ප්‍රධාන සම්මන්ත්‍රණය
යේසුස් ක්‍රිස්තුස්වහන්සේ නිධානයයි
2023 ඔක්තෝම්බර් ප්‍රධාන සම්මන්ත්‍රණය


යේසුස් ක්‍රිස්තුස්වහන්සේ නිධානයයි

යේසුස් ක්‍රිස්තුස්වහන්සේ කෙරෙහි අවධානය යොමුකරන්න උන්වහන්සේ අපගේ ගැලවුම්කරුවාණන් සහ මිදුම්කරුවාණන්ය, උන්වහන්සේ අප බැලිය යුතු “ලකුණ” වන අතර අපගේ ශ්‍රේෂ්ඨතම වස්තුවයි.

1907 දී කාර්නර්වන්හි පස්වන අර්ල් ජෝර්ජ් හර්බට් නම් ධනවත් ඉංග්‍රීසි ජාතිකයෙක්,1 ඊජිප්තුවට ගොස් පුරාවිද්‍යාව කෙරෙහි උනන්දුවක් දැක්වූවා. ඔහු සුප්‍රසිද්ධ ඊජිප්තු විද්‍යාඥයෙකු වන හවර්ඩ් කාටර් වෙත ගොස් හවුල් ව්‍යාපාරයකට යෝජනා කළා. කාටර් ඔවුන්ගේ පුරාවිද්‍යා කැණීම් අධීක්‍ෂණය කළ අතර කාර්නර්වෝන් අරමුදල් සපයා තිබෙනවා.

ඔවුන් එක්ව විවිධ ස්ථාන සාර්ථකව ගවේෂණය කළා. ඉන්පසු බොහෝ පාරාවෝවරුන්ගේ සොහොන් හමු වූ නූතන ලක්සෝර් අසල පිහිටි රජවරුන්ගේ නිම්නයේ කැණීම් කිරීමට ඔවුන්ට අවසර ලැබුණා. ටූටන්කාමුන් රජුගේ සොහොන්ගැබ සෙවීමට මෙහිදී ඔවුන් තීරණය කළා. ටූටන්කාමන් වසර 3000කට පමණ පෙර ඊජිප්තුවේ සිහසුනට පත් වී ඔහුගේ අනපේක්ෂිත මරණයට පෙර වසර 10 ක් පාලනය කළා.2 ඔහුව රජුන්ගේ නිම්නයේ තැන්පත් කර ඇති බව දන්නා නමුත්,3 ඔහුගේ සොහොන පිහිටි ස්ථානය ගැන දැන සිටියේ නැහැ.

කාටර් සහ කාර්නර්වොන් ටූටන්කාමන්ගේ සොහොන්ගැබ සෙවීම සඳහා අසාර්ථක වසර පහක් ගතකළා. අවසානයේ කාර්නර්වොන් කාටර්ට දන්වා සිටියේ තමා මෙම අසාර්ථක ගවේෂණයෙන් අවසන් කරන බවයි. කාටර් තවත් එක් කැණීම් කාලයක් සඳහා ආයාචනා කළ අතර කාර්නර්වොන් කාරුණික වී අරමුදල් සඳහා එකඟ වුනා.

ඔවුන්ගේම කඳවුරේ ප්‍රදේශය හැර—රජවරුන්ගේ මුළු නිම්නයම ක්‍රමානුකූලව කැණීම් කර ඇති බව කාටර්ට වැටහුණා. එහි කැණීමෙන් දින කිහිපයක් ඇතුළත සොහොනට පහළට බසින පළමු පියවර සොයා ගැනීමට හැකි වුනා.4

කාටර් අවසානයේ ටූටන්කාමන්ගේ සොහොන් ගෙය තුළට එබී බැලූ විට, ඔහුට සෑම තැනකම රත්තරන් දක්නට ලැබුණා මාස තුනක පෙර කුටියේ අන්තර්ගතය ලැයිස්තුගත කිරීමෙන් පසු, ඔවුන් වසර 100 කට පෙර 1923 පෙබරවාරි මාසයේදී මුද්‍රා තැබූ සුසාන කුටිය විවෘත කළා. මෙය 20 වැනි සියවසේ වඩාත්ම ප්‍රසිද්ධ පුරාවිද්‍යාත්මක සොයා ගැනීම වුනා.

