Jolomil ch’utub’aj-ib’
Che’jultiko’q aawe eb’ laa santil paab’anel li ra yookeb’ chixk’ulb’al, at qaDios
Jolomil ch’utub’aj-ib’ re octubre 2021


Che’jultiko’q aawe eb’ laa santil paab’anel li ra yookeb’ chixk’ulb’al, at qaDios

Xpaab’ankileb’ li qasumwank naxk’e chi k’anjelak lix wankil lix mayej li Jesukristo aj tojol-ix, li naxk’e qametz’ew ut xsahil qach’ool, us ta ra wanko.

A’ yaal lix k’uub’anb’il na’leb’ li qaChoxahil Yuwa’ re sahil ch’oolejil, neke’chal chixjunileb’ li ralal xk’ajol arin re te’yale’q rix.1 Oob’ chihab’ chaq kiyehe’ we naq wan inyajel cancer. Week’ahom ut toj naweek’a li rahilal nachal rik’in li cho’e’k, li b’ane’k, ut li jalaak naxk’am chaq li b’an. Xinyal chaq inq’e rik’in li rahilal sa’ reek’ob’aal inch’ool chiruheb’ li q’ojyin naq moko xinru ta chi wark. Xb’aan lin yajel maare tinkamq naq maji’ tintixq chi us, ut tinkanab’, chiru jarub’aq kutan, jun li junkab’al li ninra chi anchal inch’ool.

Maak’a’ naxye b’ar wankex, li rahilal sa’ tib’elej malaj sa’ reek’ob’aal ch’oolej xb’aan li yale’k-ix ut li majelal ak wanjenaq, wan anajwan, malaj toj taawanq sa’ lee yu’am.

Li rahilal sa’ tib’elej maare taachalq xb’aan li tixk, li yajerk, malaj li toch’e’k; li tz’okaak malaj li neb’a’il; malaj li muxe’k, li raxiik’, ut li pleetik.

Li rahilal sa’ reek’ob’aal ch’oolej maare taachalq xb’aan li titz’k malaj li rahil ch’oolejil; lix maa’usilal jun sum aatin, na’b’ej yuwa’b’ej, malaj aj jolominel; li ch’a’ajkilal rik’in li trab’aaj ut tumin; li tz’ile’k-ix chi moko tiik ta; lix b’aanuhomeb’ li amiiw, li kok’al, malaj komon; li k’iila paay chi muxe’k; li kanaak chi maak’a’ jun sum aatin malaj kok’al; lix yajel malaj lix kamik jun raarookil komon; malaj yalaq chik k’a’ru.

Chan tab’i’ ru naq taqakuy raj li nimla rahilal li nachal sa’ qayu’am chiqajunjunqal?

Wan li yo’onink sa’ lix evangelio li Jesukristo, ut li yo’onink a’an naru taa’ok sa’ li qayu’am. Anajwan tinwotz kaahib’ li na’leb’ chirix li yo’onink xintaw sa’ li loq’laj hu, sa’ raatineb’ li profeet, sa’ li k’anjel re rilb’aleb’ lin komon, ut sa’ lix yalb’al wix rik’in inyajel. Eb’ li na’leb’ a’in yaal sa’ xyu’am chixjunil, a’ut tz’aqal ajwi’ yaaleb’ sa’ inyu’am.

Xb’een, us ta naqanumsi rahilal, li Dios ink’a’ naraho’ xch’ool chirix li qayu’am. Wiib’ mil chihab’ chaq, eb’ lix tzolom li Jesus ke’ril jun winq mutz’ sa’ li santil ochoch ut ke’xpatz’, “At Tzolonel, ani kimaakob’k? Ma li winq a’in malaj eb’ lix na’ xyuwa’, naq kiyo’laak sa’ mutz’il?”

Eb’ lix tzolom ke’xpaab’, jo’ neke’xb’aanu naab’aleb’ anajwan, naq chixjunil li ch’a’ajkilal ut li rahilal sa’ li yu’am nachal xb’aan maakob’k. A’b’an, li Kolonel kixsume, “Chi moko a’in kimaakob’k chi moko eb’ lix na’ xyuwa’, re b’an naq li xnimal xwankil li Dios taak’utb’esiiq rik’in.”2

Lix k’anjel li Dios a’an xk’eeb’al chi uxmank li qakolb’al chiru li kamk ut li qayu’am chi junelik.3 A’ut, chan ru naq lix yalb’al qix ut li qarahilal—ut li rahilal li nachal xmaak xmaa’usilal junaq chik kristiaan4—naxtiikisi chi uub’ej lix k’anjel li Dios?

