2008
Ia oaoa tatou
Novema 2007


Ia oaoa tatou

Te amuiraa’tu i roto i te Sotaiete Tauturu e tuhaa ïa no ta tatou faufaa hanahana e e haamaitairaa ei mau vahine i roto i te Ekalesia a te Fatu.

Hōho’a
Barbara Thompson

E au mau tuahine here, ua haamaitai-mau-hia tatou! Eiaha noa no te mea e, e melo tatou no Te Ekalesia a Iesu Mesia i te Feia Mo‘a i te Mau Mahana Hopea Nei area râ, e mau melo tatou no te Sotaiete Tauturu—« te faanahonahoraa a te Fatu no te mau vahine ».1 Eiaha e maere i te here o te Atua no Ta’na mau tamahine.

Aita anei to outou aau e oaoa rahi ra ia haamana‘o outou i te aamu o te Sotaiete Tauturu e ia haamana‘o i to tatou mau haamatararaa oaoa ? I te 17 no mati 1842, i te pureraa matamua a te Sotaiete Tauturu ua faahiti te Peropheta Iosepha Semita e « eita te Ekalesia e maitai roa i te faanahonahohia maori râ, ia faanahonahohia te mau vahine ».2 E i muri iho ua faanahonaho oia i te mau tuahine « i raro a‘e i te autahu‘araa e ia au i te hoho‘a o te autahu‘araa ».3 Ua putuputu mai te hoê pŭpŭ iti no te mau vahine rave rau i taua pureraa matamua a te Sotaiete Tauturu ei mau tuahine tei pûpû ia ratou, e mau vahine hoê ă huru i to te mau melo o te Sotaiete Tauturu o teie nei mahana. E mau tuahine apî, e mau tuahine paari ; e mau vahine ua roaa te ite, e o tei ore atoa i roaa te ite. E mau tuahine faaipoipo, e mau metua vahine e e mau vahine otahi atoa. E feia maitai i te pae no te ‘ea e feia rava‘i-ore atoa. Te vai ra te here i roto ia ratou tata‘itahi no vetahi ê, te hoê here no te Fatu, e te hoê hiaai no te tavini. Na roto i te haamana‘oraa i te mau ohipa o tei ravehia mai e te mau tuahine o te Sotaiete Tauturu i mutaa ihora, i nehenehe ai tatou ia maramarama e ia arata‘ihia i roto i ta tatou mau opuaraa i teie mahana.

I te pureraa matamua a te Sotaiete Tauturu, ua ui te peropheta Iosepha Semita i te mau tuahine ia paturu i te mau taea‘e « i te imiraa i te mau hinaaro o te feia veve—te imiraa i te mau fâ no te aroha, e i te opereraa i te mau mea o ta ratou e hinaaro ».4 Ua faaue u‘ana atoa oia i te mau tuahine ia ohipa « mai te au i te mau maitai o ta te Atua i tanu i roto i to ratou aau ».5

Ua na reira te mau tuahine, ua tuu i teie nei faaueraa i roto i to ratou aau, e ua riro ei Sotaiete haamo‘ahia no te taviniraa i te feia veve e tei rava‘i-ore. Ua parau te tuahine Emma Smith e, « e rave tatou i te tahi ohipa taa-è-mau. Ia riro te hoê pahi i roto i te opape, e te vaira e rave rahi mau Momoni i roto, e mea ti‘a ia faaoti tatou e e piiraa rû teie no te hoê tauturu—te tia‘i nei tatou i te mau tumu taa-è e i te mau tuoraa rû ».6

I te mau mahana matamua o te Ekalesia, e tamahanahana te mau tuahine a tomo ai ratou i tera fare e i tera fare. Te raveraa mai ta tatou e pii i teie nei tau te hahaereraa utuafare, e haere te mau tuahine e haapii i te taato‘araa, te utuuturaa e i te tautururaa i te mau hinaaro o vetahi, e i te haapapûraa e, e maa ta te mau taata atoa, e ahu, e tauihaa fare, e ohipa, e e fare e te hopoiraa i te haamamaraa o ta ratou e hinaaro. Mai te mea te vai ra ta te hoê tuahine tauihaa no te horo‘a, e horo‘a’tu ïa ratou i te mau tuahine hahaere. Mai te mea e hinaaro oia i te tahi mea, e tauturu ia te mau tuahine i te mea o ta’na e hinaaro ra.7

