Ang mga Pariseo ug mga escriba mireklamo mahitungod sa pagpakig-uban sa Manluluwas sa mga maniningil sa buhis ug sa mga makasasala. Ang Manluluwas mitubag pinaagi sa paghatag sa mga sambingay sa nawala nga karnero, nawala nga sinsilyo [drakma], ug sa anak nga nawala.
Unsa sa inyong hunahuna ang gipasabut sa usa ka tawo nga “nawala” sa espirituhanong paagi ? (Tabangi ang mga estudyante nga makasabut nga kini mahimong nag-refer ngadto sa mga tawo nga wala pa makadawat sa gipahiuli nga ebanghelyo ni Jesukristo o sa karon wala magpuyo sumala sa mga pagtulun-an sa ebanghelyo.)
Dapita ang klase sa paghunahuna og ilang kaila nga tingali nawala sa espirituhanong paagi. Hangyoa sila sa pagpamalandong kon unsay ilang gibati kabahin niini nga tawo.
Ipasabut nga ang Lucas 15 naglangkob og mga pagtulun-an sa Manluluwas mahitungod niadtong kinsa nawala sa espirituhanong paagi. Dapita ang mga estudyante sa pagpangita og mga kamatuoran diha sa Lucas 15 mahitungod sa unsay bation sa Langitnong Amahan kabahin niadtong kinsa nawala sa espirituhanong paagi ug sa atong mga responsibilidad ngadto kanila.
Hangyoa ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Lucas 15:1–2. Dapita ang klase sa pagsunod, nga mangita kon kinsa ang miduol ngadto ni Jesus ug unsa ang gireklamuhan sa mga Pariseo ug mga escriba.
Kinsa ang miduol ngadto sa Manluluwas? Nganong ang mga Pariseo ug mga escriba nangreklamo?
Unsa man ang gipadayag niini nga reklamo mahitungod sa mga Pariseo ug mga escriba?
Ipasabut nga ang Manluluwas mitubag pinaagi sa paghatag og tulo ka mga sambingay: ang usa mahitungod sa nawala nga karnero, ang usa mahitungod sa nawala nga sinsilyo, ug ang usa mahitungod sa nawala nga anak. Kini nga mga sambingay gituyo aron sa paghatag og paglaum ngadto sa makasasala ingon man sa paghimaraut sa pagpakaaron-ingnon ug pagpakamatarung sa kaugalingon sa mga escriba ug Pariseo. Awhaga ang mga estudyante sa paghatag og atensyon kon ngano nga ang hilisgutan sa matag sambingay nawala ug sa unsang paagi kini nga nakit-an.
Kopyaha ang mosunod nga tsart diha sa pisara o ihatag kini sa mga estudyante isip usa ka handout. Ipares-pares ang mga estudyante, ug i-assign ang usa ka estudyante sa pagtuon sa Lucas 15:3–7 ug ang usa sa pagtuon sa Lucas 15:8–10. Dapita ang mga estudyante sa pagbasa sa gi-assign kanila nga mga sambingay, nga mangita sa mga tubag sa mga pangutana diha sa wala nga kolum. (Ang ikatulo nga sambingay hisgutan unya sa leksyon.)
Human sa igong panahon, hangyoa ang mga estudyante sa pagpasabut sa gi-assign kanila nga sambingay ug sa pagreport sa ilang mga tubag sa mga pangutana diha sa tsart ngadto sa ilang mga pares. Pagkahuman sa duha ka mga estudyante sa matag grupo, dapita ang pipila ka mga estudyante sa pag-adto sa pisara ug sa pagsulat diha sa tsart sa ilang mga tubag o (kon wala nimo gi-drowing ang tsart sa pisara) sa pagpakigbahin sa ilang mga tubag diha sa klase.
Unsay kalainan tali sa paagi nga ang karnero ug ang sinsilyo nawala? (Ang karnero nawala nga dili sala ni bisan kinsa, samtang ang sinsilyo nawala tungod sa pagpabaya o pagkawalay pag-amping sa tag-iya niini [tan-awa sa David O. McKay, sa Conference Report, Abr. 1945, 120, 121–22].)