එම වසරවල අකාර්යක්ෂම සෙවීම් අතරතුර, කාටර් සහ කාර්නර්වෝන් ඔවුන්ගේ පාද යට තිබූ දේ නොසලකා හැර තිබුණා. ගැලවුම්කරුවාණන්ගේ උපතට සියවස් පහකට පමණ පෙර, මොර්මොන්ගේ අනාගතවක්තෘ ජාකොබ් පොතේ සඳහන් කළේ, “ලකුණෙන් ඔබ්බට බැලීම” ලෙස අසල ඇති දේ සුළු කොට සැලකීම හෝ අවතක්සේරු කිරීම ය. යෙරුසලමේ වැසියන් පොරොන්දු වූ ගැලවුම්කරු පැමිණෙන විට උන්වහන්සේව හඳුනා නොගන්නා බව යාකොබ් කලින්ම දුටුවා. යාකොබ් අනාවැකි පළ කළේ ඔවුන් “පැහැදිලි වචන හෙළා දකින… සහ ඔවුන්ට තේරුම්ගත නොහැකි දේවල් [සොයන] මිනිසුන් වනු ඇති බවයි. එබැවින්, ඔවුන්ගේ අන්ධභාවය නිසා,එනම් ලකුණෙන් ඔබ්බට බැලීමෙන් [පැමිණෙන] අන්ධභාවය නිසා, ඔවුන්ට වැටීමට සිදුවනු ඇත.5 වෙනත් වචන වලින් කිවහොත්, ඔවුන් පැකිළෙනු ඇත.

යාකොබ්ගේ අනාවැකිය නිවැරදි බව ඔප්පු වුනා. ජේසුස් වහන්සේගේ මරණීය ජීවිතයේ දේවසේවය අතරතුර, බොහෝ දෙනෙක් ලකුණෙන් ඔබ්බට, උන්වහන්සේගෙන් ඔබ්බට බැලුවා. ඔවුන් ලෝකයේ ගැළවුම්කාරයා පසුකර බැලූහ. ස්වර්ගික පියාණන්ගේ සැලැස්ම ඉටු කිරීමේදී උන්වහන්සේගේ භූමිකාව හඳුනා ගැනීම වෙනුවට, ඔවුන් උන්වහන්සේව හෙළා දැක කුරුසියේ ඇණ ගැසුවා. ඔවුන් බලා සිටියේ වෙනත් කෙනෙකු තමන්ට ගැලවීම ගෙන දෙන තෙක් බලා සිටීමයි.

ජෙරුසලමේ සිටින මිනිසුන් මෙන්, කාටර් සහ කාර්නර්වෝන් මෙන්, අපටද ලකුණෙන් ඔබ්බට බැලීමට නැඹුරු විය හැකිය. අපගේ ජීවිත තුළ යේසුස් ක්‍රිස්තුස්වහන්සේව මග හැරීමට සහ උන්වහන්සේ අපට ලබා දෙන බොහෝ ආශීර්වාද හඳුනා ගැනීමට අපොහොසත් වන පරිදි මෙම ප්‍රවණතාවයෙන් අප ආරක්ෂා විය යුතුය. අපට උන්වහන්සේව අවශ්‍යයි. අපට උපදෙස් දී ඇත්තේ “ගැලවීමට බලවත් වූ තැනැන්වහන්සේගේ ක්‍රියාවන් කෙරෙහි සම්පූර්ණ විශ්වාසය තබන්න” කියායි.5

