Sa baybayon sa Dagat sa Galilea [Lanaw sa Galilea], si Jesus mitudlo sa Iyang mga disipulo gamit ang mga sambingay. Samtang didto sa dagat, ang Manluluwas mipahunong sa unos. Si Jesus mipakita sa Iyang pagkahawud batok sa mga yawa pinaagi sa pagpagula kanila gikan sa usa ka tawo. Samtang nangalagad sa Capernaum, Siya miayo sa usa ka babaye nga gitalinug-an ug mibuhi sa anak nga babaye ni Jairo gikan sa patay.
Si Jesus naggamit og mga sambingay aron sa pagtudlo mahitungod sa gingharian sa Dios ug dayon nagpahunong sa unos
Dapita ang mga estudyante sa pagkonsiderar sa labing grabe nga unos nga ilang naagian. Hangyoa ang pipila ka mga estudyante nga ihulagway sa daklit ang ilang mga kasinatian.
Sa unsang paagi nga ang mga hagit sa kinabuhi sama sa usa ka unos?
Isulat sa pisara ang mosunod nga mga pulong (magbutang og luna ubos sa matag pulong): Pisikal, Espiritwal, Mental, Sosyal. Ipangutana ang mosunod nga pangutana ingon nga kini magamit sa matag pulong sa pisara:
Unsa ang pipila ka mga ehemplo sa pisikal (o espiritwal, mental, o sosyal) nga mga unos nga masinati sa kabatan-onan? (Ilista ang mga tubag sa mga estudyante ubos sa katugma nga mga pulong diha sa pisara.)
Dapita ang mga estudyante samtang sila nagtuon sa Marcos 4–5 nga mangita sa mga baruganan nga makatabang kanila kon sila makasinati og kalisdanan sa kinabuhi.
I-summarize ang Marcos 4:1–34 pinaagi sa pagpasabut nga samtang anaa sa mga baybayon sa Dagat sa Galilea, ang Manluluwas mitudlo og pipila ka mga sambingay ngadto sa pundok sa mga katawhan.
Papuli-puliha sa pagbasa og kusog ang pipila ka mga estudyante gikan sa Marcos 4:35–38. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita sa hagit nga nasinati sa mga disipulo samtang milabang sila sa Dagat sa Galilea.
Unsa nga problema ang mitunga samtang ang Manluluwas ug ang Iyang mga disipulo mitabok sa Dagat sa Galilea?
Ipasabut nga ang Dagat sa Galilea ubos og 700 ka piye sa lebel sa dagat ug gilibutan og mga bukid sa tulo ka kilid niini. Usahay, ang bugnaw, uga nga mga hangin paspas nga monaug sa kabukiran ug mosugat sa init, umog nga hangin ibabaw sa Dagat sa Galilea, nga magmugna og kalit, grabe nga mga unos—usahay sa pipila lang ka minutos—uban sa dagkong mga balud niining gamay ra nga katubigan.
Imahe
Sea of Galilee and Mount Arbel
Ang Dagat sa Galilea ug Bukid sa Arbel
Unsa ang epekto sa unos diha sa barko?
Kon kamo anaa sa barko niini nga mga kondisyon, unsa kaha ang inyong mga hunahuna ug pagbati?
Kinsa ang gipangayoan og tabang sa mga disipulo niining makahadlok nga panahon? Unsay ilang gipangutana sa Manluluwas?
Sa unsang mga paagi kita mahimong matintal sa paglihok sama sa gibuhat sa mga disipulo ni Jesus panahon sa atong kaugalingong mga unos sa kinabuhi?
Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Marcos 4:39. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita kon unsay gibuhat ni Jesus agig tubag sa gipangayong tabang sa mga disipulo. Hangyoa sila nga moreport sa unsay ilang nakat-unan. Mahimo nimong isugyot nga markahan sa mga estudyante ang mga pulong nga “Hilum! Hunong!” ug “dakong kalinaw” (bersikulo 39).
Kon magtinguha kita sa tabang sa Ginoo sa mga panahon sa kasamok o kahadlok, unsay Iyang mabuhat alang kanato? (Human makatubag ang mga estudyante, isulat sa pisara ang mosunod nga baruganan: Kon magtinguha kita sa tabang sa Ginoo sa mga panahon sa kasamok o kahadlok, Siya makahatag kanato og kalinaw.)