Sumala sa mga bersikulo 7 ug 10, unsa ang girepresentaran sa sinsilyo ug sa karnero nga nakit-an? (Sila nagrepresentar sa usa ka makasasala nga naghinulsol ug mibalik ngadto sa Dios.)
Unsa ang atong responsibilidad ngadto niadtong mga nahisalaag, dili igsapayan kon sa unsang paagi sila nahisalaag?
Isulat sa pisara ang mosunod nga dili kompleto nga pamahayag: Kon tabangan nato ang uban nga mobati og tinguha sa paghinulsol …
Basi sa mga reaksyon niadtong nakakaplag sa nawala, unsaon man ninyo pagkompleto ang pamahayag sa pisara? (Ang mga estudyante kinahanglang mahibalo og baruganan susama sa mosunod: Kon tabangan nato ang uban nga mobati og tinguha sa paghinulsol, mabati nato ang kalipay ug ang kalangitan magmaya. Kompletoha ang nahisulat nga baruganan sa pisara. Mahimo nimong awhagon ang mga estudyante nga ikonsiderar ang pagsulat niini nga baruganan diha sa ilang mga kasulatan tupad sa Lucas 15:1–10.)
Sa unsang paagi nga kamo o usa ka tawo nga inyong kaila mitabang sa usa ka tawo nga nawala sa espirituhanong paagi nga mobati og tinguha sa paghinulsol o mapaduol sa Langitnong Amahan? Kanus-a man nga adunay tawo nga mitabang kaninyo? (Pahinumdumi ang mga estudyante nga kinahanglang dili sila mopakigbahin og mga kasinatian nga personal o pribado ra kaayo.)
Dapita ang klase sa pagkonsiderar sa mosunod nga sitwasyon: Usa ka batan-ong babaye nakahimo og grabe nga mga sala ug mihunong sa pag-ampo ug pagtambong sa simbahan. Siya mibati og tinguha nga magsugod sa pag-ampo ug pagsunod sa mga sumbanan sa Ginoo, apan nabalaka siya nga Siya dili na ganahan nga mobalik siya.
Hangyoa ang mga estudyante sa pagpamalandong kon nakaila ba sila og tawo nga tingali susama og pagbati sa indibidwal niini nga sitwasyon. Ipasabut nga ang ikatulo nga sambingay sa Lucas 15 mao ang istorya sa usa ka nawala (nagpasabut nga usikan ug hilabihan nga nagwaldas) nga anak, sa iyang magulang nga lalaki, ug sa ilang amahan. Dapita ang mga estudyante sa pagpangita sa mga kamatuoran samtang sila magtuon niini nga sambingay nga makatabang sa mga indibidwal kinsa mibati tingali nga sila wala nay paglaum sa ilang pagkahisalaag.
Ikonsiderar ang pagbahin-bahin sa mga estudyante ngadto sa tag-tinagutlo nga mga grupo. Hatagi ang matag grupo og kopya sa mosunod nga handout. Dapita sila sa pagbasa og kusog sa Lucas 15:11–32 sa ilang mga grupo. I-assign sa usa ka estudyante ang pagkonsiderar sa sambingay gikan sa panglantaw sa anak nga nawala, ang ikaduha nga estudyante sa pagkonsiderar niini gikan sa panglantaw sa amahan, ug ang ikatulo nga estudyante sa pagkonsiderar niini gikan sa panglantaw sa magulang nga lalaki.
Pagkahuman og basa sa mga estudyante, hangyoa sila sa paghisgut diha sa ilang mga grupo sa mga pangutana nga anaa sa handout.
Pangutan-a ang mga estudyante kon unsaon nila sa pagkompleto ang ikatulo nga kolum (Lucas 15:11–32) sa tsart diha sa pisara o diha sa unang handout. Isulat sa pisara ang mga tubag sa mga estudyante, o dapita ang mga estudyante sa pagsulat sa ilang mga tubag diha sa ilang mga handout.