උන්වහන්සේ අපේ සලකුණයි. උන්වහන්සේ පිරිනමන දෙයට එහා ගිය දෙයක් අවශ්‍ය යැයි අප වැරදි ලෙස සිතන්නේ නම්, අපගේ ජීවිත තුළ උන්වහන්සේට තිබිය හැකි අවකාෂය සහ බලය අපි ප්‍රතික්ෂේප කිරීම හෝ අඩු කිරීම සිදු කරයි. උන්වහන්සේ දයාවේ අයිතිය ඉල්ලා ඇති අතර එම දයාව අප වෙත දිගු කරනවා.7 [අපගේ] පව් වලට සමාව ලබා ගැනීමට [සෙවිය යුතු] මූලාශ්‍රය උන්වහන්සේයි.8 උන්වහන්සේ පියාණන් සමඟ අපගේ උපදේශකයා වන අතර පියාණන්ට දිගින් දිගටම අවශ්‍ය වූ දෙය එනම්, අප උන්වහන්සේගේ රාජ්‍යයේ උරුමක්කාරයන් ලෙස උන්වහන්සේ වෙත නැවත පැමිණීම ජය ගෙන ඇත. ඇල්මාගේ වචන වලින් “[අපේ] ඇස් අවට හෙළා දෙවියන්වහන්සේගේ පුත්‍රයාණන් තුළ විශ්වාස කිරීමට පටන් ගන්න. එනම් උන්වහන්සේ තමන්වහන්සේගේ ජනතාව මුදවාගැනීමට පැමිණෙන සේක. තවද එනම් [අපගේ]පාපයන් වෙනුවෙන් වන්දු ගෙවීම සඳහා උන්වහන්සේ වේදනා විඳ මරණයට පත්වන සේක. තවද එනම් උන්වහන්සේ මළවුන් වෙතින් නැවත නැගිටින සේක; එය නැවත නැගිටීම සිඳුවීමට පැමිණෙන්නේය.9 යේසුස් ක්‍රිස්තුස්වහන්සේ තමයි අපේ සහනය.

චේතාන්විතව උන්වහන්සේ කෙරෙහි අවධානය යොමු කිරීමට ගැලවුම්කරුවාණන් අපට දිනපතා පසුතැවිලි වීමට අවස්ථාව ඇතුළුව, බොහෝ මාර්ග ලබා දී ඇත. මෙම පිරිනමන ලද ආශීර්වාදය කොතරම් උතුම්ද යන්න සමහර විට අපි අවතක්සේරු කරනවා. මට වයස අවුරුදු අටේදී මගේ පියා විසින් මම බව්තීස්මය ලැබුවා. බෞතිස්මයෙන් පසුව, අපි කාර්යබහුල පාරක් හරහා පනිනවිට මම ඔහුගේ අත අල්ලා ගත්තා. මම අවධානය යොමු නොකර විශාල ලොරියක් වේගයෙන් පැමිනෙන විට මායිමෙන් බැස ගියා. මගේ තාත්තා මාව පස්සට තල්ලු කළා, පාරෙන් එළියට සහ මායිමට. ඔහු එසේ නොකළා නම් මා ට්‍රක් රථයේ හැප්පෙන්නට ඉඩ තිබුණි. මගේම දඟකාර ස්වභාවයදන්නා මම “සමහර විට මාව ට්‍රක් රථයෙන් මැරුවා නම් හොඳයි, කියා හිතුවා, මොකද මගේ බව්තීස්ම වුණාට පස්සේ මම දැන් ඉන්න තරම් පිරිසිදුව ඉන්නේ නැහැ.”

එවිට මගේ පියා පාරෙන් පිටත ,ආයිමට මාව පස්සට තල්ලු කළා. ඔහු එසේ නොකළා නම් මා ට්‍රක් රථයේ හැප්පෙන්නට ඉඩ තිබුණා. මගේම දඟකාර ස්වභාවය දන්නා මම, “සමහර විට ට්‍රක් රථයට හැපී මාව මැරුණා නම් හොඳයි කියා, මොකද මගේ බව්තීස්මයෙන් පසුව මම දැන් ඉන්න තරම් පිරිසිදුව සිටින්නේ නැහැ.” කියා සිතුවා.10 එවිට, පසුතැවිලි වීමේ දීමනාව තුළින් අපට පවිත්‍රව සිටිය හැක. සක්‍රමේන්තුව අපගේ ජීවිතයට බලවත් පුණ්‍ය චක්‍රයක් ගෙන එන බව ද මම ඉගෙන ගත්තා, ඒ තුළින් අපගේ පව්වලට සමාවක් ලබා ගැනීමට අපට හැකිවනවා.11

කාටර්ගේ සහ කාර්නර්වෝන්ගේ පාද යට තිබූ නිධානය මෙන්, සක්‍රමේන්තුවේ නිධාන ආශිර්වාදය අප සක්‍රමේන්තු රැස්වීමට සහභාගි වන සෑම අවස්ථාවකම අපට ලබා ගත හැකිය. බිඳුණු හදවතකින් සහ පසුතැවිලි වූ ආත්මයකින් යුතුව නව හැරී එන්නෙකු එම බව්තීස්ම ගිවිසුමට එකඟව ජීවත් වීමට අධිෂ්ඨාන කරගනිමින් බව්තීස්මයට සහ තහවුරු කිරීමට එළඹෙන ආකාරයට අපි සක්‍රමේන්තුවට පිවිසෙන්නේ නම් ශුද්ධාත්මයාණන්වහන්සේ අපගේ නිරන්තර සහකරු වන බවට අපට පොරොන්දු වී ඇත. ශුද්ධාත්මයාණන්වහන්සේ උන්වහන්සේගේ පාරිශුද්ධ බලයෙන් අපට ආශීර්වාද කරන සේක, එවිට අපට සැමදාම අපගේ පව්වලට සමාවක් සතියෙන් සතිය ලබාගත හැක.12

