Pasiuna sa Mga Buhat

Ang Mga Buhat sa mga Apostoles naghimo og taytayan tali sa mga rekord sa kinabuhi ni Jesukristo ug sa mga pagtulun-an sa upat ka mga Ebanghelyo ug sa sinulat ug mga paghago sa Iyang mga Apostoles. Ang basahon sa Mga Buhat naghulagway sa unsa nga paagi nga ang Manluluwas nagpadayon sa paggiya sa Iyang Simbahan pinaagi sa inspirasyon sa Espiritu Santo ngadto niadtong naghupot sa mga yawe sa priesthood. Ang Espiritu Santo mipadayag sa kamatuoran ngadto sa mga Apostoles, kinsa migiya ug mitudlo sa Simbahan. Ang mga Apostoles mipahigayon usab og mga milagro pinaagi sa pangalan ni Jesukristo. Pinaagi sa imong pagtuon niini nga basahon, makat-on ka kon sa unsa nga paagi nga ang Simbahan ni Jesukristo nagsugod sa pagkatap gikan sa Jerusalem “hangtud sa kinatumyan sa yuta” (Mga Buhat 1:8). Ang pagtuon niini nga basahon makatabang usab kanimo nga makakita sa kaalam sa pagsunod sa modernong mga propeta ug mga apostoles ug makadasig kanimo sa maisugong pagbarug isip usa ka saksi ni Jesukristo.

Si Lucas misulat sa Mga Buhat sa mga Apostoles isip “ang ikaduha sa duha ka bahin nga trabaho. … Ang unang bahin nailhan nga ang mga Ebanghelyo Sumala ni Lucas” (Giya ngadto sa mga Kasulatan, “Mga Buhat sa mga Apostoles,” scriptures.lds.org; tan-awa usab sa Lucas 1:1–4; Mga Buhat 1:1).

Ang Mga Buhat gisulat human sa Ebanghelyo ni Lucas (tan-awa sa Mga Buhat 1:1), nga tingali gisulat sa ikaduhang katunga sa unang siglo A.D. Wala kita masayud diin kini gisulat.

Gisulat ni Lucas ang basahon sa Mga Buhat ngadto sa tawo nga ginganlan og Teofilo (tan-awa sa Mga Buhat 1:1).

Ang basahon sa Mga Buhat nag-istorya sa pagsugod ug pagkatap sa Kristiyanismo, sugod sa ulohang probinsya sa Judeo sa Jerusalem ug hangtud sa Roma, ang bantugang ulohan sa gingharian. Ang mga kalihokan nga gihisgutan sa Mga Buhat nahitabo sa panahon nga labaw sa 30 ka tuig (mga A.D. 30–62) ug nagtutok kasagaran sa mga pangalagad ni Pedro (tan-awa sa Mga Buhat 1–12) ug ni Pablo (tan-awa sa Mga Buhat 13–28). Kon wala ang basahon sa Mga Buhat, ang atong kahibalo sa unang kasaysayan sa Simbahan limitado ra kaayo nga gihatag sa mga epistola sa Bag-ong Tugon. Dugang pa, ang Mga Buhat naghatag og bililhong makasaysayong pagpasabut sa mga epsitola ni Pablo.

Kritikal sa pagtubo sa unang Simbahan mao ang pagkakabig ni Pablo (tan-awa sa Mga Buhat 9) ug sa iyang mosunod nga mga misyon, ang panan-awon nga nadawat ni Pedro kabahin sa pagdawat ngadto sa Simbahan sa mga Hentil nga wala pa makabig kaniadto sa Judaismo (tan-awa sa Mga Buhat 10:9–16, 34–35), ug ang mga doktrina nga gitudlo atol sa komperensya sa Jerusalem (tan-awa sa Mga Buhat 15).