No reira, e pûpû tatou ia tatou iho nei no te Sotaiete Tauturu mai ta te peresideni Boyd K. Packer i a‘o mai e : « E haapuai e e haamo‘a te taviniraa i roto i te Sotaiete Tauturu i te mau tuahine tata‘itahi… Ia pûpû outou ia outou iho no te Sotaiete Tauturu e ia faanahonaho i te reira e ia ohipa i te reira e ia amui i roto i te reira, te paturu ra ïa outou i te tumu o te haamaitai i te mau vahine tata‘itahi o te haere mai o ta’na faaururaa ».8

Mai ta Emma Smith i faataa no te pahi tei riro i roto i te opape e no te mau taata o tei titau mai i te tauturu, mai te reira atoa tatou i to tatou nei mau mahana ia ite tatou e te ma‘ihia ra to tatou mau taata tupu, te titau mai nei te hoê tamarii i te ite, te hinaaro ra te hoê taure‘are‘a i te hoê hoa e aore râ, te hoê utuafare tei ere i ta ratou imiraa moni e te hinaaro ra i te tauturu ia ti‘a faahou i ni‘a. Te faaroo nei tatou i te mau ‘ati, te mau vero e aore râ, ua iritihia te ora o to tatou mau tuahine e ora ra i te mau vahi atoa na roto i te mau ‘ati ri‘ari‘a. Eiaha tatou e rû noa i te imiraa e nahea ia rave faaoti i teie mau mea.

A haamana‘o, e mea pinepine te mau tauturu o ta tatou e ani nei tei roto noa ïa i to tatou iho mau fare, tei te mau hoa tapiri e tei roto i te mau oire. Te hoê parau iti faaitoito, te hoê nota no te haamauruuru, te hoê niuniu, te hoê mata ataata here, te hoê ohipa maitai, e te hoê faahaamana‘oraa e te ora nei te Atua, e te here mai nei ia tatou o te mau mea ïa e titau pinepinehia. E nehenehe tatou e faateitei e e haamaitai ia vetahi na roto e rave rahi mau rave‘a.

E ere te Sotaiete Tauturu i te hoê noa piha haapiiraa o te Sabati. E ere i te hoê noa vahi o ta tatou e haere mai te mea aita tatou e haapii nei i roto i te mau faanahonahoraa o te Paraimere e aore râ, o te Feia Apî Tamahine. E faanahonahoraa râ na te Fatu no te mau vahine. Te amuiraa’tu i roto i te Sotaiete Tauturu e tuhaa ïa no ta tatou faufaa hanahana e e haamaitairaa ei mau vahine i roto i te Ekalesia a te Fatu.

I taua mau pureraa matamua ra o te Sotaiete Tauturu, ua haapii Iosepha Semita i te mau tuahine te tahi i te tahi i te evanelia a Iesu Mesia. Ua parau oia e, « E ere te… Sotaiete no te tauturu-noa-raa i tei veve area râ, no te faaora i te mau varua ».9 Ua parau faahou oia e, « Te faaho‘i atu nei au i te taviri ia outou na na roto i te i‘oa o te Atua e e riro teie Sotaiete i te popou e e riro te maramarama e te ite i te manii mai i raro nei mai teie atu taime ».10 E, ua here au i teie nei parau. E faahaamana‘oraa ia‘u ia popou i te mau haamaitairaa o ta te Atua i vaiiho no te mau vahine o teie Ekalesia.

Ua mana‘ona‘o tamau noa te mau vahine o te Sotaiete Tauturu ia haapiihia e ia tupu. Ua ite tatou e, « te hanahana o te Atua ra o te ite ïa ».11

I te matahiti 1830, i roto i te hoê heheuraa tei horo‘ahia na roto atu i te Peropheta Iosepha i ta’na vahine, Emma, te parau ra te Fatu e, e mea ti‘a ia’na ia « a‘o atu i te mau parau mo‘a, e ia faaitoito i te ekalesia, mai te au i te horo‘ahia ia oe e to‘u nei Varua ».12 Aita teie nei faaueraa i horo‘a-noa-hia ia Emma area râ, ua haamaramarama mai Iosepha e, e mea ti‘a i te mau tuahine atoa ia faaohipa i teie nei horo‘a.13 Ua haapii te mau vahine i te evanelia a Iesu Mesia e ua pee i te Faaora na roto i te parau e i te ohipa. Ua faaamuhia te mau tuahine te tahi e te tahi i te mau parau maitai a te Atua ra.14

Ua parau vetahi mau vahine e, e mea taiă ia haapii i te hoê piha haapiiraa e aore râ, ia paraparau i mua i te hoê pŭpŭ. Te haapapû atu nei au ia outou, ua ite au na roto i te mau iteraa rau e, e ohipa mataû mau. A haamana‘o na i te mea o ta Eliza R. Snow i parau i ta’na tamahine fetii o tei piihia ia a‘o i mua i te hoê pŭpŭ. I to’na ti‘araa mai e i to’na paraparauraa mai, aita roa te hoê parau e mahuti no te feaa i roto ia’na. Ua parahi faahou oia. Parau atu ra Eliza ia’na ma te hau e te mărû, « eiaha e taiă ia ani-faahou-hia oe ia a‘o, a tamata e a parau i te hoê noa‘e mea ».15

Te vai nei te hoê mea o ta tatou e parau a faaineine ai tatou ia tatou iho mai ta te Atua i haapii mai. Ua parau Oia « a poro i ta‘u nei evanelia na roto i te Varua », e te feia e poro ra e te feia e farii ra « e ite te tahi i te tahi, e e haamaitaihia raua toopiti e e oaoa apipiti ho‘i »16 A faaineine ai tatou ma te itoito, ma te faaohipa i te mau papa‘iraa mo‘a e te mauihaa tei haamauhia e te Ekalesia, e ia titau i te Fatu, ia horo‘a mai Oia na tatou « te horo‘a-parau-ore-hia na te Varua Maitai »17 e reira tatou e ite ai i tei parauhia e e haamaitaihia te taato‘araa.

I te hoê pureraa nehenehe roa a te Sotaiete taururu, ua papa‘i o Eliza R. Snow i roto i te mau minuti e « ua ti‘a mai fatata te taato‘araa e ua paraparau mai, e ua riro te varua o te Fatu mai te hoê pape mâ tei tamâ, tei faato‘eto‘e i te mau aau tata‘itahi ».18 Te ti‘aturi nei matou e, te mana‘o nei to tatou mau tuahine i teie nei mahana e te faaamuhia nei ratou, te patuhia nei ratou, te faateiteihia nei ratou i te mau taime atoa a haere mai ai ratou i te hoê haapiiraa i te Sabati, ia haere ratou e hahaere, ia haere ratou i te hoê ohiparaa e aore râ, ia rave ratou i te hoê ohipa taviniraa.

E te mau tuahine, i teie nei, mai te matamua mai ă, te hinaaro nei matou i te mau vahine e farii i te mau hopoi‘a e te itoito ho‘i. Hinaaro matou i te mau vahine e poro i te parau-mau e te puai e i te faaroo e te mata‘u-ore. Hinaaro matou i te mau vahine e faatupu i te parau-ti‘a. Hinaaro matou i te mau vahine « anaanatae i te ohipa maitai ».19 Titauhia tatou ia ora ia nehenehe to tatou oraraa ia faaite i te iteraa papû e te here nei tatou i to tatou Metua i te Ao ra e i te Faaora ia Iesu Mesia e e rave tatou i te mea o ta raua e ani mai ia tatou ia rave. Titauhia tatou ia faaora i te « taato‘araa o te mau mea maitai e vai nei i roto ia [tatou] »20 ei mau tamahine na te Atua e nehenehe ta tatou e rave faaoti i ta tatou tuhaa no te paturaa i te basileia o te Atua. E farii tatou i te tauturu ia rave tatou i te reira. Mai ta Iosepha Semita i faahiti « mai te mea e haapa‘o outou i ta outou mau horo‘araa, e ore roa te mau melahi e tape‘ahia no te riroraa ei mau tauturu no outou ».21

E tauturu tatou te tahi e te tahi i te hopoiraa i te mau hopoi‘a, e ia oto e te feia e oto ra, e ia haamahanahana ia ratou i tei au ia haamahanahanahia ra, e ia haapa‘o i te mau fafauraa o ta tatou i rave.22

Ua haamaitai-roa-hia tatou. Te ti‘a nei te Faaora ei upoo no teie nei Ekalesia. Te arata‘ihia nei tatou e te mau peropheta ora, te mau hi‘o e te mau heheu parau. Te vai nei ta tatou mau papa‘iraa mo‘a no te tai‘o, no te haapii ia roaa te mau pahonoraa no to tatou iho nei oraraa. Te vai nei ta tatou mau hiero mo‘a i te mau vahi atoa o te ao nei ei reira tatou e farii ai i te mau oro‘a e tano no te tautururaa i to tatou ho‘iraa i to tatou Metua i te Ao ra. E te vai nei ho‘i tatou no te tautururaa ia tatou nei.

Ua ite au i te hoho‘a o te Atua tei nana‘ohia i ni‘a i [te mau] mata o outou te mau vahine maitai a tere haere ai au i te mau vahi e rave rahi o te ao nei.23 Ua faaroo vau i ta outou mau ohipa maitata‘i e i ta outou mau pûpûraa taa ê. Ua ite au i te maramarama o te Mesia i te anaanaraa i roto i to outou mau mata.

Ua ite au mai ta Emma i faaitoito mai, e nehenehe tatou e rave i te mau ohipa rarahi e te maere i teie mahana. E nehenehe tatou e riro ei nuu fa‘ehau vahine parau-ti‘a ahuhia i te here, te aroha, te maitai, te taviniraa e te faaroo. E nehenehe tatou e riro ei nuu puai no te maitai i roto i teie nei ao. E, e riro tatou mai ta te Peresideni Packer i faaite e « e au te Sotaiete Tauturu mai te hoê haapuraa—te hoê vahi no te ati-ore e no te parururaa… E paruruhia outou i reira. E haaatihia te mau tuahine tata‘itahi mai te hoê patu paruru ».24 E mea ti‘a ia tatou ia farii i teie vahi no te ati-ore e no te parururaa !

Te mahutahuta ra anei outou i te riroraa no te Sotaiete Tauturu ? A haamana‘o ai tatou i te mau ohipa o ta teie mau vahine faahiahia i rave i mutaa ihora, e riro tatou i te arata‘ihia i teie mahana e i te mau tau e tae mai.

Te faaite papû nei au e, te ora nei te Atua, to tatou Metua i te Ao ra, e Ta’na Tamaiti, o Iesu Mesia, e te here nei ia tatou. Te faaite papû nei au e, te arata‘ihia nei tatou e te hoê peropheta na te Atua. Te faaite papû nei au e, mai te mea e tape‘a maite tatou i ta tatou mau fafauraa, e haamaitaihia tatou i te mau faito aita i ferurihia. Na roto i te i‘oa o Iesu Mesia, amene.

TE MAU NOTA

  1. Spencer W. Kimball, « Relief Society—Its Promise and Potential », Ensign, Mati 1976, 4.

  2. Te mau Haapiiraa o te mau Peresideni o te Ekalesia : Iosepha Semita (piha haapiiraa na te Autahu‘araa a Melehisedeka e te Sotaiete Tauturu 2007), 451 ; Hi‘o atoa Jill Mulvay Derr and others, Women of Covenant: The Story of Relief Society (1992), footnote 61, 445–46.

  3. Sarah Granger Kimball, « Auto-Biography », Woman’s Exponent, 1 Setepa 1883, api 51.

  4. Te mau Haapiiraa o te mau Peresideni o te Ekalesia : Iosepha Semita (2007), 452.

  5. History of the Church, 4:605.

  6. Emma Smith, faahitihia i roto i te Sotaiete Tauturu, buka minuti no Mati 1842–Mati 1844, papa‘ihia i te 17 no mati 1842, 12, haaputuraa na te Ekalesia, Te Ekalesia a Iesu Mesia i te Feia Mo‘a i te Mau Mahana Hopea Nei.

  7. A hi‘o Women of Covenant : The Story of Relief Society, 32–33.

  8. Boyd K. Packer, «The Circle of Sisters», Ensign, Novema 1980, 110.

  9. History of the Church, 5:25.

  10. Te mau Haapiiraa o te mau Peresideni o te Ekalesia : Iosepha Semita (2007), 451.

  11. PH&PF 93:36.

  12. PH&PF 25:7.

  13. A hi‘o Te mau Haapiiraa o te mau Peresideni o te Ekalesia : Iosepha Semita (2007), 454 ; hi‘o atoa PH&PF 25:16.

  14. A hi‘o Moroni 6:4.

  15. Eliza R. Snow, faahitihia i roto i te Emily S. Richards, « General Conference : Relief Society », Woman’s Exponent, Titema 1901, 54.

  16. PH&PF 14:22.

  17. PH&PF 121:26.

  18. Eliza R. Snow, buka minuti, papa‘ihia i te 19 no eperera 1842, 33.

  19. PH&PF 58:27.

  20. J. Reuben Clark, faahitihia i roto i te Providing in the Lord’s Way : A Leader’s Guide to Welfare (1990), api upoo parau.

  21. Women of Covenant, 4:605.

  22. A hi‘o Mosia 18:8–9.

  23. Alama 5:19.

  24. Boyd K. Packer, « The Circle of Sisters », Ensign, Novema 1980, 109.