2010
Ko Hono Fakaʻaongaʻi ʻo e Ngaahi Houalotu ʻa e Fineʻofá ke Akoʻi mo Ueʻi Fakalaumālié
Sepitema 2010


Ko Hono Fakaʻaongaʻi ʻo eNgaahi Fakataha ʻa e Fineʻofá ke Akoʻi mo Ueʻi Fakalaumālié

ʻOku fakaʻaongaʻi ʻe he kau palesitenisī ʻo e Fineʻofá mo e kau taki lakanga fakataulaʻeiki ʻoku ueʻi fakalaumālié ʻa e ngaahi houalotu ʻa e Fineʻofá ke fakahoko ʻaki ʻa e ngaahi taumuʻa mo e ngāue ʻa e Fineʻofá.

ʻĪmisi
Julie B. Beck

Kuo fakatokangaʻi ʻe he houʻeiki fafine ʻi he funga ʻo māmaní ʻe lava ʻa e ngaahi houalotu ʻa e Fineʻofá ʻo tokoni ʻi hono akoʻi ʻo e houʻeiki fafine ʻo e Siasí pea mo fakakau kinautolu ʻi he ngāue fakamoʻui ʻa e ʻEikí.

ʻI he ʻOtu Filipainí, ʻoku loto ʻa e kau taki ʻo e Fineʻofá ke poupouʻi ʻa e Kau Palesitenisī Fakaʻēliá ʻi heʻenau fakaʻamu ke teuteu ʻa e kāingalotú ke nau ō ki he Temipale Sepu Filipainí, hili hono fakatapuí. Kuo nau aleaʻi mo ʻenau pīsopé ha ngaahi fakakaukau. Ko hono olá, ne nau fakahoko mo ha ngaahi fakataha kehe ʻa e Fineʻofá fekauʻaki mo e teuteu ki he temipalé, teunga tāú, pea mo e tāpuaki ʻo e totongi vahehongofulú.

ʻI Mekisikou Sití, ʻa ia ʻoku faʻa hoko ai ʻa e tāfeá ʻi he lolotonga ʻo e ngaahi ʻuha lōvaí, ʻoku fokotuʻutuʻu ai ʻe he kau taki ʻo e Fineʻofá ha ngaahi ngāue ke tokoniʻi ʻa e kakai fefiné pea mo honau ngaahi fāmilí ke nau mateuteu ke fetukutuku vave mei honau ngaahi ʻapí. ʻOku ʻi ai ha kau uitou ʻe toko 20 ʻi ha uooti ʻe taha, ʻoku fokotuʻutuʻu ai ʻe he fakataha ʻa e Fineʻofá ke nau tokoni ʻi hono poupouʻi mo fakamālohia ʻa e kakai fefine peheé.

ʻI Kalefōnia ʻi ʻAmeliká, ʻoku fakaʻaongaʻi ai ʻe ha palesiteni Fineʻofa ʻe taha ha ngaahi kalasi ʻoku lele hokohoko ke fakamālohia pea mo akoʻi ʻa e ngaahi faʻē foʻoú. Kuo nau kamata ʻeni he taimí ni ke fakalele ʻa e kalasí ʻi he lea faka-Sipeiní.

ʻI Mosikou ʻi Lūsiá, naʻe fie maʻu ʻe he houʻeiki fafine ʻo ha Fineʻofa ʻe taha ke tāfataha ʻenau tokangá ki hono fakamālohia honau fāmilí mo honau ngaahi ʻapí ʻaki haʻanau ako ʻa e ngaahi tefitoʻi taukei fakatauhi ʻapí. Kuo nau kamata ha ngaahi kalasi feimeʻatokoni, tuitui, pea mo hono teuteuʻi ke fakaʻofoʻofa ange honau ʻapí.

ʻOku hoko ʻa e ngaahi meʻa hangē ko ʻení tuʻunga ʻi hono fakahoko ʻe he kau taki ʻo e Fineʻofá ʻa e tuʻutuʻuni foʻou ki he ngaahi fakataha Fineʻofá, ʻa ia naʻe fakahā lolotonga ʻa e fakataha lahi ʻa e Fineʻofá he ʻaho 26 ʻo Sepitema 2009.1

Ngāue Fakataha

Ko e Fineʻofá ko e kautaha tokolahi taha ia ʻi he māmaní maʻá e houʻeiki fafiné. ʻOku hanga ʻe heʻene ngāue ʻi he malumalu ʻo e tataki ʻa e lakanga fakataulaʻeikí ʻo ʻai ia ke makehe ʻaupito. ʻOkú ne fakafaingofuaʻi ʻa ʻetau ngāue fakaemāmani lahi ʻa e Fineʻofá ke ngāue ʻi he ngaahi anga fakafonua kotoa pē.

ʻOku fatongia ʻaki ʻe he pīsope pe palesiteni fakakolo kotoa pē hono ʻiunití. ʻOku uiuiʻi ʻa e palesiteni Fineʻofa taki taha ke tokoni ki ha pīsope pe palesiteni fakakolo. Ko e taki lakanga fakataulaʻeiki mo e mēmipa kotoa pē ʻo e kau palesitenisī ʻo e Fineʻofá, kuo ʻosi vaheʻi mo tāpuakiʻi ia ke ne maʻu ha tataki fakalaumālie fekauʻaki mo hono ngaahi fatongiá tonu—kae ʻikai ki ha toe uooti pe kolo pe kulupu. Ko hono olá, ko e Fineʻofa kotoa pē—ʻo tatau ai pē pe ʻoku ʻi Silei, Hongo Kongo, Kana, pe ʻi ha toe feituʻu—te nau taki taha lava ke palani ʻa e meʻa ʻoku fie maʻu moʻoni ʻe honau houʻeiki fafiné.

