Laipelí
Angamaʻá


ʻĪmisi
tangata mo e fefine ʻoku malimali

Ako ʻo e Tokāteliné

Angamaʻá

Ko e angamaʻá ko e haohaoa fakasekisuale. Ko kinautolu ʻoku angamaʻá ʻoku nau maʻa ʻi heʻenau ngaahi fakakaukaú, leá, mo e tōʻongá. ʻOku ʻuhinga ʻa e angamaʻá ki he ʻikai ke fakahoko ha faʻahinga vā fetuʻutaki fakasekisuale kimuʻa ʻi he nofo-malí. ʻOku toe ʻuhinga foki ia ki he anganofo kakato ki he husepānití pe uaifí lolotonga e nofo-malí.

Vakai Fakalūkufuá

Ko e angamaʻá ko e haohaoa fakasekisuale. Ko kinautolu ʻoku angamaʻá ʻoku nau maʻa ʻi heʻenau ngaahi fakakaukaú, leá, mo e tōʻongá. ʻOku ʻuhinga ʻa e angamaʻá ki he ʻikai ke fakahoko ha faʻahinga vā fetuʻutaki fakasekisuale kimuʻa ʻi he nofo-malí. ʻOku toe ʻuhinga foki ia ki he anganofo kakato ki he husepānití pe uaifí lolotonga e nofo-malí.

ʻOku fakaʻofoʻofa pea toputapu ʻa e feohi fafale fakaesino ʻa e husepānití mo e uaifí. ʻOku tuʻutuʻuni ia ʻe he ʻOtuá ki hono fakatupu ʻo e fānaú pea mo hono fakahaaʻi ʻo e feʻofaʻakí ʻi he nofo-malí.

ʻI he māmaní he ʻahó ni, kuo tataki ʻe Sētane ha kakai tokolahi ke nau tui ʻoku tali lelei ʻa e feohi fafale fakasekisuale ʻi tuʻa ʻi he nofo-malí. Ka ʻi he ʻao ʻo e ʻOtuá, ko ha angahala mamafa ia. Ko hano ngaohikovia ia ʻo e mālohi kuó Ne foaki kiate kitautolu ke fakatupu ha moʻuí. Naʻe akonaki ʻe he palōfita ko ʻAlamaá ʻo pehē ʻoku mamafa ange ʻa e ngaahi angahala fakasekisualé ʻi ha toe angahala kehe, tukukehe pē ʻa e fakapoó mo hono fakaʻikaiʻi ʻo e Laumālie Māʻoniʻoní (vakai, ʻAlamā 39:3–5).

Ko e taimi ʻe niʻihi ʻoku feinga e kakaí ke nau fakalotoa pē kinautolu ʻoku tali lelei ʻa e vā fakasekisuale ʻi tuʻa ʻi he nofo-malí ʻo kapau ʻoku feʻofaʻaki ʻa e ongomeʻa ʻokú na fakahoko ʻa e feohí. ʻOku ʻikai ke moʻoni ʻeni. Ko hono maumauʻi e fono ʻo e angamaʻá mo poupouʻi ha taha kehe ke ne fai peheé, ʻoku ʻikai ko ha fakafōtunga ia ʻo e ʻofá. Ko e niʻihi ʻoku nau feʻofaʻakí he ʻikai te nau teitei maumauʻi e fiefia mo e malu ʻa e niʻihi kehé ke fetongi ʻaki haʻanau fiemaʻu fakataautaha ʻoku fakataimi pē.

ʻI he taimi ʻoku fetokangaʻaki feʻunga ai ʻa e kakaí ke tauhi e fono ʻo e angamaʻá, ko ʻena ʻofá, falalá, pea fakatupulaki e fetauhiʻakí, ʻe iku ia ki ha fiefia mo ha uouangataha ʻoku maʻongoʻonga angé. ʻI hono fehangahangaí, ko e ngaahi vā fetuʻutaki ʻoku makatuʻunga ʻi he angaʻuli fakasekisualé ʻoku vave ʻene maumaú. Ko kinautolu ʻoku nau femoʻuekina ʻi he angaʻuli fakasekisualé, ʻoku nau faʻa ongoʻi ilifia, halaia, mo mā. ʻOku vave ke fetongi ʻe he loto-ʻitá, meheká, mo e tāufehiʻá ha faʻahinga ongoʻi fakalotolahi naʻá ne maʻu ʻi hona vā fetuʻutakí.

