សេចក្ដីណែនាំស្ដីពី គម្ពីរកូរិនថូស ទី១
ហេតុអ្វីសិក្សាគម្ពីរនេះ ?
សមាជិកនៃសាសនាចក្រពីបុរាណដែលបានរស់នៅឯក្រុងកូរិនថូសបានពុះពារនឹងឧបសគ្គនានាដែលមាននៅក្នុងពិភពលោកសព្វថ្ងៃនេះមានដូចជា ភាពមិនចុះសម្រុងគ្នា សេចក្ដីបង្រៀនខុសឆ្គង និង ភាពអសីលធម៌ ។ នៅក្នុង កូរិនថូស ទី១ យើងរៀនថា សាវក ប៉ុល បានបង្រៀនពួកបរិសុទ្ធទាំងនេះអំពីរបៀបលើកកម្ពស់ឲ្យមានសាមគ្គីភាពក្នុងសាសនាចក្រ របៀបដឹងកិច្ចការរបស់ព្រះ តួនាទីរូបកាយខាងសាច់ឈាមជាព្រះវិហារសម្រាប់ព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធ លក្ខណៈនៃអំណោយទានវិញ្ញាណ សារៈសំខាន់នៃការទទួលទានសាក្រាម៉ង់ដោយសក្ដិសម និងភាពពិតនៃការរស់ឡើងវិញ ។ តាមរយៈការសិក្សារបស់អ្នកទៅលើសេចក្ដីបង្រៀនរបស់ប៉ុល ដែលមានកត់ត្រានៅក្នុង កូរិនថូស ទី១ អ្នកអាចរៀនគោលលទ្ធិ និង គោលការណ៍នានាដែលនឹងជួយអ្នករស់នៅដោយសុចរិតទោះជាមានអំពើទុច្ចរិតណាមួយដែលអ្នកនឹងជួបក៏ដោយ ។
តើនរណាបានសរសេរគម្ពីរនេះ ?
ខគម្ពីរចាប់ផ្ដើមនៅក្នុង កូរិនថូស ទី១ បង្ហាញថា វាត្រូវបានផ្ញើមកដោយសាវកប៉ុល និង សិស្សម្នាក់ឈ្មោះ សូស្ថេន ដែលប្រហែលបម្រើជាស្មៀនរបស់ប៉ុល ( សូមមើល កូរិនថូស ទី១ ១:១ ) ។ ខណៈសេចក្ដីលម្អិតអំពីតួនាទីរបស់សូស្ថេនពុំមាននរណាម្នាក់ស្គាល់ នោះវាច្បាស់ណាស់ថា ប៉ុល គឺជាអ្នកសរសេរមាតិកានៃសំបុត្រនេះ ( សូមមើល កូរិនថូស ទី១ ១៦:២១–២៤ ) ។
តើគម្ពីរនេះត្រូវបានសរសេរឡើងនៅពេលណា ហើយនៅកន្លែងណា ?
ប៉ុលបានសរសេរសំបុត្រមួយច្បាប់នេះដែលស្គាល់ជា កូរិនថូស ទី១ នៅជិតចុងបញ្ចប់នៃការទៅជួបរបស់លោកមានរយៈពេលបីឆ្នាំដល់ពួកអេភេសូរ ( អំឡុងពេលបេសកកម្មទីបីរបស់លោក ) ដែលប្រហែលជាបានបញ្ចប់ទៅនៅរវាងឆ្នាំ ៥៥ និង ៥៦ នៃ គ.ស ( សូមមើល កិច្ចការ ១៩:១០; ២០:៣១ សេចក្ដីណែនាំដល់បទគម្ពីរទាំងឡាយ « សំបុត្ររបស់ប៉ុល » ) ។
តើគម្ពីរនេះត្រូវបានសរសេរដល់នរណា ហើយតើហេតុអ្វី ?
