Bwa Ana Karikirakeaki ao Ana Ikotaki ni Kimwareirei

Ngkai angiin te iango e tiku iaon ana mwakuri te tia reirei n arona n te euangkerio, ti riai n taratara raoi naba oin tabera n reireinaki.

Teuana te Taabati, tabeua te ririki n nako, ngke I mwakuri bwa te Itingaun n te Aono, I mwananga ma te Beretitenti n te tabo anne bwa tina kaira te boowi ma tabeua kurubu aika a kakaokoro. Ngke tia nang roko ni kabanean te boowi, ti a bon rotaki n te kua ngaira uoman. Ti a tia ni mwananga e raka iaon te 300 te maire (480 km) man tia n taetae tabeua te tai. Ti moana te boowi ao man waakinna n aron are ti waakinna ni boowi ake tabeua.

Ma ngke ti taetae, iai te bwai teuana ae kamiimi ae e riki. E kakorakoraaki ana mwakuri te Tamnei, ao te reirei ma karekean te rabakau e reitinako riki nakon are iaona ni karokoa ae e bwara te bowi. Imwiina ao ti bon bane ni kamoamoa bon imarenara, “Aio ae rang ni kakukurei. Aio te bowi ae te kabanea n nakoraoi n te bong aei!”

Tera ae e karika te kaokoro? Tiaki man te bwai ae ti karaoia. Tiaki n ae tao e a raka riki aron wanawanara aron ara taetae n taekin ara iango ke tamneira. Ni koauana, ngkana iai, ti a bon taonaki n te kua man karaoan kanoan mwakuri ni kakukurei te bong anne. Atuun taian marooro bon ti tebo ma ake a rinanoaki ni bootaki ake tabeua.

Ngke ti tabe n taetae ibukina, ao ti a moanna ni kina bwa aomata aika a roko nakon te kabanea ni boowi a bon rangi n nanorinano, man katauraoi n te tamnei. Ibukin aei ao e bon rangi ni korakora te marooro ao te kan ongora nakon taian taeka, ao te Uea e kabonganaira bwa taan uota te kabwaia nakon maiuia. Te tokanikai n te boowi anne bon ibukiia riki.

Ma imwiin te tai anne, ao I kunei katooto aika a mwaiti man karaoan nanon te reirei aei. Akea riki ae e karekei reirei aikai nakon ane e karaoi te Uea Irouna n ana mwakuri iaon te aba. N ana boki Mataio ao e kangai bwa ngke e roko te Tia-Kamaiu “nakon oin abana … e aki karaoi mwakuri aika kamimi ikekei, ibukin aia aki onimaki” (Mataio 13:54, 58). Ti kuri ni kona n ongo ana maningongo Moronaai, “I kaungai nanomi, bwa kam na aki kakea mwaakan te Atua, bwa e mwakuri n te mwaaka, n aron aia onimaki natiia aomata, ti tebo ngkai, ningabong ao n aki toki” (Moronaai 10:7 e kaairaki ikai aron kakawakina).

Ao ngkai n na titirakiniko bwa kona iangoa aron rekereken te moan tua aei ni kaineti ma oin am kona bwai ni karekei atatai n tamnei aika korakora ngkana ko kaea te kiraati ke te Toa n te Taabati. Tera tabem ae e ko na karaoia ni karekea te Tamnei are e na kona n reireiniko iai bwaai aika ko riai n atai? Ngkana ko kunea te kiraati n te Ekaretia ke te bootaki n Toa bwa e kabotu, e taekinaki iai riki te tia reirei—ke ngkoe?

Iangoa ana kaeka Beretitenti Spencer W. Kimball (1895–1985) ngke e titirakinaki iroun temanna. “Tera ae kona karaoia ngkana ko a mena inanon te bootaki n toa ae kabotu?” E iango teutana Beretitenti Kimball ao e kaeka, “I aki ataia I tuai man kaitibo ma te aekaki anne.”¹ Inanon ana tai ae maan inanon te Ekaretia, e a tia Beretitenti Kimball n irii bootaki are aomata a wareki aia reirei, n te bwana ae aki bibitaki, ke n taekina te mwamwananga irarikin are bon reirei iaon moan tua. Ma e reirei Beretitenti Kimball bwa e aki nako n te bootaki n toa bwa e na kamatakuaki, e nako bwa e na neboa te Uea, kaboua ana berita, man karekei reirei aika a kakaawaki. Ngkana e iria ma nanona ae e itiaki, te nano ae kan “kamwarakeaki n ana taeka aika raraoi te Atua” (Moroni 6:4), ao te tataro—nakon te motikitaeka—ibukiia taan taetae, te Tamnei e na reireinna te bwai ae e riai ni karaoia bwa e aonga n namakinna inanona ao n riki bwa te tia reirei ae e kakaonimaki. E anga reirei naba Beretitenti Kimball ibukin tuan te anga reirei n te Tamnei.

Inanon Doctrine ao Covenant, ao e reireiniira te Uea bwaai aika uoua te anga reirei ao te reiakinaki irount te Tamnei:

E titiraki te Uea, ngkana tao temanna ae katabuaki Irouna ao e kanakoaki bwa e na tataekina taekan te koaua iroun te Tia Ibuobuoki, inanon Tamnein te koaua, tataekinna iroun Tamnein te koaua ke man te kawai teuana?

Ao ngkana man te kawai teuana ao bon tiaki mai iroun te Atua.

Bwa anne karekea taekan te koaua e karekea mai iroun tamnein te koaua ke man te kawai riki teuana?

Ngkana man te kawai riki teuana bon tiaki mai iroun te Atua.

Ngkana ko karekea te taeka man Tamnein te koaua kona karekea n aron ae taekinaki iroun Tamnein te koaua?

Mangaia, anne e tataekinna ao e karekea man ootaraoi imarenaia, ao ana uaia ni karikirakeia ao ni kimwareirei. (Tara D&C 50:17–22).

Taraia E taku bwa ngkana ti anga reirei ao ti karekea man te kawai teuana irarikin are mai iroun te Tamnei, bon tiaki mai iroun te Atua. Bon ti te Tamnei ae e atai ara iango nako, ara namakin nako, kainnanora nako. Bon ti ngaia ae e kona n reitaki nakoira n tatabemanira nako n te bwai ae ti kainnanoia ni kan ataia, ni kaineti ma wanawanan te Atua.

Ngkai ngaira taan reireinaki, ti aki kaantaningaia bwa ti na kakairuaeaki, man kakaungaaki, ke n tutuangaki te bwai ae tina karaoia; ti riai ni kaoti ara iango, n tataro ao n ukeukera ana kaunga nano te Tamnei bwa e na buokiira ni kaitarai kakaewenako inanon maiura. E ngae ngke te tia reirei n te kiraati ai tibwa 20 ana ririki, te tia reirei n te intitute ae rangin ni mwatai ke te buramwa ae a tibwa rairaki ae tuai man anganga reirei mai imwaina e na bon aki rangin ni kaokoro nakon tamaroan are ti reiakinna. Betero bon te tia akawa; Iotebwa Timiti e aki roko iaon te katen koraki. Bon man te tamnei are ti karekei iai kaetieti, ao ara konabwai nikaekea te Tamnei e a bon ankoira.

Tina kanga ni kona ni karekei man te Tamnei? I kan tibwauai uoua iango: butimwaea te mwiokoaki ibukin reiakinara ao titiraki n titiraki aika koaua.

Te moan iango ti karekea mai iroun Aramwa: “Ngkana kam kauti matami ma ni kakamwakuri ami konabwai, ma ni kakatai iaon au taeka, ma ni kamwakura teutana te onimaki, eng, e ngae ngke akea te bwai ae kam tangiria bwa kam ti kan kakoaua, kamwakura te nano aio inanomi, ni karokoa ae kam kakoaua n te aro ae e a kona n reke nnen teutana au taeka” (Aramwa 32:27).

Tiaki kona n reiakina te euangkerio ni kabwarabae ao ni kantaningaia bwa kona karekea mwaakan te taeka inanon maiura. Ti riai “ni kauti matara ao [ara] konabwai.” Ti riai “ni kakatai iaon [Ana] taeka.” Ti riai ni kamwakura ara onimaki. Ti riai ni kakorakorai nanora ni kakoauai. Ti riai ni “ni kariaia te korakora aei bwa e na mwakuri [inanora]” ao “man karekea teutana nnen [Ana] taeka.” Taraia bwa Aramwa e aki kabwarabwara rokora n te Taabati man kantaninga te tia reirei bwa e na butimwaaiko. E reireiniira bwa tina riai ni butimwaea te mwiokoaki ibukin oin reireiara ao ti na karekea te onimaki ngkana ti kantaningaia bwa tina karekea mwaakan te taeka inanon maiura.

Te kauoua ni iango e reke iroun Iakobo—man taeka aika tabu are kaunga nanon Iotebwa bwa e na nako nakon te Buakonikai ae Tabu.

“Ngkana akea ana rabakau temanna i buakomi, ao e na butia te Atua, ae tituaraoi n anganganiia aomata ni kabaneia, ao n aki ngurengureakiniia, ao e na bon anganiko.

“Ma tuanga bwa e na buubuti ma te onimaki, n aki nanokokoraki teutana. Bwa ane nanokokoraki ai aron naoni marawa ae kabutaki n te ang ao e kaueeaki” (Iakobo 1:5–6).

E aki toki n tuangiira te Uea bwa tina bubuti, ukeuke, ao karebwerebwe ma te berita mai karawa are ti na karekea, ukeukeria, ao ana kaukaki nakoira mataroan kaotioti nakoira. Titiraki n titiraki aika koaua bon ana banna ni katooto ae kateia te Uea ibukira bwa tina karekea ana kairi te Tamnei inanon maiura. Iangoi tabeua titiraki aika mwaiti ake a reke n ana iango Iotebwa ngke wareka ana taeka Iakobo:

“I nukan te mangaongao n taian taeka ao marooro iaon taian iango, I aki toki n taetae nakoiu: Tera ae riai ni karaoaki? Antai mai buakon te koraki aei ae eti; ke, a bane ni bure? Ngkana teuana mai buakoia ae eti, antai, ao na kanga n ataia?” (tara Joseph Smith—History 1:10)

E roko ana taeka Iakobo man te “mwaaka nakon nanon [Iotebwa]” (tara Joseph Smith—History 1:12) bukina bwa iai titiraki n ana iango.

Ma ngaia ae aekakira titiraki aika ti riai n titiraki iaona? Ngkana arona bwa kona kaea te reirei n Taabati man kiibu aikai mai iroun Iakobo. Ngke ko katauraoi ibukin te kiraati—ke n iangoi taekan kiibu aikai n tain te kiraati—ko na bae ni iangoi titiraki n aron aikai:

• Antai Iakobo? Raa titiraki ke kangaanga aika ana kona n roota aron te rongorongo aei?

• Tera te ataibwai?

• Tera ae nanonaki n te “titiraki ma te onimaki”?

• Ti kona n titiraki iaon bwaai aika tiaki oota iai ao n teimatoa n titiraki, “akea te nanokokoraki”? Terana ae nanonaki n te “nanokokoraki”? Ningai ao bukin tera bwa I nanokokoraki? Raa rinerine aika na karaoi ni kakoaua bwa I aki nanokokoraki iai?

• Te anga raa ae n na ataia iai bwa i “tokanikai” ao ni “konaaki”? Tera te atatai ae nano ae I kona ni karekea man taai akekei bwa e na buokai n titiraki n te onimaki?

• Tera reirei ke moan tua ake a reiakinaki man kiibu aikai? Ana reke ia riki inanon booki aika tabu reirei iaon moan tua?

• A na kanga moan tua aikai ni iai rekerekena ma maiun ao ana mition te Tia Kamaiu? A na kanga ni buokai ni kaaniai riki ma Ngaia?

• A na kanga moan tua aikai ni buokai ke raou ae tangiraki ni kaitarai kakaewenako aika onoti ma reken te tai ae riai?

Ngkana ti karaoa tabera n tabeki titiraki aika mai iroun te Atua ao man ukoukori ibuobuoki inanon maiura, ti kaoa te Tamnei bwa e na reireiniira rinanon mwaakan te taeka.

E a tia n taku te Uea bwa ngkana ti karekei mairoun te Tamnei, ti na angareirei naba ma te Tamnei. Tera ae nanonaki n anne?

Tao ko na bae n tia n noria (ke n tia n riki bwa) temanna ae nakonako nakon te mwaneaba n reireiniia ataein te kiraati, karekea te boki ni kairi, man taku, “O, E tuai man reke au tai ni katauraoi; N na bon angareirei ma te Tamnei.” Ke tao ko a tia n noria (ke n riki bwa) temanna ae a tia ni kabanea tabeua te wiiki ke e nako riki ni katauraoa ana reirei, katia ma bwai n reirei aika tibwatibwaaki raoi, aekakin nako bwaai ni ibuobuoki aika a nooraki, ao taeka aika koreaki ake e na kona iai teuanne ke neienne ni baireia bwa e na “reirei iai ma te Tamnei.”