අපගේ අධ්‍යාත්මික පදනම ශක්තිමත් වන්නේ පසුතැවිලි වීම සහ හෘද සාක්ෂියට එකඟව සක්‍රමේන්තුව සඳහා සූදානම් වීම සහ සුදුසු ලෙස සහභාගී වීමෙනි. අපගේ ජීවිතයේ අපට මුහුණ දෙන රූපක වර්ෂාව, සුළඟ සහ ගංවතුර හැසිරවිය හැක්කේ ශක්තිමත් අධ්‍යාත්මික පදනමකින් පමණි.13 ඊට ප්‍රතිවිරුද්ධව, අප ස්වේච්ඡාවෙන් සක්‍රමේන්තු රැස්වීම මඟහරින විට හෝ සක්‍රමේන්තුව අතරතුර ගැලවුම්කරුවා කෙරෙහි අවධානය යොමු නොකරන විට අපගේ අධ්‍යාත්මික පදනම දුර්වල වේ. අපි නොදැනුවත්වම “[අපට] ආශීර්වාද, සමෘද්ධිය සහ ආරක්ෂා වීමට [අපට] ප්‍රඥාවේ මාවත්වල [අපට] මඟ පෙන්වීමට [අපට] ඉඩක් නැති වන පරිදි, [අපව] ස්වාමින්වහන්සේගේ ආත්මයෙන් [අපවම] ඉවත් විය හැක.”14

අප සමඟ ශුද්ධාත්මයාණන් වහන්සේ සිටින විට, අපි දේවමාළිගාවල ඇති කර ගන්නා ගිවිසුම් වැනි වෙනත් ගිවිසුම් ඇති කර ගැනීමටත් ඒවා තබා ගැනීමටත් අපට දේවානුභාවයෙන් සහ මඟ පෙන්වනු ලැබේ. එසේ කිරීමෙන් දෙවියන් සමඟ ඇති අපගේ සබඳතාව ගැඹුරු වනවා.15 දේවමාළිගා සාමාජිකයන්ට සමීප කරමින් මෑත වසරවලදී බොහෝ නව දේවමාළිගා ප්‍රකාශයට පත් කර ඇති බව ඔබ දකින්නට ඇති.16 පරස්පර විරෝධි ලෙස, දෙවමාළිගා ප්‍රවේශ පහසු වන විට, දේවමාළිගාවට පැමිණීම අපට වඩාත් සාමාන්‍ය වනු ඇත. දේවමාළිගා ඈත ඇති විට, අපි එහි නමස්කාර කිරීමට යාමට අපගේ කාලය හා සම්පත් සැලසුම් කරනවා. අපි මේ ගමන්වලට මුල්තැන දෙනවා.

දේවමාළිගාවක් අත ළඟම ඇති විට, “හොඳයි, මම වෙන වෙලාවක යන්නම්” කියා අපටම කියා ගනිමින්, කුඩා දේවලට සහභාගි වීමට ඉඩ හැරීම ලේසියෙන්ම විය හැකියි. දේවමාළිගාව ආසන්නයේ වාසය කිරීම දේවමාළිගාවේ කාලය සැලසුම් කිරීමේදී වැඩි නම්‍යශීලී බවක් ගෙන එයි, නමුත් එම නම්‍යශීලීභාවය නිසා දේවමාළිගාව ගැන සුළුවෙන් තැකීම පහසු කරයි. අප එසේ කරන විට, ගැලවුම්කරුවාණන්ට උන්වහන්සේගේ ශුද්ධ ගෘහයේ සමීප වීමට ඇති අවස්ථාව අවතක්සේරු කරමින් අපට “සලකුණ මග හැරේ.” දේවමාළිගාව ආසන්නයේ ඇති විටකදීද දුරස්ථව සිටින විටක ඊට සහභාගි වීමට ඇති අපගේ කැපවීම ශක්තිමත් විය යුතුයි.

