ool li Qaawa’. Ut kihilan sa’ xwuq li kutan.

Lix tustuukil yo’ob’tesinkil li ruchich’och’ naxk’e qana’leb’ chirix li mas nim xwankil sa’ rilob’aal li Dios, a’ut naxk’ut ajwi’ k’a’ut naq kixyo’ob’tesi li ruchich’och’ ut choq’ re ani kixyo’ob’tesi.

Jalam-uuch
Laj Ned Brimley ut lix junkab’al

Laj Ned Brimley kixchoy lix musiq’anb’il na’leb’ rik’in li aatin a’in: “Vai, li rochoch li Dios tuqtu tz’aqal. A’an naraj naq taayu’ami laa yu’am chi tuqtu. Ut chi tustu. Naraj naq tatxik sa’ mision rub’elaj naq tatsumlaaq.” Eb’ laj jolominel re li Iglees sa’ li qakutan neke’xk’ut naq “li Qaawa’ naraj naq chixjunil li saaj winq li neke’ru, te’xkawresi rib’ chi k’anjelak. … Eb’ li saaj ixq … li neke’raj k’anjelak te’xkawresi ajwi’ rib’ ” (Manual General: Servir en La Iglesia de Jesucristo de los Santos de los Últimos Días, 24.0, ChurchofJesusChrist.org). Li Hermano Brimley kixye ajwi’: “Li Dios naraj nat tatsumlaaq rub’elaj naq te’wanq aak’okal. Ut naraj naq taachaab’ilob’resi aawib’ naq yookat chi tzolok.” Ut wi nakawaj xb’aanunkil chixjunil chi maak’a’ xtustuukilal, taataw naq ch’a’ajaq ut choqinb’ilaq chik laa yu’am.

Li Hermano Brimley kixk’ut ajwi’ chiqu naq rik’in lix mayej re xtojb’al qix, li Kolonel nokoxtenq’a chixtusub’ankil li qayu’am naq choqinb’il malaj moko tustu ta xb’aan li ink’a’ us qab’aanuhom malaj xb’aanuhom yalaq chik ani.

Chalen chaq a’an, rajlal nink’oxla li “tustuukilal.” Ninsik’ reetalil li tustuukilal sa’ li yu’am ut sa’ li evangelio.

Li Elder David A. Bednar kixk’ut li na’leb’ a’in: “Naq naqatz’il rix, naqatzol, ut naqayu’ami lix evangelio li Jesukristo, li tustuukilal naxk’e qana’leb’. K’oxlahomaq chan ru naq nak’utman chiqu k’a’ru li aajel ru sa’ musiq’ej rik’in li k’a’ru kik’ulman naq yoo chi k’ojob’aak wi’chik lix tz’aqalil lix evangelio li Kolonel sa’ roso’jikeb’ li kutan a’in.”

Li Elder Bednar kixye naq li xb’een k’utb’esink ut li xk’utb’esinkil rib’ laj Moroni chiru laj Jose Smith kixk’e xna’leb’ li saaj aj profeet, xb’een chirix ani li Dios, ut xkab’, k’a’ru lix k’anjel lix Hu laj Mormon ut laj Elias sa’ xch’utub’ankil Israel sa’ xyanqeb’ li yo’yo ut li kamenaq sa’ roso’jikeb’ li kutan.

Li Elder Bednar kixye: “Lix tusub’ankil a’in naxk’ut chiqu b’a’r wan li musiq’ejil na’leb’ li q’axal nim sa’ rilob’aal li Dios” (“El corazón de los hijos se volverá,” Liahona, noviembre 2011, 24).

Laa’in xink’e reetal naq li “tustuukilal,” a’an jun b’e moko ch’a’aj ta ut saqen ru li naroksi li Qaawa’ re xk’utb’aleb’ chiqu li na’leb’ aajeleb’ ru.

Nokochal sa’ ruchich’och’ re xtzolb’al ut xk’ulb’al qana’leb’; maak’a’ chik junaq xb’ehil. Jalan jalanq naq nokok’i chi junjunqal ut aajel ru a’an sa’ lix k’uub’anb’il na’leb’ li qaChoxahil Yuwa’. Li qak’iijik sa’ tib’elej ut sa’ musiq’ej natikla chi tustu ut naniman chi timil timil chiru li qayu’am.

Laj Alma ki’aatinak rik’in metz’ew chirix li paab’aal—kixjuntaq’eeta rik’in jun li iyaj li, wi ilb’il ut ch’olaninb’il chi us, namoq ut na’ok chi nimank, toja’ naq naruuchini li ru li q’axal sa (chi’ilmanq Alma 32:28–43). Naqatzol naq li qapaab’aal taanimanq wi taqak’e xna’aj ut wi taqach’olani li iyaj—malaj li raatin li Dios—sa’ li qaam. Li qapaab’aal taanimanq naq li raatin li Dios “taa’ok chi siipook sa’ li qach’ool” (raqal 28). Li na’leb’ naq li iyaj “nasiipo, ut namoq, ut na’ok chi nimank” (raqal 30) naxk’e jun jalam-uuch sa’ qak’a’uxl li nokoxtenq’a chi tzolok. Na’ux ajwi’ chi tustu.

Li Qaawa’ nokoxtzol sa’ junjunqal a’ yaal li qaseeb’al chi tzolok ut chan ru naq nokotzolok. Nokok’i a’ yaal li rajom qach’ool, lix k’eek’ookilal qach’ool chi tzolok, li qapaab’aal, ut li qatawom ru.