Nganong nahisalaag man ang anak nga nawala? (Sukwahi sa karnero ug sa sinsilyo, ang anak nga nawala nahisalaag tungod sa iyang kaugalingon nga pagkamasinupakon.)
Nakasabut nga ang amahan niini nga sambingay nagrepresentar sa Langitnong Amahan, unsay atong makat-unan kabahin sa reaksyon sa Langitnong Amahan niadtong mobalik ngadto Kaniya pinaagi sa paghinulsol? (Ang mga estudyante kinahanglang mahibalo og baruganan susama sa mosunod: Kon kita mobalik ngadto sa Langitnong Amahan pinaagi sa paghinulsol ug pagtinguha sa Iyang pagpasaylo, Siya malipay ug mo-welcome og balik kanato uban sa bukas nga mga bukton. Isulat kini nga baruganan diha sa pisara.)
Sa unsang paagi kini nga baruganan makatabang niadtong mibati nga nawala sa espirituhanong paagi?
Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa mosunod nga pamahayag ni Elder Jeffrey R. Holland sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles:
Imahe
Elder Jeffrey R. Holland
“Ang malumo nga imahe sa nabalaka, matinud-anong amahan niining batang lalaki nga nagdagan aron sa pagsugat kaniya ug paghalok kaniya maoy usa sa labing makatandog ug makalolooy nga talan-awon nga anaa sa mga kasulatan. Nagsulti kini sa matag anak sa Dios, badlungon o dili, kon unsa ka gusto sa Dios nga mahibalik kita sa proteksyon sa Iyang mga bukton” (“The Other Prodigal,” Ensign, Mayo 2002, 62).
Pahinumdumi ang mga estudyante sa magulang nga lalaki diha sa sambingay.
Ngano kaha nga naglagot ang magulang nga lalaki?
Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa mosunod nga pamahayag ni Elder Holland, ug hangyoa ang klase sa pagpaminaw og mga ideya kon nganong nasuko ang magulang nga igsoong lalaki:
Imahe
Elder Jeffrey R. Holland
“Kini nga anak wala kaayo nasuko nga miuli ang igsoon apan siya nasuko nga ang iyang mga ginikanan nalipay nga kini miuli. Mibati nga wala mahatagi og bili ug tingali medyo nalooy sa kaugalingon, kining buotang anak—ug siya talagsaon ka buotan—nakalimot sa makadiyot nga bisan sa usa ka higayon wala siya makasinati og kahugaw o kasagmuyo, kahadlok o kasilag sa kaugalingon. Nakalimot siya sa makadiyot nga ang matag baka sa ranso iyaha na ug mao usab ang tanan nga mga kupo diha sa kabinet ug matag singsing sa hunos. Nakalimot siya sa makadiyot nga ang iyang pagkamatinud-anon nagantihan ug kanunay nga pagagantihan. …
“…Kinahanglan pa siya nga mopalambo og kapuangod ug kalooy, sa halapad nga panglantaw aron makita nga kining mipauli dili usa ka kaaway. Kini mao ang iyang igsoon nga lalaki. …
“Sigurado nga kini nga manghud nga lalaki nahimong usa ka binilanggo—binilanggo sa sala, pagkahungog, ug sa tangkal sa baboy. Apan ang magulang nga igsoon binilanggo usab sa ubang mga paagi. Siya, sa gihapon, wala pa makalingkawas sa pagkabilanggo sa iyang kaugalingon. Siya grabe nga gihasul sa tumang kasina” (“The Other Prodigal,” 63).
Sumala ni Elder Holland, nganong naglagot man ang magulang nga lalaki?
Unsay angay natong hinumduman kon kita makakita sa Dios nga maloloy-on ug nagpanalangin niadtong naghinulsol ug mobalik ngadto Kaniya?