කාටර් සහ කාර්නර්වෝන් ටූටන්කාමන්ගේ සොහොන්ගැබ සොයමින් රජුන්ගේ නිම්නයේ වෙනත් ස්ථානයක කැණීම් කිරීමෙන් පසුව, ඔවුන්ට ඔවුන්ගේ අවධානය නොමැතිකම අවබෝධ විය. අපේ නිධානය සොයා ගැනීමට ඔවුන් කාලයක් කළාක් මෙන් අප අසාර්ථක ලෙස වෙහෙසීමට අවශ්‍ය නැත. අප විදේශීය මූලාශ්‍රවලින් උපදෙස් පැතීමට අවශ්‍ය නැත, මූලාශ්‍රයේ නව්‍යතාවය අගය කරමින් එවැනි උපදෙස් දෙවියන්වහන්සේගේ නිහතමානී අනාගතවක්තෘවරයෙකුගෙන් අපට ලැබිය හැකි දේට වඩා ප්‍රබුද්ධ වනු ඇතැයි සිතමු.

පරණ ගිවිසුමේ වාර්තා වී ඇති පරිදි, නාමන් ඔහුගේ ලාදුරු රෝගයට ප්‍රතිකාරයක් සෙවූ විට, ඔහු අසල පිහිටි සාමාන්‍ය ගංගාවක හත් වරක් ගිල්වන ලෙස ඉල්ලා සිටීම ගැන ඔහු කෝපයට පත් වුනා. නමුත් ප්‍රාතිහාර්යය සිදු විය යුතු ආකාරය පිළිබඳ ඔහුගේම පූර්ව නිගමනයන් මත රඳා නොසිට අනාගතවක්තෘ එලිෂාගේ උපදෙස් අනුගමනය කිරීමට ඔහුව ඒත්තු ගැන්වූවා. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස නාමන් සුවපත් වුනා.17 දෙවියන්වහන්සේගේ නූතන අනාගතවක්තෘවරයාව විශ්වාස කර ඔහුගේ උපදේශන මත ක්‍රියා කරන්නේ නම්, අපට සතුට සොයාගත හැකි අතර, අපටත් සුවය ලබාගත හැකියි. අපිට තවත් ඉදිරිය දැකීමට අවශ්‍ය නැත.

සහෝදර සහෝදරියනි, යේසුස් ක්‍රිස්තුස්වහන්සේව මතක තබාගෙන සැමවිටම උන්වහන්සේ වෙත අවධානය යොමු කරන ලෙස මම ඔබව දිරිමත් කරනවා. උන්වහන්සේ අපගේ ගැලවුම්කරුවාණන් සහ මිදුම්කරුවාණන්ය, උන්වහන්සේ අප බැලිය යුතු “ලකුණ” වන අතර අපගේ ශ්‍රේෂ්ඨතම වස්තුවයි. ඔබ උන් වහන්සේ වෙත පැමිණෙන විට, ජීවිතයේ අභියෝගවලට මුහුණ දීමේ ශක්තිය, හරි දේ කිරීමට ධෛර්යය සහ මරණයේදී ඔබේ මෙහෙවර ඉටු කිරීමට ඔබට ත්‍යාග ලැබෙනු ඇත. පසුතැවිලි වීමේ අවස්ථාව, සක්‍රමේන්තුවට පංගුකාර වීමේ වරප්‍රසාදය, දේවමාළිගාවේ ගිවිසුම් ඇති කර ගැනීමේ සහ පැවැත්වීමේ ආශීර්වාදය, දේවමාළිගාවේ නමස්කාර කිරීමේ ප්‍රීතිය සහ ජීවමාන අනාගතවක්තෘවරයෙකු ලැබීමේ ප්‍රීතිය නිධානයක් ලෙස සලකන්න.

සදාකාලික පියාණන් වන දෙවියන්වහන්සේ අපගේ ස්වර්ගීය පියාණන් බවත් උන්වහන්සේ ජීවත් වන බවත් යේසුස් ක්රිස්තුස්වහන්සේ අපගේ කාරුණික, ප්‍රඥාවන්ත ස්වර්ගීය මිතුරාය බවත්,18 මෙය උන්වහන්සේ නැවත පිහිටුවන ලද සභාව.බවත් මම මගේ බැරෑරුම් සහ ස්ථිර සාක්ෂි දරනවා. ඔබගේ ඇදහිල්ලට සහ විශ්වාසවන්තකමට ස්තූතියි. ජේසුස් ක්‍රිස්තුන්වහන්සේගේ නාමයෙන් ඔබට ආශීර්වාද ලැබේවා, සමෘද්ධිය ලැබේවා, ආරක්ෂා වේවායි මම ප්‍රාර්ථනා කරනවා, ආමෙන්.

