Karaipiture
Ko ngā Kawenata me ngā Whakahaunga 101


Wahanga 101

He whakakitenga i homai ki a Hohepa, te Matakite i Katarana, Takiwa o Keuka, Ohaio, i a Tihema 16, 1833.

1. He pono taku e mea atu nei ki a koe, mo ou teina kua whakamamaetia nei, kua tukinotia nei, a kua peia atu nei ki waho o to ratou whenua tupu,

2. Ko ahau ko te Ariki, e tuku atu nei i te whakamamaetanga ki runga i a ratou, no reira nei ratou i mamae ai he mea mo ta ratou mahi tutu;

3. Ahakoa ra, naku ano ratou, a era ano ratou e riro i a au i taua ra e haere mai ai ahau ki te kohikohi i aku mea utu nui.

4. No reira, e tika ana kia whakamatautautia, a kia pera me Aperahama, ko ia nei i whakahaua kia tuku atu tana tama kotahi;

5. No te mea ko ratou katoa e kore nei e u ki te whakamatautauranga, a ka whakakahore i a au, e kore e whakatapua.

6. Titiro ki taku e mea atu nei ki a koe, kei a ratou te puku korero, te tautohetohenga, te hae, te totohe, te hiahia, te whakahihi i waenganui i a ratou, no reira na enei mea i kore ai o ratou kainga tupu.

7. E ngoikore ana ratou ki te whakarongo ki te reo o te Ariki o to ratou Atua, no reira te Ariki to ratou Atua i puhoi ai ki te whakarongo mai ki o ratou inoinga, ki te whai mana mai ki a ratou i te ra e whiwhi ai ratou ki te raruraru.

8. I te ra o te rangimarie he iti noa iho ta ratou mahara mai ki a au; engari i te ra e whiwhi ai ratou ki te raruraru katahi ratou ka mahara mai ki a au.

9. He pono taku e mea atu nei ki a koe, ahakoa na o ratou hara, kei te ki toku ngakau i te aroha noa mo ratou: e kore ratou e tino peia rawatia atu e au, engari i te ra o te riri ka mahara ano ahau ki te aroha.

10. Kua whakaatu ahau, a ko taku whakaritenga kua puta atu i te whakahaunga tuatahi i hoatu e ahau ki a koe, penei ka tukuna e au kia taka te hoari o taku riri he mea mo toku iwi; a ahakoa ra taku i korero ai era e puta mai.

11. Ko taku riri e tata ana te ringihia atu ki runga ki nga iwi katoa kaore e mehuatia, a e meatia tenei e au ina kii te kapa o o ratou hara.

12. A, i taua ra ko ratou katoa e kitea i runga i te whakamahau titiro, ara i tetahi kupu, ko oku katoa o Iharaira ka whakaorangia.

13. A, ko ratou katoa kua whakamararatia atu, ka huihuia mai ano.

14. A, ko ratou katoa e pouri ana ka whakamarietia;

15. A, ko ratou katoa i tuku ai i o ratou tinana mo toku ingoa e whiwhi ki te karauna.

16. No reira, kia hari o koutou ngakau he mea mo Hiona: No te mea kei roto i aku ringaringa nga kikokiko katoa; kia tau te rangimarie, me te matau ko ahau te Atua.

17. E kore a Hiona e nekehia atu i tona ake tunga, ahakoa ra kua whakamararatia atu ana tamariki;

18. Ko nga mea o ratou i mahue iho, a e ma ana nga ngakau, e hoki ano ki o ratou whenua tupu, ratou me a ratou tamariki me te waiata o te hari mutungakore, ki te whakaatu ake i nga wahi mate o Hiona.

19. A, ko enei mea katoa hei whakatutukitanga i nga poropititanga.

20. A, titiro, kahore kau he whenua ke atu kua whakaritea, i te whenua kua whakaritea nei e au; kahore hoki tetahi atu whenua e whakaritea i ko atu o te whenua kua whakaritea nei e au mo te mahi, ara mo te huihuinga mai o oku Hunga Tapu.

21. Otira, kei te haere mai te ra e kitea ai kua kore he wahi mo ratou; a kei a au ano etahi atu wahi maku e whakarite mo ratou; a era e whakahuatia he Takiwa (Stakes), hei arai, ara hei kaha mo Hiona.