Unsa nga baruganan ang atong makat-unan gikan niini nga sambingay mahitungod sa pagkahimong mas mahisama sa atong Amahan sa Langit? (Ang mga estudyante kinahanglang mahibalo og baruganan susama sa mosunod: Kita mamahimong mas mahisama sa atong Amahan sa Langit pinaagi sa pagtubag uban sa kalooy ug hingpit nga kalipay kon ang uban maghinulsol.)
Ribyuha ang mga baruganan nga nakat-unan sa mga estudyante gikan sa mga sambingay sa Lucas 15. Hangyoa ang mga estudyante sa pagpasabut kon unsaon unta nila sa paggamit niini nga mga baruganan sa pagtubag sa mga Pariseo ug mga escriba kinsa mireklamo sa dihang si Jesus nakigsalo sa mga makasasala.
Pahinumdumi ang mga estudyante sa tawo nga ilang gihunahuna sa sinugdanan sa klase nga posibleng nawala sa espirituhanong paagi. Awhaga sila nga mainampoong ikonsiderar kon sa unsang paagi sila makatabang niana nga tawo sa paghinulsol ug mapaduol sa Langitnong Amahan. Dapita ang mga estudyante sa pagsulat sa ilang tubag sa mosunod nga pangutana diha sa ilang mga notebook sa klase o scripture study journal:
Unsa man ang usa ka paagi nga magamit nimo ang unsay imong nakat-unan karon?
Ang mga sambingay nga narekord sa Lucas 15 mao ang tubag sa Manluluwas sa mga Pariseo ug mga escriba human sila mipanghimaraut Kaniya tungod sa pagkaon ug pag-inom uban sa mga makasasala. Niini nga konteksto, kini nga mga sambingay naglangkub dili lamang sa mga pulong sa paglaum alang sa mahinulsulong makasasala apan usab usa ka kusganong pagbadlong batok sa nagpakatarung sa kaugalingon. Kini nga pagbadlong mahimong makita sa pamahayag sa Manluluwas nga mas dako ang kalipay sa langit alang sa mahinulsulong makasasala kay sa 99 nga makiangayong mga tawo nga wala magkinahanglan sa paghinulsol. Ang paghisgut sa Manluluwas sa “mga tawong matarung nga wala magkinahanglan sa paghinulsol” (Lucas 15:7) wala magsugyot nga ang mga Pariseo ug mga escriba dili na kinahanglan nga maghinulsol. Hinoon, usa kadto ka angay nga paghulagway sa mapasigarbuhong pagtan-aw sa kaugalingon sa mga Pariseo ug mga escriba ug sa ilang kapakyas sa pag-ila sa ilang kaugalingong panginahanglan sa paghinulsol. Laing pagpanghimaraut sa ingon nga mga kinaiya mahimong makita diha sa mga lihok sa magulang nga igsoon sa sambingay sa nawala nga anak. Sama sa mga Pariseo ug mga escriba kinsa mireklamo sa dihang si Jesus midawat sa mga makasasala, ang magulang nga igsoon sa sambingay nagpakita og nagpakatarung sa kaugalingon nga kalagut imbis nga kapuangod sa diha nga ang iyang amahan mihangup sa pagbalik sa masinupakon nga igsoon.
Lucas 15:1–32. Ang karnero, ang sinsilyo, ug ang nawala nga anak nangawala sa lain-laing mga paagi
Si Presidente David O. McKay namulong kabahin sa mga rason nga ang pipila nawala:
“Gusto nakong maghisgut sa mga kahimtang nga nakatampo ngadto sa pagkawala [sa karnero, sa sinsilyo, ug sa anak nga nawala]. …
“Mangutana ako kaninyo karon, giunsa man pagkawala niana nga karnero? Dili kini masupakon. Kon sundon ninyo ang pagkompara, ang nati nga karnero nangita sa iyang panginabuhian sa lehitimo gayud nga paagi, apan tingali sa kahanggaw, tingali wala sa hunahuna, naagni kini sa kamadanihon sa umahan, sa pagpangita sa mas maayong sagbot hangtud nga nalayo kini sa pundok ug nawala.