සටහන්:

  1. කාර්නර්වන්හි පස්වන අර්ල්වරයාගේ සම්පූර්ණ නම ජෝර්ජ් එඩ්වඩ් ස්ටැන්හෝප් මොලිනෙක්ස් හර්බට් ය.

  2. 2005 දී සිදු කරන ලද පරිගණක ටොමොග්‍රැෆි (CT) ස්කෑන් පරීක්ෂණයකින් පෙන්නුම් කළේ ටූටන්කාමුන් රජුගේ එක් පාදයක අස්ථි බිඳීමකට ලක්ව ඇති අතර එය ආසාදනය වීම මරණයට හේතු වී ඇති බවයි.

  3. ඊජිප්තුවේ නව රාජධානියේ පාරාවෝවරුන් බොහොමයක් රජුන්ගේ නිම්නයේ තැන්පත් කරන ලදී. එම සොහොන් බොහොමයක් පුරාණ කාලයේ සොයාගෙන සොරකම් කරන ලදී.

  4. ටුටන්කමුන්ගේ සොහොන්ගැබ සොයා ගැනීම පිළිබඳ මෙම වාර්තාව මූලික වශයෙන් පදනම් වී ඇත්තේ පුරාවිද්‍යාවේ ලොව ශ්‍රේෂ්ඨ ස්ථාන පිළිබඳ හැඳින්වීමක් වන එරික් එච්. ක්ලයින්ගේ, “ඛින්ග් ඨුට්’ස් ඨොම්බ්” මතයි.(2016), 60-66.

    රජවරුන්ගේ නිම්නයේ කැණීම් කළ යුත්තේ කොතැනද සහ කැණීම් නොකළ යුත්තේ කොතැනද යන්න කාටර්ගේ සහ කාර්නර්වෝන්ගේ තේරීම්වලට බොහෝ සාධක දායක විය. මූලික කඳවුර අවට ප්රදේශය කැණීම් සඳහා ක්ෂණිකව ආකර්ෂණයක් නොමැති විය. ත්‍රිකෝණාකාර ප්‍රදේශය මඟින් VI වන රැම්සෙස්ගේ සොහොන්ගැබට අමුත්තන්ට ප්‍රවේශය ලබා දී ඇති අතර, එහි කැණීම් විශේෂයෙන් බාධාකාරී වනු ඇත. කාටර්ගේ වචනවලින් කිවහොත්, “රැමේසස්ගේ සොහොන්ගැබේ කම්කරුවන් විසින් බොහෝ විට භාවිතා කරන ලද දළ වශයෙන් ඉදිකරන ලද කම්කරු කුටි ගණනාවකින් [,] … [සහ] අඩි තුනක පස් වලින් මෙම ප්‍රදේශය ආවරණය විය. සොහොන් ගෙයකට ඇතුල් වන දොරටුවට ඉහළින් කුටි ඉදිකරනු ඇතැයි පෙනෙන්නට නොතිබුණි (බලන්න Howard Carter and A. C. Mace, The Tomb of Tut-ankh-Amen: Discovered by the Late Earl of Carnarvon and Howard Carter, vol. 1 [1923], 124–28, 132).

    ටූටන්කාමන්ගේ සොහොන්ගැබ සොයාගැනීම පිළිබඳ වෙනත් වාර්තා සඳහා, සාහී හවාස් බලන්න,Tutankhamun and the Golden Age of the Pharaohs (2005); නිකොලාස් රීෆ්, The Complete Tutankhamun: The King, the Tomb, the Royal Treasure (1990), 80–83; සහ නිකොලාස් රීෆ් සහ රිචර්ඩ් එච්. විල්කින්සන්, The Complete Valley of the Kings: Tombs and Treasures of Egypt’s Greatest Pharaohs (1996), 81–82.

  5. යාකොබ් 4:14.

  6. 2 නෙපි 31:19.

  7. බලන්න මොරෝනි 7:27–28.

