Tito

Dinhi niini nga epistola si Apostol Pablo miawhag ni Tito, kinsa usa ka kauban nga misyonaryo nga nianang higayuna nagserbisyo sa Creta, sa paggamit sa husto nga doktrina sa pagtudlo ug sa pagkorihir sa uban. Gitambagan usab ni Pablo si Tito sa pagtudlo sa mga Santos nga mahimong matarung nga mga ehemplo, nga magbaton og paglaum sa katubsanan pinaagi sa Pag-ula ni Jesukristo, ug magpadayon sa maayong mga buhat.

Pangitaa ang isla sa Creta diha sa Mga Mapa sa Biblia, nu. 13, “Ang Misyonaryo nga mga Panaw ni Apostol Pablo.” Sa hapit na ang kamatayon ni Pablo, misulat si Pablo kang Tito, kinsa nagserbisyo isip usa ka lider sa Simbahan didto sa Creta. Nakabig si Tito ni Pablo pipila ka tuig na ang milabay, ug human sa iyang bunyag nagserbisyo siya kauban ni Pablo sa nagkadaiyang mga buluhaton. Diha sa iyang epistola, giawhag ni Pablo si Tito ug gitambagan siya bahin sa iyang tawag.

Sama sa narekord diha sa Tito 1:1–6, mipamatuod si Pablo bahin sa paglaum niya alang sa kinabuhing dayon, nga gisaad sa Dios sa wala pa ang sinugdanan sa kalibutan (tan-awa sa Tito 1:2). Gipasabut niya nga iyang gipadala si Tito aron mahan-ay ang Simbahan didto sa Creta ug sa pagtawag sa kalalakin-an nga moserbisyo isip mga bishop [obispo].

Basaha ang Tito 1:7–8, nga mangita sa mga kinaiya nga kinahanglang mabatunan sa usa ka bishop ug sa mga kinaiya nga kinahanglang likayan sa usa ka bishop. Mahimo nimong markahan o sulatan ang imong makit-an.

Diha sa Tito 1:7, ang pulong nga magpalabaw-labaw sa iyang kaugalingon nagpasabut nga masuklanon o arogante ug ang mga pulong nga “hinapi sa talamayong paagi” nagpasabut sa salapi nga nabatunan pinaagi sa dili matinuoron o sa dili matarung nga mga pamaagi.

Sa imong hunahuna ngano kaha nga ang mga kinaiya nga gilista ni Pablo gikinahanglan man nga mabatunan o malikayan sa mga bishop?

Basaha ang Tito 1:9, nga mangita sa laing kinaiya nga kinahanglang mabatunan sa mga bishop. Ang “pagtulun-an sa matarung nga tuluhoan” nagpasabut sa tinuod nga doktrina.

Diha sa Tito 1:9 atong makat-unan nga importante alang sa mga bishop nga maghupot sa pulong sa Dios aron magamit nila ang tinuod nga doktrina sa pag-awhag sa uban nga mosunod sa ebanghelyo ug sa “pagsaway kanila nga nagasupak niini.” Ang usa ka nagasupak [gainsayer] mao ang usa ka tawo nga namulong batok sa usa ka ideya o milimud niini (niining sitwasyuna, ang katinuod sa ebanghelyo). Ang mga nagasupak mahimong dili mga miyembro o mga miyembro sa Simbahan.

Usa ka baruganan nga atong makat-unan gikan sa mga pagtulun-an ni Pablo bahin sa mga bishop mao nga samtang maghupot kita sa pulong sa Dios, makagamit kita sa tinuod nga doktrina sa pag-awhag sa uban nga mosunod sa ebanghelyo ni Jesukristo ug aron mapamatud-an nga sayop kadtong mga nagasupak niini.

Hunahunaa ang giingon ni Presidente Boyd K. Packer sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles bahin sa gahum sa tinuod nga doktrina sa pagtabang sa mga indibidwal nga mosunod sa ebanghelyo ni Jesukristo:

Imahe

President Boyd K. Packer

“Ang tinuod nga doktrina, unya nasabtan, mopausab sa mga kinaiya ug pamatasan.

“Ang pagtuon sa mga doktrina sa ebanghelyo mas dali nga makapalambo sa pamatasan kay sa pagtuon bahin sa pamatasan aron mapalambo kini. Ang pagtutok sa usa ka butang uban sa dili takus nga kinaiya moresulta sa dili takus nga kinaiya. Mao nga gihatagan gayud namo og gibug-aton ang pagtuon sa mga doktrina sa ebanghelyo” (“Little Children,” Ensign, Nob. 1986, 17).