Sa unsang mga paagi nga kita makatinguha sa tabang sa Ginoo sa mga panahon sa kasamok o kahadlok? (Kita makaampo ngadto sa Langitnong Amahan sa pangalan ni Jesukristo. Ang atong mga pag-ampo mahimong dili matubag sa mga pamaagi nga atong gipaabut. Hinoon, kita mapanalanginan og kalinaw samtang kita nagtinguha sa tabang sa Ginoo.)
Ipabasa og kusog sa usa ka estudyante ang Marcos 4:40–41. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita kon unsay gipangutana sa mga disipulo ngadto ni Jesus.
Kon kamo kuyog sa mga disipulo, giunsa kaha ninyo pagtubag ang ilang pangutana diha sa bersikulo 41?
Sa unsang paagi ang pagsabut kon “unsa nga matang sa tawo” (bersikulo 41) si Jesus molig-on sa atong hugot nga pagtuo ug moagni kanato sa pagtinguha sa Iyang tabang sa mga panahon sa kasamok o kahadlok?
Kon mahimo, dapita ang mga estudyante sa pagbasa sa mga pulong sa himno “Master, the Tempest Is Raging” (Hymns, nu. 105). Ipasabut nga si Jesukristo adunay gahum sa pagpahunong dili lang sa mga pisikal nga unos apan usab sa personal nga mga unos sulod sa atong mga kasingkasing.
Dapita ang pipila ka mga estudyante sa pagpakigbahin og usa ka higayon nga sila nagtinguha sa kalinaw sa Ginoo atol sa unos sa kinabuhi ug Siya mipaminos sa ilang mga kahadlok ug mihupay kanila.
Ikonsiderar ang pagdapit sa mga estudyante sa pagsulat diha sa ilang mga notebook sa klase o scripture study journal kon unsay ilang mahimo aron magtinguha sa tabang sa Ginoo atol sa ilang mga hagit.
Si Jesus nag-ayo sa usa ka tawo pinaagi sa pagpagula sa mga yawa gikan kaniya
I-summarize ang Marcos 5:1–18 pinaagi sa pagpasabut nga si Jesus miayo sa usa ka tawo nga puno sa “hugaw,” o dautan, nga mga espiritu. Human kining mahugaw nga mga espiritu gipagula gikan sa tawo, sila misulod sa panon sa mga baboy, nga mihaguros pagdulhog sa pangpang ngadto sa lanaw. Ang tawo nagtinguha dayon nga mosulod sa barko diin anaa si Jesus.
Ipabasa og kusog sa usa ka estudyante ang Marcos 5:19–20. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita kon unsay gipabuhat sa Manluluwas niini nga tawo.
Unsa ang gipabuhat sa Manluluwas niining tawhana?
Unsa ang gibuhat sa tawo?
Unsa nga baruganan ang atong makat-unan gikan niini nga istorya mahitungod sa unsay atong mabuhat kon kita makasinati sa gahum sa Manluluwas sa atong mga kinabuhi? (Tabangi ang mga estudyante nga mahibaloan ang mosunod nga baruganan: Kon kita makasinati sa gahum sa Manluluwas sa atong kinabuhi, kita makapamatuod ngadto sa uban sa Iyang mga panalangin ug kapuangod.)
Dapita ang mga estudyante sa pagkonsiderar og mga paagi diin sila makatabang sa uban pinaagi sa pagpamatuod sa mga panalangin ug kalooy sa Manluluwas.
Si Jesus miayo sa usa ka babaye nga gitalinug-an ug gibuhi ang anak nga babaye ni Jairo gikan sa patay
Ipabasa og kusog sa usa ka estudyante ang mosunod nga istorya nga giasoy ni Elder Shayne M. Bowen sa Seventy:
Imahe
Elder Shayne M. Bowen
“Pagka-Pebrero 4 niadtong 1990, ang among ikatulong anak nga lalaki ug ikaunom nga bata natawo. Ginganlan namo siya og Tyson. …
“Dihang si Tyson walo na ka bulan, nakatulon siya og chalk nga iyang nakit-an sa carpet. Ang chalk mibara sa tutunlan ni Tyson, ug wala na siya kaginhawa. Ang iyang magulang nga lalaki midala kang Tyson sa taas, nakuyawan nga nagsinggit, ‘Ang bata dili na moginhawa. Ang bata dili na moginhawa.’ Among gisugdan ang paghatag og CPR ug mitawag sa 911.