  8. 2 නෙපි 25:26.

  9. ඇල්මා 33:22.

  10. බලන්න දහම සහ ගිවිසුම් 76:52.

  11. බලන්න ඩේවිඩ් ඒ. බෙඩ්නර්, “Teach to Build Faith in Jesus Christ” (නව ධර්මදූත නායකයින් සඳහා වූ සම්මන්ත්‍රණයේ දී ලබා දුන් කතාව, 2023 ජූනි 23); රේචල් ස්ටර්සර් ගිබ්සන්, “Teach to Build Faith in Jesus Christ, Elder Bednar Instructs,” Church News, June 23, 2023, thechurchnews.com.

  12. කෙසේ වෙතත්, සක්‍රමේන්තුව අපගේ පව්වලට සමාවක් ලබා ගැනීමේ නිශ්චිත මාධ්‍යයක් ලෙස ස්ථාපිත කර නැත (බලන්න ජේම්ස් ඊ. ටැල්මේජ්, The Articles of Faith, 12th ed. [1924], 175). පුද්ගලයෙකුට සෙනසුරාදා සවස හිතාමතාම පව් කර ඔහු හෝ ඇය කළ යුත්තේ ඉරිදා පාන් කැබැල්ලක් අනුභව කර වතුර කෝප්පයක් පානය කර ඉන්ද්‍රජාලිකව පවිත්‍ර වීම පමණි යයි බලාපොරොත්තු විය නොහැක. නමුත් අවංක හදවතකින් සහ සැබෑ චේතනාවෙන් පසුතැවිලි වන සියල්ලන් පවිත්‍ර කිරීමට ශුද්ධාත්මයාණන්ගේ විශුද්ධ කිරීමේ බලපෑමට හැකිය.

  13. බලන්න 3 නෙපි 18:12-13.

  14. මොසායා 2:36.

  15. සභාපති රසල් එම්. නෙල්සන් මෙසේ පැවසීය: “බෞතීස්මයේ ජලය තුළ දෙවියන්වහන්සේ සමඟ ගිවිසුමක් ඇති කර ගන්නා සෑම පුද්ගලයෙකුටම දෙවියන්වහන්සේ විශේෂ ආදරයක් ඇත. අමතර ගිවිසුම් ඇති කර විශ්වාසවන්තව තබා ගන්නා විට එම දිව්‍ය ප්‍රේමය ගැඹුරු වේ” (“Choices for Eternity” [තරුණ වැඩිහිටියන් සඳහා ලෝක ව්‍යාප්ත ආගමික රැස්වීම, 2022 මැයි 15, 2022], Gospel Library). ගිවිසුම් මාවතේ ඇති බහුවිධ ගිවිසුම් අනුක්‍රමික පමණක් නොව ආකලන සහ සහජීවනමය වේ. ඔවුන් දෙවියන්වහන්සේ සමඟ වඩාත් සමීප හා ශක්තිමත් සම්බන්ධතාවයකට පහසුකම් සපයයි. එවන් සම්බන්ධයක් මගින් උන්වහන්සේගේ ප්‍රතිරූපය අපගේ මුහුණුවල පවතින අතර අපගේ හදවත් ප්‍රබලව සහ ස්ථිරව වෙනස් කර ඇති බවට පරිවර්තනය වීමට අපට ඉඩ සලසයි (බලන්න ඇල්මා 5:14)

  16. ස්වාමින්වහන්සේ “උන්වහන්සේගේ දේවමාලිගා වඩාත් ප්‍රවේශ විය හැකි බවට පත් කරන බව සභාපති නෙල්සන් පැහැදිලි කළේය. අපි දේවමාළිගා ගොඩනගන වේගය උන්වහන්සේ වේගවත් කරනවා. ඊශ්‍රායෙලය එක්රැස් කිරීමට උපකාර කිරීමට උන්වහන්සේ අපගේ හැකියාව වැඩි කරනවා. උන්වහන්සේ අප සෑම කෙනෙකුටම අධ්‍යාත්මිකව පරිශුද්ධ වීම පහසු කරයි” (“දේවමාළිගාව කෙරෙහි අවධානය යොමු කරන්න,” ලියාහෝනා, 2022, නොවැ. 121)

  17. බලන්න 2 රාජාවලිය 5:9–14.

  18. බලන්න “I Know That My Redeemer Lives,” Hymns, no. 136.