1. Tubaga ang mosunod nga mga pangutana diha sa imong scripture study journal:

   1. Unsa man ang imong mabuhat nga maandam sa pagtudlo sa tinuod nga doktrina aron maawhag nimo ang uban sa pagsunod sa ebanghelyo? (Tan-awa sa D&P 11:21.)

   2. Unsa man ang ubang mga ehemplo gikan sa mga kasulatan sa mga panahon sa dihang ang usa ka tawo nagtudlo sa tinuod nga doktrina ngadto sa tawo nga mipahayag og pagduha-duha o ngil-ad nga kinaiya ngadto sa Simbahan o sa doktrina niini? (Iapil ang dili mominos usa ka ehemplo sa usa ka higayon sa dihang ang usa ka tawo naghinulsol tungod kay siya natudloan sa tinuod nga doktrina.)

Paghunahuna og usa ka higayon sa dihang ang pagkat-on og tinuod nga doktrina nakatabang sa pag-awhag o pagkumbinsir nimo o sa usa ka tawo nga imong nailhan nga mas hingpit nga mosunod sa ebanghelyo ni Jesukristo.

Samtang ang tinuod nga doktrina makatabang kanato sa pag-awhag sa uban nga mosunod sa ebanghelyo ug motubag uban sa pagtuo ug pagpamatuod niadtong misupak sa Simbahan, wala kini magpasabut nga moresulta kini nga ang usa ka tawo modawat sa doktrina ni Jesukristo. Tungod kay ang tanang mga indibidwal dunay kabubut-on, makapili sila sa pagdawat o sa pagsalikway sa tinuod nga doktrina.

2. Isulat ang mosunod diha sa imong scripture study journal:

   1. Paglista og dili mominos tulo ka mga scripture mastery passage nga imong natun-an karong tuiga nga labing makatabang sa pag-awhag sa uban nga mosunod sa ebanghelyo. Ipasabut kon sa unsang paagi nga makatabang ang matag tudling.

   2. Paglista og dili mominos tulo ka mga scripture mastery passage nga mahimong magamit aron makatabang sa pagtubag niadtong mga misupak sa usa ka pagtulun-an o gibuhat sa Simbahan. Ipasabut kon sa unsang paagi nga makatabang ang matag tudling sa pagtudlo sa tinuod nga doktrina aron mapamatud-an nga sayop ang ilang pagsupak.

Padayuna sa pagmemorya ug pagsabut ang importante nga mga tudling sa kasulatan aron maandam ka sa pagtudlo sa tinuod nga doktrina ngadto sa uban.

Sama sa narekord diha sa Tito 1:10–16, gitudloan ni Pablo si Tito nga ang mga Santos didto sa Creta kinahanglang mosalig sa tinuod nga doktrina tungod kay dunay daghang tigpanglingla ug mini nga mga magtutudlo taliwala kanila. Gitambagan niya si Tito sa pagbadlong sa mini nga mga magtutudlo aron masalikway nila ang ilang mga sayop ug “aron magamaayo sila diha sa pagtuo” (Tito 1:13). Gipasabut usab ni Pablo nga mapakita sa mga tawo ang ilang kasuod sa Dios pinaagi sa ilang mga lihok.

Basaha ang Tito 2:1, nga mangita sa unsa pay gimando ni Apostol Pablo nga buhaton ni Tito gamit ang tinuod nga doktrina.

Basaha ang Tito 2:3–5, nga mangita sa tambag ni Pablo bahin sa pamaagi sa pagpakabuhi sa mas edaran nga mga babaye ug kon unsay angayan nilang itudlo sa mas batan-ong mga babaye. Dayon basaha ang Tito 2:2, 6–8, nga mangita sa tambag ni Pablo bahin sa pamaagi sa pagpakabuhi sa mas edaran ug mas batan-ong mga lalaki. Diha sa bersikulo 2, ang pagkamapugnganon sa kaugalingon nagpasabut nga kalma o seryuso ug ang mabuot nagpasabut og nagkontrolar sa kaugalingon. Diha sa bersikulo 7, ang pagpakita og kaligdong nagpasabut nga mahimong talahuron ug matinahuron. Ang mga pulong nga “sa tanang butang ipakita ang imong kaugalingon ingon sa panig-ingnan sa maayong binuhatan” diha sa Tito 2:7 nagpasabut nga mahimong maayong ehemplo sa pagsunod sa ebanghelyo. Ikonsiderar ang pagmarka o pagsulat sa bisan unsa nga tambag ni Pablo nga magamit nimo.