Li Qaawa’ kixye re lix tenamit re sumwank, “Laa’in kinsaqob’resi aawu … ; kinsik’ aawu sa’ lix k’atleb’aal li tawasiik.” 5 Maak’a’ naxye k’a’ut naq wan lee rahilal, lee Choxahil Yuwa’ aj rahonel naru tixk’e a’an chixsaqob’resinkil ru lee raam.6 Li aamej saqob’resinb’il ru naru tixk’am li riiq li ras riitz’in rik’in tz’aqal li toq’ob’ank-u ut li uxtaan.7 Li aamej saqob’resinb’il ru li “xchal chaq sa’ lix nimal rahilal” kawresinb’il chixk’ulb’al xsahil xch’ool rik’in li Dios chi junelik, ut “li Dios taachaqihob’resinq re chixjunil lix ya’al ru.”8

Xkab’, li qaChoxahil Yuwa’ tz’aqal naxnaw li rahilal naqanumsi. Sa’ xyi lix yalb’al qix, wan naq naqak’oxla naq najt wan li Dios ut naq maak’a’ na’ok wi’ li qarahilal chiru. Li profeet aj Jose Smith kixyaab’asi a’in sa’ lix nimla rahilal. Naq tz’aptz’o a’an sa’ li tz’alam sa’ Liberty ut wankeb’ k’iila mil chi aj santil paab’anel li yookeb’ chi isiik sa’ rochocheb’, laj Jose kixsik’ xtawb’al ru rik’in tijok: “At Dios, b’ar wankat laa’at? Ut bʼar wan li muhebʼaal li natzʼapok re li naʼajej muqmuukat wiʼ?” Sa’ xraqik kixtz’aama: “Che’jultiko’q aawe eb’ laa santil paab’anel li ra yookeb’ chixk’ulb’al, at qaDios.”9

Lix sumehom li Qaawa’ kixk’ojob’ xch’ool laj Jose ut chixjunileb’ li raheb’ xch’ool:

“At walal, tuqtuukilal chiwanq saʼ aawaam; laa chʼaʼajkilal ut laa tawasinkil yal chiru jun chʼina kʼamok taawanq;

“Ut chirix aʼan, wi nakakuy chi us, li Dios tixtaqsi aaloqʼal chi taqeʼq.”10

Wankeb’ naab’al laj santil paab’anel li xe’xwotz wik’in chan ru naq ke’reek’a xrahom li Dios sa’ xyalb’aleb’ rix. Nanaq chi us sa’ inch’ool xq’ehil lix yalb’al wix rik’in li cancer naq toj maji’ neke’xnaw laj b’anonel k’a’ut naq wan naab’al lin rahilal. Xinchunla chixk’atq li wixaqil, ok we chi tijok sa’ xb’een li qatzakemq. A’b’an, ka’ajwi’ kinru chixyeeb’al, “At inChoxahil Yuwa’, tenq’ahin. Jwal ra wankin.” Chiru 20 malaj 30 chi segundo, sutsuukin chaq xb’aan lix rahom. Ink’a’ kixye we k’a’ut naq yajin ut k’a’ru taak’ulmanq wik’in, ut ink’a’ kirisi inrahilal. Ka’ajwi’ kiweek’a lix rahom saq ru, ut tz’aqal a’an choq’ we.

Ninch’olob’ xyaalal naq li qaChoxahil Yuwa’, li naxk’e reetal xt’anik li junjunq chi kok’ tz’ik, naxnaw k’a’ru lee rahilal.11

Rox, li Jesukristo naxyeechi’i lix wankil aj k’ehonel re qatenq’ankil chixkuyb’al chi chaab’il li qarahilal. Li wankilal aj k’ehonel a’in nachal b’antiox re lix tojb’al rix li maak xb’aan a’an.12 Nink’oxla naq maare naab’aleb’ li komon re li Iglees neke’xk’oxla naq wi ta yal kawaqeb’ chik rib’, te’ruuq raj chixkuyb’al yalaq rahilal xjuneseb’ rib’. Ch’a’aj ut xnumsinkil li qayu’am chi jo’kan. Li qametz’ew li nalaj sa’ junpaat maak’a’ na’ok wi’ chiru lix wankil li Kolonel li ink’a’ na’oso’ re xkawob’resinkil li qaam.13

Sa’ lix Hu laj Mormon nak’utman naq li Jesukristo “tixk’ul sa’ xb’een” li qarahilal, li qayajel, ut li qamajelal re taaruuq chixk’eeb’al qatenq’ankil.14 Chan ru taqoksi li wankilal yeechi’inb’il xb’aan li Jesukristo re qatenq’ankil ut qakawob’resinkil sa’ li qarahilal? Tento taqab’ak’ qib’ rik’in li Kolonel rik’in xpaab’ankileb’ li sumwank okenaqo wi’ rik’in a’an. Noko’ok sa’eb’ li sumwank a’in naq naqak’ul li k’ojob’anb’il k’anjel re li tijonelil.15

Eb’ lix tenamit laj Alma ke’ok sa’ li sumwank re li kub’iha’. Moqon ke’k’ehe’ sa’ preexil ut taqlanb’il naq ink’a’ te’loq’oninq chi moko te’tijoq chi kaw xyaab’eb’ xkux. A’ut, toj ke’xpaab’eb’ lix sumwank naq ke’tijok chi ch’anch’o sa’ xch’ooleb’. Chi jo’kan, kichal li santil wankilal. “Li Qaawa’ kixk’eheb’ xmetz’ew re naq moko ch’a’aj ta chiruheb’ xk’amb’al li riiqeb’.”16

Sa’ li qakutankil, li Qaawa’ naxye: “Chex’iloq wankin wi’ sa’ li junjunq eek’oxlahom; miwiib’an eech’ool, mexxuwak.”17 Naq naqapaab’ li sumwank re li loq’laj wa’ak naq junelik taajultiko’q qe li Kristo, a’an naxyeechi’i naq taawanq lix Musiq’ qik’in. Li Musiq’ej naxk’e qametz’ew re taqakuy lix yalb’al qix ut re taqab’aanu li ink’a’ taaruuq raj taqab’aanu qajunes qib’. Li Musiq’ej naru tooxk’irtesi, a’b’an jo’ kixye li Awa’b’ej James E. Faust: “Wan naq li k’irtesink a’an taak’ulmanq sa’ li yu’am chalel.”18

Osob’tesinb’ilo ajwi’ xb’aaneb’ li sumwank ut k’ojob’anb’il k’anjel re li santil ochoch, b’ar wi’ “nak’utman li wankilal re choxahilal.”19 Xwula’ani jun li ixq li xkam lix ko’ sa’ jun li xuwajel toch’e’k, ut moqon xkam lix b’eelom xb’aan li cancer. Xinpatz’ re chan ru naq naxkuy li sachk ut li rahilal a’an. A’an xye we naq wan lix metz’ew b’antiox re xk’ojob’ankil xch’ool naxk’ul sa’ li santil ochoch naq taawanq lix junkab’al chi junelik. Jo’ yeechi’inb’il, li k’ojob’anb’il k’anjel re li rochoch li Qaawa’ kixkawresi rik’in lix wankil li Dios.20

Xkaa, chiqasik’ xtawb’al xsahil qach’ool wulaj wulaj. Eb’ li neke’xnumsi rahilal neke’reek’a chi kok’ aj xsa’ naq najtob’resinb’il li q’ojyin, ut maajo’q’e taachalq li eq’la. Moko maak ta li yaab’ak.21 A’ut, wi wankex sa’ xq’ojyinal li rahilal, wi teesik’ ru paab’ank, naru tex’ajq sa’ jun eq’la re nimank-u.22

Jun sut, xwula’ani jun saaj na’b’ej li yoo chi b’ane’k chiru li cancer. Se’se’ tz’aqal ru us ta wan xrahilal ut maak’a’ rismal xjolom. Xinnaw ru jun sumal li yookeb’ chi k’anjelak chi saheb’ xch’ool jo’ aj jolominel reheb’ li saaj, us ta ink’a’ xe’ru chi wank xkok’al. Xinchunla rik’in jun li chaab’il ixq—na’chinb’ej, na’b’ej, ut ixaqilb’ej—li xwan chiru li kamk; a’ut rochb’een xya’al li ruheb’ li junkab’al, yookeb’ ajwi’ chi se’ek ut xjultikankileb’ li sahil kutan xe’xnumsi sa’ komonil.

Eb’ laj santil paab’anel wankeb’ xrahilal a’in neke’reetali li kixye li Awa’b’ej Russell M. Nelson:

“Li sahil ch’oolejil naqeek’a mas b’ab’ay rilom rik’in li naqanumsi sa’ li qayu’am, ut wan naab’al rilom rik’in chan ru naqil li qayu’am.

“Naq naqataaqe lix k’uub’anb’il na’leb’ li kolb’a-ib’ re li Dios … jo’ ajwi’ li Jesukristo ut lix evangelio, naru naqeek’a xsahil qach’ool, maak’a’ naxye k’a’ru li nak’ulman—malaj li ink’a’ nak’ulman—sa’ li qayu’am.”23

Ninch’olob xyaalal24 naq neke’jultiko’ re li qaChoxahil Yuwa’ lix santil paab’anel li ra yookeb’ chixk’ulb’al. A’an nekexxra, ut naxnaw k’a’ru yookex chixk’ulb’al. Li qaKolonel naxnaw k’a’ru nekereek’a. “Chʼolchʼo naq aʼan xʼiiqank re lix rahil qachʼool, ut xkʼam xrahil li qaam.”25 Laa’in ninnaw—xb’aan naq nink’ul wulaj wulaj26—naq xpaab’ankileb’ li qasumwank naxk’e chi k’anjelak lix wankil lix mayej li Jesukristo aj tojol-ix, li naxk’e qametz’ew ut xsahil qach’ool, us ta ra wanko.

Choq’ re chixjunileb’ li neke’xnumsi rahilal, nintz’aama: “Li Dios chixk’ehaq eere naq seeb’aq lee riiq, xb’aan li sahil ch’oolejil chirix li Ralal.”27 Sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo, amen.