“Ang mga paramedic miabut ug gidala og dali si Tyson sa ospital. Sa hulatanan nga lawak padayon kami sa pag-ampo samtang nangamuyo kami sa Dios og milagro. Human sa daw walay katapusang pagpaabut, ang doktor misulod sa lawak ug miingon, ‘Pasensya kaayo. Wala na gyud kami mahimo. Buhata unsay inyong gusto dinhi, ayaw kabalaka sa oras.’ Milakaw dayon siya” (“Tungod kay Ako Buhi, Kamo Usab Mabuhi,” Ensign o Liahona, Nob. 2012, 16).
Kon si Tyson inyoha pang igsoon, unsay inyong hunahunaon o buhaton nianang higayona?
Sa unsang paagi nga ang kasinatian sama niini mosulay sa hugot nga pagtuo sa usa ka tawo?
Ipabasa og kusog sa usa ka estudyante ang Marcos 5:21–24. Dapita ang mga estudyante sa pagsunod, mangita kon sa unsang paagi nga ang usa ka ginganlan og Jairo nag-atubang og susama nga hagit nga tingali misulay sa iyang hugot nga pagtuo.
Nganong si Jairo nagtinguha man sa tabang sa Manluluwas?
Ipabasa og kusog sa usa ka estudyante ang Marcos 5:25–26, ug hangyoa ang klase sa pagpangita kon si kinsa pa ang nagkinahanglan sa tabang sa Manluluwas.
Ipasabut nga bisan tuod ang mga asoy sa Bag-ong Tugon wala magklaro kon unsa nga matang ang “talinugu” sa babaye (bersikulo 25), kita nasayud nga personal kini nga nakahasol kaniya. Dugang pa, ubos sa balaod ni Moises, ang tawo nga gitalinug-an gikonsiderar nga hugaw sa ritwal nga paagi (tan-awa sa Levitico 15:19–33). Malagmit nagpasabut kini nga kini nga babaye giabog ug gisalikway sulod sa 12 ka tuig nga siya nasakit. Ang kasubo nga iyang gibati bahin sa iyang sitwasyon makita diha sa kamatuoran nga “tanan niyang katigayunan nahurot na niyag gasto” (Marcos 5:26) sa pagpangita og tambal gikan sa mga doktor.
Papuli-puliha sa pagbasa og kusog ang pipila ka mga estudyante gikan sa Marcos 5:27–34. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita kon unsay gibuhat niini nga babaye aron makadawat sa tabang sa Manluluwas.
Unsa man ang gibuhat niini nga babaye nga nagpakita sa iyang hugot nga pagtuo diha ni Jesukristo? (Mahimo nimong ipasabut nga ang mga pulong “miduol siya sa iyang luyo taliwala sa panon sa katawhan” [bersikulo 27] nagpasabut sa iyang panlimbasug nga makalusot sa pundok sa mga tawo nga naglibut sa Manluluwas.)
Unsa ang atong makat-unan gikan niini nga istorya mahitungod sa unsay kinahanglan natong buhaton kon kita nagtinguha nga mamaayo? (Tabangi ang mga estudyante nga mahibaloan ang mosunod nga baruganan: Kon mopakita kita sa atong hugot nga pagtuo kang Jesukristo pinaagi sa atong mga paningkamot sa pagduol ngadto Kaniya, Siya makaayo kanato.)
Ipasabut nga ang pagkaayo gikan sa bisan unsang sakit pinaagi sa hugot nga pagtuo diha ni Jesukristo nag-agad dili lamang sa atong mga paningkamot sa pagduol ngadto Kaniya apan usab sa panahon ug kabubut-on sa Dios.
Dapita ang mga estudyante sa pagbasa sa Marcos 5:35 sa hilum nga paagi, nga mangita sa mensahe nga gidala ngadto kang Jairo samtang ang Manluluwas mihunong aron sa pagtabang niini nga babaye.
Unsa nga balita ang nadawat ni Jairo?
Kon kamo ang anaa sa posisyon ni Jairo, unsa kaha ang inyong mga hunahuna o pagbati nianang higayona?
Hangyoa ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Marcos 5:36, ug dapita ang klase sa pagpangita kon unsa ang gisulti sa Manluluwas ngadto ni Jairo.
Unsa ang gisulti sa Manluluwas nga tingali nakasuporta sa hugot nga pagtuo ni Jairo?
