2010
Ang Tawhanong mga Paningkamot sa Simbahan: Pagkadisipulo inubanan sa Buhat
Septyembre 2010


Ang Humanitarian nga mga Paningkamot sa Simbahan: Pagkadisipulo inubanan sa Buhat

Ang mga Maayong Balita napuno uban sa mga panghitabo sa Manluluwas nga nag-ayo sa masakiton, sa buta, ug dili makalakaw. Usab daghan diha sa kasulatan ang pagdapit sa Ginoo sa pagsunod Kaniya, sa pagbuhat sa Iyang buluhaton, ug mamahimo nga sama Kaniya. Ang pagbuhat sa ingon kinahanglan nga kita usab magbaton og kalooy—nga kita magtinguha sa pagpanalangin ug sa pag-ayo, sa pagpagaan sa palas-unon, ug sa paghupay sa kasakit ug pag-antus.

Kining nga tinguha mao ang baruganan nga nagdasig sa humanitarian mga paningkamot sa Simbahan sa tibuok kalibutan—mga paningkamot nga gipundohan pag-ayo sa boluntaryong mga halad sa mga miyembro sa Simbahan nga may sama nga tinguha.

Sa bag-ohay nga katuigan minilyon ka katawhan sa labaw sa 100 ka nasud ang napanalanginan sa humanitarian nga mga proyekto sa Simbahan nga nakapadala og limpyong tubig sa hilit nga mga balangay, nakahatag og paagi niadtong dili makalakaw, nakatabang sa pagpugong o pag-ayo sa pagkabuta, nakaluwas sa kinabuhi niadtong nanlimbasug sa bag-ong natawo, nakabakuna batok sa sakit, ug nakatabang sa pagpalambo sa abut sa pananom ug nutrisyon.

Limpyo nga Tubig

Tubig alang sa pag-inom, pagluto, paglimpyo ug pang-irigasyon nihit sa daghang bahin sa kalibutan. Sa kanunay makakuha lamang og pipila ka gallon sa usa kahigayon diha sa mga suba, lim-aw, o mabaw nga mga atabay nga natakbuyan og mga parasito ug sakit. Ang panahon nga gigahin sa pagkuha og tubig nakapugong sa daghang mga hamtong sa mas mabungahong mga kalihokan nga makatabang sa pagpakaon sa pamilya.

Kadtong nahilakip sa mga proyekto sa Simbahan sa paglimpyo og tubig wala lamang makasangkap og mga sistema alang sa limpyo nga tubig [safe water] apan nagtukod usab og mga pasilidad sa sanitation ug nagtudlo sa basic hygiene practices. Nag-agad sa lokal nga mga kondisyon, ang limpyo nga tubig mahimong nagagikan sa bag-ong gibangagan nga hangtud ngadto sa usa ka aquifer, gikan gikalot nga atabay nga gibutangan og tubo ug tinabunan, o gikan sa tubod nga gisalo ug gipaagi sa tubo ngadto sa usa ka komunidad.

Ang lokal nga mga kontraktor mikompleto sa mga proyekto nga naggamit sa gidonar nga mga kahago niadtong mogamit sa tubig. Ang lokal nga mga komite sa tubig nagdumala sa mga sistema, diin gidesinyo nga molungtad og daghang henerasyon. Si Matt Heaps, manager sa proyekto sa limpyo nga tubig, miingon, “Sa pagkatinuod, ang among proyekto mas kabahin sa mga tawo kaysa sa mga sistema sa tubig. Ang tanan gibuhat nga may intensyon sa pagtabang sa mga indibidwal ug mga komunidad nga mahimong makabarug sa kaugalingon.”

Sukad 2002, 235 ka mga proyekto sa 54 ka mga nasud ang nakahatag og limpyo nga tubig sa labaw sa lima ka milyon ka mga katawhan.

Ang Gasa sa Mobility

Alang niadtong dili makalakaw sa ilang kaugalingon, ang pagdawat og usa ka wheelchair, usa ka walker, o usa ka prosthetic limb sama kini og gihatagan og mga pako. Ang edukasyon, trabaho, pagtambong sa simbahan, pagpakig-sosyal, ug pagserbisyo sa uban sa kalit nahimong posible ang tanan.