Kuo foaki mai ʻe heʻetau Tamai Hēvaní ʻa e fono ʻo e angamaʻá ke maluʻi kitautolu. ʻOku mahuʻinga ʻa e talangofua ki he fono ko ʻení ki he nonga mo e mālohi fakataautaha ʻo ha tokotaha pea ki he fiefia ʻi ʻapí. Ko kinautolu ʻoku nau tauhi kinautolu ke nau haohaoa fakasekisualé te nau hao mei he maumau fakalaumālie mo fakaeongo ʻoku hoko tupu maʻu pē mei hono fai ha feohi fafale fakaesino mo ha taha ʻi tuʻa ʻi he nofo-malí. Ko kinautolu ʻoku nau tauhi kinautolu ke nau haohaoa fakasekisualé te nau ongoʻingofua ʻa e tataki, ivi, fakafiemālie, mo e maluʻi ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní pea te nau fakakakato ha fiemaʻu mahuʻinga ki hono maʻu ha lekomeni temipale mo kau atu ki he ngaahi ouau ʻo e temipalé.

Lekooti e Ngaahi Ongo ʻOkú ke Maʻú

Ngaahi Angahala Fakasekisualé

ʻOku fakahalaiaʻi ʻe he ʻEikí mo ʻEne kau palōfitá ʻa e angaʻuli fakasekisualé. Naʻe akonaki ʻe he palōfita ko ʻAlamaá ʻo pehē ʻoku mamafa ange ʻa e ngaahi angahala fakasekisualé ʻi ha toe angahala kehe, tukukehe pē ʻa e fakapoó mo hono fakaʻikaiʻi ʻo e Laumālie Māʻoniʻoní (vakai, ʻAlamā 39:3–5). ʻOku maumauʻi ʻe he ngaahi vā fetuʻutaki fakasekisuale kotoa pē ʻi tuʻa ʻi he nofo-malí, ʻa e fono ʻo e angamaʻá, pea ʻoku fakatuʻutāmaki fakatuʻasino mo fakalaumālie ia kiate kinautolu ʻoku nau fakahoko iá.

ʻOku kau ʻi he Ngaahi Fekau ʻe Hongofulú ʻa e fekau ke ʻoua te tau tono mali, ʻa ia ko ha feohi fakasekisuale ia ʻi he vahaʻa ʻo ha tangata mali mo ha tokotaha kehe ʻoku ʻikai ko hono uaifí, pe ʻi he vahaʻa ʻo ha fefine mali mo ha tokotaha kehe ʻoku ʻikai ko hono husepānití (vakai, ʻEkesōtosi 20:14). Naʻe pehē ʻe he ʻAposetolo ko Paulá ko e “finangalo eni ʻo e ʻOtuá” ke tau “tapu mei he feʻauakí,” ʻa ia ko e feohi fakasekisuale ʻi he vahaʻa ʻo ha tokotaha teʻeki mali mo ha tokotaha kehe (1 Tesalonika 4:3). Kuo toutou lea ʻaki ʻe he kau palōfita ʻi he ngaahi ʻaho kimui ní ʻo fakafepakiʻi ʻa e ngaahi angahala ko ʻení mo e tōʻonga kovi ʻo e ngaohikovia fakasekisualé.

Pea hangē ko hono ngaahi maumauʻi kehe ʻo e fono ʻo e angamaʻá, ʻoku hoko ʻa e nonofo kovi fakatangata pe fakafefiné (homosexual) ko ha angahala mamafa moʻoni. ʻOku fehangahangai ia mo e ngaahi taumuʻa ʻo e tuʻunga fakasekisuale ʻo e faʻahinga ʻo e tangatá (vakai, Loma 1:24–32). ʻOkú ne fakakeheʻi ʻa e ngaahi vā feohi ʻofá mo taʻofi hono maʻu ʻe he kakaí ʻa e ngaahi tāpuaki ʻoku lava ke maʻu ʻi he nofo fāmilí pea mo e ngaahi ouau faifakahaofi ʻo e ongoongoleleí.

ʻOku ʻikai feʻunga ʻa e fakaʻehiʻehi mei he nonofo fakasekisuale ʻi tuʻa ʻi he nofo-malí, ki he tuʻunga moʻui ʻa e ʻEikí ki he haohaoa fakatāutahá. ʻOku fie maʻu ʻe he ʻEikí ha tuʻunga moʻui fakaeangamaʻa māʻolunga ʻi Heʻene kau ākongá, kau ai ʻa e anganofo kakato ki he hoa malí ʻi he fakakaukau mo e ʻulungaanga. ʻI he Malanga he Moʻungá, naʻá Ne folofola ʻo pehē: “Kuo mou fanongo naʻe pehē kiate kinautolu ʻi muʻá, ʻOua naʻá ke tono fefine: Ka ʻoku ou tala atu kiate kimoutolu, Ko ia ʻoku fakasio ki ha fefine ke holi ki aí, ʻoku tonoʻi ia ʻe ia ʻi hono lotó” (Mātiu 5:27–28). ʻI he ngaahi ʻaho kimui ní kuó Ne folofola, “ʻOua foki naʻa tono, … pe fai ha faʻahinga meʻa pehē” (Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 59:6). Pea kuó Ne toe fakamamafaʻi mai ʻa e tefitoʻi moʻoni naʻá Ne akoʻi ʻi he Malanga he Moʻungá: “Ko ia te ne fakasio ki ha fefine ke holi ki aí, pe kapau ʻe tono ha niʻihi ʻi honau lotó, ʻe ʻikai te nau maʻu ʻa e Laumālié, ka te nau fakaʻikaiʻi ʻa e tuí pea ilifia” (Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 63:16). ʻOku fakaʻaongaʻi ʻa e ngaahi fakatokanga ko ʻení ki he kakai kotoa pē, ʻo tatau ai pē pe kuo nau mali pe teʻeki mali.

Ko e kāingalotu ʻo e Siasí kuo nau faiangahala fakasekisualé ʻoku totonu ke nau talanoa mo ʻenau pīsopé pe palesiteni fakakoló, ʻa ia te ne lava ʻo tokoniʻi kinautolu ʻi he founga ʻo e fakatomalá (vakai ki he tefito ʻo e ongoongoleleí “Repentance (Fakatomalá)”).

Ko kinautolu ʻoku fefaʻuhi mo e ngaahi ʻahiʻahi fakasekisualé, kau ai e ngaahi ongoʻi fetokangaʻaki ʻa e fefine mo e fefine pe tangata mo e tangatá, ʻoku ʻikai totonu ke nau tukulolo ki he ngaahi ʻahiʻahi ko iá. ʻE lava ke fili ʻe he kakaí ke fakaʻehiʻehi mei he faʻahinga ʻulungaanga peheé pea maʻu e tokoni ʻa e ʻEikí ʻi heʻenau lotua ha mālohi mo ngāue ke ikunaʻi ʻa e palopalemá.

Ko Hono Tauhi e Fono ʻo e Angamaʻá

Neongo pe ʻe mālohi fēfē ʻa e tuʻunuku mai ʻa e ngaahi ʻahiʻahí, ka ʻe tokoniʻi kitautolu ʻe he ʻEiki ke tau matuʻuaki ia ʻo kapau te tau fili ke muimui kiate Ia. Naʻe talaki ʻe he ʻAposetolo ko Paulá, “ʻOku ʻikai ha ʻahiʻahi ʻe tō kiate kimoutolu ka ko ia ʻoku faʻa hoko ki he tangatá: ka ʻoku moʻoni ʻa e ʻOtuá, pea ʻe ʻikai te ne tuku ke lahi hono ʻahiʻahiʻi ʻa kimoutolú ʻi he meʻa te mou faʻa faí; ka ʻi he ʻahiʻahí ʻe tofa foki ʻe ia ʻa e hala ke hao ai koeʻuhí ke mou faʻa kātaki ia” (1 Kolinitō 10:13). ʻE lava ke tokoni ʻa e faleʻi ko ʻení ke tau ikunaʻi ai ʻa e ngaahi ʻahiʻahi lahi mo ʻilongofua ʻi he māmaní he ʻaho ní:

Fili he taimí ni ke ke angamaʻa. ʻOku fie maʻu ke tau fakahoko tuʻo taha pē ʻa e fili ko ʻení. ʻE lava ke tau fai ʻa e filí he taimí ni, kimuʻa pea hoko mai ʻa e ʻahiʻahí, pea tuku ke tuʻu maʻu ʻetau filí pea makatuʻunga ʻi he faʻahinga tukupā loloto peheé he ʻikai teitei ueʻi ia. ʻE lava ke tau fakapapauʻi he taimí ni he ʻikai ke tau teitei fai ha meʻa ʻi tuʻa ʻi he nofo-malí ke langaki ai ʻa e ongo mālohi ʻoku pau ke toki fakahaaʻi pē ʻi he nofo-malí. ʻE lava ke tau fakapapauʻi he taimí ni te tau faitotonu kakato ki hotau hoa malí.

Mapuleʻi ʻetau ngaahi fakakaukaú. ʻOku ʻikai ha taha te ne fakahoko fakafokifā ʻa e angahala fakasekisualé. ʻOku kamata maʻu pē ʻa e ngaahi tōʻonga ʻulí ʻaki ha ngaahi fakakaukau taʻehaohaoa. Kapau te tau fakaʻatā ʻetau fakakaukaú ke nofo ʻi he ngaahi meʻa fakalieliá pe taʻemaʻá, kuo tau manga atu ki he sitepu ʻuluaki ʻo e angaʻulí. Kuo pau ke tau hola he taimi pē ko iá mei ha ngaahi tūkunga ʻe ala iku ai ki he angahalá pea lotua ke maʻu maʻu pē ha mālohi ke tekeʻi ʻa e ʻahiʻahí mo mapuleʻi ʻetau ngaahi fakakaukaú. Te tau lava ʻo ngaohi eni ko ha konga ʻo ʻetau lotu fakaʻahó.

Fakamamaʻo mei he ponokalafí. Kuo pau ke ʻoua naʻa tau sio, lau, pe fanongo ki ha faʻahinga meʻa ʻokú ne fakafōtunga pe fakamatalaʻi ʻa e sino ʻo e tangatá pe tōʻonga fakasekisuale, ʻa ia te ne ala langaki ai ʻa e ngaahi ongo fakasekisualé. Ko e ngaahi fakamatala fakaponokalafí ʻoku ivi lahi mo fakatupu ʻauha. Te nau lava ke toʻo meiate kitautolu hotau ngeiá mo ʻetau malava ke ʻilo ʻa e ngaahi meʻa fakaʻofoʻofa ʻo e moʻuí. Te nau lava ʻo fakasiʻia mo tataki kitautolu ki he ngaahi fakakaukau koví mo e ʻulungaanga fakamamahí.

Kapau ʻoku teʻeki ke tau mali pea lolotonga teiti, fakaʻapaʻapaʻi maʻu pē e tokotaha ʻoku tau teiti mo iá. Ko kinautolu ʻoku nau lolotonga teití kuo pau ke ʻoua naʻa nau teitei ʻai ke hangē ko ha meʻanoa pē ʻa e tokotaha ʻoku nau teití ke meʻangāue ʻaki ia ki he ngaahi holi koví. ʻOku totonu ke nau palaniʻi fakalelei ha ngaahi ʻekitivitī fakalotolahi mo fakafiefia koeʻuhi ke ʻoua naʻa nau toko taha ai taʻe ʻi ai ha meʻa ke fai. ʻOku totonu ke nau nofo ʻi ha ngaahi feituʻu ʻoku malu ʻa ia ʻe faingofua ai haʻanau lava ʻo puleʻi kinautolu. ʻOku ʻikai totonu ke nau kau atu ʻi ha ngaahi fepōtalanoaʻaki pe ʻekitivitī ʻokú ne langaki ha ngaahi ongo fakasekisuale, hangē ko e ʻuma lolomí, tokoto fakataha pe ʻi he funga ʻo ha taha, pe ala ki he ngaahi kupu fūfūnaki mo toputapu ʻo e sino ʻo ha taha, ʻo tatau ai pē pe ʻokú mo vala pe taʻevala.

Kapau kuo tau mali, faitotonu ki hotau hoa malí ʻi heʻetau ngaahi fakakaukaú, leá, mo e tōʻongá. Kuo folofola ʻa e ʻEikí: “Ke ke ʻofa ʻi ho uaifí ʻaki ho lotó kotoa, pea pīkitai kiate ia kae ʻikai ki ha toe taha kehe. Pea ko ia ia te ne fakasio ki ha fefine ke holi ki aí te ne fakaʻikaiʻi ʻa e tuí, pea ʻe ʻikai te ne maʻu ʻa e Laumālié; pea kapau ʻe ʻikai te ne fakatomala ʻe kapusi ia ki tuʻa” (Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 42:22–23). ʻOku ʻikai totonu ke tau teitei fakatauele ʻi ha faʻahinga founga pē. ʻOku totonu ke tau fakaʻehiʻehi ki he lahi taha ʻe ala lavá mei he nofo toko taha mo ha tangata kapau ko ha fefine koe pe mo ha fefine kapau ko ha tangata koe, pea fehuʻi pē kiate kitautolu pe ʻe fiemālie nai hotau hoa malí kapau te ne ʻilo ʻetau ngaahi leá pe angafaí. ʻOku totonu ke tau manatuʻi ʻa e akonaki ʻa e ʻAposetolo ko Paulá ke “taʻofi ʻa kimoutolu mei he matamata kovi kotoa pē” (1 Tesalonika 5:22). ʻI he taimi ʻoku tau fakamamaʻo ai mei ha ngaahi tūkunga pehē, ʻoku ʻikai leva ke maʻu ʻe he ʻahiʻahí ha faingamālie ke hoko ai.

Fakamolemole maʻá e Tokotaha Fakatomalá

Ko e founga lelei tahá ko e moʻui maʻa kakato. ʻOku hala ke fai ha ngaahi angahala fakasekisuale ʻaki e fakakaukau te tau toki fakatomala pē ʻamui. Ko e tōʻonga ko ʻení ko ha angahala ia ʻiate ia pē, ʻokú ne fakahaaʻi ʻa e taʻefakaʻapaʻapa ki he ʻEikí pea mo e ngaahi fuakava ʻoku tau fakahoko mo Iá. Ka neongo ia, ko kinautolu kuo nau fakahoko ha ngaahi angahala fakasekisuale, ʻe lava ke fakamolemoleʻi kinautolu ʻe he ʻEikí ʻo kapau te nau fakatomala.

ʻOku faingataʻa ʻa e fakatomalá, ka ʻoku malava ia (vakai ʻĪsaia 1:18). ʻE lava ke fetongi ʻa e fakamamahi ʻo e angahalá ʻaki ʻa e melino fakafiefia ʻo e fakamolemolé. Ke ʻilo ʻa e meʻa ʻoku fie maʻu ki he fakatomalá, vakai ki he tefito ʻo e ongoongoleleí “Repentance (Fakatomala).”

Ngaahi Tefito Fekauʻakí

Ngaahi Folofolá

Ngaahi Fakamoʻoni Fakafolofolá

Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Ako Folofolá

  • Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá, “Angamaʻá

Ngaahi Pōpoaki mei he Kau Taki ʻo e Siasí

Ngaahi Pōpoaki Lahi Angé

Ngaahi Vitioó

 

“Chastity: What Are the Limits?”

ʻĪmisi
Fakaʻilonga hingoa ʻo e Kuaea Tāpanekalé

Ngaahi Vitiō ʻa e Kuaea Tāpanekalé

Do What Is Right (Faitotonu Neongo ʻa e Luma)

More Holiness Give Me (Fakatapuʻi Au)

Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Fakaakó

Ngaahi Mauʻanga Tokoni Fakalūkufuá

OvercomingPornography.org

   

 

 

Ngaahi Tohi Lēsoni Akó

Ngaahi Akonaki ʻa e Kau Palesiteni ʻo e Siasí

Ngaahi Talanoá