’Āmuira’a rahi
Te pararera’a te mau hiero, te mau fare o te Fatu nā te fenua nei
’Āmuira’a rahi nō ’Ēperēra 2024


Te pararera’a te mau hiero, te mau fare o te Fatu nā te fenua nei

’A haere ai ’outou ma te ti’a-mā ’e ma te pure i tōna fare mo’a, e ha’anahia ’outou e tōna mana.

’Aita ānei ’outou i here i te mau parau nehenehe o tā tātou i hīmene iho nei ? « [Nā’u e ha’apūai], nā’u e fa’ati’a, nā’u e tauturu… mai tō’u nei parauti’a, tō’u rima mana ».1 E ha’apūai te Fatu i tāna feiā mo’a o te mau matahiti ato’a ’a haere ai rātou i tōna fare mo’a. Mai Kinshasa i Zollikofen ma te haere atu i Fukuoka ’e i Oakland, te feiā ’āpī, ma tō rātou iho hina’aro, e ha’amani’i i te mau vāhi bāpetizora’a o te hiero. I nā mua a’enei, e rouru hinahina tō te mau rave ’ohipa o te ’ōro’a tei māuruuru-rahi-hia—e ’ere fa’ahou rā mai te reira. Tē vai nei i te mau poro ato’a te mau misiōnare tei pi’ihia, te mau misiōnare tāvini ’e te mau misiōnare tei ho’i mai. Nā te ao ato’a nei, tē vai nei te hō’ē nino’a mana’o tupu rahi ’o tē huti nei ia tātou i te fare o te Fatu.

’Ua hau ri’i i te hō’ē matahiti, te hō’ē hoa o te ’utuāfare, e 95 matahiti, e ora nei i te pae hiti’a o te rā nō te fenua Marite, ’o tei ha’api’ihia e te mau misiōnare e 70 matahiti te maoro, ’ua parau i tāna tamāhine : « Tē hina’aro nei au e haere i te hiero nā muri ia ’oe ».

’Ua pāhono atu tāna tamāhine, « e māmā, e ti’a ia ’oe ’ia bāpetizohia nā mua roa ».

Hōho’a
Bāpetizora’a o te tuahine pā’ari.

« Nā reira ïa » ’ua pāhono atu ’oia, « tē hina’aro nei au ’ia bāpetizohia vau ». ’Ua bāpetizohia ’oia. Tau mahana i muri mai, ’ua tomo atu ’oia ma te fa’atura i roto i te vāhi bāpetizora’a. ’E ’ua hau ri’i i te hō’ē ’āva’e i ma’iri a’e nei, ’ua fa’ari’i ’oia i tōna iho ’ōro’a o te hiero ’e tōna tā’atira’a. « Te ’ite, te mana ’e te mau ’ōrama [o te Atua], tei fa’atupu-’ē-hia na i te fenua ».2

Hōho’a
Tuahine pa’ari i rāpae i te hiero.

’Ua uiui nā ’outou ia ’outou iho nō te aha te Fatu i fa’aue ai i tāna peropheta ’ia ha’aparare i teienei nā te fenua nei i tōna mau hiero ?3 Nō te aha i teie taime pāpū maita’i, e hōro’a ai ’oia i te ruperupe e hina’arohia i tōna nūna’a o te fafaura’a ’ia ti’a, e maoti tāna tuha’a ’ahuru mo’a, ’ua nehenehe e patu e rave rahi hānere mau fare o te Fatu ?

I teie poipoi, ’ua fa’a’ite mai te peresideni Dallin H. Oaks i te hō’ē hōho’a hāviti mau o te mau hiero e hāmanihia ra nā te ao ato’a nei. ’Aita i maoro a’enei tei te fenua Filipino māua Kathy. ’A feruri na i teie temeio : ’Ua ha’amo’ahia te hiero nō Manila i te matahiti 1984. E ti’a ’ia tīa’ihia e 26 matahiti hou te piti o te hiero nō Cebu e fa’aotihia ai i te matahiti 2010. I teienei, 14 matahiti i muri iho, 11 hiero e patuhia ra, tei fa’ata’ahia, ’aore rā e fa’aineinehia ra nō te ha’amo’ara’a. Mai te pae apato’erau ’e tae atu i te pae apato’a : Laoag, Tuguegarao, Santiago, Urdaneta, Alabang, Naga, Tacloban City, Iloilo, Bacolod, Cagayan de Oro, ’e Davao. E mea fa’ahiahia mau ’ia hi’o i te mau ’ohipa māere a te Atua !