Ko ha ngaahi sīpinga ʻeni ʻo e founga ne ngāue ai ha ongo palesiteni Fineʻofa ʻo fetākinima mo ʻena ongo pīsopé:

Naʻe fakataha ha kau palesitenisī Fineʻofa ʻi Pelēsinikolove ʻi ʻIutā mo ʻenau pīsopé ke aleaʻi ʻa e ngaahi taumuʻa ʻa e uōtí kimuʻa pea toki palani ʻa e ngaahi kalasi ʻa e Fineʻofá. Makatuʻunga ʻi he ngaahi taumuʻa ko iá, ne palani leva ʻe he kau taki ʻo e Fineʻofá ha fakataha ne fakamatalaʻi ai ʻe ha fefine ʻi he uōtí ʻa e founga ʻo ʻene fakaʻaongaʻi ʻa e Malangaʻaki ʻEku Ongoongoleleí ʻi he efiafi fakafāmili ʻi ʻapí. Naʻa nau toe fokotuʻutuʻu foki mo ha ngaahi ako ngoue, kau ai mo e founga ki hono fakatolonga ʻo e meʻakai mei heʻenau ngoué. ʻI he ngaahi fakataha ʻa e kau palesitenisií mo e pīsopé, ʻoku pehē ai ʻe he palesiteni ʻo e Fineʻofá, “ ʻOku mau ongoʻi e ʻofa ʻa e pīsopé, ʻi heʻemau ʻiloʻi ʻoku lotua kimautolu ki he ʻEikí.”

Naʻe fokotuʻu ʻe ha palesiteni Fineʻofa ʻi Līhai ʻi ʻIutā ki he pīsopé ha ngaahi fakataha ʻi ha māhina ʻe ono, ʻi hono fakaʻaongaʻi ʻa e fakamatala mei he reliefsociety.lds.org. ʻOkú ne pehē, “Naʻá ku fakalotolahiʻi hoku tokoní ke ne akoʻi ʻa e kouʻōtineita ki he ngaahi fakataha ʻa e Fineʻofá ke nofotaha pē ʻi he ngaahi taumuʻa ʻa e Fineʻofá ʻi heʻenau palani ʻemau ngaahi kalasi he lolotonga ʻo e māhiná. Ko e taimi ne nau fakataha ai mo e kau mēmipa ʻo e kōmiti ʻa e Fineʻofá, naʻa nau kole ange ke nau lotua ha founga te mau lava ai ʻo fakaʻaongaʻi ʻa e ngaahi taumuʻa ʻa e Fineʻofá ke tokoni ʻi hono feau ʻo e ngaahi fie maʻu ʻi homau uōtí. Naʻe foki mai ʻa e kōmití mo ha ngaahi fakakaukau lahi. Pea ʻi he tokoni mo e fakangofua ʻa e pīsopé, ne mau aofangatuku leva ʻemau ngaahi palaní.”

Lotua ha Tataki Fakalaumālie

Ko e kau palesiteni Fineʻofa ko ia ʻoku nau tūʻulutui ʻo kole ki he Tamai Hēvaní ke Ne fakahā kiate kinautolu ʻa e meʻa ʻoku fie maʻu ke nau ʻiló, ʻe lilingi mai kiate kinautolu ha fakahā ʻi he fakaʻofoʻofa mo fakaikiiki. ʻOku pehē ʻe ha palesiteni Fineʻofa ʻe taha, “ ʻOku ʻafioʻi ʻe he ʻEikí ʻa e loto mo e fakakaukau takitaha ʻa homau kakai fefiné. ʻOkú Ne ʻafioʻi ʻenau faingataʻaʻiá pea mo ʻenau loto mamahí, ʻa ʻenau fiefiá pea mo ʻenau mamahí. Pea ko Ia tokotaha pē ʻokú Ne ʻafioʻi lelei ʻa e meʻa ʻe tokoni lelei taha kiate kinautolú. ʻI heʻene peheé, ko ʻemau foungá leva ke kole ʻi he tui ke maʻu ha fakahinohino.”

ʻE hanga ʻe he taumuʻa ʻa e Fineʻofá ʻo ʻomi ha ivi foʻou ki he kau taki mo e houʻeiki fafine ʻo e Fineʻofá pea mo honau ngaahi fāmilí. ʻE hoko ʻa e ngaahi fakataha ʻa e Fineʻofá ko ha feituʻu ʻe lava ʻo akoʻi pea mo ueʻi fakalaumālie ai e kau fafiné ʻi ha ngaahi founga te ne feau ai ʻenau ngaahi fie maʻú, pea kau ai mo e ngaahi fie maʻu ʻa e uōtí pe koló.

Maʻuʻanga Fakamatalá

  1. Vakai, Julie B. Beck, “Fineʻofá: Ko ha Ngāue Toputapu,” Liahona, Nōvema 2009, 110–14.

Tā ʻo Julie B. Beck © Busath.com; taá naʻe fai ʻe CHRISTINA SMITH

Photo illustrations by Israel antunes