សំបុត្រនេះត្រូវបានសរសេរទៅដល់សមាជិកសាសនាចក្រនៅក្រុងកូរិនថូស ។ ប៉ុលបានប្រកាសដំណឹងល្អនៅក្រុងកូរិនថូសអស់រយៈពេលជិតពីរឆ្នាំ ( សូមមើល កិច្ចការ ១៨:១–១៨ ) ហើយបានបង្កើតសាខាមួយនៃសាសនាចក្រនៅទីនោះ ( សូមមើល សេចក្ដីណែនាំដល់បទគម្ពីរទាំងឡាយ « សំបុត្ររបស់ប៉ុល » ) ។ ក្រោយមកកាល ប៉ុល កំពុងតែប្រកាសដំណឹងល្អនៅក្រុងអេភេសូរអំឡុងដំណើរផ្សព្វផ្សាយសាសនាទីបីរបស់លោក លោកបានទទួលសំបុត្រមកពីសមាជិកសាសនាចក្រនៅក្រុងកូរិនថូស ។ លោកក៏បានសរសេរតបទៅកាន់សាខានោះវិញ ( សូមមើល កូរិនថូស ទី១ ៥:៩ ) ប៉ុន្តែជាអកុសល សំបុត្រនេះបានបាត់ ហេតុដូច្នេះហើយវាពុំមានសរសេរនៅក្នុងព្រះគម្ពីររបស់យើងនោះទេ ។ ក្រោយមក ប៉ុល បានទទួលរបាយការណ៍មួយទៀតពីសមាជិកសាសនាចក្រនៅក្រុងកូរិនថូស ប្រាប់អំពីបញ្ហានានានៅក្នុងសាសនាចក្រនៅទីនោះ ( សូមមើល កូរិនថូស ទី១ ១:១១ ) ដែលលោកបានតបទៅវិញដោយសរសេរសំបុត្រមួយច្បាប់ទៀត ហើយបានក្លាយទៅជាកូរិនថូស ទី១ នេះឯង ។ ហេតុដូច្នេះហើយ កូរិនថូស ទី១ គឺជាសំបុត្រទីពីររបស់ប៉ុលទៅដល់សមាជិកសាសនាចក្រនៅក្រុងកូរិនថូសយ៉ាងប្រាកដ ។
នៅជំនាន់របស់ ប៉ុល ក្រុងកូរិនថូសគឺជាទីក្រុងធំនៃស្រុកអាខៃរបស់ពួករ៉ូម ដែលគ្របដណ្ដប់ភាគច្រើនលើពួកក្រិកពីបូរាណភាគខាងត្បូងនៃស្រុកម៉ាសេដូន ។ ព្រោះតែជាមជ្ឈមណ្ឌលជំនួញដ៏សម្បូរបែប ក្រុងកូរិនថូសបានទាក់ទាញមនុស្សមកពីពាសពេញចក្រភពរ៉ូម ដែលបានធ្វើឲ្យក្រុងនេះក្លាយជាក្រុងដែលមានជនជាតិចម្រុះជាងគេក្នុងតំបន់ ។ ការថ្វាយបង្គំរូបព្រះមានកាន់តែច្រើនឡើងនៅក្នុងវប្បធម៌សាសនារបស់ពួកកូរិនថូស ហើយមានព្រះវិហារ និង ទីសក្ការបូជាដ៏សន្ធឹកពាសពេញទីក្រុង ។ នៅគ្រាដែលប៉ុលបម្រើ ពួកកូរិនថូសត្រូវបានគេស្គាល់ថាបានប្រព្រឹត្តអសីលធម៌ខ្លាំងក្រៃលែង ។ ឧទាហរណ៍ ប្រពៃណីពេស្យាចារត្រូវគេដឹងថាបានប្រព្រឹត្តនៅព្រះវិហារអាផ្រូឌីត ។
នៅក្នុងសំបុត្រនេះ ប៉ុលបានបញ្ជាក់ថា សមាជិកសាសនាចក្របានបាត់បង់សាមគ្គីភាព ហើយថាការយល់ឃើញ និង ការអនុវត្តរបស់មនុស្សគ្មានជំនឿមួយចំនួនបានចាប់ផ្ដើមជះឥទ្ធិពលលើការគោរពតាមគោលការណ៍ និង ពិធីបរិសុទ្ធទាំងឡាយនៃដំណឹងល្អ ( សូមមើល កូរិនថូស ទី១ ១:១១; ៦:១–៨; ១០:២០–២២; ១១:១៨–២២ ) ។ លោកបានសរសេរទៅកាន់សមាជិកសាសនាចក្រនៅក្រុងកូរិនថូស ដើម្បីជួយពួកគេដោះស្រាយមន្ទិល និង បញ្ហានានា និងដើម្បីពង្រឹងពួកអ្នកប្រែចិត្តជឿដែលបានពុះពារនឹងការត្រឡប់ទៅរកជំនឿ និងការអនុវត្តពីមុនរបស់ពួកគេ ។
តើមានលក្ខណៈពិសេសអ្វីខ្លះ នៅក្នុងគម្ពីរនេះ ?