Sa walay swerte, sa daghang bahin sa kalibutan, bisan ang labing nag-una nga mga himan sa mobility wala o dili maabut ang presyo. Pinaagi sa paghatag sa ingon nga ekipo, ang Latter-day Saint Charities nakabuntog sa pisikal nga babag nga nagpugong sa daghang mga tawo sa pagkab-ot sa ilang potensyal. Pinaagi sa pagpakig-uban sa lokal nga mga organisasyon ug pagpalit gikan sa mga tighimo diha sa rehiyon kutob sa mahimo, ang proyekto sa wheelchair nagsiguro nga ang mga tigdawat makaangkon sa ekipo nga labing makatubag sa ilang mga panginahanglan. Kini usab makatabang sa pagsiguro nga kadtong nakakuha sa wheelchair adunay follow-up nga therapy ug nga ang mga pisa ug maantigo nga mga tawo anaa alang sa paggalam sa ekipo. Sa nangaging siyam ka tuig, labaw sa 300,000 ka mga tawo ang nakabaton og mas maayong mobility pinaagi niining programa.

Pag-ayo sa Panan-aw

Ang pipila sa mga pagkabuta sa kalibutan karon matambalan, makorhian o mapugngan uban sa medikal nga mga paagi. Ang proyekto sa Simbahan sa pag-ayo sa panan-aw nagtrabaho sa pagpalambo sa pag-atiman sa panan-aw ug sa pagpugong sa mga problema sa mata pinaagi sa pagsangkap og ekipo ug pagbansay pinaagi sa mga espesyalista nga anaa sa mubo nga panahon. Kining mga espesyalista naghatag sa lokal nga mga propesyonal sa medikal og mga ekipo, mga sangkap, ug pagbansay nga ilang gikinahanglan sa pag-atiman sa ilang mga pasyente human sa pagbiya sa mga espesyalista sa nasud. Sa Mongolia, pananglitan, ang lokal nga kawani sa medikal kinsa nabansay pinaagi sa proyekto sa pag-ayo sa panan-aw karon naghimo og libre nga diabetic retinopathy screenings.

Neonatal Resuscitation

Ang unang hilak sa bata usa ka musika ngato sa inahan. Apan sa kasagaran, sa daghang mga dapit, imbis nga hilak ug malipayong tingog sa usa ka nurse o midwife, adunay kahilom tungod kay naalihan ang pagginhawa. Kini trahedya, tungod sa paggamit og baratohon nga bulb syringe ug nasulayan na nga mga pamaagi sa pagluwas og ginhawa, mga doktor, mga nurse, ug mga midwife sa kanunay makaluwas sa nanlimbasug nga bag-ong mga nangatawo kinsa unta mamatay.

Ang proyekto sa Simbahan sa neonatal resuscitation training (NRT) naggamit sa mga espeyalista nga anaa sulod sa mubong panahon sa pagbansay sa lokal nga mga doktor, mga nurse, ug mga midwife sa mga pamaagi sa NRT. Ang programa nagkinahanglan sa matag tawo kinsa miapil sa pagbansay sa ubang mga tig-asikaso sa pagkatawo [birth attendants] sa ilang dapit.

Kining pamaagi sa pagbansay sa tigbansay nakapahimo sa kahibalo sa pagluwas sa kinabuhi ug mga sangkap nga pas-pas nga motadlas sa mga utlanan sa pinulongan ug kultura. Ang mga komunidad sa medikal napalambo, ang tig-asikaso sa pagkatawo dili na magtan-aw lamang nga walay mabuhat kon ang usa ka bag-ong natawo nanlimbasug sa pagginhawa, ug ang mga pamilya napanalanginan. Si Liz Howell, usa ka international health coordinator uban sa LDS Charities, miingon, “Kini sa tinuoray usa ka programa nga makapausab ug makaluwas sa kinabuhi.”

