សេចក្ដីផ្ដើមស្ដីពីសំបុត្ររបស់ប៉ុលដល់ពួកអេភេសូរ
ហេតុអ្វីត្រូវសិក្សាគម្ពីរនេះ ?
« អេភេសូរគឺជាសំបុត្រមួយសម្រាប់មនុស្សគ្រប់គ្នានៅក្នុងពិភពលោកនេះ ទាំងពួកយូដា និងពួកសាសន៍ដទៃ ប្ដី និងប្រពន្ធ ឪពុកម្ដាយ កូន ចៅហ្វាយ និងបាវបម្រើ ។ វាគឺជាព្រះតំរិះ និងព្រះទ័យរបស់ព្រះនៅក្នុងជំនាន់របស់ប៉ុល វាជាសំឡេងនៃការបំផុសគំនិតនៅក្នុងជំនាន់របស់យើង វាជាសំបុត្រមួយនៃការអំពាវនាវ និងការអនុវត្តជាសកល ។
« … វាមាននូវការសរសេរដ៏ល្អៗមួយចំនួនរបស់ប៉ុល ហើយវាជាឯកសារមួយដែលទាក់ទងទៅនឹងមូលដ្ឋានគ្រឹះ ជាមួយនឹងដំណឹងល្អនៃព្រះនៅរាល់សិរីល្អនៃការសង្គ្រោះ » ( Bruce R. McConkie, Doctrinal New Testament Commentary វ៉ុលទី ៣ [ ឆ្នាំ១៩៦៥–៧៣ ] ២:៤៨៩ ) ។
ការសិក្សាសំបុត្រដល់ពួកអេភេសូរនេះ អាចបំផុសគំនិតសិស្សឲ្យដាក់រឿងនៃលោកិយនេះមួយអន្លើរ ហើយអាចជួយពួកគេឲ្យរីកចម្រើនខាងវិញ្ញាណ ហើយរៀនមានសាមគ្គីភាព និងការរាប់អាននៅក្នុងសាសនាចក្រកាន់តែពេញលេញ ។
តើនរណាជាអ្នកសរសេរគម្ពីរនេះ ?
សាវកប៉ុលបានសរសេរសំបុត្រដល់ពួកអេភេសូរ ( សូមមើល អេភេសូរ ១:១ ) ។
តើនៅពេលណា និង នៅកន្លែងណាដែលគម្ពីរនេះត្រូវបានសរសេរ ?
ប៉ុលបានថ្លែងថា លោកគឺជាអ្នកជាប់ទោសនៅពេលដែលលោកបានសរសេរសំបុត្រដល់ពួកអេភេសូរ ( សូមមើល អេភេសូរ ៣:១, ៤:១, ៦:២០ ) ។ គម្ពីរអេភេសូរប្រហែលជាសរសេរឡើង នៅពេលប៉ុលជាប់ឃុំជាលើកដំបូងនៅក្រុងរ៉ូម ប្រមាណជា គ.ស. ៦០-៦២ ( សេចក្ដីណែនាំដល់បទគម្ពីរទាំងឡាយ « សំបុត្ររបស់ប៉ុល » scriptures.lds.org ) ។ នៅពេលនេះប៉ុលត្រូវបានគេឃុំទុកនៅក្នុងផ្ទះ ប៉ុន្តែលោកមានសិទ្ធិទទួលអ្នកមកលេង ហើយបង្រៀនដំណឹងល្អ ( សូមមើល កិច្ចការ ២៨:១៦–៣១ ) ។
តើគម្ពីរនេះត្រូវបានសរសេរទៅកាន់នរណា ហើយតើហេតុអ្វី ?
នៅក្នុងកំណែព្រះគម្ពីរប៊ីបរបស់ស្ដេចជេមស៍ អេភេសូរ ១:១ ចែងថា សំបុត្រដល់ពួកអេភេសូរត្រូវបានសរសេរទៅ « ពួកបរិសុទ្ធដែលនៅក្រុងអេភេសូរ » ។ ប៉ុន្តែ ឯកសារដើមរបស់អេភេសូរពុំមានពាក្យ « ដែលនៅក្រុងអេភេសូរ » ទេ ។ ការណ៍នេះអាចនិយាយបានថា ប៉ុលអាចមិនបានសរសេរសំបុត្រនេះទៅពួកអេភេសូរតែម្នាក់នោះទេ ប៉ុន្តែទៅដល់ក្រុមជំនុំនៃពួកបរិសុទ្ធ រួមទាំងពួកបរិសុទ្ធនៅក្រុងអេភេសូរដែរ ។ ក្រុងអេភេសូរជាទីស្នាក់ការអំឡុងពេលការផ្សព្វផ្សាយសាសនាលើកទីបីរបស់លោក ( សូមមើល កិច្ចការ ១៩:៩–១០, ២០:៣១ ) ហើយលោកមានសេចក្ដីស្រឡាញ់យ៉ាងខ្លាំងចំពោះប្រជាជនទាំងនេះ ( សូមមើល កិច្ចការ ២០:១៧, ៣៤–៣៨ ) ។