ព្រះគម្ពីរសញ្ញាថ្មីមាននូវដំបូន្មាន និង សេចក្ដីបង្រៀនមកពីប៉ុល ទៅដល់សមាជិកសាសនាចក្រនៅក្រុងកូរិនថូសច្រើនជាងទៅដល់សាខាដទៃៗទៀតនៃសាសនាចក្រ ។ តាមពិតទៅ សំបុត្រចំនួនពីរច្បាប់របស់ប៉ុលទៅដល់ពួកកូរិនថូស គឺជាមួយភាគបួននៃការសរសេរទាំងអស់ របស់ប៉ុល ។
ដូចមានកត់ត្រានៅក្នុង កូរិនថូស ទី១ ប៉ុល បានពន្យល់ថា ព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទបានបំពេញក្រឹត្យវិន័យលោកម៉ូសេ ។ ប៉ុលបានគូសសម្គាល់អំពីសារៈសំខាន់នៃ « ការកាន់តាមបញ្ញត្តរបស់ព្រះ » ( កូរិនថូស ទី១ ៧:១៩ ) « នៅក្នុងក្រឹត្យវិន័យព្រះគ្រីស្ទ » ( កូរិនថូស ទី១ ៩:២១ ) ដើម្បីទទួលបានពរជ័យនៃសេចក្ដីសង្គ្រោះតាមរយៈដំណឹងល្អ ។
គម្រោង
កូរិនថូស ទី១ ១–១១ ។ ប៉ុលព្រមានទាស់នឹងការបែងចែកបក្សពួកនៅក្នុងសាសនាចក្រ ហើយគូសសម្គាល់អំពីសារៈសំខាន់នៃសាមគ្គីភាពក្នុងចំណោមសមាជិកសាសនាចក្រ ។ លោកព្រមានសមាជិកទាស់នឹងអសីលធម៌ខាងផ្លូវភេទ លោកបង្រៀនថារូបកាយគឺជាព្រះវិហារបរិសុទ្ធសម្រាប់ព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធ ហើយលើកទឹកចិត្តឲ្យមានការលុតដំខ្លួន ។ លោកបានដោះស្រាយចម្ងល់នានាអំពីអាពាហ៍ពិពាហ៍ និង ការបម្រើផ្សព្វផ្សាយសាសនា ក៏ដូចជាគោលលទ្ធិនៃពិធីសាក្រាម៉ង់ និង ថាតើពួកគេត្រូវបានអនុញ្ញាតឲ្យបរិភោគសាច់យញ្ញបូជាដែលបានសែនដល់រូបសំណាកពួកអ្នកគ្មានសាសនាឬទេ ។
កូរិនថូស ទី១ ១២–១៤ ។ ប៉ុលបង្រៀនថា យើងត្រូវស្វែងរកអំណោយទានទាំងឡាយនៃព្រះវិញ្ញាណ ។ លោកបានរំឭកពួកបរិសុទ្ធកូរិនថូសអំពីសារៈសំខាន់នៃពួកសាវក ព្យាការី និង គ្រូ ព្រមទាំងការយកចិត្តទុកដាក់ដែលសមាជិកគួរមានចំពោះគ្នាទៅវិញទៅមក ។ លោកលើកឡើងអំពីសារៈសំខាន់នៃសេចក្ដីសប្បុរស ច្រើនជាងអំណោយទានវិញ្ញាណដទៃៗទៀត ។
កូរិនថូស ទី១ ១៥–១៦ ។ ប៉ុលថ្លែងទីបន្ទាល់ថា លោកឈរក្នុងចំណោមមនុស្សជាច្រើនដែលជាសាក្សីចំពោះព្រះគ្រីស្ទដ៏មានព្រះជន្មរស់ឡើងវិញ ។ លោកបង្រៀនថាមនុស្សគ្រប់រូបនឹងបានរស់ឡើងវិញ ហើយថាពិធីបុណ្យជ្រមុជទឹកសម្រាប់មរណជនបញ្ជាក់អំពីសេចក្ដីពិតនៃការរស់ឡើងវិញនាពេលអនាគត ។ លោកពន្យល់ថា រូបកាយដែលបានរស់ឡើងវិញនឹងប្រែប្រួលនៅក្នុងកម្រិតនៃភាពរុងរឿង ហើយថាជ័យជម្នះរបស់ព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទលើផ្នូរដកយកទ្រនិចនៃសេចក្ដីស្លាប់ ។ លោករៀបចំឲ្យមានការរៃអង្គាសប្រាក់ សម្រាប់ពួកបរិសុទ្ធក្រីក្រនៅក្រុងយេរូសាឡិម ។