Te Korakora Are E Kona Ni Kamaiura

Antai ae tuai ongo ao n namakina ana anainano te riaboro? Bwanaana e tangi n nakoraoi ao ana rongorongo e rangi ni bebete kabwarabwarana. Bon te kaoriori, te bwana ae moan kakannongo man tangiraoi. E bon aki matoatoa ke n buakaka. Ngke arona bwa e bwana buaka bwanaan Taatan, e na bon aki kairoroia aomata bwa a na ongora.

E korea ae kangai Shakespeare, “Taatan bon te aomata ae rabakau,”⁶ ao, “Te riaboro e kona n taekin Koroboki Aika Tabu bon ibukin ana kantaninga”⁷ N aron te tia katooto, Rutibeero iai mwaakana ni kakoauai bwaai aika bon kairua. N aron are taekinna Bauro nakoia I-Korinto, “Ao tiaki te kamimi te baei; bwa e onikia Taatan bwa kanga te anera ae raona te ota.”⁸

Tabeua mai ibuakon ana rongorongo Taatan ae rangin anainano bon aikai “Ni kabane aomata a karaoia”; “ngkana e aki kammaraka temanna, ao e raoiroi”; “ngkana ko na namakina ae tamaroa ibukina, e RAOIROI”; ke “bon are ‘inanona’ te bwai are riai karaoakina.” Aekakin kawai aikai a karika Taatan bwa te tia katooto ae korakora, te aomata ae rangi n rabakau ni kewe, te mataniwi ni kewe, ao te tia kewe ae korakora.

Iai inanora te bwai ae kanga aiaron te kona n toki are kona ni katokira man irakin Taatan n te kawai ae bure. Bon te bwana ae rau, ma ni maaraara inanora. Ma ngkana ti kariaia rabwatara bwa ti na nakon ana kariiri Taatan, te kona n toki anne e na aki kona n toki ara bwai ni kona n toki a nang riki ni ngore ma n aki kona ni mwakuri.

E a tia n anganira Nibwaai te katooto ke te kanikina are mwakuri iai Taatan:

“Ao e na kamaraui nanoia tabemwaang, ao e na karaurau ni keweia bwa aongkoa a mano ni maiuakinan te aonaaba, ao a na kangai; E raoi Tion; eng, e rikirake waakin Tion, e raoi —ao te riaboro e na kamwaneia tamneia, ao e na kairia nako moone.

“Ao taraia, e na wii ni kababa nakoia tabemwaang, ao e na tuangiia bwa akea moone; ao e na kangai nakoia: tiaki ngai te riaboro, bwa bon akea te riaboro—ao e na wirikiriki inanon taningaia, ni karokoa te tai are a na bae n ana taurekereke, ao a na aki kona n reke kamaiuaia.”⁹

Te Moan Beretitentii e kabwarabwara Taatan: “E bon mwakuri iaan te mwakuri ae moan te raoiroi n te aro ae e aki kona ni kinaaki ana waaki. Bon akea te bure ae e aki kona ni karaoia, akea te mwakuri n tangako ae aki karaoia, aoraki aika kakamaaku aika eweewe ae kanakoi, akea naano aika e na aki uruaki, akea te maiu ae na aki kona n anai, akea te tamnei ae e na aki urui. Bwa e na roko bwa te tia ira n te bong; bon te aomata ae moan te kakamaku.”¹⁰ Taatan bon te aomata ae rabakau ni wikarewe, ao e ataa mwaakan te taetae, ana tia mwakuri a kamanena te mwaaka.¹¹ E a tia n riki bwa temanna ae moan te korakora n te aonaaba.