Kik’utman chiru laj Nefi li tixtzol laj Jose Smith sa’ Kirtland, Ohio, 2,300 chihab’ chirix a’an: “Joʼkaʼin naxye li Qaawaʼ Dios: Laaʼin tinkʼe rehebʼ li ralal xkʼajolebʼ li winq chi junjunqil li raqal, chi junjunqil li naʼlebʼ, bʼabʼay arin ut bʼabʼay aran; ut osobʼtesinbʼilebʼ li nekeʼabʼink chiru lin naʼlebʼ, ut nekeʼxkʼe xxik chixkʼulbʼal li aatin tinkʼe, xbʼaan naq ebʼ aʼan teʼxtzol xchaabʼilal li naʼlebʼ ” (2 Nefi 28:30).

Nokotzolok chi tustu, “chi junjunqil li raqal, chi junjunqil li naʼlebʼ, bʼabʼay arin ut bʼabʼay aran.”

K’oxlahomaq li aatin a’in li maare ak xerab’i k’iila sut: “Li xb’eenil sa’ xb’eenil” malaj “K’eheb’ xleech rub’elaj lix tib’.” Malaj ut, “Tento toob’eeq rub’elaj naq too’alinaq.” Eb’ li ch’ol aatin a’in neke’xye resil jun tustuukil na’leb’.

Neke’k’anjelaman li sachb’a-ch’oolej chi tustu. Neke’ux li sachb’a-ch’oolej naq xb’een naqak’anjela li qapaab’aal. Li paab’aal nachal xb’een wa chiru li sachb’a-ch’oolej.

Neke’k’ojob’aak ajwi’ li saaj winq sa’eb’ li opiis re li Tijonelil re Aaron chi tustu, a’ yaal jarub’ chihab’ wan re li ani nak’ojob’aak: aj tenq’anel, aj tzolonel, ut moqon aj tij.

K’eeb’ileb’ chi tustu li k’ojob’anb’il k’anjel re li kolb’a-ib’ ut li taqenaqil loq’al. Nakub’e qaha’ rub’elaj naq naqak’ul li maatan re li Santil Musiq’ej. Tustuukeb’ ajwi’ li k’ojob’anb’il k’anjel re li santil ochoch. Ut, jo’ kixk’ut li wamiiw aj Ned Brimley chiwu, tustu li loq’laj wa’ak—natikla rik’in wa, ut chirix a’an li ha’.

“Ut naq yookebʼ chi waʼak, li Jesus kixchap li wa, kiyoxink sa’ xb’een, kixjachi, kixk’e reheb’ lix tzolom ut kixye, Kʼulumaq, waʼomaq; a’an a’in lin tz’ejwal.

“Chirix chik a’an kixchap jun li uk’leb’ sek’, kiyoxink, kixk’e reheb’ ut kixye: “Uk’umaq chejunilex li xsa’ li sek’ a’in;

“Xb’aan naq a’an a’in lin kik’el re li sumwank, hoyb’il sa’ xk’ab’a’ chixjunileb’ re xkuyb’al xsachb’al lix maakeb’ ” (Mateo 26:26–28).

Sa’ Jerusalen ut sa’ America, li Kolonel kixtikib’ li loq’laj wa’ak chi juntaq’eet ut chi tustu.

“Kʼehomaq reetal, li wochoch aʼan jun ochoch re li tustuukilal, chan li Qaawaʼ Dios, ut moko rochochil ta li sacheʼk naʼlebʼ ” (Tzolʼlebʼ ut Sumwank 132:8).

Tustu li jalb’a-k’a’uxlej. Natikla rik’in li paab’aal chirix li Jesukristo, us ta q’axal ka’ch’in. Li paab’aal naxpatz’ li tuulanil ch’oolej, li aajel ru choq’ re “jun yot’b’il ch’oolej ut jun tuulanil musiq’ej” (2 Nefi 2:7).

Relik chi yaal, tustuukeb’ li kaahib’ chi xb’eenil na’leb’ re li evangelio. “Laaʼo naqapaabʼ naq li xbʼeen raqal chi naʼlebʼ ut kʼojobʼanbʼil kʼanjel re li Evangelio aʼanebʼ: xbʼeen, Xpaabʼankil li Qaawaʼ Jesukristo; xkabʼ, Li jalbʼa-kʼaʼuxlej; rox, Li kubʼihaʼ chi subʼbʼil choqʼ re risinkil li maak; xkaa, Xkʼeebʼal li uqʼej choqʼ re li maatan re li Santil Musiqʼej” (Ebʼ lix Raqalil li Paabʼaal 1:4).

Li rey aj Benjamin kixk’ut li nimla na’leb’ a’in chiru lix tenamit: “Ut kʼehomaq reetal naq taabʼaanumanq chixjunil li kʼaʼaq re ru aʼin chi kʼoxlanbʼil ut chi tuqtu; xbʼaan naq moko aajel ta ru naq taaʼalinaq junaq winq chi qʼaxal kaw wiʼchik chiru lix metzʼew. Ut joʼkan wiʼchik, aajel bʼan ru naq yalbʼilaq xqʼe, re naq tixkʼul li maatan; joʼkan naq tento taabʼaanumanq chi tuqtu chixjunil li kʼaʼaq re ru” (Mosiah 4:27).

Chiqayu’ami li qayu’am chi tustu ut chiqasik’ xtaaqenkil li tustuukilal kixxaqab’ li Qaawa’ choq’ qe. Too’osob’tesiiq naq te’qasik’ ut te’qataaqe li eetalil ut li tustuukilal li neke’xk’ut k’a’ru li q’axal nim xwankil choq’ re li Qaawa’. Sa’ lix loq’laj k’ab’a’ li Jesukristo, amen.