2019
Ikunaʻi ʻo e Loto-Foʻí
Siulai 2019


Fakakomipiuta Pē: Kakai Lalahi Kei Talavoú

Ikunaʻi ʻo e Loto-Foʻí

ʻOku loto-foʻi e tokotaha kotoa pē, ka ʻoku ʻikai ngata pē hono taʻofi ʻe he toutou hohaʻa ki he tōnounoú hoʻo fakalakalaká ka ʻoku kovi foki ki ho tuʻunga moʻui leleí.

Fakakaukau hala #1: Naʻe fāʻeleʻi kotoa pē kitautolu ke tau fiefia.

Fakakaukau hala #2: He ʻikai ke tau teitei maʻu ʻa e meʻa ʻoku fie maʻu ke tau fiefia aí, ko e hā ʻoku tau kei feinga aí?

ʻOku fakaloto-foʻi e ikuʻanga ʻo e ongo fakakaukau hala ko ʻení—ʻa e ongo ko ia ʻoku tau maʻu ʻi he taimi ʻoku ʻikai ke tau aʻusia ai e ngaahi fie maʻu kuo tau fokotuʻu maʻatautolú, pe ʻi he taimi ʻoku ʻikai ke ʻi ai haʻatau ngaahi taumuʻa pea tau tali pē hotau tūkunga lolotongá. ʻOku faʻa tomuʻa hoko mai ʻa e tōnounoú ʻi he loto-foʻí, ʻo tau ongoʻi hangē ne fāʻeleʻi kitautolu kuo tau ʻosi tōnounou ʻo ʻikai ke tau lava ʻo fakalakalaka, pe kuo tau fai hotau tūkuingatá kae ʻikai pē ke tau maʻu e ola ʻoku tau fie maʻú.

Ka ko e loto-foʻí ko ha konga pē ia ʻo e moʻuí, pea ʻe lava pe ke iku lelei ia ʻi heʻetau ʻilo e founga ke ikunaʻi ai iá. Ko ia ai ko ha ngaahi tokoni ʻeni ʻe 10 ʻi he founga ke liliu ai hoʻo loto-foʻí ki ha tuʻunga fakatupulaki:

  1. Tali ʻa e tōnounoú peá ke fatongia ʻaki hoʻo kaunga ki aí. ʻIo, ʻoku ʻi ai ha ngaahi taimi ʻoku tau tōnounou ai koeʻuhí ko ha ngaahi meʻa ne ʻikai ke tau lava ʻo mapuleʻi, ka ʻi he ngaahi taimi lahi, naʻa tau mei lava pē ke fai ha meʻa kehe. Feinga ke ako mei ho ngaahi tōnounoú.

  2. Lotua ia. Lotu, ʻikai koeʻuhí ke lelei ʻa e meʻa kotoa ke ke toe fiefia, ka ke mahino kiate koe, ke ke ʻilo ʻa e lēsoní, pea ke ke maʻu ha ʻulungaanga lelei koeʻuhí ke hoko atu hoʻo moʻuí.

  3. Fakaleleiʻi ʻo e Palopalemá. ʻOku ʻikai sai ke ke hohaʻa. Feinga ke hiki hoʻo fakakaukaú mei he konga fakaeongo ʻo ho ʻatamaí ki he konga faʻa fakakaukaú—ʻa e konga ʻokú ke tātānaki ai ho mālohí ke fokotuʻu ha palaní.

  4. Toe lotu. ʻI he taimi kuo maʻu ai ha palani lelei ke ikunaʻi ʻa e loto-foʻí, lotua ha fakapapau ʻoku lelei hoʻo palaní. ʻE tokoni atu e ʻEikí ke ke mavahe mei he tōnounou naʻá ne ʻuluaki fakatupu hoʻo loto-foʻí.

  5. Ngāue leva. Kapau kuo mole hoʻo ngāué, ngāueʻi e ngaahi houa tatau ʻi he ʻaho kotoa pē hono kumi ha ngāue foʻoú, ʻo hangē ko ia naʻá ke mei ngāueʻi ʻi hoʻo ngāueʻanga motuʻá. Kapau ko hoʻo palopalemá ko ha vā fetuʻutaki, ngāue ke fakaleleʻi ʻa e vātamaki ko iá. Ko e hā pē ha meʻa ʻokú ke fehangahangai mo ia—tautautefito kapau ʻoku fakatupu ʻe ha angahala hoʻo loto-foʻí—ngāue ki hono liliu mo hono ikunaʻi ʻo e fanga kiʻi taumuʻa īkí.

  6. Fakahoko tahataha ia. Naʻa mo e ngaahi taumuʻa ko e konga ʻo hoʻo palaní, ʻoku totonu ke nau iiki pea ʻoku totonu ke nau takiekina koe ʻi he hala totonú.

  7. Fakaʻaongaʻi e tokoni ʻa e niʻihi ʻoku mou fepoupouakí. Ko ha maʻuʻanga tokoni lahi ʻa e ngaahi kaungāmeʻá mo e fāmilí. ʻAi ke nau ʻilo fekauʻaki mo ho tūkungá kae ʻoua naʻa fuʻu tōtuʻa hoʻo fakafōtunga iá. ʻE fanongo mo poupou e ngaahi kaungāmeʻa leleí. Taimi ʻe niʻihi, ʻe lava ke fakahoko ʻe he fakafanongó ha liliu lahi.

  8. Kole ha tāpuaki lakanga fakataulaʻeiki. ʻOku ʻikai fakangatangata e lahi ʻo e ngaahi tāpuaki lakanga fakataulaʻeiki te ke lava ʻo maʻú. Kapau ʻokú ke fie maʻu ha tāpuaki, kole ke maʻu ia.

  9. Faʻa kātaki ke lahi. Taimi ʻe niʻihi ʻe kiʻi taimi siʻi pea toki hōloa atu e ngaahi taimi faingataʻá.

  10. Tānaki ho ngaahi tāpuakí. Hiki ha lisi ʻo e ngaahi meʻa kotoa pē ʻokú ke houngaʻia aí. Tānaki ki ai ʻi he ʻaho kotoa pē peá ke ʻilo, te tau iku ʻo fiefia kotoa.

ʻIo, ʻoku faingataʻa ʻa e moʻuí. ʻOku faingataʻa kiate kitautolu kotoa. Ka neongo ia, ʻoku tupulaki ʻetau tuí ʻi heʻetau tali hotau ngaahi faingataʻá ʻi ha founga te tau fakatupulaki ai. ʻE malava ke tau ongoʻi lahi ange e ʻofa ʻa e ʻOtuá ʻiate kitautolú koeʻuhí ʻoku tau fakalakalaka, fakahoko hotau tūkuingatá, mo kolea ʻEne tokoní.