Hōho’a
Mau hiero i te fenua Firipino.

Nā te ao ato’a nei, tē ha’afātata mai nei te mau fare o te Fatu ia tātou. Nō te aha i tō tātou nei mahana ?

Te mau mahana hōpe’a nei

’Ua fa’aara mai te Fatu ē i te mau mahana hōpe’a nei, e tupu te ahoaho i rotopū i te mau nūna’a,4 ē e riro te mau ta’ata « ’ei mi’imi’i »,5 ē « e ’ārepurepu te mau mea ato’a »,6 ē e rahi roa te ’āhuehuera’a,7 ē « e ’āhuehue te ’ā’au o te ta’ata nei ».8 ’Ua ’ite maita’i iho ā tātou i te ’ā’au o te mau tāne ’e o te mau vahine i te ’āhuehuera’a : te ’umera’a a tō te ao nei, te fa’anevanevara’a a te mau reo fa’ahema, te ha’apa’o-’ore-ra’a i te mā’a pae vārua, te ta’ahoara’a i te mau tītaura’a o te ti’ara’a pipi.9 Penei a’e ’ua fa’a’otohia ’outou i te hi’ora’a i te hō’ē ta’ata tei herehia, ’o tei parau i te hō’ē taime i tōna fa’aro’o mau ia Iesu Mesia, tei fa’a’ite pāpū nō ni’a i te Buka a Moromona ’e tei itoito ma te ’ana’anatae ’ia patu i te bāsileia o te Atua, ’ua hahi ’ē tā’ue noa, nō teie noa paha taime, ātea ra i tōna mau ti’aturira’a ’e tei vaiiho i te hiti te ’Ēkālēsia. Tā’u parau a’o ’eiaha e tapineva. E maita’i mai te mau mea ato’a. I te Atua, ’aore roa ho’i e mea e ’ore e ti’a.10

Ma teie tohura’a nō te ’āhuehuera’a ’e te ti’aturi-’ore-ra’a nā te ao nei, ’ua fafau mai te Fatu ē tē vai ra te hō’ē nūna’a o te fafaura’a, hō’ē nūna’a e tīa’i ra ma te fa’aoroma’i i tōna ho’ira’a mai, hō’ē nūna’a e ti’a nei i te mau vāhi mo’a ’e e ’ore roa e fa’anu’u ’ē i tō rātou pārahira’a.11 ’Ua parau ’oia nō te hō’ē nūna’a ti’a e pāto’i nei i te mau ha’avarera’a a te ’enemi, ma te ha’avīra’a i tō rātou fa’aro’o, te ferurira’a tiretiera, ’e te ti’aturi-hope-roa-ra’a i te Fa’aora ia Iesu Mesia.

Nō te aha te Fatu i ha’afatata mai ai ia tātou teie mau hānere hiero i teienei ? Hō’ē o te mau tumu, ’oia ho’i i rōpū i te ’ārepurepura’a ’e te mau fa’ahemara’a a tō te ao nei, ’ua fafau ’oia e ha’apūai ’e e ha’amaita’i i tōna feiā mo’a o te fafaura’a ’e e tupu mau tāna mau fafaura’a !

Mau parau fafau nō roto mai te hiero nō Ketelani

Nāhea teie mau fare mo’a i te ha’apūai, i te tāmāhanahana ’e i te pāruru ia tātou ? E ’ite mai tātou i te pāhonora’a i roto i te mau tāparura’a a te peropheta Iosepha Semita, i te taime ha’amo’ara’a i te hiero nō Ketelani. Nō roto i teie hiero ’a hīmene ai te feiā mo’a, « e hīmene tātou e ’ārue iāna, hosana, hosana i te Metua ».12 ’Ua fā tino mai te Fa’aora iho ’e ’ua ho’i mai te mau peropheta tāhito, ma te hōro’ara’a mai i te tahi atu mau tāviri o te autahu’ara’a i te ’evanelia i fa’aho’i-fa’ahou-hia mai.13