Sumala sa narekord sa Lucas 24:49, ang Manluluwas misugo sa mga Apostoles sa pagsugod sa ilang pangalagad human lamang “masul-uban na kamog gahum gikan sa kahitas-an.” Ang basahon sa Mga Buhat nagrekord sa endowment niini nga gahum pinaagi sa Espiritu Santo ug naghulagway sa talagsaong mga resulta, sugod sa pagkakabig sa liboan sa adlaw sa Pentecostes (tan-awa sa Mga Buhat 2). Sa tibuok Mga Buhat, gipasabut ni Lucas ang kalihokan sa Espiritu Santo sa mga indibidwal ug sa mga katiguman. Ang pulong “masul-uban na kamog gahum gikan sa kahitas-an” nagpasabut usab nga ang mga Apostoles “nakadawat og piho nga kahibalo, mga gahum, ug espesyal nga mga panalangin, sa kasagaran gihatag lamang diha sa Templo sa Ginoo” (Bruce R. McConkie, Doctrinal New Testament Commentary, 3 vols. [1965–73], 1:859).

Mga Buhat 1–2. Si Jesukristo nangalagad ngadto sa Iyang mga disipulo sulod sa 40 ka adlaw human sa Iyang Pagkabanhaw ug dayon mikayab ngadto sa langit. Pinaagi sa inspirasyon, ang mga Apostoles mitawag ni Matias sa pagpuli sa bakante sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles. Ang Espiritu Santo gibu-bu sa adlaw sa Pentecostes. Maisugong nagpamatuod si Pablo sa nabanhaw nga Manluluwas, ug mga 3,000 ka mga tawo ang nakabig.

Mga Buhat 3–8. Giayo nilang Pedro ug Juan ang tawo nga bakul sukad sa pagkatawo Gidakop silang Pedro ug Juan tungod sa pagsangyaw ug pag-ayo pinaagi sa pangalan ni Jesukristo ug naluwas gikan sa bilanggoan. Mitawag ang mga Apostoles og pito ka mga tawo sa pagtabang kanila sa ilang pangalagad; usa niining mga tawo, si Esteban, nagpamatuod sa atubangan sa konseho sa Judeo, ug ang mga sakop sa konseho mipahamtang kaniya og kamatayon. Si Felipe nagsangyaw sa tibuok Samaria.

Mga Buhat 9–12. Nakabig si Saulo ug nagsugod sa iyang pangalagad. Pinaagi sa usa ka panan-awon, nahibaloan ni Pedro nga ang ebanghelyo kinahanglang isangyaw ngadto sa mga Hentil. Si Herodes Agripa I mipatay ni Apostol Santiago (ang igsoon ni Juan) ug mipabilanggo ni Pedro.

Mga Buhat 13–15. Silang Saulo ug Bernabe gitawag nga mahimong mga misyonaryo. Nakasugat sila og oposisyon gikan sa mga Judeo ug gidawat sa pipila ka mga Hentil. Ang mga lider sa Simbahan nagmiting didto sa Jerusalem ug mitino nga ang kinabig nga mga Hentil wala magkinahanglan nga tulion o mosunod sa balaod ni Moises kon sila moapil sa Simbahan. Si Pablo (nga gitawag karon og Saulo) mibiya sa iyang ikaduhang miysonaryong panaw, uban si Silas.

Mga Buhat 16–20. Silang Pablo ug Silas milig-on sa lain-laing mga simbahan (mga kongregasyon) nga natukod sa sayo pa. Sa Mars’ Hill sa Atena, si Pablo nagsangyaw nga “kay kaliwat man diay kita sa Dios” (Mga Buhat 17:29). Mitapos si Pablo sa iyang ikaduhang misyon ug mibiya alang sa ikatulong misyon sa tibuok Asia Minor. Desidido si Pablo nga mobalik ngadto sa Jerusalem.

Mga Buhat 21–28. Sa Jerusalem, gidakop si Pablo ug nagpadayon sa pagpamatuod kabahin ni Jesukristo. Ang Ginoo nagpakita pag-usab ngadto ni Pablo. Daghang mga Judeo nagplano sa pagpatay ni Pablo. Sa Cesarea, nagpamatuod siya sa atubangan ni Felix, Festus, ug Agripa. Nalunod ang barko ni Pablo pagpaingon niya sa Roma. Nagsangyaw si Pablo sa ebanghelyo samtang piniriso siya diha sa balay.