“Mao nga aduna kita sama niini sa Simbahan, mga batan-ong lalaki ug mga babaye, kinsa naglatagaw palayo gikan sa pundok sa lehitimo nga mga pamaagi. Nagpangita sila og kalampusan, kalampusan sa negosyo, kalampusan sa ilang mga propesyon, ug wala dangti og dugay nawala ang ilang interes sa Simbahan ug sa katapusan nahilayo gikan sa pundok; nawala sila sa unsa ang tinuod nga kalampusan, tingali sa kahanggaw, tingali wala sa hunahuna, sa ubang sitwasyon, tingali mao ang gusto. Nabutahan sila sa unsay naglangkob sa tinuod nga kalampusan. …
“Sa [sitwasyon kabahin sa nawala nga sinsilyo] ang butang nga nawala dili mao ang responsable. Ang tawo nga gisaligan niana nga sinsilyo, tungod wala ampingi o nagpasagad, nakalimot sa gibutangan niini o nahulog kini. Adunay kalainan, ug kini mao ang ikatulo nga bahin, nga sa akong pagtuo atong magamit karong gabhiuna. Ang gisangon kanato dili lamang mga sinsilyo, apan buhi nga mga kalag sa mga bata, kabatan-onan, ug mga hamtong. Kini ang mga gisangon kanato. Tingali ang pipila kanila naglatagaw karong gabhiona tungod sa pagpasagad sa mga teacher sa ward. …
“[Kabahin sa anak nga nawala:] “Dinhi adunay pagbuot, dinhi adunay kapilian, tinuyo nga pagpili. Dinhi, sa usa ka paagi, adunay pagsupak batok sa awtoridad. Ug unsay iyang gibuhat? Iyang gigasto ang iyang kwarta sa mausikon nga panimuyo, iyang giusikan ang iyang bahin uban sa mga babaye nga tigbaligya og dungog. Mao kana ang paagi nga sila nawala.
“Ang mga batan-on nga magsugod og patuyang sa ilang mga ganahan ug mga kahinam anaa sa nagdulhog nga dalan paingon sa apostasiya nga siguradong moabut sama sa pagsubang sa adlaw gikan sa sidlakan. Wala ako magsulti niini ngadto lamang sa mga batan-on; si bisan kinsang lalaki o babaye nga nagsugod na og subay sa dalan sa hilabihan nga pagpatuyang, sa imoral nga pagpuyo mopalayo sa ilang kaugalingon gikan sa pundok nga dili kapugngan sama sa kangitngit moabut human sa adlaw” (sa Conference Report, Abr. 1945, 120, 121–22, 123).
Lucas 15:1–32. Ang mga sambingay sa nawala nga karnero, nawala nga sinsilyo, ug nawala nga anak
Si Elder James E. Talmage sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles misulat:
“Ang tulo ka mga sambingay … naghiusa sa pagpakita sa hingpit nga kalipay nga anaa sa langit tungod sa pagkakaplag sa usa ka kalag nga kaniadto apil sa nawala, bisan kon kana nga kalag gisimbolohan man sa karnero nga nasaag sa layo, sa sinsilyo nga nahulog nga dili na mapalgan tungod sa pagpasagad sa gisaligan niini, o sa anak nga tuyo gayud nga gipahimulag ang iyang kaugalingon gikan sa panimalay ug sa langit. Wala nay ikapangatarungan sa pagbana-bana nga ang naghinulsol na nga makasasala pagahatagan og prayoridad labaw sa usa ka matarung nga kalag kinsa nakigbatok sa sala. … Bisan tuod nga ikayugot gayud ang sala, ang makasasala bililhon gihapon sa mga mata sa Amahan, tungod sa posibilidad sa iyang paghinulsol ug pagbalik ngadto sa pagkamatarung. Ang pagkawala sa usa ka kalag tinuod gayud ug dako nga kapildihan sa Dios. Siya masakitan ug magbangutan kon mahitabo man kana, kay Iyahang kabubut-on nga walay bisan usa ang mawala” (Jesus the Christ, 3rd ed. [1916], 461).