I te reira taime mo’a i roto i te hiero nō Ketelani, ’ua pure te peropheta ē i roto i te fare mo’a o te Fatu, ’ia ha’anahia te feiā mo’a i te mana o te Atua, ’ia vai mai te i’oa o Iesu Mesia i ni’a ia rātou, ’ia tīa’i mai tāna mau melahi i ni’a ia rātou, ’e ’ia tupu rātou i te rahi i roto i te Fatu ’e « ’ia fa’ari’i rātou i te ’īra’a o te Vārua Maita’i ».14 Tē tupu nei teie mau tāparura’a mana i roto i tō tātou mau orara’a ’a ha’amori ai tātou ma te ha’apa’o maita’i i roto i te fare o te Fatu.

Ha’anahia i te mana

I roto i tōna fare, ’ua fa’a’ahu-mau-hia tātou i te mana o te ra’i.15 Tō tātou fa’aro’o ia Iesu Mesia ’e tō tātou here iāna ’ua ha’apāpūhia ’e ’ua ha’apūaihia. ’Ua ha’apāpūhia tātou i te pae vārua nō ni’a tō tātou ihota’ata mau ’e te mau ’ōpuara’a o te orara’a.16 ’A vai ha’apa’o maita’i ai tātou, e ha’amaita’ihia tātou ma te pāruruhia i mua i te mau fa’ahemara’a ’e te mau fa’anevanevara’a. E putapū tātou i te here o tō tātou Fa’aora ’a tātara mai ai ’oia ia tātou i tō tātou mau fifi ’e mau ’oto. ’Ua ha’anahia tātou ’e te mana o te Atua.

Tei ni’a iho ia tātou tōna i’oa

I roto i tōna fare mo’a, ’ua rave hope roa tātou i tōna i’oa i ni’a iho ia tātou. ’Ia bāpetizo-ana’e-hia tātou, e fa’a’ite tātou i tō tātou ti’aturira’a ’iana ’e tō tātou hina’aro ’ia ha’apa’o i tāna mau fa’auera’a. I roto i te hiero, e parau fafau mo’a tātou, nā roto i tā tātou mau fafaura’a, e pe’e iāna e a muri noa atu.

Hōho’a
’Īritira’a o te hiero nō Heber Valley i Utaha.

E mea fa’ahiahia mau te feiā ’āpī nō teie ’Ēkālēsia. I roto i te hō’ē ao fifi, tē rave nei rātou i te i’oa o te Mesia i ni’a iho ia rātou. I Heber City i Utaha, ’ua fa’atupuhia te hō’ē rurura’a huira’atira nō te tau’aparau i te mau parau hu’ahu’a o te hō’ē hiero e ’ōpuahia ra e patu. ’Ua fa’a’ī e toru hānere feiā ’āpī i te ’āua ha’utira’a i pīha’i iho mai, nō te fa’a’ite i tō rātou turu nō te hiero i ’ōpuahia. ’Ua fa’a’ite itoito te hō’ē tamaiti ’āpi ma te paraura’a i te feiā fa’atere o te hau fenua i te rurura’a ē, « te tīa’i nei au ’ia fa’aipoipohia vau i roto i teie hiero. [E tauturu te hiero] iā’u ’ia vai mā noa ’e te vi’ivi’i ’ore ». ’Ua fa’ata’a te hō’ē atu feiā ’āpī, te hiero mai te hō’ē ïa taipe o te māramarama ’e te tīa’ira’a. Tē tauahi nei te feiā ’āpi tamāroa ’e te feiā ’āpi tamāhine o te ’Ēkālēsia nā te ao nei i te i’oa o Iesu Mesia.17

Hōho’a
Te ’āua ha’utira’a nō Heber City tei ’ī i te feiā ’āpī.

Te mau melahi i pīha’i iho ia tātou

I roto i te hiero nō Ketelani, ’ua pure te peropheta Iosepha ē « [’ia ti’a i te] mau melahi e tīa’i mai [i tāna feiā mo’a] ».18 E hōpoi mai te rave-tāmau-ra’a i te mau ’ōro’a nō tō tātou mau tupuna i roto i te hiero i te ha’apāpūra’a marū ’e te pāpū ē, e tāmau noa te orara’a i tera pae mai o te pāruru.