I ongo n te taina iroun Ernest LeRoy Hatch, te beretitenti ngkoa n te Guatemala City tembora, ngke e taku, “Te riaboro e aki wanawana, ibukina bwa bon ngaia te riaboro; e wanawana kioina ngkai e a kara.” Ni koauana, te riaboro e bon kara, ao bon tiaki te riaboro n taai nako. N te moan tai, ao bon tiaki ngaia te tia karaoa te buakaka. E bon maeka ngkoa ma te Tama n te karikibwai. Bon “ana anera te Atua ae iai te kariaiakaki irouna imatan te Atua.”¹² E roko imwain Kristo ao e kaotia nakon te Atua te Tama, “Taraia, aio ngai, kanakoai, N na riki bwa natim, ao N na kaokia ni kabane aomata nakoim, ao bwa e na bon akea teuana te tamnei ae na bua, ao bon te koaua bwa N na karaoia; ngaia are anganai te karineaki.”¹³ N te aro aei e tangiria ni karaoi bwaai n te matoa, n urua inaomatan te aomata n rinerine.

E riki Taatan bwa te riaboro man kakaean mimitongina, te mwaaka, ao te tautaeka n te korakora.¹⁴ Ni kaitaraana, Iesu, e rineia “man te moan karikibwai,” e taku nakon te Atua, “Tamau, e na karaoaki nanom, ao ko na neboaki n aki toki.”¹⁵ Ai kakaokoro aron te Tama irouia! E kairua Taatan, e kairoro bwa e aonga ni imanonoa te katen mwakoro ibuakoia kaain karawa bwa a onga n iria.¹⁶ E kakaraoa te kewe ae korakora n taekinan, “Ngai naba natin te Atua,”¹⁷ ni imanonoia aomata bwa a na tangiria riki nakon te Atua.

Inaomatara n rinerine, ti anganaki rinanon ana baaire Tamara, bon te anga teuana ae korakora ni kaitara korakoran ana kainibaire Taatan. Man te bwai n tituaraoi aei, ti kona n rikirake, katamaroa, waerake ao n kakaea ae tikiraoi. N akean te inaomata n rinerine, bon akea mai ibuakora ae kona n waerake ao n rikirake man karekea rereiara man ara kairua ao burera ao mairouia raora.

Ibukin ana kakaitara, e karenakoaki Rutibeero ao “n riki bwa Taatan, te riaboro, tamaia taan kewe, are Taatan e kamwaneia ao ni kamatakiia aomata, ao ni kairia bwa taenikai n ana babaire ngkana aki ongo nakon bwanaan [te Uea].”¹⁸ Ao te rabwata aio are bon ana anera te Atua ao e kariaiakaki, e ngae imatan te Atua, e kamwawaaki mai imatan te Atua ao Natina.¹⁹ Aio are e a karika te nanokawaki ae bati, bwa kaain karawa a tang ibukin Rutibeero, nanokawaki irouna—“bon Rutibeero, natin te ingabong.”²⁰ Aei e aki katuka te mwiokoaki iaoia taan irira Kristo ni kaota aia tabeaianga ibukia aika tangiraki ake a kabuai kawaia “bwa a katokaki mai imatan te Atua”?²¹ Akea te kawai ae I ataia nakon kaotan te tangira ae kororaoi ao ni buokia tamneia aika bua ni kakaea riki te kawai teuana.

E ngae n anne, ao Taatan e, karaoi mwakuri aika kakaawaki aika kaaitara. N te boki ae 2 Nibwaai 2 ao ti tuangaki. “Bwa e na riai, ni iai kaitaraan bwaai ni kabane.”²² Ni koauana, e kauring Betero “Kam na tauu bangimi, kam na kamarurungingkami; bwa e nakonako ami kairiribai are te riaboro n aiaron te raian ae bekorara, n ukoukoura ae na ongnga.”²³

C. S. Lewis, te tia koro karaki ae te Kiritian, e anganira te taratara ae itiaki rinanon ana kawai te riaboro. N te reta ae iangoaki, te riaboro ae rangin rabakau, Screwtape, e tuanga te riaboro ae kataneiai Wormwood, are e kataneiai bwa e na riki bwa te riaboro ae e rangi ni mwaatai:

“Ko na taku bwa aikai bon buure aika a rangi n uarereke, ao akea karaoraomaia n aiaroia taan karirii aika a kairake, ko na rangi ni ingainga ni kan ribootin buure aika buakaka… . E aki kangai bwa uarerekera buure, n taraia bwa rikirakena e na kaira te aomata nako man te ota ao otinako nakon te Akea… . Ni koauana, te kabanea ni mano ni kawai nako Moone bon are e karaurau—te kawai rikaaki ae tamaroa, te tano ae marau, n akea te raibwee ae tawe, n akean te kawai ake a na kaota te raroa, n akean te kanikina are kaota te rongorongo.”²⁴

C. S. Lewis e korea naba aei: “Te iango ae nanobaba ae ngkai e taekinna bwa aomata aika raoiroi a aki ataia bwa tera ae nanonaki n te kaririiaki. Aio bon te kewe ae mataata. Bon ti aomata ake a kataia n kaitara te kariiriaki a ataa korakorana… . Ko na kona ni kunea korakoran te ang ngkana ko kataia n nakonako ni kaitara, ma tiaki ngkana ko wene.”²⁵

Te Burabeti are Iotebwa Timiti e taekinna man oin ana ataibwai, “Man kanian te Uea iroun temanna, te mwaaka ae korakora e na oti mairoun, te kairiribai n totokoa kakoroan Ana kantaninga.”²⁶

E ngae n anne, ti aki riai ni maaku man maakan korakoran mwaakan Taatan. E kona n akea mwaakana iaora ma ti ngkana ti kariaia.Bon te kimamaaku, ao ngkana ti kaaintoaira n tei, ao e na bon kerikaaki. Te Abotoro Iakobo e kauringiira: “Ma ngaia ae kam na irira nanon te Atua. Kam na rarawa nakon te riaboro, ao ane e na biri nako mai iroum.”²⁷ E aki kona n atai ara iango ni karokoa ti taekin. Ao Nibwaai e katerea bwa te riaboro “bon akea mwaakana iaon nanoia aomata” ngkai a maeka inanon te raoiroi.²⁸ Ti ongo bwa taan kamataku ao tabeman riki a katerea ke ni kabwarabwara aia kairua man taku, “Te riaboro e tuangai bwa N na karaoia.” I bon aki iangoia bwa te riaboro e kona ni karaoai bwa N na karaoa te bwai teuana. E koaua e kona ni kaririai ao ni kamwaneai, ma akea kariaiakana iaora ti ngkana ti anganna.

Te mwaaka ni kaitara Taatan e na kona ni korakora nakon are ti kaantaningaia. Te Burabeti Iotebwa Timiti e reireinira: “Ni kabane bwaai ake iai rabwataia iai mwaakaia iaon bwaai ake akea. Te riaboro akea mwaakana iaora ti ngkana ti kariaia. Te tai are ti kaitara te bwai are roko mairoun te Atua, te riaboro e karekea mwaakana.”²⁹

E taekinna naba, “Tamnei aika buakaka iai tokia, tiaia, ao tuua ake a tautaekanaki iai.”³⁰ Ai ngaia are Taatan ao ana anera a bon aki bane ni mwaaka. Teuana ana kawai Taatan bon te imanonoa te aomata are urua te tua bwa akea te kantaninga ibukin kabwaraan buure. Ma bon iai. Angiin buure, e aki kangai bwa e rangi n rawawata, a kona n rairinanoia mai iai ngkana iai te nano ae koaua.

Taatan e a kaman iai ana tokanikai irouia te botanaomata aika a kakai kamwaneaki. Man mwiin aio, e a tia ma ana anera ni kamwaukuia botanaomata aika bati. Bon iai, n arona, te otanga ae tau ni kaitara mwaakan Taatan. Te kaitara aei e bon mena inanon tamnein karaoan ae raoiroi rinanon ana bwaintituaraoi te Tamnei ae Raoiroi. Te bwaintituaraoi aei e bon roko n taai nako man ana kaotioti temanna nakoia aomata ake a keiaki mwaaka n ongeba nakon ana tua te Uea ao nakon aia reirei burabeti aika a maiu.