Sa paghatag og gibug-aton sa atong nakat-unan mahitungod sa hugot nga pagtuo niini nga istorya, isulat ang mosunod nga kamatuoran diha sa pisara: Ang paggamit og hugot nga pagtuo diha ni Jesukristo nagkinahanglan nga kita magpadayon sa pagtuo Kaniya bisan sa mga panahon sa pagduha-duha.
Sa unsa nga mga paagi nga atong magamit kini nga baruganan sa atong mga kinabuhi?
Dapita ang pipila ka mga estudyante sa pagpuli-puli og basa og kusog gikan sa Marcos 5:37–43. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita kon unsay nahitabo sa anak nga babaye ni Jairo.
Unsa nga milagro ang gibuhat sa Manluluwas?
Mahimo ka nga mopamatuod sa gahum sa Manluluwas sa pagpanalangin ug pag-ayo kanato. Ipasabut nga usahay ang Manluluwas mopahunong sa mga unos sa atong kinabuhi pinaagi sa pagtangtang sa kalisdanan o kahadlok nga atong gisinati. Sa ubang mga higayon, Siya tingali dili motangtang sa atong pagsulay, sama sa gihulagway sa asoy ni Elder Bowen sa kamatayon sa iyang anak. Hinoon, samtang kita mogamit sa hugot nga pagtuo diha ni Jesukristo, kita hatagan Niya og kalinaw panahon sa atong mga hagit.
Aron sa pagtabang sa mga estudyante nga makasabut kon unsaon nato sa pagpadayon sa hugot nga pagtuo bisan unsa pa ang mga sangputanan sa atong personal nga mga unos, basaha ang mosunod nga pagpamatuod ni Elder Bowen. Dapita ang mga estudyante sa pagpaminaw kon sa unsang paagi siya nakapadayon sa iyang hugot nga pagtuo bisan namatay ang iyang anak.
Imahe
Elder Shayne M. Bowen
“Sa dihang gibati nako ang pagmahay, kasuko, ug kalooy sa kaugalingon nga misanap kanako, nag-ampo ko nga mausab ang akong kasingkasing. Pinaagi sa personal kaayo nga sagradong kasinatian, ang Ginoo mihatag kanako og bag-ong kasingkasing, ug bisan kon subo ug sakit kini, nausab ang akong panglantaw. Akong nasayran nga wala ko hikawi apan adunay dakong panalangin nga naghulat kanako kon ako magmatinud-anon. …
Ako mopamatuod nga … ‘samtang kita mosalig sa Pag-ula ni Jesukristo, Siya makatabang kanato nga makalahutay sa atong mga pagsulay, mga sakit, ug kasakit. Mahimong mapuno kita sa tumang kalipay, kalinaw, ug kahupayan. Ang tanang dili makiangayon kabahin sa kinabuhi mahimong mapahusto pinaagi sa Pag-ula ni Jesukristo’ [Isangyaw ang Akong Ebanghelyo: Usa ka Giya sa Misyonaryo nga Pangalagad (2004), 61]” (“Tungod kay Ako Buhi,” 17).
Sama ni Jairo, kanus-a ka o ang tawo nga imong kaila nakapadayon og hugot nga pagtuo ni Jesukristo atol sa panahon sa pagduhaduha? Unsa nga mga panalangin ang miabut isip resulta?
Ikonsiderar ang pagdapit og mga estudyante nga mopamatuod sa mga kamatuoran nga gitudlo niini nga leksyon.
Si Presidente Howard W. Hunter mihisgut og importante nga mga kamatuoran mahitungod sa asoy ni Marcos sa Manluluwas nga nagpahunong sa unos sa Dagat sa Galilea:
“Tanan kita nakakita og kalit nga mga unos sa atong kinabuhi. Ang pipila kanila, bisan temporaryo sama niining anaa sa Dagat sa Galilea, mahimong mabangis ug makahadlok ug malagmit nga makadaut. Isip mga indibidwal, mga pamilya, mga komunidad, mga nasud, gani isip usa ka simbahan, kita dunay kalit nga unos diin kita makapangutana, ‘Magtutudlo, wala ka ba lang magkabana nga mangalumos kita?’ Ug sa usa ka paagi o sa lain kanunay kitang makadungog dihang linaw na human sa unos, ‘Nganong nalisang man kamo? Wala ba kamoy pagsalig?’