នៅក្នុងសំបុត្រនេះ ប៉ុលបានលើកឡើងពីសមាជិកសាសនាចក្រដែលជាសាសន៍ដទៃ ( សូមមើល អេភេសូរ ២:១១ ) ដែលប្រហែលជាពួកគេជាអ្នកប្រែចិត្តជឿថ្មី ( សូមមើល អេភេសូរ ១:១៥ ) ។ លោកបានសរសេរដើម្បីអភិវឌ្ឍជីវភាពខាងវិញ្ញាណ និងទីបន្ទាល់របស់អស់អ្នកដែលជាសមាជិករួចហើយ ។ គោលបំណងចម្បងរបស់លោក គឺដើម្បីឲ្យពួកអ្នកប្រែចិត្តជឿថ្មីទាំងនេះរីកចម្រើននៅក្នុងចំណេះដឹងខាងវិញ្ញាណរបស់ខ្លួនអំពីព្រះ និងសាសនាចក្រ ( សូមមើល អេភេសូរ ១:១៥–១៨, ៣:១៤–១៩ ) ដើម្បីលើកកម្ពស់សាមគ្គីភាព ជាពិសេសរវាងពួកបរិសុទ្ធដែលជាសាសន៍ដទៃ និងសាសន៍យូដា ( សូមមើល អេភេសូរ ២:១១–២២, ៤:១–១៦, ៥:១៩–៦:៩ ) ហើយលើកទឹកចិត្តពួកបរិសុទ្ធឲ្យតតាំងនឹងអំណាចរបស់អារក្ស ( សូមមើល អេភេសូរ ៤:១៧–៥:១៨, ៦:១០–១៨ ) ។ ពួកបរិសុទ្ធជាច្រើននៅអេភេសូរកំពុងរស់នៅដោយសុចរិតល្មមគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីទទួលបានជីវិតដ៏នៅអស់កល្បជានិច្ច ( សូមមើល អេភេសូរ ១:១៣ Bruce R. McConkie, Doctrinal New Testament Commentary, ២:៤៩៣–៩៤ ) ។
តើគម្ពីរនេះមានលក្ខណៈពិសេសអ្វីខ្លះ ?
អេភេសូរមាននូវការបង្រៀន និងគំនិតជាច្រើនដែលទាក់ទងនឹងពួកបរិសុទ្ធថ្ងៃចុងក្រោយ រួមទាំងការតែងតាំងពីមុន គ្រាកាន់កាប់ត្រួតត្រានៃពេលពេញកំណត់ ព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធនៃសេចក្តីសញ្ញា សារៈសំខាន់នៃពួកព្យាការី និងពួកសាវកទាំងឡាយ គំនិតនៃសាសនាចក្រដ៏ពិត និងមានសាមគ្គីភាពមួយ ព្រមទាំងតំណែង ការហៅបម្រើ និងតួនាទីនានានៅក្នុងអង្គភាពរបស់សាសនាចក្រ ។ សំបុត្រនេះក៏មាននូវការបង្រៀនមួយចំនួនដ៏ប្រសើរបំផុតអំពីគ្រួសារដែលមាននៅគ្រប់កន្លែងក្នុងព្រះគម្ពីរ ។
គម្រោង
អេភេសូរ ១:១–៤:១៦ ប៉ុលសរសេរពីការតែងតាំងពីមុនរបស់ពួកបរិសុទ្ធដើម្បីទទួលដំណឹងល្អ គ្រាកាន់កាប់ត្រួតត្រានៃពេលពេញកំណត់ ការផ្សារភ្ជាប់ដោយព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធនៃសេចក្តីសញ្ញា សេចក្ដីសង្គ្រោះដោយព្រះគុណ សាមគ្គីភាពរវាងពួកបរិសុទ្ធដែលជាសាសន៍ដទៃ និងសាសន៍យូដានៅក្នុងសាសនាចក្រ ព្រះអម្ចាស់តែមួយ ជំនឿតែមួយ ពិធីបុណ្យជ្រមុជទឹកតែមួយ គោលបំណងរបស់សាសនាចក្រ និងការរៀបចំរបស់សាសនាចក្រនៅលើគ្រឹះនៃពួកព្យាការី និងពួកសាវកទាំងឡាយ ដោយមានព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទជាថ្មជ្រុងយ៉ាងឯក ។ ប៉ុលបង្រៀនថា ព្រះនឹងប្រមូលអ្វីៗទាំងអស់មកក្នុងព្រះគ្រីស្ទនៅគ្រាកាន់កាប់ត្រួតត្រានៃពេលពេញកំណត់នេះ ។
អេភេសូរ ៤:១៧–៦:២៤ ប៉ុលលើកទឹកចិត្តពួកបរិសុទ្ធឲ្យអនុវត្តគោលលទ្ធិពិត នៅក្នុងជីវិតប្រចាំថ្ងៃរបស់ពួកគេ ។ លោកលើកទឹកចិត្តពួកគេឲ្យលះបង់មនុស្សកាលពីមុន ( អំពើបាបពីមុនរបស់ពួកគេ ) ហើយប្រដាប់ខ្លួនជាមនុស្សថ្មី តាមរយៈព្រះគ្រីស្ទ ។ លោកផ្ដល់ពាក្យទូន្មានដល់ភរិយា ស្វាមី កូនចៅ ឪពុកម្ដាយ ពួកបាវបម្រើ ពួកចៅហ្វាយ និងក្រុមជំនុំ ។ លោកលើកទឹកចិត្តពួកបរិសុទ្ធឲ្យ « ពាក់គ្រប់គ្រឿងសឹករបស់ព្រះ » ( អេភេសូរ ៦:១១ ) ។