Au kantaninga bwa aikai kawai ae tangiria te Uea ni kabonganai.

Te kainibaire ibukin te reirei ni kabutaa te Ekaretia e a tia ni kateaki inanon booki aika tabu mani kamatoaki n te boki n reirei ae te Tataekina Au Euangkerio. Ti tuangaki bwa ti na “ukoukoria moa ni karekea ana taeka [te Uea]” (tara D&C 11:21)—ke n taekana riki teuana, katauraoi raoi ni kamatebwai, titiraki ao ukoukori reken titiraki n onimaki, ao karioa kabwarabwaraan te reirei. Ti tuangaki riki bwa ti na reitaki raoi nakon ana kairi te Tamnei n tain raoi te anga reirei ni kaineti ma te bwai ae ti riai n taekinna ao ni karaoia.

N te kataneiai ae aki maan n nako irouia taan kairiiri ni kabutaa te aonaaba n te kanakobwana, e taekin kiibu aikai Beretitenti Gordon B. Hinckley man Doctrine ao Covenants:

E tuangira te Uea bwa ti na aki moan taai n taekin ara iango ibukin bwaai ake ti na riai n taekin; ti riai ni kawakin n taai nako inanon ara iango taeka ibukin te maiu, ao ti na bon anganaki ara taeka inanon te tai are ti bon kainnanoia (tara D&C 84:85).

E taku naba, “Aio ana reirei te Uea. E aki kona n ae na aki korobukina.”²

Ti riai n “teimatoa ni kaikoi n [ara] iango taekan te maiu”—e nanonaki ikai bwa, ti na wareware, kamatebwai, ukeukera te Uea, ao katauraoi—ao n onimakina te Tamnei bwa e na anganiira “n te tai naba anne te mwakoro are e na katauaki n anganaki aomata ni kabane.” Aio e bon koaua bwa ti angareirei n te kiraati ke n taetae n tain te toa ke n te maungatabu n te titeiki. Ma iai teuana te kaokoro ae rangin ni kakaawaki: e aki kona te tia reirei ni kabwarabwara n te tabo n reirei, ao te tia taetae e aki kona ni kaira te marooro n tain te toa ke n te Taabati ni bootakin te titeiki ke n te maungatabu n te mwakoro.

I nanon te tabo n reirei, te anga reirei man te Tamnei e rang ni kakaawaki bwa e na karikirakea te tabo are e na kona ni maeka iai te Tamnei ao titiraki n titiraki aika kaunga nano bwa ti aonga ni kona n reireiniira temanna nakon temanna reirein te abanuea (tara D&C 88:77).

N aron are e taekinna Unimwaane Richard G. Scott mairouia Abotoro ake Tengaun ma Uoman ni kaineti ma kaetieti n te tabo n reirei: “Tai anga, ao I nanonna n ae tai anga, te reirei ae akea iai aia iango ma aia ibuobuoki iai ataei n te reirei. Te kiraati ae ti ‘te tia reirei ae taetae’ iai bon te kabanea n aki nakoraoi… . Kakoaua bwa e na mwaiti ae na ira te waaki n reirei bwa kabonganaan te inaomata n rinerine irouia ataein te reirei e karekea te reireinaki iroun te Tamnei ae Raoiroi. E na buokiia naba ataein te reirei ni kawakin am rongorongo. Ngkana a kona n taekina kanoan te reirei ataein te reirei n oin aia taeka, a kamatoaki n tamneia ao ni kakorakorai aia koaua I bon irouia.”³

Te angareirei n te mweenga e riai naba ni kairaki iroun te Tamnei. E ngae ngke iai ara tai ae a tia ni baireaki ibukin ara anga reirei, n aron te reirei n te utu iaon booki aika tabu ao bootakin te utu n te tairiki, angiin te reirei a karaoaki n te tai ae aki kantaningaaki ao man te katooto. Ikai naba are e a kabonganaaki iai moan tua: a riai kaaro ni kaikoi … n tainako taekan te maiu bwa aonga n tauraoi n reitaki ma te Tamnei n aia tai n angareirei.

Ngkana ti ira ana babaire te Uea ibukira n angareirei ao ni karekea mai iroun te Tamnei, ti koaua “raoi bwa ti a karikirakeaki ao ni kimwareirei ni kabane”—n ara utu nako ao n riki bwa ana utu te Atua.