22. Titiro, he tikanga naku, ara ko ratou katoa e whakahua ana i toku ingoa, me te karakia ki a au e rite ana ki taku Rongo-pai mau tonu, me huihui ratou, a ka tu ai i runga i nga wahi tapu,

23. A, ka whakariterite mo te whakakitenga era nei e puta mai, hei reira te arai e taupoki nei i taku temepara i roto nei i toku tapenakara, ko reira nei e huna ana i te whenua, tera e tangohia ake, a ka kite ngatahi nga kikokiko katoa i a au.

24. A, ko nga mea matemate katoa o te tangata, o nga kararehe o te whenua, o nga manu o nga rangi, o nga ika o te moana, nga mea katoa e noho ana i runga katoa i te mata o te whenua e whakamatea;

25. A, hui atu ki nga mea timatanga rawa o nga mea e rewa ki te ahi ka, a ka tupu hou ake nga mea katoa, a kia noho ai toku matauranga me toku kororia i runga i te whenua katoa.

26. A, i taua ra te hoa riri o te tangata, te hoa riri o nga kararehe, ara te hoa riri o nga kikokiko katoa ka kahore atu i mua i toku kanohi.

27. A, i taua ra ahakoa he aha ta tetahi tangata e inoi ai, e hoatu ano ki a ia.

28. A, i taua ra kahore a Hatana e whai kaha ki te whakamatau i tetahi tangata.

29. A, kahore kau he pouritanga, no te mea kahore he matenga.

30. I taua ra e kore e mate te tamaiti nohinohi, a kia kaumatua ra ano ia, a ka rite tona oranga ki te kaumatuatanga o te rakau,

31. A, ki te mate ia e kore ia e moe, (ara ki te ki ake, i roto i te whenua), engari ka whakaahuatia ketia ano he kimonga kanohi, a era e mau ake a ko tona okiokitanga e whakakororiatia.

32. Ae ra, he pono taku e mea atu nei ki a koe, i taua ra i te mea ka haere mai te Ariki, ka whakakitea mai e ia nga mea katoa—

33. Nga mea kua pahure ake nei, me nga mea kua huna kaore nei e mohiatia e te tangata nga mea o te whenua—i mahia mai nei i reira me nga tikanga me te mutunga—

34. Nga mea tino utu nui, nga mea i runga, nga mea i raro, nga mea i roto i te whenua, nga mea i runga i te whenua, a nga mea o te rangi.

35. A, ko nga hunga katoa e whiwhi ana ki te tukinotanga mo toku ingoa, a ka u tonu ki te pono, ahakoa ra ka karangatia ratou kia tuku i o ratou tinana hei whakaaro ki a au, era ratou e whiwhi ki taua kororia katoa.

36. No reira, kaua e wehi ahakoa tae atu ki te mate, no te mea kahore to hari e nui i tenei ao, engari i roto i a au ka nui to hari.

37. No reira, kaua e whakaaro ki te tinana, me te oranga o te tinana; engari me whakaaro mo te wairua, a mo te oranga mo te wairua;

38. A, me rapu i te kanohi o te Ariki i nga wa katoa, i runga i te whakaiti kia whiwhi ai koutou i o koutou wairua, a e whiwhi koutou ki te oranga-tonutanga.

39. I te mea ka karangatia nga tangata ki taku Rongo-pai mau tonu, a ka kawenata i te kawenata mau tonu, ka rite ratou penei me te tote o te whenua, a hei ha mo nga tangata;

40. E karangatia ana ratou ko te ha o nga tangata. No reira ki te kahore te ha o te tote o te whenua, titiro, kahore kau he painga, a me panga atu ki waho hei takatakahanga ki raro i nga waewae o nga tangata.

41. Titiro, tenei te matauranga mo nga tamariki o Hiona, ahakoa tokomaha, engari kahore te katoa; kua kitea ratou he hunga tutu; no reira, e ahei ana kia whiua ratou.

42. Ko ia e whakanui ana i a ia, e whakaititia, a ko ia e whakaiti ana i a ia ka whakanuia.

43. A, inaianei, ka whakaaturia e au ki a koe he kupu whakarite, kia matau ai koe ki taku mahi he mea mo te hokonga o Hiona.

44. Tera tetahi tangata rangatira he wahi whenua taua he tino pai; a ka ki atu ia ki ana pononga, haere koutou ki taku maara-waina, ahakoa ra ki runga tonu i te wahi tino pai o te whenua, a ka whakato kia tekau ma rua nga rakau oriwa,

45. A, ka whakatutu ai nga tangata tiaki taiawhio noa i a ratou, a ka whakatu ai he pourewa, a kia taea ai e tetahi te titiro te whenua taiawhio noa, kia noho he tangata tiaki ki runga i te pourewa, kia kore ai aku rakau oriwa e whati ki raro, ina haere mai te hoa riri ki te whakakino, a ka mau e ratou te hua o taku maara-waina.