Panglawas ug Kalig-on

Ang mga sakit nga wala na makahulga sa mga bata sa naglambo nga mga nasud nagdagsang gihapon sa daghang mga nasud. Ang tipdas mao ang usa sa nag-unang hinungdan sa kamatayon sa mga bata, sumala sa World Health Organization.1

Ang kagutom ug malnutrisyon nagpasulabi usab, nakapugong sa pagpalambo sa pisikal ug mental sa mga bata ug taas kaayo ang kahigayunan nga sila daling matakbuyan og mga sakit sama sa tipdas. Sumala sa United Nations Food and Agriculture Organization, “ang pagkakulang sa pagkaon ug pagkakulang sa importanting mga bitamina ug mga mineral maoy hinungdan sa kamatayon sa labaw pa sa lima ka milyon nga mga bata matag tuig.”2

Niadtong 2003 ang Simbahan miapil sa internasyonal nga Measles Initiative and Partnership. Dugang sa pinansyal nga mga kontribusyon, ang Simbahan adunay importanting bahin sa pag-organisar, pagpasiugda, ug paghimo og lokal nga mga kampanya sa pagbakuna ginamit ang mga boluntaryo sa Simbahan. Sukad niadtong 2003, mga 56,000 ka mga miyembro sa Simbahan mihatag og labaw sa 600,000 ka oras sa pagserbisyo sa 32 ka mga nasud. Sukad niadtong 2001, ang Measles Initiative and Partnership nakabakuna og 600 milyon ka mga bata ug mga batan-on. Ang mga kamatayon tungod sa tipdas sa tibuok kalibutan mikunhod gikan sa 750,000 niadtong 2000 ngadto sa 197,000 niadtong 2007.3

Ang humanitarian nga mga paningkamot sa Simbahan kanunay naglakip sa pagtabang sa pagpakaon sa gigutom. Apan karon ang padayong kagutom ug malnutrisyon gitubag usab pinaagi sa proyekto sa pagkaon nga nagtudlo sa mga komunidad sa rural ug urban nga mga dapit kon unsaon sa pagpatubo og mga utanon ug sa pagpadako og gagmayng mga hayop alang sa protina. Daghang mga pamaagi ang gipangtudlo nga gibase sa mga katuigan sa pagsiksik pinaagi sa Benson Institute, nga nahimong kabahin sa Latter-day Saint Charities niadtong 2007.

Ang manager sa proyekto nga si Wade Sperry miingon nga kon ang pisikal nga panglawas molambo, ang ilang pisikal ug espiritwal nga panglawas molambo usab.

Pagsunod kang Jesukristo

Kon sila makakita og pag-antus ug panginahanglan sa kalibutan, ang mga sumusunod ni Kristo sa natural nga paagi adunay tinguha sa pagtabang. Kining humanitarian nga mga proyekto naghatag og organisado ug epektibong paagi alang sa mga miyembro sa Simbahan sa pagbuhat sa ilang tinguha sa pagsunod sa pagsunod sa tambag sa Manluluwas: “Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, Ako moingon nganha kaninyo, kini mao ang akong ebanghelyo; ug kamo nasayud sa mga butang nga kamo kinahanglan gayud nga mobuhat diha sa akong simbahan; kay ang mga buhat nga kamo nakakita nga Ako mihimo kana kamo mobuhat usab; kay kana diin kamo nakakita kanako nga mibuhat kana kamo mobuhat” (3 Nephi 27:21).

Mubo nga mga sulat

  1. Tan-awa sa World Health Organization, Fact Sheet nu. 286, http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs286/en/.

  2. Food and Agriculture Organization of the United Nations, “Undernourishment around the World 2004,” http://www.fao.org/docrep/007/y5650e/y5650e03.htm#P26_3460.

  3. Tan-awa sa “Ang mga miyembro Miabag sa pagpasiugda alang sa paglikay sa Tipdas,” Liahona, Peb. 2010, 76; Ensign, Ene. 2010, 77.

Ang mga paningkamot sa Simbahan sa pagsunod sa Manluluwas naglakip sa humanitarian nga tabang nga malukupon ug malungtaron.

Paghulagway sa litrato pinaagi ni Howard M. Collett