“Walay usa nato ang gustong moingon nga kita walay pagtuo, apan nagtuo ko nga ang malumo nga pahinumdom sa Ginoo dinhi haum gayud kaayo. Kining halangdon nga si Jehova, kinsa atong giingon nga atong gisaligan ug kansang pangalan atong gidala, mao siya kinsa nag-ingon, ‘Mahimo ang usa ka hawan sa taliwala sa mga tubig, ug pagabahinon niini ang mga tubig gikan sa mga tubig.’ (Gen. 1:6.) Ug siya gihapon ang nag-ingon nga, ‘Matingub ang mga tubig nga anaa sa ilalum sa mga langit ngadto sa usa ka dapit ug tumungha ang yuta nga mamala.’ (Gen. 1:9.) Dugang pa, siya ang mibahin sa Pulang Dagat, naghimo sa mga Israelitas nga mosulod latas sa uga nga yuta. (Tan-awa sa Ex. 14:21–22.) Klaro gayud nga dili ikatingala nga mahimo ra niyang mandoan ang ubang elemento sa Dagat sa Galilea. Ug ang atong pagtuo kinahanglang mopahinumdom kanato nga mahimo ra niyang pahunungon ang dagkong balud sa atong kinabuhi”(“Master, the Tempest Is Raging,” Ensign, Nob. 1984, 33).
Pipila ka hubad sa Marcos 5:30 namahayag nga “may gahum” nga migula gikan ni Jesukristo sa dihang ang babaye naayo. Sa orihinal nga Gresyanhon nga teksto sa Bag-ong Tugon, ang pulong nga motukma sa gahum mao ang dynamis, nga nagpasabut og “gahum” o “kusog.”
Usa ka kamatuoran nga gitudlo diha sa Marcos 4–5 mao nga ang hugot nga pagtuo ug ang kahadlok dili magkauban. Diha sa Marcos 4:40 ug Marcos 5:36, ang Manluluwas mipahimangno niadtong Iyang gitudloan nga pulihan ang ilang kahadlok og hugot nga pagtuo diha Kaniya. Kini nga mga asoy naghatag kanato og usa ka gamhanan nga leksyon nga magbaton og hugot nga pagtuo kang Jesukristo ug dili manumbaling sa atong mga kahadlok.
Sa usa ka pakigpulong ngadto sa mga religious educator sa Church Educational System, si Elder Jeffrey R. Holland sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles mihangyo sa mga estudyante ug magtutudlo nga “ayaw kahadlok, sumalig ka lamang.” Siya miawhag kanato sa pagbaton og hingpit nga pagsalig sa Dios ug sa pagpamulong uban ang konbiksyon nga ang ebanghelyo ni Jesukristo mao ang “labing piho, ang labing lig-on, ang labing kasaligan, ug pinakamagantihong kamatuoran dinhi sa yuta ug didto sa langit, sa karon ug sa kahangturan.” Siya mipamatuod nga ang mga kahadlok, pagduha-duha, ug mga kabalaka mabuntog kon kita nakatutok sa “harianon, mahangturon, labing importanteng mga kamatuoran [nga] mahinungdanon sa kahalangdon sa tibuok mensahe sa ebanghelyo”—sama sa plano sa kaluwasan, Pag-ula ni Jesukristo, Unang Panan-awon, pagpahiuli sa priesthood, ug sa Basahon ni Mormon—ug dili ipadaplin o ibalewala ang tibuok kamatuoran tungod sa “pagpasulabi sa dili kaayo importanteng mga tipik niana nga kinatibuk-an.” (Tan-awa sa “Be Not Afraid, Only Believe” [usa ka gabii uban ni Elder Jeffrey R. Holland, Peb. 6, 2015], lds.org/broadcasts.)
Si Elder Neil L. Andersen sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles mitudlo usab kabahin sa pagbuntog sa atong kahadlok pinaagi sa hugot nga pagtuo sa Ginoo:
“Ang mga hagit, mga kalisdanan, mga pangutana, mga pagduhaduha—kini mga kabahin sa atong mortalidad. Apan wala kita mag-inusara. Isip mga disipulo ni Ginoong Jesukristo, kita adunay dako kaayo nga espirituhanong mga pundohanan sa kahayag ug kamatuoran nga atong magamit. Ang kahadlok ug ang hugot nga pagtuo dili mag-uban sa atong mga kasingkasing sa samang higayon. Sa atong mga adlaw sa kalisud, kita mopili sa dalan sa hugot nga pagtuo. Si Jesus miingon, ‘Ayaw kahadlok, sumalig ka lamang’ [Marcos 5:36]” (“Kamo Igo nga Nasayud,” Ensign o Liahona, Nob. 2008, 14).