46. Inaianei kua haere nga pononga o te rangatira, a mahia ana e ratou ta to ratou Ariki i whakahau ai ki a ratou; a whakatoria ana nga rakau oriwa, a mahia ana he whakaruru taiawhio noa, a whakaturia ana nga tangata tiaki, a timata ana ki te mahi i te pourewa.

47. A, i a ratou e tatari ana ki te whakatakototanga o te kaupapa ki reira, ka timata ratou ki te korerorero ki a ratou ano, a he aha ra te hiahia o toku Ariki ki tenei pourewa ?

48. A, ka korerorero mo te wa roa, ka ki i waenganui i a ratou ano, he aha ra te hiahia o toku Ariki ki tenei pourewa, ki te titiro ake, he wa tenei no te rnaunga rongo ?

49. Kauaka ranei tenei moni e hoatu ki nga tangata whakawhitiwhiti ? no te mea kahore he ritenga o enei mea !

50. A, i a ratou e hurihuri ana tetahi me tetahi ka timata ratou ki te mangere, a ka kore ratou e whakarongo ki nga whakahaunga a to ratou Ariki,

51. A, ka haere mai te hoa riri i te po, a ka wahia te whakaruru ki raro, a ka maranga nga pononga a te tangata rangatira, a ka mataku, a oma ana; a pakaruhia ana e te hoa riri ta ratou mahi, a whatiwhatia ana nga rakau oriwa ki raro.

52. Nana, titiro, ko te tangata rangatira te ariki o te maara-waina, a ka mea atu ki a ratou, Ha ! he aha te putake o tenei he nui ?

53. Kaua ianei e meatia e koutou penei me taku i whakahau atu nei ki a koutou ? a, i muri i te mea kua whakatoria e koutou te maara-waina, a kua mahia te whakaruru taiawhio noa, a, whakatututia ana nga tangata tiaki ki runga i nga taiepa o reira, a mahia ano hoki te pourewa, a whakanohoia ana he tangata tiaki ki runga i te pourewa, a tiaki ana i taku maarawaina, a kaua e warea e te moe, kei haere mai te hoa riri ki te whakeeke i a koe ?

54. Na, titiro ki te tangata tiaki i runga ra i te pourewa e kite noa atu i te hoa riri i a ia ano e tawhiti atu ano, a ka pana atu i te hoa riri kei whakawahia te whakaruru o reira, a ka ora taku maara-waina i nga ringaringa o te kai whakangaro.

55. A, ka mea atu te ariki o te maara-waina ki tetahi o ana pononga, haere, a huihuia katoatia mai te toenga o aku pononga, ka tango mai ai i te kaha katoa o toku whare, ko ratou nei aku toa, me aku tangata taitamariki, a hui atu hoki ki nga mea ahua kaumatua ake i roto i aku pononga, ko ratou nei te kaha i roto i toku whare, engari nga mea kua whakaritea nei e ahau kia noho;

56. A, ka haere koutou tika tonu atu ki te whenua o taku maara-waina, a ka hokona mai i taku maara-waina, no te mea naku hoki, he mea hoko naku ki te moni.

57. No reira, kia tae tika tonu atu koutou ki taku whenua, a ka wahi ki raro nga taiepa o oku hoa riri; ka maka ki raro to ratou pourewa, a ka whakamarara i o ratou kai tiaki;

58. Ahakoa ra i a ratou e huihui katoa mai ana ki a koutou, rapua he utu moku i oku hoa riri, a akuanei maku e haere mai me te toenga o toku whare, a ka tango i te whenua.

59. A, ka mea te pononga ki tona ariki, mo ahea enei mea ka mea ai ?

60. A, ka mea ia ki tana pononga, kei taku wa e pai ai, haere tika tonu atu koe, a ka mea i nga mea katoa, ahakoa he aha taku e whakahau atu ai ki a koe;

61. A, ko taku hiiri tenei me te manaakitanga ki runga ki a koe he tuari pono mohio i waenganui i toku whare, he kawana i roto i toku kingitanga.

62. A, haere tika tonu atu tana pononga, a meatia katoatia ana nga mea katoa i whakahaua mai ai ki a ia, ahakoa he aha, a i muri iho i etahi ra maha ka rite nga mea katoa.