“Ang Propeta Joseph Smith (1805–44) miingon nga usa ka hubad sa sambingay mao nga ang ‘gatusan ka mga karnero nagrepresentar sa usa ka gatus ka mga Saduceo ug Pariseo’ ug tungod kay sila wala modawat ug mosunod sa mga pagtulun-an sa Manluluwas, Siya moadto sa gawas sa toril sa pagpangita sa ‘pipila ka mga indibidwal, o usa ka maniningil sa buhis, nga gitamay sa mga Pariseo ug mga Saduceo.’ Sa dihang Iyang nakaplagan ang ‘mga karnero nga nawala’ kinsa maghinulsol ug modawat Kaniya, sila adunay ‘hingpit nga kalipay sa langit’ (sa History of the Church, 5:262). Kini nga interpretasyon makatabang kanato nga makasabut nga ang mga pulong sa Manluluwas usa ka pagbadlong aron sa pagtabang sa mga Pariseo ug escriba nga makakita sa ilang kaugalingong panginahanglan sa paghinulsol, kay ang Ginoo nagsugo sa ‘tanan nga mga tawo sa tanan nga dapit sa paghinulsol’ (D&P 133:16; tan-awa usab sa Mga Taga-Roma 3:23; 1 Juan 1:8; D&P 18:9, 42)” (New Testament Student Manual [manwal sa Church Educational System, 2014], 168–69).
Nagpasabut ngadto sa sambingay sa nawala nga anak, si Presidente Gordon B. Hinckley miawhag:
“Mohangyo ako kaninyo sa pagbasa niana nga istorya. Ang matag ginikanan kinahanglan nga mobalik-balik sa pagbasa niini. Magamit kini sa matag panimalay, ug magamit gani kini sa tanan nga mga katawhan, kay dili ba kitang tanan nawala man nga anak nga mga lalaki ug babaye kinsa kinahanglan nga maghinulsol ug moambit sa mapasayloon nga kalooy sa atong Langitnong Amahan ug dayon mosunod sa Iyang ehemplo?” (“Kamo Gikinahanglan nga Mopasaylo,” Ensign, Hunyo 1991, 5).
Si Presidente Hinckley usab miingon:
“Daghan kanato … naghilak sa kasakit ug pag-antus ug kamingaw ug kahadlok. Ang atoa mao ang dako ug sagradong responsibilidad sa pagduol ug pagtabang kanila, sa pagbayaw kanila, sa pagpakaon kanila kon sila gutumon, sa pag-amuma sa ilang mga espiritu kon sila uhawon sa kamatuoran ug pagkamatarung. …
“… Adunay mainiton kaniadto sa tinuohan apan kansang pagtuo nagkabugnaw. Daghan kanila ang nanghinaut nga mobalik apan wala kaayo masayud kon unsaon. Sila nanginahanglan og mahigalaong mga kamot sa pagtabang kanila. Uban sa gamay nga paningkamot, daghan kanila ang makabalik pag-usab sa salo-salo sa lamesa sa Ginoo.
“Akong mga kaigsoonan, maglaum ko, mag-ampo ko, nga ang matag usa kanato … mobuhat sa pagpangita niadtong nanginahanglan og tabang, niadtong nawad-an sa paglaum ug anaa sa lisud nga mga sirkumstansya, ug ibayaw sila diha sa diwa sa gugma sa paghangop sa Simbahan, diin ang lig-ong mga kamot ug mahigugmaong mga kasingkasing makapadasig kanila, makapahupay kanila, makatabang kanila, ug makapahimutang kanila sa paagi nga malipayon ug mabungahon nga kinabuhi” (“Pagtabang uban sa Matinabangon nga Kamot,” Liahona, Ago. 2011, 19).