Te kaotioti aei e kona n roko nakoia ake a ti tara mimitongin te Atua, bwa e a tia ni berita bwa rabwataia a na bane ni kanoaki n te ota, ao e na akea te rotongitong irouia.³¹ Ni kabane ake a roko nakon Kristo man aia ongeaba nakon tuua ao berita n te euangkerio a kona ni katoka korakoran Taatan. Taan iriira te Mwatita aika a mangori a riai n aki mwamwanaaki iroun te riaboro ngkana a kakaonimaki ao ni koaua nakoia raoia aika mwaane ao aine, n nako nakon ana auti te Uea, karekea te toa ma te kororaoi, tabua te bong ae te Taabati, kabwaka aia kabwianibwai ao aia mwaane n aki mamatam, karaoa aia tataro n nanomaraki, karaoa ana mwakuri te Uea, ao ni iririia aia mataniwi.

Iai katikitiki aika kona ni kamaiuira man korakoran te mwakuri ni kewe, mangaongao, mwakuri ni kiriwe, mangaongao, urubwai, kainnano, ao katotoon mwakuri aika kairua aika a roko iaon te aba. Katikitiki akanne bon tuua aika akea tokiia, berita ao otenanti n ana euangkerio te Uea are Iesu Kristo. Tuua aika titebo aikai, berita, ao otenanti a reitaki ma kariaiai ao mwaakan ana nakoanibonga te Atua ae Mwaaka. Ngaira n te Ekaretia aei bon taan bwaibwai ao taan kawakini mwaaka aikai are a kona ni katoka angin mwaakan Taatan n te aonaaba aei. Ti kakoaua bwa iai iroura te mwaaka ae korakora aei ibukin kabwaiaia ni kabane ake a tia ni mate, nakoia ni kabane ake a maiu ngkai, ao ibukia ake a tuai bungiaki.

Au tataro bwa man tibwauan nako te etieti, bwaai aika buakaka n urubwai a kona n tiku n te aro are aki kona ni kariaiakaki bwa a na kabuakaka te aonaaba. I tataro bwa te Atua e na tarariaoi mamaarara, kabwakara, ao kairuara aika bati ao n nanoangaira man kabwarai ara bure man ara kairua. Ke e na karau nanoia kainnano, kabebeteia ake a rawawata ao te rau nakoia ake a uruaki nanoia.

Imwin te tataro ni kamatebwaian te rongorongo aei, tibwauaia ni kabongana te kawai are e na kaunga irakin te waaki irouia naake ko reireinia. Aikai tabeua katooto:

1. Tuangiia kaain te utu bwa a na iangoia bwa aongkoa a tekateka ni katobibia te ai. Taekina kakamaakun te takakaro ma te ai. Kanga e kanga arom ngkana e “maekanaki am iango iroun Taatan ma ana mwakuri aika kanganga”? Tibwauai tabeua katooto n aron ara kawai n tokanikai iaon ana kamwane Taatan mairoun Beretitenti Faust. Kakaewenakoia kaain te utu bwa a na karaoi katooto aika raraoi ni katoka ana iango.

2. Uota te bwai n takakaro ae te kaa ae uarereke, tamnein te ka, ke tuangia bwa a na tara te kaa ane e tei irarikia. Tera ae na riki ngkana iai te kabuti ka ae e aki mwakuri te bureiki? Atonga ana katooto Beretitenti Faust iaon te kona n toki are inanora. Kakoaua kakawakin kakorakoran ara namakin nakon te Tamnei ae Raoiroi, ao ni kakauongo nakon, te bwana ae wirikiriki ni kaitara te riaboro.

3. Ni kabongana te karaki, korei tabeua ana bwai Taatan ao tabeua ana bwai ni mwakuri te Tamnein ni kaitara Taatan. Taekinna ma kaain te utu aron ana anga te riaboro, ao kabwarabwara bwa iai mwaakara ni konaa Taatan. Kakoauaa bwa maiuakinan te kokoaua e kona ni katoka Taatan.