63. Ano ra, he pono taku e mea atu nei ki a koe, era e whakaaturia atu ki a koe te matauranga i roto nei i a au mo nga karakia katoa, ki te mea ra era ratou e hiahia kia aratakina i te huarahi tika, pai hoki mo to ratou oranga.

64. Ta te mea te mahi o te huihuinga o aku Hunga Tapu era e timata, a kia whakaturia ai ratou ki toku ingoa i runga i nga wahi tapu; no te mea kei te haere mai te wa o te kotinga, a me taku kupu hoki ko te tikanga kia tutuki.

65. No reira, ka huihuia mai e ahau toku iwi kia rite ki te kupu whakarite a te wiiti me nga taru, kia kawea ai te wiiti ki roto i te whare kia whiwhi ai ki te oranga-tonutanga, a kia karaunatia ai me te kororia Tikitiki-o-Rangi (celestial glory) ina haere mai ahau i runga i te kingitanga o toku Matua ki te utu i nga tangata katoa kia rite ki a ratou mahi,

66. Ko nga taru ka paiheretia ki roto ki nga paihere, a ka meatia nga herehere kia kaha, kia wera ai ratou i te ahi ka tonu.

67. No reira, ka hoatu e ahau he ture ki nga hahi (peka) katoa, koia tenei me timata ratou ki te huihui mai ki nga whenua kua whakaritea nei e au;

68. Otira, penei me taku i ki ai ki a koutou i taku ture tuatahi, kia kaua to koutou huinga e kaika, a kaua e tere te haere, engari me whakariterite nga mea katoa i mua i a koutou:

69. I te mea ka oti enei mea te whakariterite i mua i a koutou me ngohengohe ki nga whakahaunga kua hoatu nei e ahau mo enei mea,

70. Koia nei e ki ana, a e whakaako ana, me hoko nga whenua katoa ki te moni, nga whenua ra e taea ana te hoko mo te moni i te takiwa taiawhio noa te whenua, koia nei kua whakaritea e ahau ko te whenua o Hiona, mo te timatanga o te huihuinga o toku Hunga Tapu;

71. Ko te whenua katoa e taea ana te hoko i te Takiwa o Tiakihana, a tae atu ki nga takiwa taiawhio noa, a ko te toenga me waiho i roto i toku ringa.

72. Inaianei, he pono taku e mea atu nei ki a koutou, me huihui nga hahi (peka) i a ratou moni katoa, me tuku enei mea kia meatia i o ratou wa, kaua e kaikatia, a ka mahara ki te whakarite i nga mea katoa i mua i a koutou.

73. A, me whakarite etahi tangata honore, ara tangata mohio, a ka tuku ai ki te hoko i enei whenua,

74. A, ko nga hahi (peka) katoa i runga i nga whenua o te tai-rawhiti, i te mea kua whakatutia ake ratou, ki te mea ka whakarongo ratou ki tenei tohutohu, me hoko whenua ratou, a ka huihui ai ki reira, a i tenei ahuatanga e whakatu ai i a Hiona.

75. Tenei ano, inaianei ka nui kei te toa, ae ra, he tino nui, hei hoko i Hiona, a hei whakatu i nga wahi kua horo, a e kore e horo a muri ake nei, me he mea nga hahi (peka) ka karangatia nei ratou ki toku ingoa, e whakarongo ki toku reo.

76. A, inaianei ka mea atu ahau ki a koutou, ko nga mea kua oti te whakamarara e o ratou hoa riri, ko taku whakaaro tenei kia mau tonu te whakaiti kia whakatikaia, a kia whakahokia ai ano nga ringaringa o nga mea kua whakaritea hei tangata nui, a e whai mana ana ki a koutou.

77. Kia rite ki nga ture me te ahua o te iwi, taku ra i tuku kia whakatutia, a me pupuri mo nga tikanga me te tiaki i nga kikokiko katoa e rite ana ki te pono, me nga tikanga tapu,

78. Kia mahi ai nga tangata i te whakaoranga me te tikanga mo te wa e tu mai nei, kia rite ki te mea era nei e whakawhiwhia ki a ratou, ara kia utua tena tangata mo ona ake hara i te ra o te whakawa.

79. No reira, e hara i te mea tika kia uru tetahi tangata ki roto i te hereherenga tetahi ki tetahi.

80. A, mo tenei tikanga i whakaritea ai e ahau te ahuatanga o tenei whenua, ma nga ringaringa o nga tangata mohio, kua whakaarahia ake nei ratou e ahau mo tenei tikanga ake, a kia hokona mai ai te whenua ma roto i te whakaheke toto.

