Laipelí
Loto-Fakamaau ki he Niʻihi Kehé


ʻĪmisi
tamaiki fefine ʻe toko tolu ʻi he akó

Ako ʻo e Tokāteliné

Loto-Fakamaau ki he Niʻihi Kehé

Vakai Fakalūkufuá

Ko e fakamāú ko e mahuʻinga ia hono fakaʻaongaʻi ʻetau tauʻatāina ke filí pea ʻoku fie maʻu ki ai ʻa e tokanga lahi, tautautefito ki he taimi ʻoku tau fai ai ha ngaahi fakamaau fekauʻaki mo e kakai kehé. Kuo pau ke tataki ʻetau ngaahi fakamaau kotoa pē ʻaki ʻa e ngaahi tuʻunga ʻulungaanga māʻoniʻoni. Ko e ʻOtuá pē taha, ʻokú Ne ʻafioʻi ʻa e loto ʻo e tokotaha fakafoʻituitui kotoa pē, te Ne lava ʻo fai ʻa e fakamaau fakaʻosi ʻo e fakafoʻituituí.

ʻOku ongoʻi ʻe he kakaí he ngaahi taimi ʻe niʻihi ʻoku ʻikai totonu ke fakamaauʻi ʻa e niʻihi kehé ʻi ha faʻahinga founga pē. Neongo ʻoku moʻoni ʻeni ʻoku ʻikai totonu ke tau fakahalaiaʻi ʻa e kakaí pe fakamaauʻi kinautolu ʻi ha founga ʻoku ʻikai māʻoniʻoni, ʻe kei fie maʻu pē ke tau fakahoko ha ngaahi fakamaau ki he ngaahi fakakaukaú, ngaahi tūkungá, pea mo e kakaí ʻi he kotoa ʻo ʻetau moʻuí. Kuo foaki mai ʻe he ʻEikí ha ngaahi fekau lahi ʻa ia he ʻikai ke tau lava ʻo tauhi ia kapau ʻe ʻikai ke tau fai ha fakamaau. Hangē ko ʻení, kuó Ne folofola ʻo pehē: “Tokanga telia ʻa e kau palōfita kākaá. … Te mou ʻilo ʻa kinautolu ʻi honau ngaahi fuá” (Mātiu 7:15–16) mo e “Mou ʻalu atu mei he lotolotonga ʻo e kau fai angahalá” (Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 38:42). ʻOku fie maʻu ke tau fakamaauʻi ʻa e kakaí ʻi ha konga lahi ʻo ʻetau ngaahi fili mahuʻingá, hangē ko hono fili ha ngaahi kaungāmeʻa, fili ki he kau taki fakapuleʻangá, mo hono fili ʻo ha hoa malí.

Naʻe ʻomi ʻe he ʻEikí ha fakatokanga ke tataki kitautolu ʻi heʻetau fakakaukau ki he niʻihi kehé: “Ko e anga ko ia ʻo hoʻomou fakamāú, ʻe fakamāuʻi ai ʻa kimoutolu; pea ko e fua ko ia te mou fua ʻaki ʻa e kakai kehé, ʻe toe fua ʻaki ia ʻa kimoutolu foki. Pea ko e hā ʻokú ke tokanga ai ki he malamalaʻi ʻakau ʻoku ʻi he mata ʻo ho kāingá, ka ʻoku ʻikai te ke tokanga ki he fuʻu konga ʻakau ʻoku ʻi ho mata ʻoʻoú? Pe ʻe fēfē haʻo pehē ki ho tokouá: Tuku ke u toʻo ʻa e malamalaʻi ʻakau mei ho matá—kae vakai, ʻoku ʻi ai ʻa e fuʻu konga ʻakau ʻi ho mata ʻoʻoú? ʻE mālualoi, tomuʻa toʻo ʻa e fuʻu konga ʻakaú mei ho mata ʻoʻoú; pea te ke toki lava ʻo mamata lelei ke toʻo ʻa e malamalaʻi ʻakaú mei he mata ʻo ho kāingá” (3 Nīfai 14:2–5).

ʻOku akoʻi ʻe he ʻEikí ʻi he potufolofola ko ʻení ko e fehalaaki ʻoku tau sio ki ai ʻi ha tahá ʻoku faʻa hangē ia ha malamalaʻi ʻakau siʻi ʻi he fofonga ʻo e tokotaha ko iá, ʻi hono fakafehoanaki ki heʻetau ngaahi fehalākí, ʻa ia ʻoku hangē ha fuʻu ʻakau lahi ʻi hotau fofongá. Taimi ʻe niʻihi ʻoku tau tokanga taha ki he ngaahi fehalaaki ʻa e niʻihi kehé ʻi he taimi ʻoku totonu ke tau ngāue ai ke fakaleleiʻi kitautolú.

ʻE lava ʻe heʻetau fakamaau māʻoniʻoni ki he niʻihi kehé ʻo ʻoange ha fakahinohino ʻoku fie maʻu maʻanautolú, pea maluʻi kitautolu mo hotau ngaahi fāmilí ʻi he ngaahi meʻa ʻe niʻihi. ʻOku totonu ke tau fakahoko ʻa e faʻahinga fakamaau peheé ʻi he tokanga mo e manavaʻofa. ʻI he lahi taha te tau lavá, ʻoku totonu ke tau fakamāuʻi ʻa e ngaahi tūkunga ʻo e kakaí kae ʻoua ʻe fakamāuʻi ʻa e kakaí. ʻI he taimi pē ʻe lava aí, ʻoku totonu ke tau fakaʻehiʻehi mei he fakamāú kae ʻoua kuo tau maʻu ha ʻilo feʻunga ki he ngaahi moʻoniʻi meʻá. Pea ʻoku totonu ke tau ongoʻingofua maʻu pē ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní, ʻa ia te ne lava ʻo tataki ʻetau ngaahi filí. ʻOku hoko e faleʻi ʻa ʻAlamā ki hono foha ko Kolianitoní ko ha fakamanatu ʻaonga: “Tokanga ke ke ʻaloʻofa ki ho kāingá; faitotonu, fakamaau māʻoniʻoni, pea failelei maʻu ai pē” (ʻAlamā 41:14).

Lekooti e Ngaahi Ongo ʻOkú ke Maʻú

Ngaahi Tefito Fekauʻakí

Ngaahi Folofolá

Ngaahi Fakamoʻoni Fakafolofolá

Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Ako Folofolá

Ngaahi Pōpoaki mei he Kau Taki ʻo e Siasí

Ngaahi Pōpoaki Lahi Angé

Ngaahi Vitioó

   

 

 

 

 

Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Fakaakó

Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Fakalūkufuá

 

Ngaahi Makasini ʻa e Siasí

 

   

 

   

   

 

&snbs;

   

Ngaahi Tohi Lēsoni Akó

 

 

Ngaahi Akonaki ʻa e Kau Palesiteni ʻo e Siasí

Ngaahi Talanoá

Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Ki Hono Akoʻí

Ngaahi Fokotuʻutuʻu Ki Hono Akoʻí

Mītiá

Hivá