Noa atu ā e mea mo’a roa tō tātou mau ’itera’a i roto i te fare o te Fatu nō te fa’a’ite atu i te ta’ata, e nehenehe tātou e fa’a’ite i te tahi. ’A ora ai māua Kathy i Florida, ’a maha ’ahuru matahiti i teienei, ’ua haere atu māua i te hiero nō Atlanta, i Georgia. I te pō mahana toru 9 nō Mē 1984, ’a fa’aoti noa mai ai māua i te hō’ē ’ōro’a o te hiero, ’ua ha’afātata mai te hō’ē rave ’ohipa iā’u ’e ’ua ani mai e taime ānei tō’u nō te rave i te hō’ē noa ’ōro’a o te fa’aineinera’a. Te i’oa o te ta’ata tā’u e mono atu e mea matau-’ore-hia. ’O Eleazer Cercy tōna i’oa.

I te mahana i muri iho, ’ua ’ī roa te hiero i te feiā mo’a. ’A fa’aineine ai au nō te rave i tā’u ’ōro’a piti o te hiero i te mahana, ’ua hōro’ahia mai te i’oa o te hō’ē ta’ata tā’u e mono. I tō’u māere rahi, te i’oa hō’ē ā ïa nō te ta’ata i te pō nā mua atu, Eleazar Cercy. ’Ua putapū vau i te Vārua o te Fatu ’a rave fa’aoti ai au i te ’ōro’a. I te avatea i muri iho, i te hiero noa ā, ’ua fārerei atu Kathy i te hō’ē hoa matahiti pa’ari o te ’utuāfare, te tuahine Dolly Fernandez, e ora nei i Atlanta. Nō te mea ’aita e melo tāne nō tōna ’utuāfare nā muri mai iāna, ’ua ani mai ’oia iā’u e nehenehe ānei tā’u e tauturu iāna ’ia tā’ati i tōna metua tāne i te mau metua o tōna metua tāne. ’Ua ’oa’oa roa ïa vau i te rave te reira.

’A tūturi ai au i te fata nō teie ’ōro’a mo’a, ’ua fa’aro’o fa’ahou vau te i’oa tei tītiro-roa-hia i roto i tō’u ferurira’a, te i’oa o tōna metua tāne, Eleazer Cercy. Tē ti’aturi hope roa nei au ē i muri a’e teie orara’a, e fārerei atu vau ’e e tauahi atu i te hō’ē ta’ata tei matauhia i roto i teie ao ’o Eleazer Cercy te i’oa.

E hōpoi mai te rahira’a o tō tātou mau ’itera’a i roto i te fare o te Fatu i te ’oa’oa hau ’e te heheura’a ’aihau, hau atu i te tomora’a fifi. Mea pāpū rā : e tīa’i maita’i mai te mau melahi i ni’a ia tātou !

Te ’īra’a i te Vārua Maita’i.

’Ua hōro’ahia mai te Vārua Maita’i ia tātou ’a ha’amauhia ai tātou ’ei melo nō te Ēkālēsia. ’A rave ti’a-mā ai tātou i te pāne ’e te pape i te mau hepetoma ato’a ’ei ha’amana’ora’a i tō tātou Fa’aora, ’ua fafauhia mai ia tātou ē e vai noa mai tōna Vārua i roto ia tātou.19 ’A haere mai ai tātou ma te ’ā’au tae i te fare o te Fatu, te vāhi mo’a roa a’e i ni’a i te fenua nei, e tupu tātou i te rahi i roto i te Fatu ’e e nehenehe tātou « e fa’ari’i i te mana [’īra’a] o te Vārua Maita’i ».20 Nā roto i te mana o te Vārua maita’i, e fa’a’īhia tātou i te hau ’e te ’oa’oa ’e te ti’aturira’a fāito ’ore.21 E fa’ari’i tātou i te pūai ’ia fa’aea noa ’ei pipi nāna noa atu tei rāpae’au tātou i te mau vāhi mo’a.

’Ua parau te peresideni Russell M. Nelson : « E rave fa’aoti tō tātou Fa’aora ’e tō tātou Tāra’ehara ’o Iesu Mesia i te tahi mau ’ohipa rahi roa a’e tāna, mai teienei i te taime e ho’i fa’ahou mai ai ’oia. E ’ite tātou i te mau fa’a’itera’a temeio ē, e peresideni te Atua te Metua ’e tāna Tamaiti Iesu Mesia i ni’a i teie ’Ēkālēsia ma te hanahana ari’i ’e te rahi ».22 Te ha’apararera’a i ni’a i te fenua te mau fare o te Fatu ’o te hō’ē ïa ’ohipa pūai rahi ’e te fa’a’itera’a temeio.23

E au mau hoa here ē, mai te peu e ti’a ia tātou ’e ’aita ā tātou i fa’arahi atu ra i tō tātou haerera’a pinepine i te hiero, ’a ’imi noa hau atu i te taime nō te ha’amori i roto i te fare o te Fatu. E pure ana’e nō te mau hiero tei fa’aarahia mai, ’ia ti’a i te mau tuha’a fenua ’ia roa’a mai, ’ia fa’ati’a mai te mau hau fenua i te mau ’ōpuara’a, ’ia fa’arahihia te mau tāleni o te feiā rave ’ohipa ’e ’ia hi’o rātou i tā rātou mau ō fa’ahanahanahia ’e ’ia hōpoi mai te mau ha’amaita’ira’a mo’a i te fa’ati’ara’a a te ra’i ’e te fārereira’a a te mau melahi.

Mau parau fafau

Te hiero ’o te fare mau ïa o te Fatu. Tē fafau atu nei au ia ’outou ē, ’a haere ti’a-mā mai ai ’outou ’e nā roto i te pure i tōna fare mo’a, e ha’anahia ’outou i tōna pūai, tei ni’a iho ia ’outou tōna i’oa, e tīa’i mai tāna mau melahi ia ’outou, ’e e tupu rahi atu ’outou i roto i te ha’amaita’ira’a a te Vārua Maita’i.

’Ua fafau mai te Fatu : « ’O te mau vārua ato’a ’o tē fa’aru’e i tāna mau hara ra ’e ’o tē haere mai iā’u nei, ’e ’o tē pi’i mai i tō’u nei i’oa, ’e ’o tē ha’apa’o i tō’u nei reo, ’e ’o tē ha’apa’o ho’i i tā’u mau fa’auera’a, e ’ite mai ïa i tō’u nei mata ’e e ’ite mai ho’i ē tē vai nei au ».24 E rave rahi rāve’a e vai nei nō te hi’o atu i te hōho’a mata o te Mesia, ’e ’aita atu e vāhi maita’i a’e i roto i tōna fare mo’a.25

I roto i teie mahana hepohepo ’e te ’ārepurepu, tē fa’a’ite pāpū nei au ē te hiero ’o tōna ïa fare mo’a ’e e tauturu mai te reira ’ia fa’aherehere noa ia tātou, ’ia pāruru ia tātou, ’e ’ia fa’aineine ia tātou nō te mahana hanahana i reira tō tātou Fa’aora e ho’i mai ai mai te ari’i, te pūai ’e te hanahana rahi ’e tāna mau melahi mo’a. I te i’oa o Iesu Mesia, ’āmene.

Fa’ata’ara’a

  1. « ’Auē te Pa’ari », Te mau Hīmene, n°41.

  2. « ’Auē te Vārua o te Atua », Te mau Hīmene,, n 2

  3. Tē vai nei 182 hiero e ’ohipa nei. E ono te tāta’ihia ra. E hitu e tīa’ihia ra nō te ha’amo’ara’a, ’e hō’ē fa’ahou e tīa’ihia ra nō te ha’amo’a-fa’ahou-ra’a. Tē vai nei e 45 hiero e hāmanihia ra ’e e 94 atu tei fa’aarahia ’aore rā te roto i te fa’anahora’a ’e te fa’ata’ara’a.

  4. Hi’o Luka 21:10.

  5. 2 Timoteo 3:2.

  6. Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 88:91.

  7. ’Ua parau Elder David A. Bednar : « ’Ua riro te mau parau tumu o te ’evanelia nō’u ’e nō tātou nei mai te hō’ē hoe fa’atere o te pahī. E fa’ati’a te mau parau tumu tano ia tātou ’ia ’ite mai i tō tātou ’ē’a ’e ’ia vai pāpū noa ma te itoito ’e ma te ’āueue ’ore, ’eiaha tātou ’ia ’opa ’e ’ia ta’ahuri i roto i te mau vero pōiri ’e te ta’a ’ore o te mau mahana hope’a nei » (« Te mau parau tumu nō tā’u nei ’evanelia », Liahona, Mē 2021, 126).

  8. Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 45:26.

  9. « Te ta’ata i hina’aro i te pe’e mai iā’u, e fa’aru’e ’oia iāna iho, ’e e rave i tāna sātauro, ’e ’a pe’e mai ai iā’u » (Mataio 16:24).

  10. Hi’o Luka 1:37.

  11. Hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 87:8.

  12. Te mau Hīmene, n 2.

  13. Hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 110. Hou teie tau, ’ua fa’ari’i Iosepha Semita, te peropheta i te autahu’ara’a a Aarona ’e tōna mau tāviri nā roto mai ia Ioane Bapetizo, ’e ’ua fa’ari’i ’oia i te autahu’ara’a a Melehizedeka ’e tōna mau tāviri nā roto mai i te mau ’āpōsetolo Petero, Iakobo ’e Ioane (hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 13:1 ; 27:12–13).

  14. Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 109:15 ; hi’o ato’a ’īrava 22.

  15. ’Ua parau te peresideni Russell M. Nelson : « E nehenehe te hiero e tauturu ia tātou i roto i tā tātou tītaura’a. I reira, e fa’ari’i tātou i te mana o te Atua, ’o tē hōro’a mai ia tātou i te ti’ara’a ’ia upo’oti’a i ni’a ia Sātane, te ta’ata fa’atupu i te tā’āto’ara’a o te mau mārōra’a (« Hina’arohia te feiā fa’atupu i te hau », Liahona, Mē 2023, 101).

  16. Hi’o Russell M. Nelson, « Choices for Eternity », purera’a ’ati a’e te ao nei nā te feiā ’āpī pa’ari ’ōtahi, 15 nō Mē, 2022), Vaira’a buka ’evanelia.

  17. Elder Colin Stauffer, personal correspondence, 30 nō Tēnua 2024.

  18. Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 109:22.

  19. Hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 20:77, 79.

  20. Te Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 109:15.

  21. Hi’o Roma 15:13.

  22. Russell M. Nelson, « Heheura’a nō te ’Ēkālēsia, heheura’a nō tō tātou orara’a », LiahonaMē 2018, 96.

  23. ’Ua parau o Brigham Young : « E fa’ari’i tātou e rave rahi hānere hiero ’e e tauatini tāne ’e mau vahine ’o te rave atu i ’ohipa nō te feiā ’o tei ta’oto ma te ’ore i fa’ari’i i te rāve’a nō te fa’aro’o ’e nō te ha’apa’o i te ’Evanelia » (Mau ha’api’ira’a a te mau Peresideni o te ’Ēkālēsia : Brigham Young [1997], 312) ’E ’ua parau Ezra Taft Benson : « ’Ua tohu tō tātou feiā fa’atere nā mua atu ē, e pararehia te mau hiero nā te mau fenua Marite apato’a ’e ’apato’erau, te mau motu nō Pātifita, nā ’Europa ’e te tahi atu mau vāhi. Mai te peu e ti’a i teie ’ohipa fa’aorara’a ’ia rave-fa’aoti-hia i te fāito e tītauhia, e hina’arohia e hānere mau hiero » (The Teaching of Ezra Taft Benson [1988], 247).

  24. Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 93:1

  25. ’Ua parau Elder David B. Haight :

    « E parau mau ē ’ua ’ite mata te tahi mau ta’ata i te Fa’aora, terā rā, ’ia hi’o-maita’i-ana’e-hia te buka fa’atoro parau, e ha’api’i mai tātou ē tē vai ra te tahi atu mau aura’a nō te ta’o ’ite mata mai te mataura’a iāna, te ’itera’a iāna, te hi’o’atara’a iāna ’oia ato’a tāna ’ohipa, te ’itera’a i tōna faufa’a, ’aore rā te ta’a-pāpū-ra’a iāna.

    « E noa’a ia tātou tāta’itahi teie huru māramarama ’e mau ha’amaita’ira’a ra o te ra’i » (« Temples and Work Therein », Ensign, Novema 1990, 61).