81. Na, ka whakaritea peheatia e au nga tamariki o Hiona ? Ka whakaritea ratou e au ki te kupu whakarite o te wahine me te kai whakawa tinihanga, (no te mea kia inoi tonu nga tangata, a kaua e ngoikore) penei ana te ki,

82. Tera tetahi kai whakawa i tetahi pa, kahore nei ona wehi ki te Atua, kahore hoki ki te tangata.

83. A, tera hoki tetahi pouaru i taua pa, a ka haere mai ia ki a ia, ka mea, rapua he utu moku i oku hoa riri.

84. A, kahore i meatia e ia mo tetahi wa, engari i muri iho ka mea ia i roto i a ia ano, ahakoa ra kahore ahau e wehi ana ki te Atua, kaore hoki e whakaaro ki te tangata; otira, no te mea e raruraru ana ahau i te pouaru nei, ka rapua e au he utu mona, no te mea kei haereere tonu mai, ka hoha ahau i a ia.

85. He penei taku whakarite i nga tamariki o Hiona.

86. Tukua ratou kia koropiko ki nga waewae o te Kai whakawa;

87. A, ki te kore ia e rongo ki a ratou, tukua ratou kia koropiko ki nga waewae o te Kawana.

88. A, ki te kore te Kawana e ngohengohe ki a ratou, tukua ratou kia koropiko ki nga waewae o te Tumuaki;

89. A, ki te kore te Tumuaki e ngohengohe ki a ratou, katahi te Ariki ka ara mai, ka haere mai ki waho o tona wahi ngaro, a i runga i tona riri whiua iho e ia te iwi;

90. A, i runga i tona whakaaro, a i runga i tona riri weriweri, i roto i tona wa ka tapahia atu nga mea hara, nga mea kore e u ki te pono, a me nga tuari kore aroha, a ka whakaritea ma ratou o ratou wahi i waenganui i nga hunga tinihanga me nga hunga whakapono-kore;

91. Ahakoa ra i te wahi tino pouri rawa o waho, kei reira nei te tangihanga me te auetanga, me te teteatanga o nga niho.

92. Kia inoi ra koutou, ta te mea kia rongo ai o ratou taringa ki o koutou tangi, kia aroha ai ahau i a ratou kia kore ai enei mea e tae mai ki runga i a ratou.

93. Taku i mea atu nei ki a koutou, he mea tuturu, ta te mea kia noho ai nga tangata katoa i runga o te pohehe-kore.

94. Ta te mea kia rongo ai nga tangata matau me nga kawana, a me te mohio ki te mea kahore nei e whakaarohia e ratou;

95. Ta te mea kia timata ai taku whakatutuki i taku mahi, taku mahi rereke, a ka mahi i taku mahi rereke kia kite ai nga tangata i te rereketanga i waenganui i te iwi tika me te iwi hara, te kupu a to koutou Atua.

96. A, tenei ano, ka mea ahau ki a koutou, e hara i te mea tika ki taku whakahaunga me taku whakaaro, ara kia hokona e taku pononga e Hirini Kiripata taku whare taonga kua oti nei te whakarite e ahau ma toku iwi i roto nei i nga ringaringa o oku hoa riri.

97. Kia kaua ra nga mea kua whakaritea e ahau e tukua kia whakakinoa e oku hoa riri, i runga i te whakaaetanga a nga mea i whakahua nei i a ratou i runga i toku ingoa;

98. No te mea, he mea tino whakamamae, whakapouri hoki, tenei hara ki a au, a ki toku iwi hoki i putake mai i nga mea kua whakaarotia e au, a e tata ana te taka iho ki nga iwi.

99. No reira, ko toku whakaaro kia tono taku iwi, a kia whiwhi hoki i te mana mo te mea kua whakaritea e au ki a ratou, ahakoa ra e kore ratou e tukua kia noho ki reira;

100. Ahakoa ra kahore ahau e ki ana kia kaua ratou e noho ki reira, engari ki te mea ka riro mai i a ratou te hua me nga mahi mo toku kingitanga, a ka noho ratou ki reira;

101. Ka hanga e ratou, a e kore tera e riro i tetahi atu: ka whakato ratou i nga maara-waina, a e kore ratou e kai i o reira hua. Koia ano. Amine.