Usa ka kamatuoran nga atong makat-unan gikan sa tambag ni Pablo kang Tito mao nga ang mga sumusunod ni Jesukristo kinahanglang maayo nga mga ehemplo alang sa uban.

3. Paghunahuna og mas edaran nga miyembro sa inyong ward o branch nga nahimong usa ka maayong ehemplo sa pagsunod sa ebanghelyo ug sa pagkamapahinunguron ngadto niini. Diha sa imong scripture study journal, ipasabut kon sa unsang paagi nga ang ehemplo niining tawhana nakatabang nimo.

Pagpili og usa sa mga kinaiya nga gilista diha sa Tito 2:2–8, ug paghimo og usa ka tumong nga mas malakip kana nga kinaiya sa imong kinabuhi aron ang imong maayong ehemplo makapanalangin sa uban.

Ang Tito 2:9–10 nagrekord nga gitambagan ni Pablo si Tito sa pagtudlo sa mga miyembro sa Simbahan kinsa nagtrabaho isip mga sulugoon nga magmatinuoron ug dili mahimong ngil-ad sa ilang pakigrelasyon sa ilang mga agalon. Pinaagi sa pagkamatinuoron ug pagkadili ngil-ad, kining mga miyembro sa Simbahan motahud sa Ginoo ug magpakita og maayong ehemplo ngadto sa ilang tig-empleyo.

Basaha ang Tito 2:11–15, nga mangita sa unsay nahimo sa ebanghelyo ngadto sa mga Santos ug unsay gihimo ni Kristo alang kanatong tanan. Mahimo nimong markahan kon unsay mapaabut sa mga tawo tungod sa ebanghelyo. Sa Joseph Smith Translation, ang Tito 2:11 mabasa, “Kay alang sa kaluwasan sa tanang mga tawo ang grasya sa Dios, gikapadayag” .

Base sa mga pagtulun-an ni Pablo diha sa Tito 2:14, atong makat-unan nga gitugyan ni Jesukristo ang Iyang kaugalingon alang kanato aron Siya makatubos kanato ug makalimpyo kanato. Ang mga pulong nga “usa ka katawhan nga mahimong iya gayud” diha sa bersikulo 14 nagpasabut sa bililhon nga katawhan kinsa Iyang gipalit o gitubos (tan-awa sa 1 Pedro 1:18–19; 2:9) ug kinsa nakigsaad nga motuman sa Iyang mga sugo (tan-awa sa Exodo 19:5–6).

Sama sa narekord diha sa Tito 3:1–2, gitambagan ni Pablo si Tito sa pagtudlo sa mga Santos didto sa Creta nga motuman sa balaod sa yuta ug magpakita og maayong ehemplo pinaagi sa pagkamaaghup ug dili mosulti og dautan bahin sa uban. Basaha ang Tito 3:3–8, nga mangita sa unsay gisulti ni Pablo kon sa unsang paagi nga ang ebanghelyo ni Jesukristo nakapausab kaniya, sa mga miyembro sa Simbahan didto sa Creta, ug sa tanang mga Santos.

Hibaloi diha sa Tito 3:3 kon giunsa paghulagway ni Pablo ang iyang kaugalingon ug ang ubang mga miyembro sa Simbahan sa wala pa sila mahibalo bahin sa ebanghelyo ni Jesukristo. Mahimo nimong markahan diha sa Tito 3:4–6 kon unsay nakapausab sa mga tawo. Diha sa Tito 3:5 ang mga pulong nga “sa paghugas sa pagkatawo pag-usab” nagpasabut og pagpabunyag.

Hunahunaa kon sa unsang paagi ka nausab tungod sa ebanghelyo ni Jesukristo.

4. Hibaloi diha sa Tito 3:8 nga gitambagan ni Pablo ang mga Santos nga “magaatiman sa pagkugi sa mga maayong pamuhat.” Diha sa imong scripture study journal, pagsulat bahin sa maayong mga buhat nga imong nahimo ug padayon nimong himoon aron sa pagpakita sa imong pagtuo sa Dios.

Sama sa narekord diha sa Tito 3:9–15, gitambagan ni Pablo ang mga Santos nga likayan ang pakigbingkil, o pakiglalis, uban sa mga dili tumutuo. Gisultihan usab niya si Tito nga magpadala siya og laing mga lider sa Simbahan sa pagbisita sa Creta.

5. Isulat ang mosunod sa ubos sa mga assignment karong adlawa diha sa imong scripture study journal:

   Akong natun-an ang Tito ug nahuman kini nga leksyon sa (petsa).

   Dugang nga mga pangutana, mga hunahuna, ug mga pagsabut nga gusto nakong ipakigbahin sa akong magtutudlo: