Laipelí
Mate, Fakalaumālie


ʻĪmisi
Ko e lotu ʻa Sīsū ʻi Ketisemaní

Ako ʻo e Tokāteliné

Mate, Fakalaumālie

Ko e mate fakalaumālié ko e fakamavaheʻi ia mei he ʻOtuá. ʻOku akoʻi ʻe he folofolá ha tupuʻanga ʻe ua ʻo e mate fakalaumālié. Ko e tupuʻanga ʻuluakí ko e Hingá, pea ko hono uá ko ʻetau talangataʻá. ʻE lava ke ikunaʻi ʻa e mate fakalaumālié ʻo fakafou ʻi he Fakalelei ʻa Sīsū Kalaisí pea mo e talangofua ki Heʻene ongoongoleleí.

Vakai Fakalūkufuá

Ko e mate fakalaumālié ko e fakamavaheʻi ia mei he ʻOtuá. ʻOku akoʻi ʻe he folofolá ha tupuʻanga ʻe ua ʻo e mate fakalaumālié. Ko e tupuʻanga ʻuluakí ko e Hingá, pea ko hono uá ko ʻetau talangataʻá. ʻE lava ke ikunaʻi ʻa e mate fakalaumālié ʻo fakafou ʻi he Fakalelei ʻa Sīsū Kalaisí pea mo e talangofua ki Heʻene ongoongoleleí.

Naʻe akoʻi mai ʻe he palōfita ko Samuelá ʻi he Tohi ʻa Molomoná, “Naʻe tuʻunga ʻi he hinga ʻa ʻĀtamá hono motuhi atu ʻa kinautolu mei he ʻao ʻo e ʻEikí, pea ʻoku lau ʻa kinautolu ʻo pehē kuo nau mate, ʻi he ngaahi meʻa fakamatelié pea mo e ngaahi meʻa fakalaumālié fakatouʻosi” (Hilamani 14:16). Lolotonga ʻetau moʻui ʻi he māmaní, ʻoku tau mavahe mei he ʻao ʻo e ʻOtuá. ʻOku huhuʻi ʻe Sīsū Kalaisi ʻa e tokotaha kotoa mei he mate fakalaumālie ko ʻení ʻo makatuʻunga ʻi he Fakaleleí. Naʻe fakamoʻoniʻi ʻe Samuela, ʻoku hanga ʻe he Toetuʻu ʻa e Fakamoʻuí ʻo “huhuʻi ʻa e faʻahinga kotoa ʻo e tangatá mei he ʻuluaki maté—ʻa e mate fakalaumālie ko iá. … Kae vakai, ʻoku hanga ʻe he toetuʻu ʻa Kalaisí ʻo huhuʻi ʻa e faʻahinga ʻo e tangatá, ʻio, naʻa mo e faʻahinga ʻo e tangatá kotoa pē, pea fakafoki mai ʻa kinautolu ki he ʻao ʻo e ʻEikí” (Hilamani 14:16–17). Naʻe akoʻi mai ʻe he palōfita ko Līhaí, koeʻuhi ko e Fakaleleí, “ʻe haʻu ai ʻa e kakai fulipē ki he ʻOtuá; ko ia te nau tuʻu ʻi hono ʻaó ke fakamāuʻi ʻe ia ʻo fakatatau ki he moʻoni mo e māʻoniʻoni ʻoku ʻiate iá” (2 Nīfai 2:10).

ʻOku iku ʻa ʻetau talangataʻá ki ha mate fakalaumālie lahi ange. ʻOku ngaohi ʻe heʻetau ngaahi angahalá ke tau taʻemaʻa pea ʻikai ke tau lava ʻo nofo ʻi he ʻao ʻo e ʻOtuá (vakai, Loma 3:23; ʻAlamā 12:12–16, 32; Hilamani 14:18; Mōsese 6:57). Tuʻunga ʻi he Fakaleleí, ʻoku foaki mai ai ʻe Sīsū Kalaisi ʻa e huhuʻi mei he mate fakalaumālie ko ʻení, ka ʻi he taimi pē ʻoku tau ngāue ai ʻi he tui kiate Ia, fakatomala mei heʻetau ngaahi angahalá, mo talangofua ki he ngaahi tefitoʻi moʻoni mo e ngaahi ouau ʻo e ongoongoleleí (vakai, ʻAlamā 13:27–30; Hilamani 14:19; Tefito ʻo e Tuí 1:3).

Lekooti e Ngaahi Ongo ʻOkú ke Maʻú

Ngaahi Tefito Fekauʻakí

Ngaahi Folofolá

Ngaahi Fakamoʻoni Fakafolofolá

Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Ako Folofolá

Ngaahi Pōpoaki mei he Kau Taki ʻo e Siasí

Ngaahi Vitioó

 

“Tokangaʻi Hoʻo Laká”

 :

 

 

Ngaahi Maʻuʻanga Tokoni Fakaakó.

 

 

 

 

 

 

 

Ngaahi Tohi Lēsoni Akó

Ngaahi Akonaki ʻa e Kau Palesiteni ʻo e Siasí

Ngaahi Talanoá